Zvicra

Titulli: Zvicra 5/2/2009, 01:42

Gjeografia e Zvicrës

Zvicra është e vendosur në sistemin e vargmaleve të larta të Alpeve. Shpesh në literaturën gjeografike përmendet si shtet alpin. Zvicra për një kohë të gjatë ka qenë e izoluar, larg rrugëve kryesore dhe bënte kufirin natyrorë ndërmjet shteteve të Evropës së Mesme dhe të atyre të detit Mesdhe. Pozita ndërmjetësuese ka imponuar nevojën e një lidhjeje më të mirë me shtete fqinje. Parakushtet e mira të luginave të tërthorta dhe të qafave malore kanë qenë elemente të rëndësishme të vendosjes së një rrjeti të rrugëve përmes së cilave Zvicra hapet ndaj shteteve të zhvilluara të Evropës. Roli transit i saj shprehet në gjysmën e dytë të shekullit XIX, në kohën kur kushtet teknike të komunikacionit ndërrohen në saje të revolucionit industrial. Rrugët bashkëkohore e bëjnë Zvicrën prej një shteti të izoluar dhe të varfër të jetë nyje shumë rrugëve që lidhin Evropën Mesdhetare me atë Atlantike dhe Evropën e Mesme.

Titulli: Regjionet gjeorafike 5/2/2009, 01:44

Regjioni Malor

Alpet Zvicrane
Alpet Zvicrane përbëjnë tërësinë gjeografike më të rëndësishme në të cilën rrallë kund në botë ekzistojnë ndryshime aq të mëdha në hipsometrinë në një sipëraqe relaticvisht të vogël. Alpet shtrhen ne një gjatësi prej 300 km dhe gjerësi 80-120 km.

Regjoni i Pllajës
Regjini i Pllajë ose Mittelland , siq quhet ndryshe , gjendet ndërmjet Maleve të Jurës në veriperëndim dhe Alpeve në juglindje në një depression paraalpin. Shtrihet prej Liqenit të Zhenevës deri te Liqeni i Bodenit në gjatësi prej 270 km dhe gjerëi 50 km. Pllaja e Zvicres përfshinë 30% të territorit në të cilën jetojnë më se 60% të popullsisë së shtetit. Është njësia më e ulët gjeografike e Zvicrës e cila mesatarisht gjendet në lartësinë 500 m.

Titulli: Relievi 5/2/2009, 01:44

Relievi

Relievin e Zvicres e bëjnë Alpet të cilat e përfshijnë pjesën jugore, juglindore dhe lindore të shtetit. Në një sipërfaqe më të madhe shtrihen Alpet Perëndimore, të cilat me relievin lartmadhor, me coptimin e theksuar të relievit, me lugina të tërthorta dallohen prej Alpeve Lindore,të cialt janë më të ulëa dhe kanë shtrirje më të vogël në Zvicer.

Titulli: Klima e Zvicrës 5/2/2009, 01:45

Klima e Zvicrës

Klima e Zvicrës, edhe pse varet nga shumë faktorë, coptimi i relievit dhe shtrirja e theksuar vertikale e përcakton karakterin e saj. Në pjesën jugore, në luginat që janë të mbrojtura pej erërave të ftohta, ndihet ndikimi i klimës medhetare, ndërsa viset perëndimore janë nën ndikimin e e Oqeanit Atlantik. Regjimi termik në Cyrih në janar është 0,12 C, në korrik 19,6 C, dhe reshje vjetore 1,092 mm. Reshjet janë gjithënjë më të mëdha në pjesët më të larta të relivit në të cilat arrin më tepër se 2,000 mm. Përkundër tyre në Ronën e Epërme , në rethinën e Gjenevës sasia e reshjeve mezi arrinë 600mm.

Titulli: Konfederata Zviceriane 5/2/2009, 01:46

Konfederata Zviceriane

Konfederata Zviceriane (franz. Confédération suisse, ital. Confederazione Svizzera, rom. Confederaziun svizra, lat. Confoederatio Helvetica) ose shkurt Zvicra, është një shtet kontinental në Evropën qendrore. Zvicra kufizohet në veri me Gjermaninë (345.7 km ), në lindje me Lihtenshtajnin (41.1 km) dhe Austrinë (165.1 km), në jug kufizohet nga Italia (734.2 km), ndërsa perëndimi i kufirit të Zvicrës ndahet me Francën (571.8 km).

