Poezitë më të mira të shqipes

RIZAH SHEQIRI


AMANETI

Kahdo që të nisesh
biro
të qoftë udhë e mbarë

po vrapove
kujdes
mund të rrëzohesh
mbahu mirë për toke
edhe nëse fluturon

eh
po i mërguar
në dhé të huaj
si të ta mbaj amanetin
LOKE!

©Rizah Sheqiri


FLUTURA NË ERË

Bën ftohtë
fryjnë erëra
ngritet tym e mjegull
e bie shi shi i madh
gjelat paralajmërojnë heshtjen
e bie shi shi i madh
pas shiut
a shfaqet ylberi i buzëqeshjes

kohë e bukur
a bën mbi glob
a çelin lule
a del pranverë
ndonjëherë
për ne - flutura në erë?

©Rizah Sheqiri


FAQE DITARI E NJË MËRGIMTARI

Nënë po e puth diellin në faqe
e ti puthe të puthurën time

nënë sytë i kam të drejtuar kah ti
dhe me një rreze grindem si fëmijë
që nga atdheu s'më solli pak dashuri
e të dehem të dehem ngrohtësi

ju për mua sy e zemër i keni plot mall
e unë bredh botës qyqe - mërgimtar
as gjumin s'e bëj si gjumë
as diellin s'e ndjej si diell
as hëna s'më duket si hënë
gjithmonë me një lot të ngrirë në sy
me dy fjalë të ndrydhura në zemër
me më të ëmblat fjalë ATDHE E NËNË

Nënë puthe diellin në faqe
unë ta puth të puthurën tënde.

©Rizah Sheqiri

DEGËZ E KËPUTUR 1

Shtërngata një degëz nga trungu e shkuli
era e mori dhe larg larg e shpuri
degëzshkreta pranë një trungu tjetër vend zuri

e trungu edhe pse mbeti në erë
degë e degëza i përtriu përherë

trung i plandosur sërish përparoi
pas shtrëngatës me gjelbërim plagët i mbëltoi
po degëza e këputur kurrë nuk gjethoi.

DEGËZ E KËPUTUR 2

Trungu i paluhatur përballoi erë e shtërngatë
degëzshkreta përgjithmonë hyri në natën e gjatë

Kur në qëndresë thyen qafën shtërngata e era
trungun e bulëzuar me afsh e përqafoi pranvera.

E degëza që u mashtrua pas erës
kurrë më s'iu gëzua pranverës…

Një trungu tjetër në gji iu fut por kot
e tëra u shndërrua në dhembje - në lot.

©Rizah Sheqiri


KËNGËVAJI

Mëngjeset janë të zymta
ditët të errëta
e netët e trishtuara
në dhé të huaj
malli përvëlon çdo refugjat
kokëdhembja është e gjatë

Zemra as ndalet as pëlcet
ballit i shtohen rrudha
poetit në shpirt i qanë muza
dhe
nga këngëvaji i dridhet buza.

©Rizah Sheqiri


KUR MERR RRUGËN E KURBETIT

Kur merr rrugën e kurbetit
varrin hapur gjithmonë e ke,

medet për atë njeri
që s'ka vend për varr në atdhe.

©Rizah Sheqiri


SHTEGTAR

Atje i dhunuar i ndjekur nga shtëpia
këtu i përbuzur i huaj pa shtëpi
armik i rrugëve - rrugët në sy
gjithë bota e vogël për çerdhen e tij.

Shpirti i shtegtarit det kurrë i qetë
lëngon të prehet s'paku njëherë në jetë.

Patjetër diku në një shtrat
që askush s'e di ku e kur
do të mbulohet me një jorgan dheu
e nën kokë do ta vërë një gur
po s'është i sigurt a do të jetë i tij edhe varri
që s'paku i vdekur të mos shtegtojë shtegtari!

***
Rrugëve
në botë i pa botë

dhembjeve
në jetë i pa jetë

plot dashuri
edhe në varr i pavarr

në këngë
pafundësisht - shtegtar!

©Rizah Sheqiri

MALL PËR GJYSHEN

Gjyshemira, flokëthinjura ime e dashur
si patën guxim të më thonë se ke vdekur
më vranë shpresën më hapën plagë në zemër
shpirtin ma thau loti gur i dhembjes
e më vërshoi ai lumë i mallit.

Gjysheurta ime, përralla e kënga
ata më thanë, po ti s'ke vdekur
jo jo në mua e për mua s'ke vdekur
urtësia ime, s'ju besoj fjalëve kob
as kështu siç jam në këtë amulli
po më thuaj njëmend, gjyshe - thinjoshja ime
a kam vdekur unë i mërguar a ke vdekur ti?
Jo jo
ti s'ke vdekur se amanetin s'ma the
kam vdekur unë
që s'ta hodha sipër as një grusht dhé!

Eh, dhembje, vdekje, e zezë jetë
gjyshe më thanë syhapur shkove
me mallin për nipat në kurbet
jetëzeza jetë - medet;
ti shkove syhapur me mallin për nipat
e neve rrugëve të botës na verboi malli
shpirt e zemër flakë na i kalli.

Njeriu syhapur në vendlindje vdes
po ne në kurbet të verbër nga malli
errësirë e dhembje mbrëmje e mëngjes.

E dashura gjyshe njerëzit ndërrojnë jetë
në atdhe s'vdesin jo - në kurbet vdiqëm ne
për së gjalli të mbuluar nga dhembja e malli
ashtu siç mbulohen kufomat me dhé.

©Rizah Sheqiri


----------------------------------------------------

Ismail Kadare


Mesueset e fshatit


Ne udehkryqe ndane xhadeve
Ditet e shtuna dalin shpesh
Dhe zgjatin doren nga makinat
Here dy nga dy here vec e vec

Po shpesh ata qe jane brenda
me njeri-tjetrin shkembejne fraza
Si shume pretendime kane
Mor shoku Jani , keto vajza

Dhe jane ata qe bejne zhurme
Qe kane per vete dyzet goje
Qe i shkruajne leter presidiumit
Per nje guzhine po t'ju mungoje

Dhe ato presin makinen tjeter
Atje ne rruge atje ne shi
Ato te urtat gjer ne dhembje
Te thjeshtat gjer ne madheshti

Tek presin , java qe kaloi
U kujtohet si ne tym
Klasa me nxenesit, gabimet
Q'u perseritn ne hartim

Ne mbremje radion degjon njera
Tjetres ne medn i vjen serish
Shikimi i fotoreporterit
Q'andej kaloj rastesisht

Koha e fejeses i ka ardhur
Dikujt ndoshta i shkon cdo dite
Pluhur i shkumesit, vello e bardhe
U bioe mbi supe e i trondit

Pos'ngrene ato boten ne kembe
Ne komitet ne ministri
Ato te urtat gjer ne dhembje
Te thjeshtat gjer ne madheshti.


-------------------------------------------------


KETU SDO TE JEM,DO TE JEM LARGUAR
NE TOKE I TRETUR SI TE TJERE
NE KAFENENE E PREFERUAR
NUK DO ME SHOHIN KAMARIERE.


DHE NEPER RRUGET KU KAM ECUR
SDO NDJEHET KOLLA IME E THATE
DHE NE XHAM KUR TE FRYJE ERE
DO QASH ME EREN DALNGADALE


PO KUR TE JESH MERZITUR SHUME
NE RAFT TE LIBRAVE KERKO
ATY I FSHEHUR DO TE JEM UNE
NE NDONJE VARG A NDONJE SHKRONJE...

KUR TE JESH MERZITUR SHUME

Ketu s' do te jem, do jem larguar;
Ne toke i tretur si te tjeret,
Ne kafenene e preferuar
Nuk do me shohin kamarieret.
Dhe neper udhet ku kam ecur,
S'do ndihet kolla ime e thate,
Mbi varrin tim do te rrije i heshtur
Nje qiparis si murg i ngrate.
Ti do trishtohesh atehere,
Se s'do me kesh ne dhome gjalle,
Dhe, kur ne xham te fryje ere,
Do qash me eren dalengadale.
Po kur te jesh merzitur shume.
Ne raft te librave kerkome,
Atje do te jem i fshehur une,
Ne ndonje varg a ndonje shkronje
Mjafton qe librin pak ta heqesh
Dhe une do zbres, do vij pas teje;
Ti si dikur me mall do qeshesh,
Si nje blerim pas nje rrekeje.

poezi perle e kadarese

Ti qave

Ti qave dhe me the me zë te ulet
Se une te trajtoja si prostitute.
Athere loteve te tu s'ua vura veshin
Te desha, pa ditur se te desha.

Vec nje mengjes te befte kur u gdhiva
Pa ty dhe bota krejt e zbrazet m'u duk,
Athere kuptova c'kisha humbur,
C'kisha fituar kuptova gjithashtu.

Me rrezellinte si smerald merzitja,
Dhe lumturia ngrysej si nje muzg me re...
Nuk dija ke te zgjidhja nga te dyja
Sepse seicila m'e bukur se tjetra qe.

Se ish i tille ky koleksion bizhush
Qe drite e terr leshonte njekohesisht,
Qe njeqindfish etjen per jeten shtonte,
Por dhe qe vdekjen ndillte njeqindfish.

Millosh Gjergj Nikolla-Migjeni

--------------------------------------------------------------------------------

Recital i Malësorit



0, si nuk kam një grusht të fortë
t'i bij mu në zemër malit që s'bëzanë,
ta dij dhe ai se ç'domethanë i dobët -
n'agoni të përdihet si vigan i vramë.

Unë lugat si hij' e trazueme,
trashigimtar i vuejtjes dhe i durimit,
endem mbi bark të malit me ujën e zgjueme
dhe me klithma të pakënaqura t'instinktit.

Mali hesht. Edhe pse përditë
mbi lëkurë të tij, në lojë varrimtare,
kërkoj me gjetë një kafshatë ma të mirë...
Por më rren shaka, shpresa gënjeshtare.

Mali hesht, dhe në heshtje qesh.
E unë vuej, dhe në vuejtje vdes.
Po unë, kur? heu! kur kam për t'u qesh?
Apo ndoshta duhet ma parë të vdes?

0, si nuk kam një grusht të fuqishëm!
Malit, që hesht, mu në zemër me ia njesh!
Ta shof si dridhet nga grusht' i paligjshëm...
E unë të kënaqem, të kënaqem tu' u qesh.


--------------------------------------

Ismail Kadare.


