Kim Mehmeti

Postuar me pare nga Shqiptar

Në thellësitë joshëse
Valët e liqenit i stolis britma e fëmijëve si kundërvlerë për freskin me të cilën ato përkëdhelin trupat e tyre të njomë. Kalamajtë ia zbukurojnë njëri – tjetrit trupin me pika uji, të cilat hijeshojnë lëkurën e tyre si lule të lagështa dhe të ndritshme. E pranishme është edhe kënga e bilbilave e cila herë pas here pushon, thuajse dorëzohet dhe humb betejën që ua ka shpalluar qeshjeve dhe britmave lazdrane. Atje larg, një barkë e vogël e cila ka ngarkuar diellin me vete dhe zvarrit rrezet e tij duke i derdhur mbi valët e kaltra si toptha kristali. "Shihni barkën që bart diellin!" – bërtet një vogëlushe bjonde. "Ajo nuk bart diellin, por zvarit rrezet e tij!" – e korigjon mocaniku i saj dhe merr qëndrimin e burrit i cili nuk lejon fjala t’i bëhet dy. "Mirë de, ajo i bie njësoj!" – tërhiqet vogëlushja ashtu si i ka hije zonjës e cila mund të prek të paprekshmen – sedrën burrërore. Po, dielli pas një kohe u ngjit edhe më lart në qiell, u lodh nga ai lundrim i ngadalshëm në barkën e ngushtë dhe shtoi buzëqeshjen.

Zogjtë këndojnë pandërprerë. Ndalen vetëm sa të hanë mëngjesin e rëndomtë; ndonjë mizë të pakujdesshme në fluturim e sipër e cila, pa ia varur veshin rrezikut që i kanoset dhe joshur nga lartësitë, ishte nisur t’i shohë rrezet e diellit nga më afër. Edhe fëmijët nuk lëshojnë pe; të ledhatuar nga valët e liqenit me mjeshtëri u ikin duarve të nënave dhe qortimeve të prindërve që të kenë kujdes nga thellësitë e errëta.

Përnjëherë këngët e bilbilave e gulçoi britma e një nëne. Ajo jehonte e dhembshme, shtangu qeshjen e lazdranëve të vegjël, frenoi fuqishëm gëzimin e tyre dhe i la të shtangur buzë liqenit.

Gruaja që dëneste buzë liqenit ishte nëna e trimit i cili, i joshur nga freskia dhe thellësitë, kishte vendosur të kridhet deri në fundin e errësisë më të dendur ku rrezet e pakëta që depërtojnë i ngjajnë kristalit të copëtuar, xixave që të shkaktojnë marramendje dhe të ndalojnë frymëmarrjen. Pas një kohe, koka e tij e pashpirt u paraqit mbi syprinën e ujit si lule e posaçelur. Buzëqeshja e tij në fytyrën e shtangur fshehte tërë bukurinë që i kishte parë atje poshtë, aty ko frikoheshin të depërtojnë edhe rrezet e diellit sepse terri i thërmonte në xixa. Buzëqeshja e tij mori me vete tërë qeshjet e lazdranëve të tjerë që me frikë shikonin trupin e shtangur të atij trimi që pati guxim t’i ndërprejë të gjitha lojërat fëmijërore vetëm që të kënaqet duke soditur lojën që zhvillonin në fund të liqenit terri dhe drita. Sytë e tij të mbyllur shprehnin pmundësinë që ajo lojë të shpjegohet. Dhe e çuan rrugës së qytetit të shoqëruar nga kuja e nënës së tij.

Të gjithë ia lëshonin rrugën sepse ia ishte udhëtimi i fundit i një engjulli të cilin e shoqëronin fluturat e tejdukshme me flatra të kristalta.

Po, bukuria ende kishte që të tri rrathët e veta të mëparshme; qiellin nëpër të cilin diell nuk ndalte udhëtimin, harkun e largët të liqenit ku kaltërsia e tij derdhej në kaltërsinë qiellore dhe degët e plepave të lartë të mbushur me këngën e bilbilave. Por asaj tani askush nuk i gëzohej e as që e vërente; e mbuloi pëlhura e tejdukshme e vdekjes dhe kukama e një nëne.

