Algjeria

Titulli: Algjeria 30/1/2009, 01:27

Algjeria

Algjeria është shtetë në Afrikë, me dalje në Detin Mesdhe në veri të kufirit dhe kufizohet në verilindje me Tunizin, në lindje me Libin, në juglindje gjendet Mali dhe Mauritania dhe në pjesën perindimore të kufirit (i cili është i mbyllur ) shtrihet Maroku.
U themelua si "Republika Popullore Demokratike e Algjerit".

Titulli: Historia e Algjeris 30/1/2009, 01:45

Historia e Algjeris

Algjeria në kohërat e vjetra (10 000 p.e.s) ka qenë e banuar nga fiset berbë të cilët më vonë bien nën ndikimi Kartagjenas. Gjatë luftës Kartagjenas me romakët, këto fise pavarësohen nga Kartagjena ashtu që pas një kohe shumë të shkurtë të bien nën sundimin e Republikës Romake në vitin 200. Pas ramjes së pjesës perëndimor të perandorisë Romake, berbët pavarësohen në një pjesë të madhe të territorit të tyre. Me ardhjen e Vandalëve gjendja e tyre paksa vështirësohet, por kjo ndryshon me shkatrimin e vandalëve nga gjeneralët e perandorisë Bizantine. Që nga kjo kohë në këtë pjesë sundojnë bizantinët deri me ardhjen e arabëve në shekullin VIII.

Berbët në fillim rezistuan ardhjen e arabëve nën udhëheqjen e Kusajla dhe Kahinait (ang. Kusayla, Kahina) mirëpo pastaj ata e përqafuan fenë islame në masë të gjëra. Edhe pse berbët përqafuan fenë islame ata krijuan kalifatin e tyre. Historia e Kalifatit përshkruhet me konfliktet e përbrenda islame të drejtimeve të ndryshme si p.sh të Fatimitëve. Kohëra e trazirave përfundon pas reformës fetare të bërë përbrenda kalifatit.

Në shekullin e XVI, spanjollët marrin disa qytete bregdetare të kalifatit. Mirëpo, kosarët të ndihmuar nga forcat e perandorisë Osmane në një luftë të vështirë ja arrijnë të dëbojnë spanjollët nga qytetet e tyre.

Ndikimi i Pashallarëve Osmanë pas një kohe filloj të bije, kështu që Kosarët dhe Jeniçerët filluan të marrin kontrollin e Algjerisë.

Më 1830 trupat ushtarake franceze okupojnë Algjerin, Oran-in dhe Bone-në dhe filluan me sukses të sulmojnë pjesën tjetër të vendit. Më këtë fillon edhe kthimi i kalifatit në një provincë franceze. Deri më 1906 edhe pjesa e Saharës që i takonte Algjerisë ishte nën kontrollin franceze.

Me masakrën franceze më 1945 (10 000 viktima të masakruar) fillon edhe lëvizja për pavarësi. Në nëntor të 1954-ës lëvizja për pavarësi shëndrohet në luftë për pavarësi (Lufta e Algjerisë) e cila arrihet më 1962 me marrëveshjen në Evian e cila e përfundon luftën tetë vjeçare të përgjakshme nga dy anët.

Pas pavarësimit fillojnë konfliktet politike në mes të partive të cilat marrin fund me marrjen nën kontroll të administratës dhe ekonomisë shtetërore nga partia e unitetit FLN. Viti 1988 për Algjerin ishte një vit në të cilin pakënaqësia ndaj papunësisë fillojë të shprehej në demonstrata. Demokratizimi (nën presioni e politikave franceze, e krishtere) i vendit ka filluar më 1989 me reformën kushtetues e cila garanton të drejtat e njeriut. Më 1991 vije deri të zgjedhjet e lira të cilat sjellin grushshtetin ushtarak për shkak të frigës së fitores së partisë islame FIS (Front islamique du salut) . Kjo shkaktoj edhe luftën qytetare në mes të armatës shtetërore dhe armatës popullore islame. Që nga fillimi i kësaj lufte deri më tani kanë humbur jetën rreth 120 000 viktima.

Pas esklaimit të luftës, qeveria nën ndikimin krishterë propagandon një politik për pajtim e cila tani udhëhiqet nga partia e unitetit FLN (vitin 2002). Në përgjithësi janë tri rryma: krishtere (franceze), islame (arabe) dhe vendase të cilët i kundërshtojnë ekstremistët e të dy anëve dhe i dëshirojnë pavarësinë e vërtet të vendit pa ndikime nga jashtë.

