Jorgo Telo

Titulli: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:07

Jorgo TELO
(Fabula)

LESHNAJË

Në stanìn ku gatuheshìn lìgjet e yjeve
u mblodhën ngutshëm
shenjat e “Zodìakut”:
që nga pampersat e fëmìjëve
gjer te pufkat e plakut…
gjallesa të ujrave,
lìvadheve, pyjeve.
Përmìdìs patì dhe asìsh,
që s’kìshìn gojë,
sy e bìsht.
Çdolloj flìste në gjuhën e vet.
S’u morën vesh askurrë
(me sa pamë)
në ekran apo gazetë
nuk gjen veçse katrahurë
“Çorodìtje më të organìzuar
kjo botë nuk ka provuar.” -
ìa krìsën në kor rrezet dìellore:
- Ç’është kjo komedì tokësore?
Ç’të jetë kjo leshnajë,
dreqì ta hajë?!

Dìsa zunë vend
në mes,
dìsa përfund,
të tjerë –
në majë
Leshnajë… tëpkën…leshnajë…!

ZONJA DHE KONÌA

Një para një mbrapa
ecnìn në një pyllnajë.
Qorton zonja konen:
“Ç’më ecën zìgzag,
ec drejt dreqì të të hajë!
- Pa ulì dhe tì mbì ballë flokët
a shìkohet me tëre këte lesh
mbi kokë?!

DEPOZITAT E UJIT

Një dhjetë kuìntalshe
thìrrì me sa kìsh “takat”:
- Mbì pallatet me shumë kate
ne u ndodhëm më me fat.
U folì nga poshtë një \unak:
- Po kur s’u vjen ujì lart?
- Do marrìm
përrmjerrtarët në bark!

TË NJË GJAKU

U përfytën keqaz
dy palë këpucë.
(Njëra palë: hundëplloçë,
tjetra: tìp – majucë)

- Këtu kemì qenë.
Ju erdhët më pas, -
u shprehën ballëgjerat.
- Ulnì hundën së paku,
jemì të një gjaku.
- Sì, sì, sììì?
- Posìììì! Posììì!
Ne jemì të gjyshìt;
veç mosha na ndan.
Ju jenì të nìpìt
e një raft na mban.

Dhe majën – fëndyell
edhe mendjefyell
me përbuzje përqark vështruan.
Ballëgjerat s’u fyen,
veç trìshtìmìn shtuan…

KONKURSÌ

U çel konkursì në lëmìn ndjenjësor.
U turrën mëtìmtarët drejt skenës,
zunë vend qosh më qosh
edhe pse salla… fare bosh.
- Vetëshpallem “njëshì” –
folì ì parì seksì.
Pasoì puthja: “E ç’dërdìllìt, more,
për të mbërrìtur derì tek ty,
nuk e sheh që unë jam “çelësì”…
dìplomuar
qysh në prehìstorì.
Dìçka pëshpërìtën
pasìonet, vështrìmet, ledhatìmet,
gudulìsjet, cìmbìsjet e mìklìmet.
Nuk ì dëgjoì kush.
E morì fjalën zemra
kryetare e jurìsë:
- Çmìmì ì parë ì takon
dashurìsë.

DREDHJE E PËRDREDHJE

Dredh bìshtìn qengjì,
ëndshëm kur pì
tek e ëma e vet.
E dredh dhe konìa,
teksa qenushìn pret.
“Me dredhje e përdredhje
qenka e ngjìzur kjo botë e pasosur…”-
përflet një zë ì panjohur.
Më tepër e dredh macja
e kurvìckë tullumbacja…

FAJTORÌ

Dy dopjo
rakì rrushì
rrëkëlleu arìu
e u shkarrëzye
në një rrokullimë…
U kërkua fajtorì.
Vendosën e…
prenë hardhìnë.

MERAKU

Trokìtì gjelì te patoku avokat:
“Më thonë zoçkat:
- Ke lepurìn në bark!”
E dua një mendje.
- E kanë ato, o gjel,
një merak…
T’ì mbash në zemër
e jo në bark!
Kur tì sìllesh me to sì Sulltan,
ato do thërrasìn dìkë…
t’ìa dalìn mbanë…

OJ, Ç’PARALELE!

Nastradìnì kìsh vajz’e djalë,
Vajzën – gatì për në kalë…
Shkes’, ndërmjetës strehën dìnìn;
trokìtën te Nastradìnì.

Tak-a tuk në portë trokìtje;
(Nastro, grua – çuçurìtje):
- Kuptohet… do t’ì pres vetë
- Më mìrë le të shkoj unë.
- Ç’thua? Të na prìshësh punë?
- Ua ç’na thënke, efendì,
unë prìsh punë apo tì?
U ndìe fort një zë nga brenda:
“Çupa jonë ësht’ yll me shkëndla…
është shpìrt e sua trìmì.
Nga mendja?
Nastron e njìhnì…!
Fol e fol e padurìmuar
Zonj’ e Nastros pa pushuar…
- Prìt, moj! -Nastrua ìa ndal vrullìn,
duro, se rrëmbeva hurìn!
- Për çfarë hurì po më flet,
o rrënxaku për ìbret?
- Për atë që s’ta prêt trurì:
kur s’ndez fjala, gjëmon drurì…!
Ja, kështu pa ndesur sherr,
fjalën Nastrua fët e merr:
- E që thonì ju, moj zonja,
vajza jonë është më e sojmja,
domosdo dhe më e kolmja;
nga ç’gjallojnë në këto vìse,
pastërtore dhe amvìse.
Është e bukur, buzëburbuqe,
tëpkën e ëma për huqe…
Nuk gjen vashë më të mbarë,
s’do duronì për ta parë
Edhe gjashtë muaj me barrë!…
Do ta shìhnì;
s’ka të sharë!”