Jam i yti deri sa të vdes
Po, mu këto fjalë ia thashë Lules asaj dite. Aq më bënte për gjatësinë e rrugës që çonte deri në vdekje dhe për ecjen e mundshme nëpër të përderisa ngihesha me puthjen e Lules. Dhe ndoshta shumë shpejt do të vdisja i lodhur nga dashuria që ndjeja ndaj saj sikur të mos qortoheshim në një kaqene në Vjenë. Aq keq u qortuam sa menjëherë e kuptova se ishte marrëzi dhe tepër marrëzisë të udhëtoja deri në vdekje me një vashë të cilën e hidhëronte çdo shikim imi drejtuar kah ndonjë femër tjetër. Vasha e cila nuk e ka kuptuar se nuk ekziston qengj të cilin nuk do ta pëlqente ujku! A mirrej ajo rrugë aq e gjatë dhe e lodhme deri në vdekjke, me të! Po pra, e lodhshme do më ishte tërë ajo rrugë me Lulen, ngushëlloja veten në kupenë e ngushtë të trenit ku ëndërroja këngën e dallandysheve mbi lumin e fëmijërisë sime, jehonën e zërit të faqekuqeve në fshatin tim që i gëzoheshin agsholit të hershëm.

U ndamë ikur të mos kishim qenë kurrë bashkë. Shpejt e harrova. Në ndërkohë edhe shumë të tjerave ua dhashë betimin e njëjtë i dehur nga puthja e parë që ma dhuronin. Ajo dehje më bënte të harroja se hapësira që ndan puthjen e tyre dhe vdekjen quhet jetë. Se ajo hapësirë është përplot ngushtica, të ngarkon barrë të rëndë dhe nuk ka as freskinë e as nektarin e puthjes së parë.

Pas shumë vitesh, duke shëtitur i vetmuar buzë Senës, më ra në sy shtati i bukur i një vashe që ecte disa hapa para meje. Unë vetëm, ajo vetëm. Mundësi e mirë t’i shpallim luftë vetmisë në dhomën time të hotelit, thashë duke shpejtuar hapat që ta arrij. Dhe u shtanga! Ishte Lulja ime e dikurshme! Edhe asaj iu prenë këmbët. Tani edhe më e bukur se dikur. Në krahun e djathtë kishte bërë tetuazh betimin tim të rrejshëm. Posa fillova t’ia ledhatoj krahun filloi t’i qërohet lëkura edhe t’i shndërrohet në fjolla bore dhe të cilat binin mbi trotuar. Fluturuan dy pëllumba dhe filluan të hanë lëkurën e krahut të saj. Përnjëherë njeri prej tyre fluturoi dhe u përplas mbi një veturë që kaloi aty pari me të shpejtë. Oh, klithëm unë dhe Lulja. Harruam pëllumbin tjetër i cili qëndronte pranë këmbëve tona. Lulja mori pëllumbin e vdekur në dorë dhe u largua duke dënesuar. Mbeta vetëm me pëllumbin e dytë të cilit papritur filluan t’i pikin të gjitha pendlat nga trupi. Për një çast mbeti cullak. Dhe u zhduk nën gjethet e thara që mbulonin trotuarin. U shndërrua në mi! Lule, lule..., thirrja pas saj. Në çastin kur doja t’i them zëshëm: ndoshta nuk do të jem yti gjithmonë, por do të të kujtoj deri në vdekje, ajo u zhduk në tollovinë e kalimtarëve. Fjalët më ngelën thellë në vetëdije dhe ende dëgjoj jehonën e tyre, si kanosje e disa kohëve të mia të vdekura.

Samimija
Vrapojmë teposhtë rrugëve të ngushta të Bejollit. Qeshja jonë e zëshme rrëshqet pas duke ndjekur vrapin tonë. Poshtë deti. Anijet e fjetura. Taksitë që bartin udhëtarët e vonuar. Ulemi buzë detit. Fytyrat tona pasqyrohen mbi syprinën e ndriçuar të tij. Nën atë suprinë është mbyllur terri i thellë. Shikojmë fytyrat tona dhe qeshemi zëshëm. Në çastin kur njëri tjetrit ia dhurojmë puthjen e pasmesnatës, një pulëbardhë lëshohet m’u mbi fytyrat tona të cilat janë pasqyruar në syprinën e detit. Portreti ynë gruporë coptohet dhe deformohet në rrathë të panumërt epiqendra e të cilëve shënon buzët tona të puqura. Pulëbardha mori në sqepin e vet puthjen tonë, dhe na i gërvishti faqet që na i ledhatonte freskia e natës.

Vazhduam vrapimin drejt rrugës Arnautlluk. Dhe kurrë më prej asaj nate nuk u takuam. Kërkojmë pulëbardhën që gërvishti dashurinë tonë. Disa që vizitojnë Stambollin thonë se e kanë parë duke bartur në sqep buzët tona. Dhe krrakëllon dhembshëm për një puthje të largët. Ajo krakëllimë edhe tani shpeshherë më zgjon nga gjumi, më detyron të shëtis nëpër dhomën e zbrazur dhe ma rikujton atë natë të largët kur përgjithmonë vdiq diçka në qenien time.