Më 8 Prill 2004 përsëri vije deri tek zgjedhjet. Në këto zgjedhje të cilat hashiqare ishin nën ndikimin e ushtrisë (rryma vendase), Abd al-Asis Boteflika i cili në vitin 1999 ishte zgjedhur nga ushtria, deklaroj se me 83 % të votave është president i Algjerisë dhe më këtë fiton edhe një mandat.

Më 1 Maj 2005 vije deri te zëvendësimi i ministrave me paraardhësit e tyre (rikthehen ministrat e rrymës vendase). Ndër këta ministra më të njohurit janë Abdelhamid Temar (investimet) dhe Mourad Medelci (financat). Që të dy janë të njohur për ekonomist dhe më pak për gjëra tjera. Kjo si duket i ka qetësuar të dy rrymat ekstremiste atë krishtere (ndikimi i kapitalistëve francez) dhe islame (ndikimin e sheikëve arab).

Titulli: Njësit administrative 30/1/2009, 01:46

Njësit administrative

Algjeria Ag-map

Algjeria është e ndarë në 48-të njësi administrative të quajtura Vilajete

1 Adrar
2 Ain Defla
3 Ain Temouchent
4 Alger
5 Annaba
6 Batna
7 Bechar
8 Bejaia
9 Biskra
10 Blida
11 Bordj Bou Arreridj
12 Bouira
13 Boumerdes
14 Chlef
15 Constantine
16 Djelfa
17 El Bayadh
18 El Oued
19 El Tarf
20 Ghardaia
21 Guelma
22 Illizi
23 Jijel
24 Khenchela
25 Laghouat
26 Muaskar
27 Medea
28 Mila
29 Mostaganem
30 M’Sila
31 Naama
32 Oran
33 Ouargla
34 Oum el-Bouaghi
35 Relizane
36 Saida
37 Setif
38 Sidi Bel Abbes
39 Skikda
40 Souk Ahras
41 Tamanrasset
42 Tebessa
43 Tiaret
44 Tindouf
45 Tipaza
46 Tissemsilt
47 Tizi Ouzou
48 Tlemcen

Titulli: Gjeografia e Algjerisë 30/1/2009, 01:49

Gjeografia e Algjerisë

Algjeria pas Sudanit është vendi i dytë për nga madhësia në Afrikë dhe ka një vijë kufitare prej 1 100 km, nga deti Mesdhe deri në Saharë.

Algjeria veriore përfshinë pjesën pas bregdetit deri në Saharë ndërsa Algjeria jugore (80% e vendit) pjesën e shkretëtirës. Veriu ka klimë mesdhetare ndërsa jugu klimën e Saharës.

Titulli: Ekonomia e Algjerisë 30/1/2009, 01:51

Ekonomia e Algjerisë
Algjeria Gdp

Bujqësia është dega më e rëndësishme e ekonomisë së vendit e cila gradualisht është duke u tejkaluar nga prodhimtaria industriale. Industria Agrare (Bujqësia e modernizua) është e mundshëme vetëm në pjesën bregdetare dhe në regjionet e rrafsheve. Kultivohen zakonisht drithërat, panxharsheqeri, patatet si dhe në objekte të kulturave bujqësore kultivohen perime që përdoren për eksport në vendet më të zhvilluara. Nevojat vendase të ushqimit mbulohen me produkte ushqimore vetjake diku rreth 40 %.

Algjeria është anëtare e OPEC-ut, nafta (vendin e tretë ndër shtete afrikane) dhe gazi në Saharë ka qenë edhe motori i zhvillimit ekonomikë. Pasuri tjera natyrore ende nuk janë të eksploatuara sa duhet. Si do që të jetë eksportin e Algjerisë e dominon përpunimet (prodhime gjysmë finale) e naftës dhe të gazit me një përqindje të lartë (90 %). Të ardhurat nga nafta janë investuar në objekte të ndryshme lukserioze por jo edhe në një shkallë aq të lartë sa në vendet tjera të ngjashme. Pas rëmjes së eksportit ka pasur disa kriza të shkaktuara edhe nga pagesa e borxheve të shtetit ndaj vendeve tjera.

Rrjeti i komunikacionit është i koncentruar në veri të Algjerisë. Rrugët përfundojnë zakonisht në brendi të shkretirës si pista aeroplanësh. Në krahasim me vendet fqinje, turizmi në Algjerisë është ende në një fazë fillestare.