Kaq deshën mbleset dhe shkuan;
gatì sa nuk fluturuan
Zonj’ e Nastros nga përbrenda
Na ì kìsh veshët me rrëmba
edhe dolì më vërtìk
e të shoqìt ìu vërvìt:
“Pìkaaa për atë mendje llum;
shave vajzën, mor tutkun!
Na le vajzën pa martuar,
o budall ì shpartalluar!
- Dale, moj, ta marrìm shtruar,
harrove javën e shkuar,
sì shìtëm lopën e skaduar?
Askush tek ne nuk u qas,
veç kur thashë “E kemì barsë…”;
na e rrëmbyen nga duart;
jam apo s’jam ì zgjuar?!
- Mor të plastë ty kjo kokë;
na e bëre vajzën lopë! -
Ìu vërsul zonja me shkop.
Mbetì Nastrua sì zorzop.
Sì zorzop në prag të portës
Ngelì ì mençurì ì botës…
Më vonë nìsì ì ra kokës…

ZOGTHÌ

Zogthì ì dallëndyshes
ì ruhej furìsë së kalìt të qyqes.
Nga s’e prìste,
ìu avìt një çast lìgësìe:
Tok me çerdhen
edhe vetë zogthìn
asgjësoì një thupër fëmìje…

ETJE

Maçoku zìosh
nuk ndìhet ì qetë.
Nuk gjen karar
as me qenìen e vet.
Herë nduk bìshtìn,
herë mustaqet nduk,
herë pozìcìonohet
të turret me ngut.
Ì parì ndër të tjerët
ìnìcìatìvën merr…
S’ì pëlqen harmonìa;
kërkon vetëm sherr.

RÌNOVÌM

Dehur malì nga lëvdatat:
- Sì ndìhesh, moj fushë – plaka?
Tjetra dëgjoì e gajasì
e ç’kìshte në bark ìa plasì:
- Mos e mba kokën përpjetë.
Të mbetì trupì skelet,
përmbì ty pjerdhìn rrufetë!
Tì po plakesh, o dìtëzì.
Unë rìnohem…marr nga ty…

SHPËRFYTYRÌM

E përmbysura kupë e qìellìt
me tokën larushe nìsì kuvend:
- Të dërgoj pareshtur rreshje
e të pastroj anekënd.
Tì… tym, pluhur nìs drejt meje
sì dhe tokësoret sherre…
Më parë ç’të përmend;
je a s’je me mend?
Ìa pret toka kreshpëruar:
- Je selì e zotave,
o ì vetëbekuar,
veç s’je ì pamëkat.
Pse ì tejkalon dërgesat
e lagta e të thata?
Ç’më lypsen mua
bubullìma, rrufe e shtrëngata?
Ma drobìt kurmìn
pa kurrfarë pendese.
- Të dy, o tokë,
e shpërfytyrojmë veten!

BÌBLA E KURANÌ
Një dìtë shkurtì
me mjegull e pa dìell
Bìbël e Kuran
S’panë më
një “gram” qìell.
Me vìte të tëra
ranë në letargjì.
Porse mbìjetuan;
ato e dìnë se sì…
… Vonë u ngroh motì…
Shpejt u shpluhurosën.
Të ecnìn
dorë për dorë
thanë…
dhe vepruan,
sìç vendosën.

Dhe ecìn faqepastër;
s’ì pengon askush.
Për brenga e plagë
nuk rrëmbyen pushkë.
- Fìtuam të drejtën,
kur terrì u hoq.
- Po, vëlla,
falë durìmìt të pashoq.
Në raft bìblìotekash
rrìnë me fìnesë.
Kanë ç’të përcjellìn
te çdonjë krìjesë…

KËRTHÌZA

U derdhën kureshtarë
sytë në qendërbark.
- Mos u habìtnì! – tha kërthìza, -
tek më shìhnì nga lart.
- Sì duron, moj e uruar,
fshehur dhe… e padrìtëzuar?
- Eh, sì ju kam qenë dìkur
në fìllesë
pa mbulesë.
Nën dìell dìgjesha zhur.
Mandej ma zunë pamjen krejt.
E prapë koha
ndërroì “fletë”…
Çupëlìnat më nxorrën sërìsh
e frymë po marr lìrìsht.

Një zë afër kërthìzës:
“Mos, vallë, çupat
po vìhen në garë me dhìnë
me ìdealìn e rìkthìmìt
në orìgjìnë?!

GOTAT

Kundruall shoqja – shoqes
në pah qesnìn vetveten:
Njëra:- O, sa buzë në dìtë
mua po më qepen!
Tjertra: - Sa më puthìn në dìtë – netë mua,
nuk ka të numëruar.

Dëgjoì sa dëgjoì një gotë e vetmuar,
sì medìtoì pak,
ìa behu mbì banak:
- Kushedì pse s’ka ardhur sot
ì shkretì!
Dëgjomënì moj mburrake:
Gota… pa buzët e poetìt –
sì shkretëtìra në breg te detìt.
Kësaj ì them puthje unë
(dhe ra në gjumìn
ëndrrashumë)

ME … “TA LASHË!”

Fajtorë e dëshmìtarë
përballë “peshores” në radhë.
Akuzatore – një shtyllë tensìonì.
Duarlìdhur – një masë trìtolì.
Cjapì – kryetar gjykate.
Dhelpra – avokate.

Sì mbaroì procedura rutìnë,
lypì trìtolì pafajësìnë:
- Kapsola më shtyu në mëkat,
më kallì zjarrìn në bark.
- Ç’po flet kështu? Po fìtìlì…
nuk paskërka faj katìlì?
- Ç’thua, moj, ç’faj paskam unë?
Dy duar më vunë në punë…

GJARPRÌ

Lakohet e shpërdrìdhet gjarprì
Fsheh trupìn,
qet kokën nga një vërë:
- Pse më kenì ìnat të tërë?
Mëkatin….Tejstërgjyshì ìm
stërlashtë e ka bërë…
- Ì mallkuar do ngelesh gjìthsesì;
Helmìn…ende
pa lejë e mban,
mor zotërì!

ERASHKA

Flladìste gjallesat erashka:
“Jam e bukur,
joshëse,
e fortë.
Nuk kam dert
e nuk kam mort
kurrsesì.
E lìndur
për t’ju dhuruar freskì.
Veç… me një kusht:
Në donì të më kìnì për fresk
me dìtë, javë e me muaj,
mos më trandnì mua.
Trandnì kokën tuaj!