Ca pika shiu rane mbi qelq,
per ty une befas ndjeva mall
Jetojme te dy ne nje qytet
Dhe rralle shihemi sa rralle


Dhe mu duk pak e cuditshme
Si erdhe kjo vjeshte, ky mengjes
Qiejte e ngrysur pa lejleke
Dhe shirat pa ylber ne mes


Dhe thenia e vjeter e Heraklitit
Sec mu kujtua sot per dreq:
' Te zgjuarit jane bashke ne bote,
Kurse te fjeturit jane vec"


Ne c'ender kemi rene kaq keq,
Qe dot s'po zgjohemi valle
Ca pika shiu rane mbi qelq
Dhe une per ty ndjeva mall.

me pelqeu kjo poezi e vogel por brilante e ..




©Rizah Sheqiri-t



DEGËZ E KËPUTUR



Shtërngata një degëz nga trungu e shkuli
era e mori dhe larg larg e shpuri
degëzshkreta pranë një trungu tjetër vend zuri

e trungu edhe pse mbeti në erë
degë e degëza i përtriu përherë

trung i plandosur sërish përparoi
pas shtrëngatës me gjelbërim plagët i mbëltoi
po degëza e këputur kurrë nuk gjethoi.


..


bukur Shaqiri..

Fatos Arapi- Si s'te desha pak me shum

Si s'të Desha pak më Shumë
Unë e desha përtej vdekjes,
Ashtu dashurova unë
Edhe prap s'ia fal dot vetes:
S'i s'e desha pak më shumë...

Pak më shumë ku shpirti thyhet,
T'i them ndarjes: - Prit, ca pak...
Të gënjejmë mallin që s'shuhet,
Kujtimin të gënjejmë pak.

Përtej vdekjes, përtej botëve,
Atje ku nis "ca pak" tjetër,-
Asaj që më rri mes Zotave:

"Si s'të desha pak më tepër...".

Andon Zako Cajupi- Dashuria

Do të lëvdoj dashurinë
barabar me perëndinë,
se dashuri e vërtetë,
na mban të gjallë në jetë.

S'e kam parë perëndinë,
shoh ngaherë dashurinë;
dashuria mbretëron,
se njeriu pa të s'rron.
Cinë të besoj taninë,
perëndin' a dashurinë?
Perëndi në këte jetë
është dashuria vetë.

Kur jeshmë të vegjël, si moll' e pabërë,
putheshim ngaherë, ditënë të tërë;
vij e të kërkojë, vij e të thërresë,
losnim të dy bashkë, rronim me një shpresë.
Mba mend sa të desha, mba mend sa më deshe?
Mba mend si më thoshe e vogël kur jeshe?
Tani që jam burrë, tani q'u madhove,
dashurin' e parë pse vall' e harrove?
Tani q'u poq molla, e hanë të tjerë,
mikn' e djalërisë s'e qas as në derë!
Po, si dallëndyshja vete në vend tjetër
dhe kthehet.' prapë në fole të vjetër,
Ashtu zëmra jote mundet të kujtojë
mikn' e djaleris dhe prapë ta dojë.

Digjem, përvëlohem
se të dua shumë,
ditënë mendohem,
natën rri pa gjume

Lulete të dilnin,
mike, sa të dua,
këtu do të vinin
të qajnë me mua.

Zogjtë të dëgjonin,
do t'më rrinin prane
dhe do të këndonin,
të harroj sevdanë.

Asnjeri ne jetë
plagën s'ma shëron,
përveç mikja vetë,
qe vjen e lëndon!

Bukuria jote, leshërat e tua
posi pëndë korbi, të gjata mbi thua,
ballëtë si diell, faqetë si mollë,
qafa jot' e gjatë, mesi yt i hollë,
gjoksi si shegë, dhëmbët si thëlpënjë,
buzët si burbuqe, sytë si gështënjë,
dora si dëborë, fjala jote mjaltë,
kurmi yt i derdhur, shtati yt i naltë;
gjithë më kënaqin, të tëra t'i dua,
po zëmëra jote u bë gur për mua!

E mban mënd, moj Marë,
dashurin' e parë?
Njeri nuk e gjegji,
se jeshmë te vegji.

Unë pa ty s'rrojë,
vij' e të kërkojë;
tl pa mua s'rroje,
vij' e me kërkoje.

Në lule me erë
putheshim ngahere,
dhe si burr' e grua
losnim nënë ftua.

Një ditë, të dyza
losnim mbylla-syza:
U fshyem pa dukur
në ferra, në gurë,
u fshehm' kaqë bukur,
Sa s'u gjendm'dot kurrë...

0 moj lulja manushaqe,
ndëgjo dashurinë ç'thotë:
Të lozëm faqe për faqe,
Të na përzienë lotë.

Pika-pika bie shiu
dhe dëbora flokë-flokë,
vetëtin e fryn veriu,
breshëri kërcet mi tokë!

Le të fryjë er' e ftohtë,
s'ka ç'më bën dimëri mua:
Dashuria më mban ngrohtë,
se pushtoj atë që dua.

Kur fryn era me tallas,
kur bie dëbor' e shi,
sa flë njeriu me gas,
kur ka mikenë në gji!

--------------------------------------------------------------------------------

Latif Berisha

Tri Gota

N'livadh te jetes tri gota i gjeta
Dy jane te mbushura,asht bosh e treta...

Te paren e mora,ne buze e afrova,
Ish'idhet si pelimi mejher e largova...

Te dyten e mora,me gjuhe pak e preka,
Prej s'ambli me dogj,mejhere e hjeka...

I zbraza te dyjat ne te treten gote,
U ba idht e ambel,si asht vet' kjo bote....
__________________

sejfulla maleshova

--------------------------------------------------------------------------------

Une e dua Shqiperine



S'kam çiflik e s'kam pallate,
S'kam dyqan me kater kate,
Po e dua Shqiperine
Per nje stan ne trebeshine,
Per nje shkarp e per nje gur,
Per nje gardh e per nje mur,
Per kasollen mbi Selishte,
Per dy ara ne Zallishte,
Per nje lope e per nje gomar,
Per nje Balo,nje manar.
Une e dua Shqiperine
Si bari dhe si fshatar.

Une e dua Shqiperine,
Per terfilin mi lendine,
Per nje vaze gjeraqine,
Dhe per ujet qe buron
Nga nje shkem e gurgullon
Neper lista gjetheshume,
Edhe zbret perposh ne lume.
Une e dua Shqiperine
Per nje lule trendeline,
Per nje zok qe fluturon,
Per bilbilin qe kendon
Ne ato ferra ne ato hije
Kenge malli e dashurie,
Kenge shpirti te helmuare.
Une e dua Shqiperine
Si poet i dhemshuruare.

Une e dua Shqiperine
Qe nga Korca e Vranine,
Ku del bujku qe me nate
Me parmende dhe me shate,
Mbjell e korr me djell,me hene
Dhe s'ka buke per te ngrene,
Ku nallbani dhe samarxhiu
Mjeshtri,kallfa e kallajxhiu,
Krrusen dite e krrusen nate,
qe te hane buke thate,
Ku hamalli neper skela
Ngarkon hekur dhe varela,
Kembe zbathur,***** cjerre
Punon vetem per te tjere.

Une e dua Shqiperine
Qe nga Shkupi e Janine,
Ku nje popull derezi
Heq e vuan roberi
Po ka shpirtin luftetar.

Une e dua Shqiperine
Si shqiptar e bir shqiptar


Pas tërmetit



S'duken më ar' e luadhe,
po balt' e vithisur,
dhe kasoll' e katundarit
shuar e gremisur.

Po në mes të asaj gremine
ujët rjeth e shkon,
edhe dielli papushuar
rrëmbat i lëshon.

Poshtë e thellë dheu i lashtë
vlagë ka në gji
edhe zemra e njeriut
zjarr e trimëri.

Do të bgjallet prapë jeta
duke lulëzuar
anembanë do përhapet
duke gurgulluar.

Përsëri do të shkëlqejnë
ara dhe bostane
do ja thotë këngës prapë
zemra kapedane.

Do të rrjedhë jeta-plakë
pa fund, pa kufi
dhe do ketë si kurorë
punë e dashuri.

Vetvrasja e një të dashurit



Hiqmu nga mendja, vajzë e shënjtëruar
Pse më për ty unë s’jam në këtë botë;
Si një trup i hidhur mbeta i harruar
Që fare s’vlen e drejta sot për sot.

Këtej-andej vete i shkretë duke mejtuar,
Djalërinë e bukur që qaj me lot...
Ajo nën e gjorë t’mos më kish krijuar
Në gojë s’do të kishnja kaq mallkim të plot.

Po ti vazhdo - të lutem – n’këtë jetë
Pemët të shijoç me një kënaqsi,
Dhe për mua të shkretin fare mos mejto.

Vetëm nga nj’herë, n’hidhërim, në do
Kësaj bote thueji se një djalosh i ri
Nga faq’ e dheut u çduk... po si ato retë...

Lypsi plak (Gjyshi plak)



Po del nga shpella ku e ka hedhur fati,
I mjeri plak i krusur nga mundimet,
I dridhen mjekra, këmbët, gjithë shtati,
Skalitur ka në ballë hidhërimet.
Ja, fill i vetëm udhën merr nga fshati
I urtë, i shëmtuar nga mjerimet.
Trastën në krahë, shkopin mban në dorë,
Shiu me breshër bie e ka dëborë.
Udhës mendon kur ishte si të tjerët:
Me bukë, me kasoll’ e dashuri
Dhe psherëtiu: Oh! S’paska për të mjerët
Në këtë botë vallë Perëndi?
Po ndjen në lukth një posi të prerët
Edhe hedh këmbët plaku me fuqi.
Torbën në krahë, shkopin mban në dorë.
Në një kasolle afër sheh një zjarr,
I ngrohet plakut shpirti si një varr,
Dhe drejt kasolles niset me të katra
Gëzohet edhe qesh edhe makar
Udhës kërcen e hidhet shatra-patra.
Trastën në krahë, shkopin mban në dorë,
Shiu me breshër bie e ka dëborë.
I valon gjaku plakut edhe shikon
Përpara gjithnjë duke çaluar.
Po te dera një djepe ç’e shikon.
I dridhen buzët; buzët duke ngashëryer,
Një gur atëhere këmbët i pengon
Edhe përmbys atje mbetet harruar.
Torbën me krahë, shkopin mban me dorë,
Shiu me breshër bie, e ka dëborë.

--------------------------------------------------------------------------------

fan noli

--------------------------------------------------------------------------------

A do trima e sejmenë
kapardisur kudo venë
gjumi natën të mos flenë
për tre mirditas bëj benë.

A të duhen gënjeshtarë,
matrapazë, kokëtharë
rërën ta shesin për farë
merr Krutan dhe je i larë.

A të duhen luftëtarë,
a do botës t’i vesh zjarrë
do arratinë armiku të marrë
merr nja dhjetë kosovarë.

