Inflacioni

Titulli: Inflacioni 5/2/2009, 23:41

Inflacioni

Inflacioni është një rritje ngulmuese e çmimit të të mirave dhe shërbimeve, shkaktuar nga disniveli i krijuar nga një sasi e vogël e të mirave materiale në treg dhe e një sasie të madhe të parasë në qarkullim. Inflacioni mund të shkaktohet nga rritja e sasisë së parasë në qarkullim ose nga kërkesa si pasojë e shpenzimeve të qeverisë ose shtypjes së parasë së re. Gjithashtu ajo mund të vijë edhe si pasojë e uljes së ofertës së të mirave materiale.

Titulli: Llojet e inflacionit 5/2/2009, 23:43

Llojet e inflacionit

Në përgjithësi në teoritë ekonomike inflacioni klasifikohet në tre kategori:

Inflacioni i moderuar

Inflacioni i moderuar(permbajtur)-kjo shkall e inflacionit eshte e ulet ku zakonisht norma e saj sillet prej 1-10%. Cmimet e produkteve jene relativisht stabile dhe njerezit nuk figsohen nga zhvleresimi i paras vendore.

Inflacioni galopant

Inflacioni galopant(katastrofal,superinflacioni)është inflacion që zhvillohet shpejtë dhe në mënyrë progresive,i cili pothuajse nuk mund të pengohet dhe përfundon me katastrrofën e plotë të parasë,intensiteti i zhvlersimit të parave është disa qinrda përqind në vit,kurse qmimet arrijnë shifra astronomike.Fuqia blerse e parasë bie në pjesën e dhjetëmijtë apo njëqindmijtë të vlerës fillestare.

Titulli: Interesi 5/2/2009, 23:44

Interesi

Interesi (kursi i interesit/kamata) është kostoja që huamarrësi i paguan huadhënësit gjatë një periudhe të caktuar kohore, zakonisht e llogaritur në bazë vjetore. Kjo shumë e paguar ka si qëllim të kompensojë huadhënësin për sakrificën që po ndërmerr në humbjen e përdorimit të menjëhershëm të parasë së tij, për uljen e vlerës së parasë si pasojë e inflacionit gjatë kohëzgjatjes së huadhënies, dhe e fundit, për rrezikun që paraqet procesi i huadhënies (psh. mospagimi nga huamarrësi i shumës së dhënë hua).

Ekzistojnë kurse të ndryshme interesi që varen nga faktorë si kush është huadhënësi (kreditori) e kush huamarrësi (kredimarrësi). Mënyra e harxhimit të kredisë luan po ashtu rol në çmimin e kredisë. Dy kurset më të njohura të interesit janë ato të Bankës Qendrore Evropiane dhe ajo e Bankës Qendrore Amerikane (origj. Federal Reserve Bank). Këtë lloj interesi e paguajnë bankat komerciale kur marrin hua nga banka qendrore.

Titulli: Kamata 5/2/2009, 23:46

Kamata

Kamata është pjesë e fitimit, e shprehur në përqindje, të cilën merr dikush për hua ose për borxhin që i ka dhënë një tjetri. Po ashtu Kamata është shtesa mbi pagesën e një detyrimi, kur ky nuk shlyhet në afatin e caktuar, kamatvonesë.

Në fund të viteve të 90-ta për personat privat që jepnin hua me kamata përdorej fjala Fajde. Shuma që merreshin hua me qëllim të tregtimit ishin të ndryshme dhe përqindja që ju jepej Fajdexhinjve ishin në proporcionet 10 000 marka gjermane hua , 500 marka për një muaj. Këtë përqindje e paguanin tregtarët pasi që inflacioni që kishte kapluar pjesët e Jugosllavisë së mbetur ishte shumë i lartë dhe tregtimi me këto vise sillte shuma të majshme.

Në fjalorin e gjuhës shqipe fjala fajde është në kuptimin e kamatës në vendet kapitaliste si pjesë e fitimit që merr shteti ose banka për llogari të një kredie atë një ndihme të dhënë dikujt.

Pas viteve 2000 me një kuptim të ngjashëm në popull përhapet fjala Interesi. Si do që të jetë si duket Interesi bankar është si pasardhësi i Kamatës e cila ishte pasardhëse e Fajdesë.

Titulli: Interesi 5/2/2009, 23:47

Interesi

Interesi (kursi i interesit/kamata) është kostoja që huamarrësi i paguan huadhënësit gjatë një periudhe të caktuar kohore, zakonisht e llogaritur në bazë vjetore. Kjo shumë e paguar ka si qëllim të kompensojë huadhënësin për sakrificën që po ndërmerr në humbjen e përdorimit të menjëhershëm të parasë së tij, për uljen e vlerës së parasë si pasojë e inflacionit gjatë kohëzgjatjes së huadhënies, dhe e fundit, për rrezikun që paraqet procesi i huadhënies (psh. mospagimi nga huamarrësi i shumës së dhënë hua).

Ekzistojnë kurse të ndryshme interesi që varen nga faktorë si kush është huadhënësi (kreditori) e kush huamarrësi (kredimarrësi). Mënyra e harxhimit të kredisë luan po ashtu rol në çmimin e kredisë. Dy kurset më të njohura të interesit janë ato të Bankës Qendrore Evropiane dhe ajo e Bankës Qendrore Amerikane (origj. Federal Reserve Bank). Këtë lloj interesi e paguajnë bankat komerciale kur marrin hua nga banka qendrore.

Titulli: Skema piramidale 5/2/2009, 23:49

Skema piramidale

Skema piramidale është një investim i jashtëligjshëm ku investuesve u premtohen përqindje shumë të mëdha Interesi mbi shumën e investuar (e dhënë hua). Sidoqoftë, këto përqindje interesi nuk përputhen me asnjë llogjikë ekonomike. Paratë e dhëna hua nga investues së fundmi përdoren për të paguar investuesit e mëparshëm. Personat që organizojnë këto skema janë ata që përfitojnë më shumë, ndërkohë që investuesit që futen në lojë më vonë dalin më të humburit. Pra efekti është ai i piramidës, ku nga një bazë e gjerë huadhënësish arrihet në një kulm ku paratë e investuara dhe përqindjet marramëndëse të premtuara nuk mund ta paguhen më, pasi nuk ekziston një numër i mjaftueshëm investuesish të rinj për të mbuluar shumën. Është pikërisht ky momenti kur skema shembet.