DY TRËNDAFÌLAT

Njërì – ì ìmët,
njomzak, ì pazë.
Tjetrì – shtathedhur,
me goxha kozmetìkë,
me palat e kadìfejta
një mbì një.
Ìmcaku nuk para bìnte në sy.
Veç… hundët e mjedìsìt
në lëvìzje ì vurì aì…
Bukuroshì
me fustanellën palë – palë,
sytë e shumtë bërì kureshtarë.
Pa njërì – tjetrìn
s’joshnìn kënd kurrfarë.
Drejt tyre pìkla e vesës
u mbërthye:
- Ju jenì një çìft ì përkryer!

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:08

ËNDËRRIM DJALOSHAR

Me urdhër magjik mblodha shtojzavallet.
Mes tyre ndriti si perlë një vajzë.
U bëra vigan dhe ì shtrydha malet.
Me floririn e tyre bëra një unazë.

BUKURIA

Bukuria ka joshje magjike
edhe kur përpiqesh t’ì largohesh
edhe të vetëquhesh
“President ì fanatikëve…”

NDALU PAK!

Tek shpërthen si rreze…tutje;
ndalu pak, vajzë “hajdute”!

Pse ia more dritën diellit?
Pse blunë e detit grabite?
Pse hirësin’ ia more qiellit?
Pse ngjyrat ylberit ia thithe?

Farfurinë e gushës së bardhë
edhe flokët krela-krela
tinnzisht Deas ia ke marrë.
Eh, sa “thesare” nga EVA!

Fshehur nën rrobat e holla –
njomështi e bardhësi.
Kujdes, mos të zërë kolla
nga të ftohtit, moj perri!

…………………………

Të rëndojnë shumë “grabitje”…
Ndaj ma rrite kërshërinë.
Ndalu pak, vajzë hajdute!
Më ke vjedhur dashurinë…

RINORE

“Po marr guximin, që t’ju shkruaj;
ç’do deshët më veç shpirtit tim?”
(E nisi kështu Tatjana pa u druar,
kur Onjegini priste pa durim.)

Edhe unë shpesh në mëdyshje…
(Ndoshta nga mosha… S’e kuptoj);
po të nis zemrën dallëndyshe.
Brenda një letre, mike moj!

Dhe kur ta marrësh këtë letër,
pa e lexuar, mos e gris!
Mbaj, sëpaku, një kujtim të zbehtë;
nëse s’të ngroh prushi ì dashurisë.

KUNADHES

Shumë ia paske frikën dritës,
kunadhe, mikesh’ e natës.
Me ata sy vetëtitës
më verbon gjithnjë pas darkës.

Qimebuta kadife,
le ta marrim shtruar-shtruar.
Pa më thuaj, mike, ç’ke?
Pse s’vjen ditën – vezulluar?

Ta dish mirë… syt’ e mi
dot nuk nginjen duke t’parë.
Edhe dora rehat s’rri,
pa të rrokur, pa të ngarë.

Dita është për çuçuritje.
Nata është për tjetër punë…
Të dyja duan zbavitje
dhe zbavitja s’të lodh kurrë.

ZENIT

Prehem në çlodhjen tënde
të blertë.
Këndoj me buzët e tua
hark-drite.
Ëndërroj
brenda gjumit tim të qetë.
Zgjohem
në mëngjeset e mia poetike.

FASADA

Sepse më ftoh kjo “nxehtësia” jote.
Sepse më zbeh ky zbukurimi yt…
Sepse më tremb me fjalë dashurore.
Sepse më djeg,
kur m’ì hedh dy syt’.

Diçka tjetër, duhej
të përndodhte.
Me joshjet më fsheh të vërtetën.
Mes buzëve diçka të lexohet…
Diçka si…tradhti e freskët…

NË KLASË

Ti bën sikur sheh
në tabelën e zezë.
Në fakt me bisht të syrit
më sheh mua.
Bën sikur dëgjon,
ç’flitet për shkencën.
Veç gjetkë përhumbin
mendimet e tua.

Vijon shpjegimi
e ti sikur s’ve merak.
Ul kryet e gjasme lexon mbi libër.
Unë ì gjori
çdo lëvizje tënden kap
dhe vargje hedh
mbi letrën e virgjër.

KËNGË QË S’SHTERON

Tek buzëqeshja jote
ì gjej strehë ëndrrës.
Tek qielli ì syrit tënd
ì bëj fole zemrës.

Te dëshira e pathënë,
te fjala që prushëron;
gjejmë veveten si këngë
si kënga që kurrë s’shteron.

NË PLAZH

Ì qortova retë shihedhëse;
u larguan turravrap.
Ì bëra zë detit gjithëdallgësh,
u shndërrua në puhizë e fllad.

Me forcën magjike të fjalës
shumëçka antiplazh e bëra zap.
Veç mendjen s’ia ktheva dot vashës.
Si mjegull më iku s’di sa larg.

PËR TEK TY

Eh, për të hyrë në zemrën tende,
m’u desh të hidhja goxha lumë.
Falë “Po-së” që me the në mbrëmje
dhe ujin e lumit e thaj unë.

NËSE

Ma thuaj,
nëse dëshiron diçka prej meje!
Ma thuaj,
nëse nuk do që të lozim së bashku!
Ma thuaj,
nëse dëshiron manushaqe!
Ma thuaj,
nëse do një këngë rinore!

Nëse s’do që të vallësojmë bashkë,
ma thuaj
Nëse nuk do që t’ì sodisim yjet nëpër natë,
ma thuaj!
Nëse nuk e pranon një puthje tinzare,
ma thuaj!
Nëse nuk më dashuron fare,
të lutem,
mos ma thuaj!

E ZGJEDHURA E ZEMRËS

Të përzgjedhurës së zemrës
dendurisht ì lija takim
në parkun mbretëror të ëndrrës.
Herë më vite e veshur në të bardha,
herë si bahçevane.
Disa herë e shoqëruae nga druajtja.
Më së shumti
Vetëm
Fare.
Sa netë të ylberta kam kaluar
me të përzgjedhurën e zemrës!
Nuk gjen vend më të bleruar,
se sa në Prakun mbretëror
të ëndrrës.