Po qejflinj a të duhen
që me jevga duan të kruhen
zonja që pjellin për vit
veç Elbasani i rrit.

Do demebelë për Stamboll
mos u lodh e bridh dynjanë
në Tiranë rresht =abanë
vetëm të zgjatësh një dorë.

Hall i madh me skraparllinë
ka rrezik të hash dhe dru
dy ministra le ti lenë
se na duhen dhe pa tru.

Do ministra kolonjarë
se mbahen burra me mend
duan kudo të jenë të parë
në mexhlis dhe në kuvend

Njerëz të zgjuar me lezet
që i gjen në çdo anë
që të bënë hallvë e salep
këta janë mjeshtrit dibranë

A do njerëz për ahengje
për tryezë dhe për kuvend
burra e gra kërcejnë me lodër
këta i gjen veç në Shkodër

A do male me dëborë
trima të fortë e malësorë
fort bujarë e burrërorë
shko në Kukës e i ke në dorë.

Këta matjanë burra të zot
që dikur kanë bërë barot
se i njeh gjithë vendi mbarë
janë të aftë për xhandarë.

A të duhen sharlatanë
që të lëpihen në çdo anë
që të përçajnë vatanë
ka sa të duash tropojanë

A do budallenj
ca gomar porsi kopuk
shko e merri mu në Pukë.

Kërko hoxhë e kerko prift
mos bridh e mos u ngjit
se si këta që bënë mëkat
i gjen vetëm në Berat.

Në se do burra llafazanë
që çudisin tërë dynjanë
rrinë tërë ditën rrugës
nga këta gjen plot në Durrës.

Po kërkove kokëpalarë
kryengritës dhe gomarë
që punët të shkojnë vaj
shko e merri në Kavajë.

A do të ruash florinë
katandinë dhe shtëpinë”
me dy qofte mbush sininë
ec e merr gjirokastrinë.

Dy gjëra mos i harro - Vorën-
se ky faj lahet me gjak
veç nishanet dhe shiritat
kësaj pune i venë kapak

Do të hash e të bësh qejf
sofra si për mbret
pastërti e për yzmet
të tillë gjen vec në Përmet.

Do për punë një Korcar
i ke bujq e ustallarë
në grel bashkë hapur venë
krahë e kokë s’u kanë të sharë.

A do urtë njerëzit të rrinë
në komandë të mbash njerëzinë
në terbiet të vesh njerëzinë
merr të gjithë Labërinë.

Do budallenj, hajvanë me dy këmbë
që nuk dinë as si të hanë
ku t’i flasësh të të venë,
dil a shëtit tërë Myzeqenë.

__________________

abdullah konushevci

--------------------------------------------------------------------------------

Mungesa e lirisë

Ti ishe
Një mëngjes i freskët
Që lëshonte
Tinguj të kthjellët

Dhe ishe një kopsht i derdhur
Zot sa i derdhur
Me erë me ngjyrë
Mbytje çdo gjë përreth

Nga duart nga yjet
Si nga një libër i hapur
Mund të parathoshe çdo gjë

Si fatthënë e rysur që ishe

Po jepeshe lehtë
Si një kafshë
E lodhur nga ndjekjet
Se në flokë
Në ballë
Në sy
Kudo
Të vihej re
Mungesa e lirsië


-------------------------------------------------

Fishta

--------------------------------------------------------------------------------

Lamtumire vëndet e mija,
Që po m’zhdukeni dalngadalë
Gjëmon Deti ushton duhija
Lkundet varka vale mbi vale.

Kah njaj Diell që asht tuj flakrue
Andej fill un tash do t’veta
Lamtumir atdhe i bekue
Lamtumirë për sa të jetë jeta!

Neser Nadja kur mbi ne,
Rrezja e diellit ka me ra,
Kush e di sa Ujë e Dhe,
Mue prej teje ka me me më nda?

Po ni pvetsha retë minore?
Po në i pvetsha zogjt e detit?
Veç për ty moj tokë arbnore,
Ska me më fol kush ma mue t’shkeretit

Kam me shkel në të tjera zalle
Në të tjera brigje e të tjera Dete
Kam me ndije të tjera gjuhë
Në të tjera vënde e të tjera qytete…

Vëndin tëm ma skam me pa…

Ka me prit pra motër zeza
Me i pru nanës në shpi ndonjë re,
Po, kushedi, i vllau atëhera,
Ku asht kah kalbet për nan dhe…

Para Hyut naltohet lutja,
O ju bjeshkët e shqiptarisë,
Ku ndër ju s’dijmë, çka asht tuta!
Veç në ju asht logu i burrënisë!

Lamtumire ju mriza e stane!
Lamtumire ju “shkurre e mreta”!
Lamtumire ju o armt e t’parve
Lamtumire për sa t’jetë jeta.


----------------------------------------------------------------------

Hatibi

--------------------------------------------------------------------------------

E Shtuna e Motres
(Incestit tim)

Kete te shtune
Dashuria hapi kemishen e saj prej nape
Krisen kopsat perdhe
Ne u derdhem te kafshonim gjinjte e saj prej smalti
Ne dihatnim, nuk dihet a vertet deshem kete:
Ca puthje me jehona alkooli
Teksa gishtat na rrezohen-panik ne keneten thithese
Te llastikut te brekeve te tua
Syte i kemi mbyllur (shihet here pas here)
Mbyllur kushedi sa po vuaj
Me kenaq habia, ti munde te mos me neveritesh
Bejme si te pire qe ta harrojme
U hapen kopsat varfer sic dritat ndizen
U therrasim taksive te dashurise, si e ka sot emrin kjo?
Vraje lodhjen
Kjo eshte dashuria, kjo qe po te jap per hir te dashurise
Ti terheq barkun, fryma mbarohet
Ti pengon doren qe shtyhet tek sharrat e qimeve
Po, aty tek fushe-arrezi i pabraktisur
Aty ku zhurmojne vatanet e bariut
Do doja te isha ti
Ta ndaloja, ta mbaja doren e tjetrit, gishtat
si ullinj ne dege
Pastaj te zgjidheshim, te m'i ndaje djerset si taste flauti
Nga ashkla e zemres brenda preherit
Te me ndizej uji i rralle
E shtune. Ra kembana e dashurise
Ra ne kuptimin "u rrezua"
Perdhe qe nga maja e kembanares
Ra dhe litari i brejtur me dhembe
Si dhe kembanari ra gjithashtu me koke poshte
Me duart e buhavitura nga litari
I kremtimeve te te tjereve


--------------------------------------------------------

Po ju shkruaj ate qe kerkoni, Marathonomakun e Nolit te Madh !

Rent, or rent, rent e u thuaj
Se u -cthur ordi' e huaj,
Se betejen e fituam
Dhe qytetin e shpetuam!
Rent, or rent,
Rent , or Marathonomak!
Kap nje dege prej dafine
Dhe vertitesh ndaj Athine,
Neper fush' e brek me brek
Kemba token as t'a prek,
Hip 'e zbrit,
Petrit , Marathonomak!
Ke nje plage , po s'e the,
Djers ' e gjak pikon per-dhe;
Do qe ti te jesh i pari,
Per triumfin lajmetari
Flamur -gjak,
Kuqo, Marathonomak!
T' u-tha gryka po s, te pihet,
T' u-mpi kemba , po s' te rrihet,
Se mileti po te pret ,
Ankthi zemrat ua vret,
Vrer e tmerr,
S hpejt , or M arathonomak!
Kurre kaq s' dogji dielli
Dhe si plump s' rendovi qielli,
Kurr' aq' embl' e bukur s'ftoj
Hij' e lisit edhe kroj;
Tur-u tej ,
Tutje , or Marathonomak!
Vapa mbyt e pluhri nxin
Ferra cjerr e guri grin
Afsha gjoksin pervelon
Syrin avulli verbon;
Ur' e prush,
Furr' or Marathonomak!
Gryka si gjyrk te cfryn
Prej Vullkani flag' e tym
Sec' vengon e sec ' gulcon ,
Zemra brinjet t'i ckallmon
Me tokmak,
Mbahu, or Marathonomak!
Nena, motra, nusja dalin,
Ngrehin krahet te te ndalin,
Mos, se s' jane vec Najada
Magjistrica dhe Driada;
Lark, or lark,
Lark, or Marathonomak!
Hajde , ja Akropolia,
Ja qyteti e njerzia,
Qe te pan' e te te cquan
Dhe fuqine t' a rishtuan
Ha dhe pak,
Hajde , or Marathonomak!
Ja , arrive, ua the:
C' gas e c'helm qe kjo myzhde!
"E fituam !" brohorite
Dhe per toke u- perpelite;
Vdiq , or vdiq!
vdiqe or Marathonomak.
Rent kudo , dyke bertitur,
Neper shekuj faqe- ndritur
Se i vogli shtrin viganin
Dhe i shtypuri tiranin,
Vec e tok,
Tok, or Mrathonomak!

Prill, 1930 FAN STILIAN NOLI

LUTJA E NAIMIT
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Det i p'an'i mirësisë, q'emrin tënd s'e zë dot ngoje,
Qysh e ngrehe gjithësinë pa lënë farë nevoje!
Fali njeriut urtësinë, mirësinë, njerëzinë,
Butësinë, miqësinë, dashuri, vëllazërinë
Epu sheshevet lul' e bar dhe pyjevet gjeth e fletë,
Resë shi, aravet bimë e mos lerë gjë të metë,
Fali erë trëndelinës, manushaqes, trëndafilit,
Kalliut bukë, mizës pjesë, zogut ngrënie, zë bilbilit,
E drurëvet epu pemë dhe uratë bagëtisë,
Dërgo dhëmbj' e kujdes për to në zëmërt të njerëzisë
Epi pjergulls' e vështit rrush dhe vozësë fali verë,
Mos e lerë pa të kurrë, kurrë thatë mos e lerë
Fali diellit flak e zjarr dhe hënës e yjet dritë,
Edhe detit uj' e kripë, gjithësisë jet e ditë.
Yjtë le të vinë rrotull dhe njerëzit të punojnë,
Të dëfrejn' e të gëzohen dhe si vëllezër të shkojnë.
Tregomu dhe shqipëtaret udhën e punës së mbarë,
Bashkomi, bëmi vëllezër edhe fjeshtë shqipëtarë,
Falmi, falmi Shqipërisë ditën e bardh' e lirisë,
Udhën e vëllazërisë, vahn' e gjithë mirësisë.
Nxirr të vërtetën në shesht, paskëtaj të mbretëronjë,
Errësira të përndahet, gënjeshtëra të pushonjë.
__________________