Tanusha
Ajo nuk ishte Tanusha e këngëve popullore, por vashë e vërtetë. Ndoshta edhe më e bukur se ajo e këngëve popullore, sepse ishte e pranishme, hapëronte pranë nesh dhe nuk kishte nevojë t’ia trillonim bukurinë. Erdhi në lagjen tonë si freski mpirëse, si lule në lule, si ëndërr në ëndërr, bukuri që zbukuronte të bukurën. Erdhi dhe na bëri të gjithëve t’i harronim vashat me të cilat me vite kishim thurrur kështjellat e kënaqësisë e dashurisë sonë. Prishi foletë e dashurisë rinore me kujdes të thurura. Përnjëherë na bëri me dije se as bukuria e as kënaqësitë kanë fund. Se ne ishim si peshq të cilët as në detin e bukurisë e sa në atë të dashurisë nuk ishin zhytyr në thellësitë marramendëse. Ajo na detyroi të pyesnim veten se si kishim mundur t’i dashuronim vashat që donim, si kishim qenë aq të verbër të mos i hetonim të gjitha ata të meta që kishin krahasuar me ecjen e saj, me lëvizjen e shtatit, me ngritjen e duarve që t’i rregullojë flokët..., me rrezatimin magjepsës që na la pa gjumë dhe ua ndryshoi drejtimin ëndërrave tona. Të gjithë ne e dashuronim ndërsa ajo e gjora ishte vetëm një. Në kënd të dashurohej kur ne të gjithë njësoj gjunjëzoheshim dhe ishim në gjendje t’i premtojmë se hëna do ta ndriçonte dhomën tonë të dhëndërrisë e jo poçi elektrik vetëm nëse ajo pranonte të bëhej nusja jonë. Dhe nuk ishte premtim i kotë; Tanusha do të ishte hëna që duhej të shëndriste dhomën e dhëndërrisë.

Sa dashuri shumëvjeçare shkatërroi Tanusha, sa vasha e mallkonin dhe sa djem i dorëzoheshin gjumit dhe zgjoheshin duke përmendur emrin e saj. Tanusha mori përmasat e lutjes së dashurisë, dashuri që na e shuante etjen njësoj si gota e parë e freskisë së mëngjesit pranveror. Ajo ishte lulja nga e cila mblidhnin propolisn shërues bletët e dashurisë dhe shëronin varrët tona djaloshare.

Tanushë, moj Tanushë, t’u thefshin ato këmbë që të mundësojnë të ecish si hyjneshë dhe që na i shkatërrove foletë vështirë të ndërtuara të dashurisë!,

mallkonin vashat e lëna pas dore nga dashnorët e vet.

Tanushë, moj Tanushë, pse nuk pranon të të më bëhesh lule në shpirt që do të kundërmojë këndshëm nëpër dhomat e qenies sime rinore?, klithnin djemtë.

Vallë kishte ndonjë djalë që nuk ëndërronte Tanushan ta ketë në shtrat? Vallë ekzistonte mashkull që do t’i kishte thënë jo Tanushës sikur ajo t’i kishte propozuar takim?

Ku është nisur Tanusha? Kush e ka lënduar zemrën e saj? pyesnin djelmoshat e lagjes sime njëri tjetrin kur e panë Tanushën me valixhet në dorë si largohej drejt stacionit hekurudhor duke dënesuar. I bekukar qofsh o Zot që na shpëtove prej saj, murmurisnin vashat duke e shikuar me bisht të syrit.

Unë qëndroja ulur në këndin e rrugës që çonte drejt stacionit hekurudhor. Dënesja në vete. Askush nuk e dinte pse asaj dite qanim unë e Tanusha. Një natë më parë ajo më pyeti se a e dua. Më tha se më dashuronte për së tepërmi. Iu përgjigja se fare nuk mendoj në të, se as që e vërej kur kalon rrugës. Çka nuk i thash, dhe çka nuk gënjeva me qëllim që sa më shumë ta ofendoja dhe ta shuaja zjarrin e dashurisë së saj ndaj meje. Më hutuan fjalët e saj, nuk dija çka të bëjë me tërë atë bukuri verbuese të cilën ajo posedonte. Thjeshtë, bukuria e saj ishte trishtuese, mallkimi më i madh që bartte Tanusha me vete.