KUR DOJA TIMEN TË TË KISHA

Duke lënduar një zemër bujare,
pranove “fatin”
që të fali mblesi.
Sa shpejt iu bëre ti manare
të përzgjedhurit
të Universit.

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:09

BALADE per KOSOVEN
nga Jorgo S. TELO

BRITMA E LOTIT DHE E GJAKUT
(Baladë në dy kohë)

Koha e parë(1999)
Sërish loti yt u përzje me gjak,
e gjaku të trazua me dhe…
Mos do mbetet ì shkretë çdo prag?
Mos veç heshtja do ngelet atje?

Larg e pranë të kam, moj Kosovë!
Larg… se nuk mund të vij dot tek ty.
Pranë… se të kam këtu çdo orë;
Pranë, se më ke mbirë në sy…

E etur për liri derdhe, o sa gjak!
E gjaku po të nxjerr britma e lot.
Loton çdo nënë e çdo vocërrak,
kur trimëria trondit këtë botë.

Loti yt – m’ì madhi n’Europë.
Lart e ngre nivelin e deteve.
Prej dhimbjes çdo shpirt u përlot.
Loti yt – piedestal ì derteve…

Loti yt – ja, ja po sokëllet.
Britma e lotit dëgjohet ngado.
gjaku yt përvëlon tepër nxehtë.
Loti ì largimit thërret: “Jo, joo!”

“Jo, ende nën kthetra shtazërie;
Jo, ende nën “Shpatë Demokleu”.
Jo më pas traktatesh vrarëlie;
Jo më, duke ikur nga Atdheu…

Britma e lotit – një thirrje malli.
Loti ì Kosovës s’lyp mëshirë.
Gjaku ì Kosovës – gjak shqiptari;
Britma e lotit ribën Shqipërinë.

(Shuaj, o lot, zjarret e shtëpive!
Laji, o lot, pragjet e përgjakur!
Mbyti, o lot, kasapët e fëmijve!
Shndriti, o lot, shpirtrat e përflakur!)

Britma e lotit, krisma e pushkës
Gjithë botën e shkund nga dremitja.
Britma e gjakut të malit e fushës
Shpresa, ëndrra ì zhvesh nga sfilitja.

Koha e dytë: (2008)
Dhe prite, Kosovë, nën britma loti
Dhe pret ende nën krisma zemrash.
Prite ditën e pritur prej qëmoti..
Mbi themele gjaku brez pas brezash.

Aureolë lirie ke jasharët.
Ademin e të tjerët ke themel.
Liridashësit e botës ke idhtarë
Si trime vetveten ke model…

Britma e lotit, klithja e gjakut
Kërkuan shpagë, donin LIRI…
Nga kërthiz’ e foshnjës te thinjat e plakut
U ndez çdo qelizë e “AMËS” SHQIPËRI.

Ç’pamje makabre ka parë Universi…!
Ç’drithma llahtarë, ç’ndjekje pa fund…!
Shtazët vampire sa jetë prisnin;
Sa ì pashpirt një shekull u përfund!

Ndezja e gjakut, ndezja e lotit –
Flakë që digjte epshet serbiane.
Flakë e lindur në zemra baroti.
Flakë që dogji planet shafrane…

Flaka e përndezur në çdo flamur
Priu në beteja, priu trimërinë.
Ëndrrat makute shndërroi në zhur.
Në vatrat e Tua përlindi LIRINË.

Britma e lotit – luftë dhëmbpërdhëmb;
Një britmë që s’ndalet me fjalë.
S’ì teret loti Shqipes mbi shkëmb,
PAVARËSINË po s’puthi në ballë.

Pavarësinë e vetshpalle, Kosovë,
E pret të njihesh nga bota mbarë.
Kjo botë turli, ta mendojë hollë,
të mos lozë më me shpirtin shqiptar!

10 prill 1999 – 25 shkurt 2008

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:09

BLASFEMI E VETVETISHME

Zgjata doren,
te arrija pafundesine.
T'ia grabisja Zotit
zotesine.
Zot te vetem te shpallja:
DASHURINE.
(Nga JORGO TELO - shkruar pas degjimit te lajmeve per Mitrovicen e Gerdecin, sot me 17 mars 2008)

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:10

JORZAGORITI: "AH, KJO POLITIKE AGURIDHE!"(Duke ndjekur punimet e Kuvendit te Shqiperise ME 19 MARS 2008)
Si me vonese, por se fundi u mblodh i cuditshmi Kuvendi yne.
E C'TE DEGJOSH?!
Palet kundershtare politike na servirin turline me te pashije politike ne kurriz te gjakut, jeteve te pafajshme njerezore qe u fiken ne Gerdec e ne krejt treven perreth. Duke perbaltur njeri-tjetrin politiksit tane te cuditshem, na e transferojne pothuajse dhunshem vemendjen nga tragjedia te gerrmerret estradeske shumevjecare te tyre...
Per mua disi mbushamendes eshte fjala e deputetit Ceka, i cili foli jo me njeanesi, por duke analizuar ceshtjen ne total e duke nxjerre ne pah origjinen e disa pergjegjesave te tragjedise qe i udheheq vetem lakmia per fitime e aspak jetet njerezore.
Politikberesit tane po na irritojne e po na bejne ta ushikojme ekranin me lemeri, sikur te na e kete fajin elektronika... C'mekat! Dhe sa ende keshtu?
Kur do vije dita qe poltiksit qe voton ti, o popull, do ta shtydhin mendjen e zemren per ty e vetem per ty e jo vetem per vete e per te afermit e tyre?
Sa do mundesh te mbijetosh, o popull, duke pertypur vetem mashtrime, babezi e justifikime?
FATI I KETIJ VENDI NUK PERCAKTOHET NGA E MBINATYRSHMJA, POR NGA POLITIKA.
E KETE AKTAKUZE QE DEL NGA TOKA E QIELLI SHQIPTAR KURRSESI NUK KA SI TA SHMANGE KJO POLITIKE AGURIDHE...
MJAFT ME ME ALIBITE QE FABRIKONI SYNDERSY PERBALLE KETIJ POPULLI.
Ende aguridhe do mbetet kjo politika jone?
Dhe sa do lulezoje hipokrizia e makuteria ne kete vend?
Vure gishtin ne koke, kur jep verdiktin tend, o popull!
Perunjesisht: JORZAGORITI

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:12

GJETHE POETIKE
(Poezi)

BILBILI I DHËMBELIT
(Baladë – homazh për A. Z. ÇAJUPIN)

Sapo mora penën, pena vetvetiu
për bilbil Çajupin sakaq vetëtiu…

Një dritë rrezeartë vetoi Dhëmbelin.
Si një copë diell përmbi Sheper ngeli.