FJALËT E QIRIRIT

Në mes tuaj kam qëndruar
E jam duke përvëluar,
Që t'u ap pakëzë dritë,
Natënë t'ua bënj ditë.
Do të tretem, të kullohem,
Të digjem, të përvëlohem,
Që t'u ndrinj mir' e të shihni,
Njëri-tjatërin të njihni.
Për ju do të rri të tretem,
Asnjë çikë të mos mbetem,
Të digjem e të qanj me lot,
Se dëshirën s'e duronj dot.
Unë zjarrit nuk i druhem
Dhe kurrë s'dua të shuhem,
Po të digjem me dëshirë,
Sa të munt t'u ndrinj më mirë.
Kur më shihni se jam tretur,
Mos pandehni se kam vdekur;
jam i gjall' e jam ndë jetë
jam në dritët të vërtetë,
Unë jam në shpirtit tuaj,
Mos më kini për të huaj,
M'është falurë durimi,
Andaj po digjem si trimi,
Se ma k'ënda t'u bënj mirë,
Të mos mbeti n'errësirë.
Jakëni rreth meje rrini,
Flisni, qeshni, hani, pini,
Në shpirt kam dashurinë,
Pa digjem për njerëzinë,
Lemëni të përvëlohem,
nukë dua më të ftohem,
Dua ta djek trupn' e shkretë
Për atë zotn' e vërtetë.
Me zjarr ta djek mushkërinë
E të tretem për njerinë,
Bashkë me gëzimt të tija
të vete te perëndia.
Unë dua njerëzinë,
Mirësin' e urtësinë,
Në bëhi shokë me mua,
Në më doni si u dua,
Njëri-tjetërin në doni,
Të paudhë mos punoni.
O zëmëra fluturake,
Qasju pakë kësaj flake!
Mase krahët t'i përvëlon,
Po dhe shpirtin ta shënjtëron.
Unë duke përvëluar,
Njerëzit i kam ndrituar.
Kam qënë mik me njerinë,
Andaj i di e më dinë.
Gjithë tuajt' i kam parë,
Mëm' e at' e fis e farë,
Si tani gjithë i kam ndër mënt,
Që rrininë më këtë vënt.
Edhe sot nër ju ata shoh,
Se shpirtin e tyre ua njoh,
Dhe unë si ju jam ndruar
E jam përzjer' e ndryshuar,
Pa jam bërë shumë herë
Zjar e uj' e balt' e erë.
Jam një shkëndijë pej qielli
dhe një drudhëzë pej dielli.
Edhe ndër qiej fluturonj,
Edhe brënda në det qëndronj,
Shumë herë fle në baltë,
Diku ndodhem dhe në mjaltë
Bënem qëngj e kec i pirë,
Lul' e bar e gjeth i mbirë.
Dua shumë fjalë t'u them,
Po trëmbem mos i bënj ujem.
E ku shkruhenë në kartë
Fjalët' e gjuhësë zjarrtë?


kjo per mua eshte poezia me e bukur e te gjtha koherave !!! shijojeni !!! :)
__________________


TRATHËTORËTË

Shokë, kemi ne mest tënë
Shum' armik' e trathëtorë!
Popo! mos u qoftë thënë!
Veç që s'kanë gjë në dorë.

Harruanë mëmëdhenë
Dh' e lanë kombinë tënë
E një tjatërë na gjenë!
Popo! mos u qofte thënë!

Lanë zonjën e lëvduar
E zunë një kurvë shtrigë,
Të ndyr' e të mallëkuar,
Të fëlliqur e të ligë.

Lanë mëmën të xhveshur
Dhe mundohenë për botë,
Pa dhe bota duke qeshur
U thotë: mundohi kotë!

Qysh u bënë Efialtë
E nuk e njohin të mirën,
Uthullën pandehin mjaltë
Edhe dritë errësirën!

Buk' e mëmëdheut zëntë
Tradhëtorët e pabesë!
Dhe Zoti dërrmën u dhëntë,
Kurrë mos paçinë pjesë!

Miqt' armiq i kanë bërë,
Armikëtë miq i zunë,
Qysh janë fyell të tërë!
Ç'është kjo e madhe punë!

Fajn' e math kur do ta njohin
Njerëzit e mallëkuar?
Dritënë pse nuk e shohin,
Apo janë të verbuar?

Janë së gjithash të marrë
Dhe të liq me të vërtetë,
Mëmëdheut bëjnë varrë,
Po do të bienë vetë,

Se mbretëron e vërteta,
S'del kurrë gënjeshtr' e shkretë
T'ish ashtu, qe prishur jeta,
S'kish mbetur gjë e vërtetë.

Ata turpinë fitojnë,
Nderr' e tyre posht' e hedhin
Dhe armikëtë gëzojnë
E në errësirët bredhin.

Nuk është kurrë haruar
Dh'e mira dh'e lig' e shkretë,
Të gjitha janë paguar,
S'ka mbeturë gjë në jetë.

Lerini, pa do ta gjëjnë,
Të vërtetën do ta njohin,
Se tani s'e dinë c'bëjnë,
Janë të verbër e s'shohin.

O, popo ç'turp kanë marrë!
Janë bërë tradhëtorë
Dhe s'janë më shqipëtarë,
Se nga kombi hoqnë dorë.

Me të huajnë u bënë,
Me armikn' e Shqipërisë,
S'duanë gjuhënë tënë
Armikët' e Perëndisë!

Ndjej, o Zot, se nukë dinë
Se ç'bëjnë, janë mahnitur,
Rrahin të prishin shtëpinë
Pun' e lig' edh' e mërzitur.

Të gjorët janë në gjumë,
Të vërtetënë s'e dinë,
Do të mundohenë shumë,
Pasdaj mënttë do t'u vinë.

Vëllazërin' e harrojnë
Dhe kombin e mëmëdhenë,
Dhe armikëtë dëgjojnë
Edhe s'dinë se ku venë.

Hiqni dorë, hiqni dorë!
Mblithni mëntt' e tupërohi,
Mos u bëni trathëtorë,
Se pasdaj do të pendohi.



Naim Frasheri


----------------------------------------------

Ali Asllani:

Hakmarrja

qe nga Korca gjer te Shkodra mbreteron nje erresire,
neper fusha,neper kodra,vershellne nje egersire!
Pra,o burra ,hani e pini,hanipini or'e cas,
per cakallin,nat' e erret,eshte ras'e deli ras'!

Hani,pini dhe rrembeni,mbushni xhepe,mbushni arka,
te pabrek ju gjeti dreka,milioner' ju gjeti darka!
Hani,pini e rrembeni,mbushni arka ,mbushni xhepe,
gjersa populli bujar t'ju pergjigjet peqe,lepe!(urdhero,siurdheron)

Ai rron per zoterine tuaj,pun' e tija,djers'e ballit,
esht' kafshit per gojen tuaj.Rrofte goja e cakallit!
Shyqyr zotit,s'ka me mire,lumturi dhe bukuri,
dhe vjen e ju qan hallin,varni buz' dhe turi!

Hani pini dhe rrembeni,eshte koha e cakenjevet;
hani,pini dhe rrembeni,esht' bot' e maskarenjevet;
Hani,pini,vidhni,mblidhni gjith'aksione,monopole.
ekselenca dhe shkelqesa,tutti quanti come vuole!

Nenshkrim i zoteris suaj neper banka vlen milion,
ju shkelqen ne kraharuar dekorata,''Grand Cordon"
Dhe kerkoni me ballhapur (!) komb i varfer t'ju therres'
gjith' me emrin tingellonjes:Ekselenca e Shkelqes'
dhe te quheni perhera luftetar' e patriot',
ne ka zot dhe do duroj',posht ky zot,ky palo zot!

Grand Cordon i zotris' sate,qe ne gji te kan'vendosur
esht'peshtyma e gjakosur e atdheut te veremosur;
dhe kolltuku ku ke hipur,duke hequr nderin zvarr',
esht' trikembeshi qe perdita varet kombi ne litar!
Dhe zotrote kurulldise,dic u bere e pandeh,
kunder burrit te vertete ze e vjell e ze leh!

E na tunde,na lekunde,neper salla shkon e shkunde,
mbasi dora e armikut ty me shok' te heq per hunde.
Rrofte miku yt i huaj,qe per dita los e qesh,
te gradoi kater shkalle,pse i the dy fjal' ne vesh!

Koha dridhet e perdridhet ,do vij' dita qe do zgjidhet
dhe nga trasta pem' e kalbur doemos jasht'do hidhet!
Koha dridhet e perdridhet ,prej gradimit kater shkalle
nuk do mbetet gje ne dore vecse vul'e zeze' ne balle

Mirpo ju qe s'keni patur as nevoj' as gje te keqe,
me perpara nga te gjithe,ju i that' armikut ''Peqe!"
Qe te zinit nje kolltuk,aq u ulet u perkulet,
sa ne pragun e armikut vajtet si kopil u ngulet!
As ju hahet,as ju pihet,vetem titulli ju kihet...
Teksa fshat' i varfer digjet...kryekurva krihet!

Sidomos ju dredharake,jume zemra aq te nxira,
ju dinake,ju shushunja,ju gjahtar' ne erresira!
C'na pa syri ,c'na pa syri!...hunda juaj ku nuk hyri:
te i miri,te i ligu,te spiuni me i ndyri!

dallavera neper zyra,dallavera ne pazar,
dallavera me te huaj,dallavera me shqipter'
Vetem,vetem dallavera,dhe ne dem te ketij vendi
qe ju rriti,qe ju ngriti,qe ju ngopi,qe ju dendi!

Nese kombi vete mbare,neser ju veproni ndryshe,
dylli benet si te duash,kukuvajk' dhe dallandyshe...
kukuvajkea gjith' me lajka,neser silleni bujar,
nene dore e nene maska,shkoni jepni nje kapar!

Dhe kujtoni tash e tutje me te tilla dallavera
kukuvajka do pertypi zoge e zoga si perhera...
Ja ,ja grushti do te bjeri perrmbi krye te zuzareve,
koha eshtee maskarenjeve,po Atdheu i shqiptareve!

Edhe ju te roberuar,rob ne dor'te metelikut(te pareve.shenim i imi)
fshihni sofrat e kujtdoj'puthni kembet e armikut!
qe ta kesh armikun mik e pandehni mencuri,
mjafton berja pasanik,pasanik dhe bej i ri,
dhe u bete pasanike,me pallate,me vetura
kurse burrat me fisnike japin shpirtin ne tortura!

vendi qenka sofr'e qorrit,vlen per goj' e per lefyte,(fyti.shenimi im)
beni sikur veni vetull'shoku shokut kreni syte(nxirni syte)
Dhe per nje kerkoni pese,po me mir' njezet e pese.
Le te rroje batakciu dhe i miri te vdese!