Titulli: Historia e Zvicrës 5/2/2009, 01:47

Historia e Zvicrës

Zvicerianët nuk janë një popull etnik apo një popull me një religjion, gjuhë apo diçka të ngjashme që është karekteristike për kombet, por zvicerianët janë një popull që si element të përbashkët kanë rregullimin politik në favor të tri shumicave. Zvicra është një konfederatë kantonesh disa prej të cilëve kanë histori 700 vjeçare.

Historikisht në vitin 1291 përfaqësuesit e tre kantoneve: Uri, Schwyz, Unterwalden nënshkruan konfederatën, kështu që këto tre njësi administrative janë themelet e Zvicrës.

Në betejën në Morgarten në 15 Nëntor të vitit 1315, Zvicra mundi armatën e Habsburgut dhe siguroi pavarësinë si Konfederata Zvicrane.

Në vitin 1353, tre kantoneve të para iu kanë bashkangjitur dhe kantoni i Glarusit dhe Zugit (Cug) dhe qytetet shtete Lucerne, Zürich dhe Berne duke formuar Federatën e Vjetër.

Titulli: Ekonomia e Zvicrës 5/2/2009, 01:48

Ekonomia e Zvicrës

Zvicra ballafaqohet me shumë probleme, në radhë të parë me mungesën e lëndëve të para për industri, me kushte jo të volitshme natyrore në të cilin relievi malorë përfshinë 2/3 e sipërfaqes së shtetit me klimë të ashpër dhe me dendësi të vogël të popullsisë, sidomos në kompleksin malor të Alpeve. Edhe pse Zvicra ka kushte të kufizuara të zhvillimit ekonomik, ajo për të ardhura nacionale të përgjithshme për kokë të banorit, me 44.350 dollarë, është pas Luksemburgut në vendin e dytë në botë. Është befasuese fakti se si ka arritur një zhvillim të tillë në një ambient jo aq të volitshëm. Pa dyshim, faktorët shoqërorë janë ata më esencialë të cilët kanë ndikuar në transformimin e rrethit gjeografik. Nëpërmjet kuadrit kualifikues të punëtorëve Zvicra ka mundur të zhvilloi industrinë precize që nuk ka pretendime të mëdha në lëndët e para. Me ndërtimin e rrugëve, tuneleve, urave, hoteleve, vendet për pushime rekreacion, çdo pjesë e saj, pa marrë parasysh lartësinë, mund të vizitohet.

Turizmi dhe roli transit i saj janë dy shtylla të rëndësishme të ekonomisë. Intensifikimi i ka gjetur mbështetje në potencialin energjetik të shfrytëzuar prej lumenjve. Mirëpo, për një zhvillim kontinuel të ekonomisë pa dyshim ka influencuar statusi i saj neutral prej vitit 1815. E kursyer prej shkatërrimeve të dy luftërave botërore, papasur për pasojë fuqinë tërheqëse të kapitalit të jashtëm, i cili ka kërkuar siguri në investimet e veta.

Bazën ekonomike e bën industria e cila karakterizohet për konceptimin e kapitalit sipas degëve. Kështu, në industrinë e aluminit është monopoli Alusisse, në industrinë e makinave – Orlikon, në industrinë ë orëve –Longine dhe Omega etj. Vlera e prodhimtarisë industriale është dyfishuar në periudhën e fundit, sidomos zhvillim më intensiv kanë shënuar industria kimike, e makinerisë, e orëve dhe elektronika.

Titulli: Demografia e Zvicrës 5/2/2009, 01:48

Demografia e Zvicrës

Numri i popullsisë së tashme është 7,4 mil. banorë nga të cilët 20,6% janë të huaj. Një pjesë e madhe të "të huajve" e përbëjnë edhe shqiptarët. Jeta mesetare e njeriut është 82,8 për femra dhe 77,2 për meshkuj (viti 2005). Gjuhët zyrtare janë gjermanishtja, frëgjishtja, italishtja dhe gjuha retero-romane. Katolikët e përbëjnë 47% të popullsisë, ndërsa protestantët 40%.