Si një yll i ndritshëm në muzgjet e gjata,
Një buçimë trompete me tone të zjarrta.

Me tonet e zjarrta – ftesë për kushtrim,
Me tonet e ngrohta grishje dashurinë…

Me nota satire e shkërrmoqe terrin,
Shkunde mykëritë që shpirtrat i brenin.

Traditat e ëmbla gjithaq i lartove…
Veset… gjithë veset fort i fshikullove…

Me stuhi sarkazme godite tradhtinë
Si vajtojcat qave djalin, Evgjeninë…

Zërin e bilbilit mbajte për Vendlindjen.
Për fshatrat e vogla… mall me përvëlime…

Sa zëra, sa derte… t’gëlonin në shpirt!
Ti si Kryemjeshtër i mblodhe një ditë.

xxx
Dhe “BABA TOMORRI” shkrove vetë me dorë
( Një fron perëndish zgjodhe për “Kupolë”)

Për vjershat, satirat, këngët, elegjitë
Ti te gurra – popull i mbushje bulçitë.

Nga viti në vit fjala Jote rend
dhe në Panteon zure vend, o ç’vend!

I Madh mes t’mëdhenjsh kohrat kalëron.
Shpirti yt i lirë bujshëm shungullon…

N’altar poezie trokon hijerëndë
Emri Yt, Çajup, shndërruar në këngë.

Dhe fjala dhe kënga, o i madhi Çajup,
vetëm nisje njohin, kurrë s’njohin fund!

Dhe nëse mbi Ty ndokush muzg lëshon,
jeta, vepra Jote më shumë bubullon…

Çdokush që ta njohu vargun lodërtar,
të ndërnend n’Parajsë, moskurrë në varr.

Në zemrën e dëlirë ky popull të mban,
Si një copë diell, o Çajup vigan!

Engjëjt e mirënjohjes na dërgojnë zë;
të të mbajmë si Engjëll e kjo s’kthehet më.

Kujtoj ca sorkedhë që shkonin dikur
me një vështrim zanash ecnin gur mbi gur.

E për ty, Çajup, derdhnin edhe lot;
lot të xhevahirtë xixojnë mot për mot
e sikur të grishin Ty, o Kryezot!
Kryezot të këngës të kishim, të kemi,
sa herë rreze drite hedh mbi Bisej-Dhëmbelin…

Rrezet dritëarta djep kanë Zagorinë.
Hyjnë në çdo shpirt, në krejt Shqipërinë.

Sa krenar – në bronx! Syri ç’të ka hije!
Një sy që shpreh mall… eh, sa mall rinie!

Tomorri, Dhëmbeli shkëmbejnë vështrimin.
Të përulen Ty në shenjë nderimi…
Zagori dhe Gjirokastër 2002 - 2004

---------------------------------------

Shkrime nga Jorgo s. TELO
Poemë-Satirë: HIQU, SE NA PLASE, POLITIKË FALSE!

Zgjatet tranzicioni,
pa kuruar ethet…
Dhe pse buzë honit,
nuk po zgjidhim zgjedhjet.

Ky popull ì lashtë
vetes ì jep famë:
Si lopa mbi kashtë
pjell politikanë.

Ende e papjekur
politika jonë.
Herë del e djegur,
herë del e “njomë”.

Ca politikbërës
synojnë kolltuqe.
E nisin si nxënës;
më pas qesin huqe…

False politika -
në krahun e djathtë.
“Rend” me paterica
edhe an’ e majtë…!

Le kur mblidhen tok
të zgjedhurit tanë:
Herë gërricen fort,
herë puthen mënjanë.

Ndarë tufa – tufa
porsi në bixhos,
sa s’nisin nga lufta
brenda “detit – kos”…!

Sit e mos gatuaj
Reformën zgjedhore.
Vuaj, popull, vuaj
në rrugën “malore”…!

Ne prodhojmë zgjedhje,
sa shkundet krejt vendi…
Në mitingje, mbledhje
tufa-tufa rendim.
xxx
Zgjedhim kryeplakun;
pjesëtohet fshati.
Kujt t’ì jepet “haku”?
Dreqit a lugatit?

Zgjedhim kryetarin.
Pjesëtohet lagjja.
Të bësh inventarin;
Ndërron ngjyrat faqja…

Zgjidhen këshilltarët
për Këshillin Bashkiak.
Klithim si të marrët
në një qorrsokak!

Zgjedhim dhe Kuvendin,
Pra, çdo deputet.
S’e dimë marifetin,
kush fiton vërtet!

Për kë hedhim votën
e kush del fitues?!
Po çudisim botën
si manipulues.

Dhe standarteshkelur
qeshim si moskurrë.
Çelësin kemi gjetur:
***** lajmë me shurrë…

Kuti e votimit
ngjan si prostitutë.
Gjithkujt i shkel syrin,
për gjithkënd – e butë.
xxx
U zgjodh Presidenti;
Rrotull, mendja rrotull.
Ç’u bë prush Kuvendi,
Shndërruar në vorbull.

Dhe vrapuan muajt,
vapa shkoi në kulë.
Bluaj, mulli, bluaj:
kujt t’ì jepnin vulë?

Ngul e shkul afate,
rrahën ujë n’havan…
Në Kuvend rropatje;
Hiç - në sheshmejdan.

Qep-shqep propozime
nga bash – kryetarët…
Oreks’n e partive
s’ mbanin dot kandarët.

Tund e shkund piketa,
Djersinë partitë.
Rama, Sala, Meta
thartuan turinjtë.

Një biçim dueli:
Mes Topit dhe Nanos,
oreksin ì çeli
Cekë Neritanos…

…Gjepurat nuk sosen.
Rroft’ e qoft’ Kuvendi!
Pa “Gurin e qoshes”
Desh e lanë Vendin.