Per nje dit' qe nis e vertete do mbaroj'me bubullime,
ky i sotmi,zer' i erret ,benet vetetime
dhe i bije rrufeja pasuris' dhe ,kesi lloj,
nuk ju mbetet gje ne dore,vetem nje kafshit' per goj'!

A e dini qe fitimi brenda kater vjet mizor'
nuk esht' yti nuk esht' imi,eshte i kombit arberor,
esht' i syrit ne lot mekur,esht' i vendit djegur pjekur,
ju do thoni si te doni...po e drejta dermon hekur!


---------------------------------

Pjeter Bogdani

KRIJIMI I RRUZULLIMIT

Parëse Qiellja, Dheu, Deti e Zjarmi
Ishte: kje Zjarmi, Dheu, Qiellja e Deti;
Ma shempton Qiellja Dhenë, e detinë Zjarmi,
Se ku ish Qiellja, Dheu, Zjarrmi, e Deti,
Aty ish Dheu, Qiellja, Deti e Zjarmi:
Dheu Qiellnë mbëlon, e Zjarminë Deti;
Qiellja, Deti ende Zjarmi, ishte ende Dhēt, Dheu, Zjarmi, ende Qiellja ishte ndë Det.

*

Mbë Qiell’ nuk’ ishte, as Yll, as Dielli,
Qi me dritetë vet zbardhen dritë të re,
As hana delt eme dy të rgjanta bri
As prej qiellshit vinte ndonji Reze për dhë,
As Dheu si Shqype nalt’ qendron, e ri,
As niegullë me shi, as breshen, as Rëfë,
As Deti me Valë epte të madhe gjamë,
As lumenatë me Breg, ishin zanë.

1) Titulli është i Dr. Ibrahim Rugovës, po në frymë të terminologjisë së Bogdanit


---------------------------------------

Nga Jeronim De Rada ,
kenga e fundit nga poema e tij Kenget e Milosaos



Kenga XXX


Fryjti era e maleve
dhe rrezoi hien e lisit.
Gjaku im te Lumi i Vodhit.
Hapeni shatoren,
o ushtare , qe te shoh
Shkodren edhe time moter
te dritareja kundruall.
Atje nuk do zgjohem me
luleve qe i tund era
si suvale e pasosur.
Mblidhen shoket mbremanet
ne katund , ne vateret.-
I lashe si enderrez.

Poezine e ben gjuha...dhe shumecka tjeter qe i shkojne asaj...

NJËMIJË VJET VETMI TË SHKRONJËS "KH"

(ia kushtoj I. Kadaresë)

...Sepse koha krijohet me vdekje, ndaj ne
Jemi urna e saj, jemi qarku përmbyllës,
Jemi ashkla plluskore mes gjethit dhe ritit -
Vegulli efemere, shkumë detare a re
Lojcake në qiej, bij të shembëlltyrës -
Loti që humb në lumin e Heraklitit.

...Sepse koha është qenia në prani e mungesë,
Dhe mungesa krijohet me vdekjen tonë.
Do hapet sipari dhe heret a vonë
Papraninë do shohim të gjithë në Zbulesë:
Do jemi boshti i veshur n'kuptim
Dhe lumë Herakliti së prapthi n'vërshim.

...Sepse koha rikthen në po atë tryezë
Të ngjërojë grimat që pati lënë,
Dhe dita e lume ndrron natën e zezë,
Dhe nata prapton me shéjza e hënë -
Ngathët si vargjet në anakrezë,
Koha rikthen në atë tryezë.

...Sepse koha nuk është domosdo shkatërrim
I thelbit të Qenies, i shpirtit në Hiç.
Ana e prapme e saj është gjallim.
Vdekja është Oazi dhe Krishti në Kryq,
Ku koha pushon, zgjanohet dhe ngre
Të tjerë profetë për sendet dhe ne.

...Sepse vdekja është veçse ç'lodhja e Frymës,
Pastrimi i saj për gjakimin e ri
Në pulsin e gjallë të Qenies në kohë.
Vdekja është djegia e gjethit prej brymës -
E po atij gjethi që gjen përsëri
Degën e blertë dhe Frymën që ngroh.

Vdekja është gjendje e Qenies në gjumë, -
Rrjedhë e papastër kohe të amullt,
Është edhe nyje kohe e gangullt
Dhe zor se mund të shprehet me gjuhë.
Se koha lëviz veçse në Qenie
Si anë e prapme germe, fonéme.

Mos koha lëviz dhe ngrin në një germë?
"O shpirt i mumosur, o merrmë, o lermë,
O kthem ti sërish në Zanafillë -
Në kllapa Logosi vulosur me dyllë,
Në kohë kaosi, në Frymë pështjellimi,
O kthemë në gjendje të grirë vetmimi" -

Tha shkronja kh dhe u suall vërtik
Profil-grirë karshi përjetësisë
Një nate me prenka yjsh në fytyrë -
Dhe mbeti peng i pezullt në grykë
Në cepin qëndror të Ilirisë:
Në laringun e shqipes - e para mënxyrë.


---------------------------------------------

BOTA E DRITARES SIME

Ferit Ramadani


Nëpër muzgje dhe agime
Lidhet bota e dritares sime!

Lidhet bota e dritares sime
Nyja-nyja mendimet mbesin në kokë
T’i shpaloj kanë mbetë pak gëzime
Halle t’mëdha e mbërthyen këtë tokë.

Dhe në radhë vijnë rreze agimi
Me gjallërinë e jetës ndër buzë,
Mbesin pas kujtime trishtimi
Që shkrumosin shpirtëra në shpuzë.

Por, sa vjen flaka bëhet më e madhe
Dritares sime drita i bijë shkrumb,
Diku buzë malit, në livadhe:
- Djemtë e Kosovës goditem me plumb!

Dhe kështu kalojnë kohërat në radhë
Përmes dritares sime si në ekran,
Të kërrusura i mban krahët një dardhë
Që iu rrit trupi në tufan !

Por, ne shqiptarët nga drunjtë rrijmë ndryshe
Edhepse diellin e duam sa ata
E nis përrallën për vogëlushin një gjyshe
Dhe unë Kosovës i them : Mos harro!

Vijnë e shkojnë ushtri gjer në dhëmbë armatosur
Këmbët e tyre rëndë – rëndë trokëllijnë
Mbi trupin tënd Kosovë e gjakosur
Filiza të reja jetë do të ripërtrijnë !

Se ne nga drurët u dalluam
Shkoj e m’u lidh një fjalë në fyt
E di ! Ne në shekuj na shartuan
Të mos i ngjajë trungut ai fryt!

Po ç’dreq fryt do të lindë ?
E dini se trungu ynë i ka rrënjët thellë !
Edhe milijona shartime - s’do ta bindë
Filizin e ri një ujk nga një shpellë!

Se qëndruam krenarë të pa thyer
Unikë për nderin, besën, lavdinë
Dritarja ime shpesh më ka kthyer
Në mendime të thella për njerinë !

Tek bëhet dreq i mallkuar , tiran
Dhe s’ngopet me gjak shqiptari kurrë
Përmes dritares sime Kosova ngrit
Projekt themelin - për një urë !

Urë tek marshojnë ushtri urtësishë
Me uniformë të blertë ! Oh! Ç’gëzime !
Kosova ime e Pavarësisë
Nga muzgjet del për në agime!

Dhe tjetër botë shfaqet përmes tufanit
Poshtë skemat e sërbit kral !
Bacë Ademi tribun i vatanit,
Drenica Heroike i thotë : Ndal !

***

Pas nesh poetët do ta kenë fatin
Me pendë në dorë të shkatërronjë kufinjtë
Pastaj , të ndalen dikund për frymëzimin
Të shkruajnë : Për grurin, misërin ,ulinjtë !



Do të shkruajnë për Kosovën nën roje
Gusinë, Pollogun, e Janinën e pushtuar
Pastaj, tri pika vazhdojnë për këto troje
Për agim të ri të bleruar !

Dhe në shpirtë të botës le të rritet
Ndërgjegja e vrarë e së vërtetës liri
Për Trungun e prerë le të shfaqen filmat
E Kalit të Trojës shpirt Zi!

Ndoshta dikush do të fishkëllojë për ndërrimin
E skenës në skenë nga tradhëtitë
Pastaj të tallet pë zerin e kushtrimit
Me të që nga Pajtimi u shembën armiqësitë !

Atëherë vërtetë do të lindë një fryt
I Trungut të madh : Pavarësia !
Mbase mund të ngriten sërish : Naimi, Noli, Samiu
Të shkruajnë për fatin që ka brezëria !

Dhe Gjergji ynë jehonë ndër shekuj
Që shembi frone e grada sulltanësh gjakatarë
Në botën e dritares sime flamurin,
Ia ngrit Atdheut të prerë e të ndarë !

Turren brezat, token bashkohen !
Mbulesa e Flamurit u jep dritë !
Nën të s’hyjnë ata që praptohen
Të ndarë nga At Dheu duan rritë !
__________________

PËR SA LEGJENDA FLET HISTORIA

FERIT RAMADANI


Bardh Dedja – dy gështrinj i ngriti :
- Ju lutem ma jepni fjalën !, tha.
- Unë plak jam! Fjala i rrëshqiti,
Por, them ç’përjetova, tregoj ç’kam pa !

Kur iku turku isha shtatëvjeçar
Na than : Liria vjen në këtë anë!
- Vallë! Ç’ kohë katile ! Ç’barrë !
- Mbushën bunarët ! Sa djem që vranë !

Sa nëna i veshën në të zeza!
Gjithë toka mbajti zi!
Mbi oxhakë shtëpishë këndoj qyqja!
Mbi çdo gjë padronët sërb shtrinë krali !

Dhe silleshin anekënd, sorrollateshin :
- Ne jemi të përjetshëm këtuparë !
- Në deshi në jetë të shfaqeni,
Mos thuani kurrë – jam shqiptarë !

Në shkollë gjuhën sërbe , cirilikën,
Me kamxhik në dorë mësuesët zotrinj,
Imponuan brezat – që lirikën,
Ta mësojnë shpirtërisht për arinjtë !

Për car Dushanët, për Karagjorgjët,
Kushedi për sa Vukë – lugetër,
Ç’të bënim ne – të shtypurit nga turku
Sërish na doli një hall tjetër !

Dhe vitet kalonin nëpër kriza, tmerre
Ne përballë torturës, përballë robërisë,
Në pastë dikund ferr ! Mbi ferre ,
Qe jeta nën thundër të Sërbisë !

Sikur gjermanit i tham të vinte
Dhe erdhi ai një ditë prilli !
Por, ne sërish e dinim ai s’rrinte me sllavët
Në vëllazërim tek ylli !

