[b]Nezir Myrta / RISHQYRTIM URGJENT I MENJIHERSHĖM I STANDARDIT SHQIP
Krejt e dijmė pse ka shku Kadare nė Kosovė - Prishtinė. Me mbrojtė standardin e gjuhės shqipe. E pėr me mbrojtė standardin, duhet tė mblidhen Shqipet nė Kuvend, e ta hapin realitetin e shpėrfillun tė shkrimit shqip, qė osht bastardhu me themel, sa kur lexon sot shqip dhe e krahason me tė folunit shqip - del ma qesharak se sa kujton dhe tė ndryshohet standardi i Shqipes e tė bie nė vend tė sigurtė kohor, me dialektrin Gegėnisht, qė osht vet baza e Shqipes!
Nė tė kundėrten, sa ma shumė zgjatė nji Kuvend i Shqipeve, ku duhet tė kthehen edhe mbi 100 mijė fjalė gegėnishte nė standardin tonė dhe tė pastrohen mbeturinat dredhake qė pengojnė shkrimin shqip, se jo tė folunit, se flitet gegėnisht, mbi 70% tė kombit - po tė rregullohet shkrimi shqip - e nė tė kundėrten thash: parashoh ndamje totale tė kombit me vet fajin e mosrregullimit tė standardit shqip, nga Shkumbini e pėrpjetė, krejt kah e merr Gegėnia, e nuk mund tė mashtrohen gegėt ma shumė, se pėr hirė tė vėllėzėrve tanė, premė gjuhėn nė gojė, premė Gegėnishten me diktaturė enveriste. Pra, sa nuk osht ba vonė, tė rregullohet standardi, ose nė nji tė ardhme tė afėrt, do tė kemi dy kombe: alban e kosovar, qė tė dytė paraqesin trollin shqiptar, e kush gegė mashtrohet ma shumė, e pastė vehten n'qafė!
Kadarea ma mirė do tė ishte tė flet me Akademinė Shkencore tė Kosovės, e tė Shqipnisė, e tė bėjnė rishqyrtimin e standardit tė shkrimit shqip, sepse nuk jetohet ma shumė me ondrra! Me kėtė gjuhė enveriste, nuk ka gjuhė moderne, por njė gjuhė abstrakte, obskurante (e terrshme), e nxanė fryme dhe e mbytun nga rrotacizmi n=r, trajtat e shkurta tė perėmnave, ēoroditja e vet gramatikės e sintaksės shqipe, si dhe e morfologjisė shqipe, me fjalė tė zgjatura panevojė, e tė tepruara, qė ia nxanė frymen shkrimit shqip. Shih, pėr fjalėn shqipe - nxanė, me nxanė, standardi jep rregullin - zė, pėr tė zėnė,kur fjala - nxanės, nxėnės, qė nxėn diturinė, thohet drejtė, e fjala - me nxanė - pėr tė zėnė, atėherė po u dashka tė thohet - zėnėsi, e jo nxėnėsi - nxėnėsi zėn mėsimin, mbrapsht, kur duhet - nxėnėsi nxėn mėsimin, a mėsuesi mėson mėsimin nxėnėsit...................shih sa mbrapsht, e sa mijėra fjalė e fraza shqipe janė krejt mbrapsht nė shkrimin shqip tė kėtij standardi! Dikush kėtu nė forum, ka paraqitė edhe do pllaka fallse tė ndamjes sė dialekteve edhe nėpėr territore shqiptare, e kujton se hahet ai pistil ende,kur dihen shkaqet e pasojat e standardit tė shkrimit shqip, nė nji t'ardhme tė afėrt. Standardi shqip duhet urgjentisht tė rishqyrtohet! Sa ma shpejt, aq ma mirė,e pa pasoja. Dihet se disa dekDA ishte ky standard dhe gati njė gjeneratė u rritė me kėtė standard, por do tė ishte vet tmerri i standardit shqip, po tė harrohet e tė vdiset Gegėnishtja e Letėrsisė sė Vjetėr shqipe, ajo gjuha e Budit, Buzukut, Bardhit, Bogdanit, e deir tek Fishta, Mjeda, Migjeni, Kristoforidhie shumė pishtarė tjerė tė SHQIPES SĖ VĖRTETĖ!
po cila gjuhė madhore sot ka dy tinguj, pėr germat q,ē (q i butė e ē i fortė, gj e xh (i butė e i fortė), a nuk osht qesharake kjo tingullore? Egziston vetėm nji q, e nji gj nė gjuhėt madhore gjermanike..............numrorėt: ni, dy, tre.....njė dy tre....e zanorja ė - e tepruar vendepavend, sa qė sot kemi problem serioz me fjalorin kibernetik, me u plasu Shqipja nė rang botėror!