(Një që lypte skeptër
u dashkish votuar.
Në Kuvend ka kecërr,
gjen dhe të moshuar.)

Në një mendje s’bien
jo,jo, kurrsesi;
As ditën më diell.
As në terr të zi.

- Ç’bluan, Parlament
në mokrën e ndryshkur?!
- Më parë ç’të përmend?
Vota do “troisur”…

…Mbi tetëdhjet’ vota
Dashkish Presidenti.
Po s’qenë të plota,
kriste precedenti…

Precedent për krizë
lypnin ca parti.
Seç heq mbi kurriz
ky popull e di…

Për të ndukur votën
në Kuvend, o popull!
Po çudisim botën,
pupthi vijmë rrotull.

Stinë e celularit
ngarend e vret kohën.
Vapa e beharit
na trullosi kokën. 30

Duhej zgjedhë ì Pari,
kur shteruan rreshjet.
Me syt’ nga ekrani
ngrinë buzëqeshjet.

Për të bërë zgjedhje
sa kemi dëshirë.
Për to lëmë mbjelljet,
ngel toka lëndinë.

Për të bërë zgjedhje
me “vullnet të lirë”,
sulim prapa skene
krejt intrigërinë…

Ae dini, njerëz,
ç’kullufitin zgjedhjet?!
Miliona njëherësh,
pa përmendur vjedhjet…
xxx
Mbi tetëdhjet’ “lima”
Dashkish Presidenti.
Troisje pa kthina
Donte Kreu ì Shtetit.

Thonë se ato vota
shpejt u rregulluan,
se dolën ca monstra
që veten tradhtuan.

Thonë e ç’nuk thonë
për ata të gjashtët.
Ata trumbetojnë:
“Jemi më të pastër!”.

Kanë të drejtë të flasin;
u eci zullumi.
Gishtrinjtë kërcasin,
se e hodhën lumin…

Nga kreu Pozitës
morën buzëqeshje,
por prej Opozitës
morën... veç ngërdheshje.

U thanë: “të pabesë”,
domosdo “të shitur”.
Ì trembën me “fshesë”,
për t’ì rrokullisur 40
xxx
Politiksit tanë
ngjajnë si të shtirë.
Rogën e përlajnë,
pa korrur, pa shirë.

Mes tyre gjen monstra
pa tru e pa cipë.
Lëpirës për vota
bëjnë politikë…

Sulu e tërhiqu…
Farsë e çfarë farse!
O piqu, o digju,
politikë false!

As një ligj për zgjedhjet
nukpo nxiros dot.
Dëfrehesh me “sherret”
me sot e me mot… 44

Popull, shtrëngo kokën!
Ç’ gënjen veten tënde!?
Kur si qorr fal votën,
n’daç pirdhe, n’daç fënde…!

Teksa na guç terri,
dhemb koka, stomaku…
Prap’ na plasi sherri
për çështjen Sollaku…

Le të çirret Ngjela:
“Ndal, po shkelet ligji!”
Me të qesh Biberaj,
qesh Kryeministri…

Salës ì qan syri:
“Mos pyet për ligj!
Kartonët shpërfilli
vetshpallu Luigj!”

Zgjatet tranzicioni,
duke shtuar ethet.
“Rendim” buzë honit,
pa ì zgjidhur zgjedhjet.

Vetes seç ia rrase
me rrena, me mbase.
Hiqu, se na plase,
politikë false!

------------------------------------

POEZI LIRIKE (Nga Jorgo S. TELO)

Nga libri i botuar "KUMTE DASHURORE" - 2004 (ISBN: 9927-909-4-6)

KUMTE DASHURORE (Nga Jorgo S. TELO)

A. AROMË VAJZËRORE:

1.ETJE
Ujë, dritë qëmton bima
ne vape.
Kërkon ajër bota
pa pushim.
Shpirti lyp veç këngë,
jo lëngatë.
Dashurinë…zemra
ka ushqim.

2. MATURI
Arrita në prill-majin
e moshës
Gjendem në senit.
Di t’ia zbuloj
pluset e minuset
botës…
Vendosa:
Dashurisë t’ia çel derën.
Le të hyjë (brenda meje)
qafuar me pranverën.

3.PAVDEKËSI
Të pavdekshëm – syt’ e mi,
gjersa mbajnë
brenda vetes
sytë e tu.
E pavdekshme – dashuria jonë
Gjithashtu.

4. NË PAÇIM
Mund të jem e jotja
një ditë
si flladitja në behar
apo
si prushi në janar.
Shoqi-shoqin në paçim
si drita në sy,
pendesë nuk do kemi
kurrsesi.

5. LODRA NË QIELL
Në ekran të qiellit
mblidhen e hapen retë.
Sa shfaqet Venera,
zhduket një Kometë.

6.HAPUR
Eja, eja, kapma llërën!
Mos më lër
në cak vetmie!
N’gjoksin tënd më ke
të tërën…
Tok të bredhim
nëpër yje.

7. TI, BILBIL!
Ti, bilbil, që rri mbi ftua,
Bilbileshës çfarë ì flet?
Ziliqare
më bën mua.
E kam mikun në kurbet…

8.FRYMËMARRJE
Për të mos e ndjerë
Fillikat
veten,
e gjitha një ditë
do të të jepem…
Duke “firmosur”
ardhërinë;
në frmë të shoqi-shoqit
do marrim frymë…

9. SIKUR
Siku të mos qante hidhur
shpirti ynë,
Sikur të mos ì lajmë sytë
me kokrra loti;
Sikur të mos mbetej brymë
mbi blerim;
Kështu do rreknim
të na shkonte moti…

10. DËSHMITARËT
T’ì hedhim matanë
dhimbjet e kota.
Të grishim
më të ëmbëlat
psherëtima.
Për ne të dy
qofshin dëshmitarë
qielli dhe toka.
Ne lypim një dashuri
pa guricka e kthina.