Por, ç’të bëjsh, nganjëherë revolucioni
Sjell ndryshim në strukturë !
Ju mbase e dini , ma mirë gjykoni,
S’ndryshohet shpirti me një pëlhurë !

S’ndryshohet zemra e të pabesit
Përse në kapuq ngjit yllin e lirisë !
Ai mundet çdoherë dhe mëngjesit
T’ia presë rrezet e rritës , ngrohtësisë !

Dhe, ne në brigada për çlirim të kombit
Në male lart, përballë armikut pritëm,
Kush qe armiku – pesë vjet përgjakjesh
Lart e më lart flamurin e ngritëm !

Përse e mbante Kërçova, Gostivari, Tetova
Në ballë të çetës – Flamurin e grisur !
Po ç’dreq që erdhën komisarët të flasin
Për bashkim të kurdisur !

Dhe, ne i deshëm komisarët, i besuam,
Imerin, Nexhatin, Hamdi Demën me shumë shokë,
Por, Xhemë Hasën e Mefailët e Zajazit kurrë s’i harrojmë
E derdhën gjakun , ranë për këtë tokë.

Mbase komisarët flisnin për bashkimin
Ballkani – pastaj do të ndajë drejtësinë !
Kështu dhe satrapi Tempo tha, sa herë që urimin
E ngriti me çetat për lirinë !

Ai Tempo i zi, tok me kara Maçulat
Që prenë pas shpine çdo trim shqiptarë,
Për të coptuar burrat, që mbajnë kësulat
Mbi sy – me shkabën e Gjergjit të parë !

Dhe shpallën fitoren sllavët e vëllazëruar
Parollë për jetën – patën barazinë !
Kosova, Pollogu, Pellagonia e uruar
Sërish mbi shpinë e panë robërinë !

Robërinë moderne të vëllazërim bashkimit
Të vetëqeverisjes katile të Titos monark,
Që preu befasisht ndjenjat e çlirimit
Sllav të bëjë shqiptarin qysh në të nënës bark !

Në vallen shfarosëse Rankoviqët prinin
Çdo mëngjes të pijnë gjak shqiptari,
Në Goli Otok, Gradishkë, n’Idrizovë - binin
Të urtit e shqipes nga sllav tradhëtari !

Sa mijëra e mijëra u prenë, u grinë
Në emër të gabimit , në revolucion,
Sa mijëra e mijëra për lirinë
I vunë në kurthat e fjalës : Agon…!

Por dita afrohej të agojë mëngjesi
Titon palaço e pritën në Prishtinë !
Bacë Ademi – Feniks liridoni,
Nga burgjet e rënda e ngriste rininë !

Dhe i than njëzëri, shpirtrisht jehuan :
- Palaço ! Mos na i vra shkrimtarët !
Por, palaço i kishte ushtruar këlyshët,
Në erë çdo gjurme u ranë zagarët !

E mbyllën Zeqirin, e vranë Rexhepin
Një fjalë t’mos flitet për Seferin !
Për Abidin Hysenin, Idajetin, Kadriun,
Ganiun, Sherifin, Ismetin, Xhaferrin !
Po Gërvallën që lindi Jusufin, Bardhoshin,
E hiqet nga plagët në hijet e zezonës,
Kadriu i Zekajve i priu në Evropë
Shkëndijës që zgjoj tingij të jehonës !

Dhe token mërgimtarët larg At Dheut !
Dhe lotët si grushta nga sytë u dalin,
Dhe për Teutën, Për Sulltanën e Qafës
Dhe për Abdylin, për Micin, Qemalin !

Bëjnë be ! E lidhen pas besës!
Se do të prijnë pas fjalës së Naimit!
O do të jemi të tillë ne të shpresës!
O ngritemi nga varri i zgjimit !

***
***
***

Dhe ngritet Pollogu, Pellagonia
Në Partinë shqiptare – opozitë prijnë!
Unë Bardh Dedja nga vitet e mia
Përgëzoj drejtimin – për Pavarësinë !

Pavarësinë e tokës, të qyteteve,
Manastirin hero për aktivitet,
Ku shkronjat e shqipes – matanë deteve
Të shkruajnë lavdinë për gjakun e vet !
Për Skenderin legjendë, Abdylin, Micin
Hej !Për sa legjenda të flasë historia !
Që të munden brezat të japin Kushtrimin :
- Perandorë ! Jashtë nga Iliria !


***
Bardh Dedja – plaku mjekërr bardhë
Që kaloj në robëri tërë jetën,
E ndali rrëfimin u hoq më një anë.
Në Kuvend njëzëri gjatë e përshëndetën !

Poezi e Sabri Hamitit nga libri i tij Leja e Njohtimit 1985



EQREM CABEJ


Ku ndriqon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedhe lume Buna


Hesht Ili Iliri flet vete Albani
Ne valle Lisi ku feston fisi
Merr ne thua e bie tirani
Ne male te bardha bardhon plisi


Ne naten e zeze del para Abeja
Ti thur ballin me kujtime e gjak
Midis krahrorit te shkrep rrufeja
Klithjen e moqme e zgjon ne prak.


Ku ndriqon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedh lume Buna


Vallezon shqipja ne teatrin antik
Me bukuri te thurur fije me fije
Ne shi furtune kerkon nje mik
Per heshtje urti per bese e dije.


E shpresa syrin e hap ne diell
E ne naten me peshe te vone
Fjala fluturon flet vete ne qiell
Kengen e moqme e ben jehone


Ku ndriqon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedh lume Buna


Ne vete thur vete-dijen e durimit
Si kengen e dhembjes se pafund
Ne boten e gjalle te humbjes shpetimit
I njohur rinjohur perdit pa mund.


Ku ndricon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedh lume Buna.

Andon Zako Çajupi:

Shqipetar!

Shqiperin' e mori turku,
i vu zjarr!
Shqipetar, mos rri, po duku,
shqipetar!

Mjaft punove per te tjere,
o fatkeq!
Kujto vendin tek ke lere
dhe tek heq.

Te ka bere perendia
luftetar,
si s'te lodhi roberia,
shqipetar!

Erdhi dita te ngresh koke,
te kerkosh
lirine, bashke me shoke
te leftosh!

Mos beni si keni bere
gjer me dje,
por te leftoni te tere
per Atdhe.

Peseqind vjet kemi rruar
me pahir,
Lidhure me kemn' e duar
me zinxhir!...

Myslyman' e te krishtere
jemi keq!
Te ngrihemi qe te tere,
djem e pleq!

Te ngrihemi te deftojme
trimeri;
ja te vdesim ja te rrojme
per liri!

O moj Shqiperiz' e dashur,
memedhe,
Te shoh me buze te plasur,
si me sheh.

U shkretove anembane,
Shqiperi,
se shqiptaret s'kane
dashuri.

Gjithe djemte qe ke qare
dhe mban zi,
per Morene jane vrare,
per Turqi!

Zhvish rrobat e roberise,
memedhe,
vish armet e trimerise
se ke ne!


----------------------------------------------------------------------------

Nga Sabri Hamiti, marre nga libri i tij Leja e Njohtimit 1985



T E U T A


I kerkoj syte tu te kalter syte tu te zi
Qe kishin pare Diellin kur u mbyt ne det
Ushtari apo femija kush t`i zbuti gjijte
Kur dole lart ne Mal te gjuaje gjarpijte
Ishe e para si Nane po gjuhe a nuk pate
Per Yjet qe fiken diten si ne pike nate
As fjalen e vetme qe pres me shekuj Te dua
Kur kthetra te urrejtjes me zene per fyti mua
Si vdiset duke dashur si duhet duke vdekur
Vetem pernjehere apo perdit pak nga pak
Apo ne endrrat e gruas shihje vetem vere
Qe nuk di per Akullin qe do te vinte vrap
Ne gjirin tend te forte stoli ishte shpata
Aty fshihej zemra qe e pershkoi dashuria
Fryma i vret pleqet e si buzeqesh femija
Ne mynxyren e kohes ligjeron vete nata
Koha ta njohu emrin qaforen vare ne gushe
Hallhallen ne dore kohen trollin e shtepine
Une te desha gjithhere si grua me sy te zi
Qe jeten puthi ne ball e vdekjen puthi ne gji
E di se te kisha Nane se me kishe femije
Kur shkoje lart ne Mal te gjuaje gjarpij
Shenja Trup e Shpirt te mos mbeten huq
Kerkoj ta shoh syrin tend te zi te kuq
Qe kish pare Diellin kur u mbyt ne det
Kur femijeve te mocem koha u jipte jete
Thesari si pluhur Yjesh u derdhet nder duar
Flasin gjuhen plot me pezm gjuhen e zemruar
Teuta u te ta ata te u teta u tuta eu Teuta
Ilire e lire e liri truri turi uri te Teuta


------------------------------------

MALLKIMI I GJAKUT

Zbraze , zbraze një pushkë
në derë të oborrit, o Zeqë Shpati !
Le të zgjohen të përgjumurit
strofujve të gjëmimeve shekullore,
Se sot po na shkon Fata e po shuhet kënga e dashurisë
që këndoi plangjeve tona !
Po te shkon Fatë zeza , o bacë
me sy të qëndisur me ngjyrën e kopshteve ,
me buzë posa të skuqura në bukën e misrit të ri….

O, çikë e pate
E jo fëmijë të gjetur buzë rrugëve !
O, e as rroktare jo
Për të punuar nëpër ara

Pse je shurdhuar , bre bacë ?
A s’kallesh në flakën e krahëve të vogëlushes së dashur
Që e fale pa dëshirën e saj ?

Po të shkon Fata me flokë bishtaleca të shelgjishteve
në zbërthim,
me harqe vetullash—dy krahë lejleku në fluturim ,
me bebëza vizëlluse—dy liqene të fshehura
në pishnajë….

O, ae di , Zeq Shpati,
se për ty vetima hapësirën shpon
lumenjtë dalin nga shtrati me zllapa pikëllimi në brigje,
se mordja mbi pullaze zdirgjet dhe lëpin jetën
E pëllumbave
që ajo ushqyer i ka me troha buke në shtigje

Zbraze fjalën si pushkën dikur, o Zeq Shpati
qëllo hallkën e vargonjve të ndryshkur
duarve të vogëlusheve tona
se
S’është kanu gjaku yt të mallkojë !…

DIN MEHMETI

At Vinçenc Prennushi

Lumnit e Kalvarit e dhunit e Paganizmit

E sa janë t'bijt e mkatit
qi, dbue pre' Edenit, enden fushës e shpatit,
a thue din, Divë, ti me m'i njehë mjerimet?
A por ma mirë shko e njitu
mi Malin me gjak la
e, ngri, tuj pa shka kreu dora mizore,
bindu n'madhni hyjnore
t'Njatij qi qiellës e tokës i a njef shestimet.
Qasiu t'Kryqzuemit, puthe m'ball tuj kja
Njatë, qi shndoshë ç'do lngatë, qi mi lamë t'territ
shkaktoi vetë jargu i ferrit;
pse Aj, po, asht gjarpni i shndetshem,
naltue veç prej dashtnije m'dru t'shug'rueme.
E kndom lumnit e tija
e, peng dashtnije, pshtete
harpen per Krygjë, nen ato kamë t'bekueme.