Nuk ėshtė luftė kundėr gjuhės sonė, pse kėrkohet urgjentisht rishqyrtim standardi, por lufta kundėr SHQIPES SĖVĖRTETĖ ėshtė mosshqyrtimi i standardit enverist - kėtė duhej ta thoshte Kadarea!
Nga koka nė kokėtar, nga kryet nė kryetar tė shpėtohet kombi shqiptar, qė as gega tė mos rrij guhėpremė, po nanėn t'i thohet nanė, zonit t'i thohet zo, zojsit t'i thohet zot, e jo sipas shkrimit gjerman zeus, direkt shqip, kur ger. eu=oj, e duhet tė jetė Zojs, nga kuptimi i kryezotit olympik, nė emėrtimin e Mbifuqisė natyrore, Krijuesit tė Gjithėsisė!
Ky osht shpėtimi i kombit shqiptar, rishqyrtimi i standardit! E qysh po i bie shqip - standard?
Pikrisht, pyetja osht: ku osht gjuha shqipe, se fjala, folja osht, nuk osht njė provincoalizėm, por vet fjala illirishte OST, ku mbeti s=sh dhe pikrisht kėtė folje ndihmtare, e moren gjuhėt latine - EST, po ēka t'i bėsh maxharit, qė nuk kupton, se kemi edhe mbiemra shqiptar Maxhari, si antroponome - ku edhe sllavėt emruan hungarezėt, po me kėtė emėrtim edhe pak ma thellė - folja osht merr gati krejt popullin shqiptar, por qė nuk u prefeksionua si origjinale e tillė ashtu sikur e flet vet populli, por na doli si folja - ashtė (me a hundore, nazale ^ nė vend dy pikave sipėr), e qė e thjeshtuan gjuhėt latine e gjermanike, nė - est, ist, is, ma shkurt e ma bukur e ma natyrshėm sipas natyrės sė gjuhės, me tre e dy tinguj, kurse na e kemi me 4-5 tinguj, germa, krejt mbrapsht - foljen - ėshtė. Edhe poashtu nga pyetja: ku osht gjuha shqipe, se cilat shenja komunikative janė tė dalura jasht pėrdorimit, as pėrkojnė me shpejtėsinė e auto(rėve) tjerė nė kėtė ''autostradė'', kjo edhe ma yst se sa ajo fjaloa - standard, standart qė pėrkon me zhvillimin ekonomik, arkitektural etj., sepse edhe po grahe makinė nėn shpejtėsinė e tjerėve, nė vijat poashtu komunikative tė shpejta, bazuar nė dinamiken e zhvillimit edhe gjuhėsor, e pengon ''komunikacionin'' edhe dikush ta futė mbrapa, e tė ban shi, pistil nė autostradė!
Kjo nuk osht veē nismė individuale, por interes i pėrgjithshėm kombėtar dhe dihet se na duhet edhe neve si buka e uji e ajri e drita, njė gjuhė unike shqipe, gjuhė moderne, gjuhė qė bashkon unison krejt popullin shqiptar nė botė, jovetėm atė ballkanik, por tė jetė vėrtet gjuhė unike e bashkuar moderne, qė mos tė kemi probleme pa nevojė nė strukturimin e nivelizimit modern linguistik botėror - kur kemi fjalėt e shprehjet tona origjinale, ma tė shumėllojshme se sa asnjė gjuhė tjetėr, falė gjuhės burimore shqipe, ndėr gjuhėt ma tė pastra e ma tė pasura gjuhėsisht!
Kėtė e them pikrisht, mos tė ketė tollovi e pasoja nė tė ardhmen krejt kombi dhe eventualisht, mosozo tė ndahet nė dey a ma shumė pjesė, ashtu sikur u ndanė shumė kombe edhe shumė ma tė mėdha e ma tė zhvilluara, qė sot janė tė njohura kombe tė ndryshme, sepse mu kėtu osht pyetja kulminante, kur shihet ndikimi pėr ndarjen e kombit shqiptar, nė alban e kosovar, tė njohur botėrisht! Ajo do tė ishte tollovia e pasojat e paparashikueshme pėr krejt kombin tonė!
Mu pėr kėtė edhe titullova - shqyrtim urgjent, i menjėhershėm i Drejtshkri8mit shqip edhe mu pėr atė qė shihet gjendja e mjerueshme edhe e mediave tė ndėgjimit, pamjes e shikimit, si mjete mediatike audiovizuele, nė gjith rrejtin shqiptar ballkanik me botėror!...
(Mai, 30. 2009)
Portal 
4/7/2009, 04:45