11. DHURATË
Mblodha këngë
kanarinash.
Ndolla ngjyrat e ylberit
dhe aromë trëndafilash.
Po t’ì nis me flatra…
Merri!

12. NË TRI KOHË
Dio të quhesha mëkatare
në tri kohë:
Edhe kur të t’ì kundërshtoja
Prerazi
dëshirat.
Edhe po të të dorëzohesha
pa përfillur ndjesirat…
Edhe… të heshtja fare…
Tri herë mëkatare.

13. MOSPEZULLTI
Mos më lër
në gjendje të pesullt,
të lutem!
S’do ta duroja aspak
pritmërinë.
Në oazet e zemrës sate
pres të strukem;
vec te mos ndjehem
shkretëtirë.
Kur sinqeriteti veton,
edhe Sahara bleron.

14. VOZITJE
Ja, pra,
zemrën ta fala.
Tashmë
më c’na mungon?
Doi ecim
nga të na shpjerë dallga,
apo
të dy
do qëndrojmë
në timon?

15.ZHURITJE
Vendosa
puthjen
të ta nis
jo me tëkuq buzësh
si dikur…
Me n jë puthje-prush
në shteg të dashurisë.
Buzët e tua
të digjen zhur.

16.LOTËT
Ditëpërditë
në buzëmmbrëmje
nuk di
pse më njomen sytë.
Në shpirt më cel me dhimbje
një pikë lot’ ì xhevahirtë.
Loti ì mallit c’m’u gremis
mbi lotin e dashurisë…

17. SË IKURI
Të isha bletë
krahëergjendtë,
do gjeja strehë
në një zarf.
Do të të hyja nën carcaf.
Do të të sëmboja
Përnjëmend.
Së ikuri…
do të të jepja
mjaltë…

18. DRUAJTJE
Sepse druhem
ty zemrën të ta hap.
Ndoshta druhesh
edhe ti vetë.
Herë syri të shpërthen
si zambak.
Herë grilat e zemrës
ì mbyll shpejt.

19. E VËRTETA
Të jetë e vërtetë
apo ëndërr?
Ç’qe ajo ofezë
ndaj të gdhirë?
E vërteta jo e verbër
godet rëndë.
Nëse pendohet
lyp mëshirë.

20. STRIKT
Në gjurmët e tua
ì hedh hapat.
Të ecim dua
e kryet
te mos ì kthejmeë
prapa.

21.REBUS
Brenda shpirtit
te gjallon diçka
si nyje a si komb…
Nuk po e zgjidh ende.
Mos ndonjë
mbresë e vjetë
të stërmundon
në prag të dashurisë
së re?!

22. MJAFTOHEMI
Të dua,
të dua fort!
Ti je motivim
ì zemrës sime.
Mundet
s’po më vinë mbroth
të bukurat fjalë…
Mjaftohemi
me “sinjale” e bëlbëzime…

23. IDHULLI
Asesi
s’do dëshiroja,
t’ì lija vetes
shkak peër pendesë;
ndryshe
lotët e zemrës
do regëtinin me tejdënesë.
Duke patur idhull
pastërtinë e lotit,
të dy le t’ì lutemi Zotit.

24. PËRQASJE
(Flet një vajzë)

Sa herë më puthje,
aq herë m’ì doje
e m’ì mikloje
kapriçiot,
marrëzitë…
Të falshme (besoj)
për ne të rinjtë.
Puthjet e flladitura
puhizohen
jashtë botës qelqore.
Jam e v etëdijshme:
nuk më merrje për “Pitigonë”;
mdryshe…
s’do mbërrinim kurrsesi
te dasma jonë.

25. DIHET & DUHET
Edhe me budallai e di:
Ç’ mekat,
kur permidis zemrash
hyn mosmesimi!
As që bëhet fjalë
për dashuri.
Në pezul të saj
ngre çerdhen akullzimi.

26. DORËPËRDORË
Duke ecur dorëpëdore
kurmin ma ngroh
behari ì puthjeve të tua
pjalmore.
Le të ecim, pra,
dorëpërdore!

27. ASKURRË!
Brenda nje idili të porsaçelur
do të preferoja
dhimbje
e skamje.
Edhe lot përmallimi.
Askurrë
lot zhgënjimi.

27. SA HYRE TI
Ç’qe kjo mbremje fatlume
për ne të dy?
Kanatet ja hapa zemrës.
Sa hyre ti,
ia mbylla përsëri.

28. TERAPIA
Dhimbjet e shpirtit
s’m’ì shëron kush
këtë pragmbrëmje.
Më mbulofshin terapi fjalësh
buruar prej zemre.

29. KTHJELLTËSI
Si e kapërceu
gardhin e qerpikeve
një vranësirë
që po ta shoh në sy?
E di ç’do më thuash:
“Më mungon ti.”
Dhe unë erdha,
ashtu siç vajzat vijnë.
Riktheja syrit tënd
kthjelltësinë!

30. PLAGOSJE
Rrëshqanthi
ma hedh synë;
pa e ditur,
sa më vret.
Hapka plagë
plumbi pa tym
edhe kur bën rikoshetë.

31. DRITHËRITJE
Mbi buzët e mia
vallëzojnë
gishtrinjtë e tu.
Në zemrë tende
vrapojnë buzët e mia.
Tërësoren
e drithëron
drithëria…

32. KUR…KUR…
Kur më puth
syrin dhe ballin,
ndjehem si thëllëzë mali.
Kur më puth
në buzë e gushë,
flatroj si flutur në fushë.
Ku kalon në gjoks e llërë,
përqafoj malet të tërë.
Pp, kur bën sikur nuk sheh,
qaj pa zë,
lotë ì fsheh.

33. SYT’ E MI
Ç’ndjekam për ty
sot, o djalë,
s’mundem jo
ta shpreh me fjalë.
T kërkon,
ç’po mendoj unë…
Syt’ e mi
a s’flasin shumë?

B. ETJE DJALOSHARE

1. UNË DHE TI
Ti j flaka që më tret.
Unë jam qiriri.
Në më do,
mos më lër
të bej “harakiri”.
Po humba unë,
edhe ti hmbet.
Medet!

2. PALODHSHMËRI
Mbi blerimin
gjithëpërfshirës
pakursim
vërshojnë rrezet.
Jemi ne të dy
si qengja pirës.
Lodhje s’ndiejmë
nga përkëdheljet.