I mniem prej qiellve, qitë e lanë mas dore,
fshan e gjimon nji shekull m'epshe i zhyem!
per nierz rrezik e anmik me mshir hyjnore.
Shlliga m'fshikllim t'ngerthyem,
lajmon, se lypë t'adhrohet
m'lavrime t'dhunshme; neper idhuj t'verbtë
don qi gjithkahë por t'rrxohet
lteri i t'vertetit Hy, e kushte e keme
per vedi dan me i ndalë,
e gjakun flijesh dalë,
don vetë t'a pijë, pse asht, thotë, krejt gjaja e eme.
Inadi, mnija, vaji
mretnojn nder zemra, e droja
t'dekshmit i ka vallue:
Drejtsis nder popuj s'i a din emnin goja,
pse: n'luftë motin tu' e shkue,
mje sa kqyrë njani e turret m'plaçka t'hueja,
del tjetri e e then; por s'pran lakmija e kueja.

Flligshtija gjithkund shtekun
vedit i a çilë e aty ma fort perhapet
ku robi, randue dhimash, dnesë i mekun;
kashata e sajë perçapet
e njyeme n'gjak, gjak nierzsh derdhun per lojë.
Vojtë per nen shtasë, s'din t'gzojë
e robve tufa e lidhun
pa u hallaktë m'llomishta t'qelbta t'vesit;
mall i pa zot, qi e shkon motit tu' u dridhun.
Mundoniu e t'u mlojë djersa,
farë e mallkueme, e per nen zgiedhë t'dhunive
përkulnie shpinën t'uej,
e n'baltë, veç n'baltë t'lan gjurmen kama e juej;
Drejtsija e qiellve, s'cillës i a shifni rrfen,
nder lod e nder mjerime
vedit u dau e u la me hyjni t'mnime;
e trashigim ju dhimat,
qi tash do të barni, fmivet t'ue t'u a leni,
t'cillët, porsi ju, tuj lypë,
buken, qi u dani sot, kan me pertypë.

Kshtu kje mretnija zhvillue n'gji t'mallkuemit
Kshtu, perbuzë ligjët hyjnore, jetoi robi,
nen peshë t'dhunive t'veta,
jetën e njaj t'poshtuemi
e m'botë adhroi gjithshkafen.
aj i rami edhe i zezuemi;
e veç Tenzot, t'Vertetit, vend s'i bani.
Plaçken veç pat per zemer,
por plaçkat kurr s'e ngine;
e kshtu nder lufta u grine
e vllau me vlla e djali me babë të vetin;
pse, bishë m'shoshojnë tu' u ba,
n'gjak t'vetin njerzt u shkrinë;
kaq kishin tretë, s'i dijshin majë vedit,
ç'se keq pan bjerrë e keq kerkuen Edenin.
Porsi m'nji det, ku era
me mledhë furi mundohet
nder valë, ku shkumë por çohet
ujët e terbuem; kshtu zemrat
pshtjellueshem muer'n e u lshuen e i u trand mendja
robit, e, per mend t'mjerit,
hyjnivet t'rrejshme i u true gjaku u nierit.

Per rob të nierzve, prishë edhe shkatrrue,
a e ka kush kund nji kshill?
A del per te ma dill,
e a vjen kurr dorë, qi syvet t'tij t'u bije,
loden edhe t'i a fshije?
Mendon i dieshmi e s'bzan,
kah rrximit t'nierit nuk i a din kund fillet;
por kqyrë tremshem per dhe,
mi t'cill'n a' shtri nji qiell qi s'dan se kthiellet.
Derpton nji rreze, si n'per tis të bardhë,
mi fise t'Izraelit, trashigimin
qi e pa'n gjithmonë drejt e n'per rrethe qiellet;
e mje sa lodja s'prantuj shkue rrkajë,
Veguesat shejten, nji mas nji, çilë gojen,
nji kangës i a thonë, plot dhimë e plot uzdajë.
A ka kush e kupton? Nuk i a ven menden
pagani, qi shet dije,
a por s'don me u besue
fjalve qi 'i popull pat prej Hyjt trash'gue;
e kaperthye n'dyshime,
mendja ma gja s'i dan;
mi fat tuj lshue mallkime,
s'i nepet me ba tjeter,
veç me persritë pa da fjalen e vjetër:
"Se gjs t'sugurtë s'ka bota,
e se krenija e pa masë
kahë kobi i fundshem dote nierzt me i qasë"

Prej bregut m'breg se idhshem goja çilej,
vedit tu'i thanë: pse ushqeva
nji jetë kaq t' errtë? e buza kah u dridhej,
"u shoftë t'gjith thojshin, dita n't'cillen leva!"
Kaq mi kulm t'vet ma t'naltin
ishte kenë kapë gjithkund trishtimi i t'mjerit
e e qiellës drejtsija kundra robit t' nierit.
Veshkë e der n'gund, t'thuesh, kalbun
landa nierzore, ishte kahë marote,
as ma nuk po flijote
nji shpirt Abeli me ma t'mirat flije;
pse veç fisi i Kainit
dhantit e dhunshme don mi lterë t'i shtrije,
njaj fis qi hyjt mallkote,
mallkote qiellë e dhe,
pse i nji hyjneshës ba pre,
qi nder rasë t'gzueshme s'gjindej ku u dishronte.

Por qe, se dhimshem qielli
m'nji skaj po kthillej, andej kah Judea;
prej shpis s'Davidit dielli
nji lule ish' tuj pa shpërthye s'parit;
e kandshem nji za ndiehej
nder zemra tuj jehue:
Gzoniu ju fise t'tana: Erdh Marija,
mi gra grueja e bekueme,
qi n'zemer t'veet t'kullueme,
si e foli Izaija,
do t'barin, t'bamun nier, t'Birin e Zotit.
Thoniani valles ju, bija Sionit,
pse n'lule t'marrë Jerikut,
nder drandofille e zymyla t'Saronit
ma e hiejshmja a' kjo, ç'se xu m'u endë m'tokë drita.
T'trishtuemve t'Izraelit
u njallet prap uzdaja,
qi fushës edhë zabelit
persrisin fjalët e mdhaja:
"Pasqyrë e qiellve riju
e ret voesen t'dikojnë;
e i Drejti t'vije e t'çilet toka e t'dalë
Dashtnija, nesh mishnue,
Shelbuesi i pritun, per aq mot dishrue".

At vigem shejte, n'Izrael perhapun,
n'fund t'zemres s'vet me e ndie mrrijti Kinezi
e n'shpirt ate aq e ndezi
sa, syt kahë qiella, i lutej "t'Madhit Shejtit:
Gjithipushtedshem, pr'anes s't'Lemit çoje,
Hartues i qiellve, ate qi do t'na pshtoje".
Ajo uratë; gjith flakë,
persritet nder pagoda
prej gojet t'Hindve: "Ulu
nder ne, Shpërblyes, e, me pushteden t'ande,
fol fjalën plot fuqi e, zhgulu,
thuej dekës, me çka gjithherë kjo bjen me vedi.
Verigat t'ona kputi,
Ti i gjani e zemerbuti,
qi je gjith dritë e gjith lumni kah dija.
Çoj n'vend dishiret t'ona,
e dhimat ti pajtona
mi ket lamë lodje, t've'n ku po e ban mnija".

E Prusi i madh i pshtimit, aq dishrue,
u duk mi tokë i veshun
me trajta t'dekshme, e, per ne mishnue,
m'nji grazhd madhnin tu'e mledhë,
m'pak triza trupin pshtjellë,
s'ftoftit aj kjau, sado qi per rreth tij
lshue s'nalti çetat veshë me rreze diellit,
nji valle kndojshin, njoftë por m'rrethe t'qiellit.
E, si pa'n folë Veguesat,
n'Betlem u le e djepin
e pat ma t'prujtë se mund mendote kushi;
por aty u mlodh'n barit
e erdhen aty Mreten e dhantit
i a parashtruen. Kerkue
prej njaj Herodi qi, mizuer, e drote,
i u desht vend t'i kerkote
vedit, tui hikë, e fmi
n'Egypt u struk, ku zi
i i desht me bart fort shum, nder sum mierime,
deri qi Lajmi i Zotit
e grishë me Nanen Virgjin, me Sh'Jozefin
t'kthejë n'Naxaret tu shpija
ku, ndejë n'vetmi, kaluene ditt e tija.

Por, si erdh koha e gzueme,
caktue m'kuvend t' qillit,
popujve t'mrekulluem aj duel e u foli,
u foli fjalët e Ungjillit,
t'njasajë kanu hyjnore
msimesh fort t'amla e t'nalta,
qi nierzve u zblojnë t'vertetat themelore.
N'per njat fuqi, qi me Te mi tokë zdrypi,
se shpejt mkamet i smuemi,
shurdhani ndien, e i verbti, qi dritë lypi,
gjet dritë, edhe i randuemi
gerbulet t'mndershme, ma s'po din çka a' varra;
sa t'marrun krejt gjymtyrësh, se shpejt po hecin,
e m'kë randoi e rrases s'vorrit barra,
aj vorrit del e kthen prej dekës n'jetë.
Aj grishë e don rreth vedit
t'mjeruemit n'zemer, nierzt e ligësht e t'shkretë;
e gjithkund t'vejë aj kamen,
mrekull por t'shofin syt,
e valle gzimit ndien, por s'ndien ma gjamen.
Aj asht nji Diell qi ndritë
mi mende t'nierit e tu' u zblue t'verteten,
rrugen atyne u mson me gjetun jeten.
Por shka? se mnieshem çohet
peshë kundra tij prap shlliga
e fundit t'ferrit e, tuj mbledhë furi,
idhshem por lypë qi t'shuhet emni i ti.
Shpirten qiellorë, kreshnikët e Zotit, eni,
e ktu tu' e ndrydhun m'krye,
n'vend qi i perket tu' e shtye,
me luejtë ju mos e leni,
pse, per shka duket, vneri
i farizejve t'Drejtin don me e mlue.
Shperdani ret e zeza,
qi aq zymtë janë tash kah çohen
e tokës me i a xanë ket diell ato mundohen.

Por n'qiell e t'Naltit mshrira
uraten nuk e ndien e Krishti, ndezë dashtnijet,
si etshem lshon kah kelku mushë me t'vshtira
e trashgim aj merr mundimet t'gjitha
t'misjonit t'vet mi tokë,
e dhimat vetë i merr; me to do t'lahen
fajet e nierzve; e shtegtarve t'mjeruem
u mson rrugen e ngushtë
qi çon fill e n'lumni, n'Parriz të gzuem.
E shtrue darken ma t'mramen,
dishepujt t'gjith i grishë me u ulë me ngranë,
pse at natë nji shej dashtnijet dau me u lanë.
E, mjesa, kah prendote,
dielli desht t'mblidhte rrezet m'ball t'bekuem,
t'Dymdhetve aj xen me u folun
e, tuj da buken: Merrni e hanie, u thotë,
Ky asht korpi i em, qi a' tu' u flijue per botë.

E kelkun kapë: Ky a gjaku u em, t'a dini,
shi gjaku i em, mshefsi fejet hyjnore
e lidhnis s're, e un due qi ju t'a pini
pse, derdhë për jue, lan mkatet e gjith nierzve:
Merrnie si peng dashtnijet,
qi un po u la qysh tash, perpara flijet.
E kshtu tuj folë, kah Ati
syt e bekueme drejtue,
kah nji ullishtë e aferm muer me udhtue.
E aty, tu' dnesë, Aj lutet
e, tuj provue sa e randë asht pesha e mkatit,
trishtim e kapë e gjak djerset gjith shtatit.
E kaq i a trenden zemren
t'fshamet, sa mekun dhimash, per tokë ra.
E vjen tradhtari, i afrohet,
e me nji t'puthun mrrin me e shitë at Msues,
qi, lanë prej t'vetsh krejt vetun,
bjen n'dorë t'njaj çetës s'mallkue,
qi e lidhë e kahë Solima
fill ate dan me e çue;
pse atje aj shpirt do t'ngrihej krejt me dhima,
Veguesit si e pa'n permendë,
Mshefsit e gjakut t'tij kur muer'n me i endë.

Shoqet, Divë, tu' i bashkue,
veshun ju n'zi, prej s'naltit ulniu e eni,
e kangët e vajshme kah per zem'r i keni,
nalnie ktu synin, nalni fletët e arta;
e ju, o Ejët e Zotit,
sa dielli gjithnji dedhë rrezet e zjarta,
mlidhniu edhe shikjoni,
pse jush un pres qi t'm'thoni,
se me Mal shejt t'Kalvarit tjeter s'vehet.
Qe Krygja, m't'cillen pezull met gozhdue
Nji Izak hyjnuer, qi, per me i dhanë pshtim t'mjerit,
Zot i vertetë tuj kenë, u ba bir nierit.
Permysë, me ftyrë per dhe,
ju, Zana, per mua kndoni
e 'i gojet sot m'kallxoni
si Kiji i paster u ba fli per ne,
tuj la me gjak shejt t'vetin
dangët qi la mkati mi ket shpirt t'onë t'shkretin:
e ju popuj e fise,
çoniu n'ket ditë n't' cillën tuj dekë Shelbuesi,
dekë edhe ferr tuj mujtun,
robin e hoq, qi na pat metë per hise.

Gjithkahë trishtim e vaj
per rreth Shelbuesit, ra n'rektime t'dekës,
kah gjaku i shkon prap rrkaj;
e terri mlon mbarë boten
kur, neper duer të nierzve,
nep shpirt Auktori i jetës.
E pra, o ju t'bijt e mkatit,
ky ças, kjo ditë e mndershme
asht ditë e ças i njaj faljes s'perhershme;
asht çasi i pagjës s'dishrueme.
Kqyrni kah Krishti e mi at ftyrë t'bekueme
keni per t'pa njat Diell qi s'njef prendime
e qi, dashnijet shkri,
desht n'shpirt jue me u pertri.
Kam et! Aj foli, e ato fjalë aq per mall
na msojn ne gjith dishirin
qi ndryn n'at zemer shejte,
me na pa ne tuj dnesë
per falje, ai qi Atij zemren dysh i a dane;
dishir, qi asht vetë uzdaja,
ngushllimi i jonë ma i miri
n'ç'do kob t'ksajë tokë, në mjerime edhe ma t'mdhaja.
Sado qi lodhun dhimash, letsim s'gjen,
Aj t'bijt e vet s'i dan, as n'at ças, zemret;
jo, mshrira e ti kurr s'men
e falë ata, qi m'kqyr merthye e kishin,
tuj thanë, se ç'bajshin e s'dishin;
t'Amshuemit per ta i lutet e si vulë
tuj i vu vepres hyjnore, krye mi botë,
kah hjekë per t'mramen herë e kryet e ulë,
nji vigem lshon, e, ndiene: U krye! po thotë.

U krye! pse buzët e tija
deshten n'at kelk idhnimesh me kerkue
ku kje ma e idhtë fundrrija:
e toka e pshtoi, me qiell tash tuj pajtue.
Prej rretheve ma t'epra
shperthen prap brohorija.
Zot! çka u thotë nierzve kjo kangë hyjnore?
"Se nalt prej qiellve knaqen Ejët tuj kqyrë,
Drejtsi e pagjë kahë sot po puthen në ftyrë",
nder ato vetmi t'errta
ku ndrye ç'kah mot po rrite
e pritte njat gurrë drite
çeta e bekueme e gjith etenve t'hershem.
E qe, se 'imend Shelbuesi, gjith madhni,
veshun me dritë, u duket:
shpirten t'bekuem ju gzoniu e me dashtni
nji valles thonia e Mretin
e qiellës ju sot levdonje
pse, shi me dekë qi bani,
deken mujtë; fuqija e mkatit prani
ç'se edhe njat shkrim të mndershem,
ku dnimi i nierzve shifej si pelqye,
mordes i a hoq aj dore
e copë e grimë tu' e ba,
per Krygjë të veten aj e la merthye.
Shej gzimi shpirti t'napë,
pse dyert e lumnis s'qiellës per jue janë hapë.

Qe Krygja! O popuj, qasniu,
permysniu para soje, tu' e adhrue
ket flamur të bindueshem
t'çetave t'Zotit, pengun shugurue
prej dashtnis s'njajtij, qi mi tokë pat kja,
pse tokës desht varrët m'i a la.
Qe Krygja! fron mishriret,
shkallë e sugurtë per t'pshtuem, qi me u njitë duen
kah gzimi i jetës, ka' Empiret.
Kjo a druja aq plot mrekull,
qi njerzve u suguron t'falun mi shekull;
e kqyrnie at krye, qi m'njanen anë rrin pshtetë,
at ball, gjithherë bekue,
me ferra kunorue:
e, në rasa t'dhishme e t'gzueshme,
sa luleve t'ksajë botë aq u lakmoni,
e kto ju veç kërkoni,
t'u bijë n'mend se janë stoli ma e çmueshme
kto ferra per ball t'uej
se gjith lulet e shkreta,
qi toka e mjerë mund i paraqese kuej.

Forta mshefsi! se ç'emen ky Kalvarit!
Ky asht aj Mal ku Zoti
gjurmët e pergjakne t'vetat
me i lanun desht, se t'enden stina e moti.
Ktu, po, nji Zot, tuj dekë, me vendue deshti
landen e jetës s're:
prandej ti, qi mi dhe
nder t'dekshem njehesh, kqyr e ven n'oroe
kto shejet e bindueshme
t'ktij Mreti plot me dhima,
qi m'mrekulli t'dashtnis aq mirë lumnohet
e shpirtenve u njoftohet
qi, me qindresë t'padame,
ngallnimin kan qellim e mas tij nepen.
Qe gozhdat, majin; qe, ktu heshten ke,
ke i trup krejt me gjak la,
ke gjakun mi tokë ra
e ujët e shndetshem qi pat rrjedhë krahnori.
Ndalu, pra, ktu e kputë
prej dromit rrahë mi shekull,
bjerë m'giuj e, tuj u lutë,
lyp mshrir e ballin pshtete
pet ato buca, per njat tokë t'bekueme
qi nder visare t'qiellës e t'dheut, visarin
e ndryn ma t'çmueshmin, ndryn ate ma t'parin.

Popuj, deh! kqyrnie Mretin,
njat Mret hyjnuer, qi me pushtedë t'perhershme
Fitues i lum, njashtu si kje premtue,
lumnueshem, m'fuqi t'veten,
mirë hidres kryet i a shtypë, hidres s'permndershme.
Qe i lypuni edhe i Dishruemi
mi majet e amshueme,
m'sheje t'mundimit t'bartun qe i Hijeshuemi,
qi tokës i a shperdau terrin
tuj majtun morden e tuj thye vetë ferrin.
Pellaz mretnuer Kalvarin
Aj ka e pre aso naltsije
rruzullin vend mretnije
e njehë e per fron t've'n, hyjnisht shug'rue,
ka krygjen shejte, gjithkahë m'botë adhrue.

Synin kesnik tu' e sjellë,
si tretë n'kujtime, qi m'pershkojshin shpirtin,
mjesa un zemres dhimë rrijshem tu' i njellë,
n'mes t'rrezeve t'amshueme,
m'djasper e m'krisolide,
doret t'padekshme dhenë;
m'u duk se perftyrime
po shifshem punësh fort t'mdha:
rreth Malit me gjak la,
rreth njati Mal, ku Zoti barti aq dhima,
kahë dielli veshej n't'zi
e mndershem n'qiell të xime endej vetima,
e gjithçka trandej deri per nen dhe,
sa me u ter gjaksvet gjakun, n'ftyrë me i zbe;
breznit e ardhshme t'gjitha,
gjith popujt mue m'u duk se ishem tu'i pa
mledhun në ket vend shejt e n'giuj tuj ra.

--------------------------------------------------------------------------------

Vilson Blloshmi

Mysafiri ne shtepi te vet*

A s'e patët ditën plot me diell
Qe bën natë koha dhe e nxin...!
I jep hënë e yje, lart në qiell
E, së fundmi, fare e përpin...!?

A se shkuat shpejt ju fëmininë?
Kjo s'u fsheh për ju e s'humbi fare?
A s'po mbani mbi sup pleqërinë,
E në mendje thellë vitet mitare?

A s'e mbani mend atherë te plepi
Loznit në oborr me hijen tuaj?
Po tani më larg nga ju është djepi
Apo arkivoli, pa më thuaj?

Gjithçka e marrin vitet duke shkuar,
Sërish kthen gjithçka që shkon, humbet
Troket lehtë kujtimi i trishtuar
Mysafiri në shtëpi të vet.

* pa titull ne origjinal