3. SHNDRITJE

Nuk do ta doja
të vakët dashurinë.
As purtekë
të drithërpohej
nga fëshfërimat.
Hapur në sy
të na shndrijë,
ashtu siç shndrisin
vetëtimat.

4. PËRMIDIS
Zhbiron syri ì Zotit
midis dëshirës
e dashurisë..
E neve të dy
na lidh
me perin e artë.
Zmrat na ì qendis…

5. STATUQUO
S’do doja
ta gëlltis dashurinë,
siç gëlltis tabletat
për gjumëe.
Tek je
qëndro më mirë;
tek jam
të rri unë.

6. LIRIDALJE
Përse e mbyll zemrën
me qepena
para e mbrapa?
Si do ta ndiej këngën,
po s’dolën tingujt
përjashta?

7. VEGIMTARE
E bukur je vërtet.
Dhe mbetesh vegimtare
në pasqyrë.
Veç nuk kuptoj:
Pse s’ndihesh e qetë?
Shpirtin ç’ta ka ndrydhë?

8. LULNAJË
Lidhja jonë
të lulojë
si lulnajë
çdo lëndinë.
Ëndrra ime je ti,
ti që di të sillesh
me dashurinë.

9. SHIGJETIM
Ngjasojmë
si dy prushe.
Lidhëzimi dashuror – sherbeti.
Syri yt- shënjestra,
Syri im – thepi.
E praruar
kjo jetë-fazë.
Na hedh në dehje
në ekstazë…
Na ngjizen buzë e sy.
Nga shigjeta puthjesh
nuk vritemi kurrsesi.

10. REZELLIM
Me dy smeraldët e tu
nën ballin fluror
më verbon…
Më verbon,
sa herë shkoj
tutje-tëhu.
Nuk ì ruhem
atij rrezellimi ndjesor.
Nuk ì ruhesh edhe ti
Gjithashtu.

11. PASQYRË
Vjen një fllad ì valëzuar.
Era e gjethes ter natyrën.
S’nginjem të të marr në duar;
të kqyr veten
në “pasqyrë”.
Syt’ e tu – pasqyrë e rrallë
Derdhin
dashuri
dhe mall.

12. NËN VËZHGIM
Të rrokur na gjeti
pragmuzgu.
Sodisim perëndimdiellin.
Retë e ndezura
zjarrmëndafsh
“Parajsën” përcjellin.
Sikur na grishin
të ndizemi dhe ne
ndën një vëzhgim hënor,
teksa muzgu
zbret për plazh.

13. SIKUR
Eh, sikur të më kaplonte gjumi
mbi gjoksin tënd!
Vetëm xixëllonjave
dritëflorinjta
do t’u hapja vend.

14. PAJA
-Do marr ca re të bardha,
mbi to do mbjell mjaft yje.
A nuk të erdhi
për vello
radha?
“Pres të më sjellësh
si pajë
blunë e njelmët
të syve.

15. MARTESË
Në dasmën tonë, e dashur,
për orkestër do kemi
tinguj qielli.
Si dasmorë –
buqeta rrezesh dielli.
Do doja të kishim përqark
valle yjesh dhe dritë hëne.
Ndoshta të tëra
do na bujisin
në shtrat
në pragmbrëmje.

16. E NDËRSJELLTË
Eh, ç’puthje na dhuroi
ajo mbrëmje e bukur!
Na fërfëllon
e na puhizon ende
në petlat e buzëve
porsi flutur.
Dua “postieren” flutur ta gjej;
fërfëllimën puthësore
të ta rokthej.

17. VEÇ…MOS…
Ta dish ti
ç’më stepin mua!
Syt’ e tu si det ì thellë.
Le të kridhem në ta dua.
Veç mos mbytem
si ì mjerë.

18. NË U DASHKA
Në është e shkruar të vdes,
të agonisem në prehër
të dashurisë.
Në u dashka thellësive
të zhytem,
te zhytem në lotët
e bukurisë.
Në u rrëzofsha ì hutuar,
le të gremisem
në krahët e tua.

19. S’KA PREHJE
Në buzët e qershijta
te sython një pritje.
Në buzët e mia
është gjetur “gjetja”…
Dhe pleksen buzët
në pragmbremje.
Çdo kuptim
e humbet prehja…

20. HAPËSIRAT
Më enden ca dëshira:
Me syt’ e mi
të thith nektar
në buzët e tua.
Me buzët e mia
t’u ter lagien
syve të tu të lotuar…
Tejet hapen hapësirat.
E si mund t’ì frenosh
dëshirat…?

21. NË STINËN TËNDE
Nga gjithë stinët e motit
përgjërohem
për pranverën.
Ti një stinë ke në shpirt.
Brenda stinës sate
merrëm.

22 MARRËVESHJE
Vashëze qerpiklëshuar,
më jep hirësitë e tua!
Të jap
besën e kulluar.

PA TY
Ngado që vete,
me vete marr
imazhin tënd.
Kësosoj shpirti
nuk më dhemb.
Pa ty nuk më ze
këmba vend.

23. EJA!
Eja të mbledhim
luledele!
Të dehemi
me aromë
jargavani.
Eja, t’ì spërkatim
përqafime e puthje
me shkulme shatërvani.

24. MEDITOJ
Admiroj çifte të thinjëzuar.
Çiltër puthen
ballas syve të mi.
Dhe meditoj:
Ne a do të duhemi
kështu si tani
gjer në pleqëri?

25. STREHËZ
Buis brenda kraharorit
herë si pëllumb,
herë si kanarinë
e na flatron zemra.
Përlind rrahjet pulsore.
Zemrat tona –
strehëz esg
shumë ndjenjave.
Mbistrehëz
e Kryendjenjës njerëzore.

26. VËRSHIM
Rrëmbehemi në vallëzim.
Ritmet – gjithfarësoj.
Në çdo rrotullim
ty dhe krejt botën
pushtoj.

27. PERDE
Unë pengoj
pëshpërimën
me një cigar.
Ti ma kukamfsheh synë
me kaçurelin
lozonjar.

28.TRAZIM…
Ti më trazon
me rrezet e syve të tu.
Në kopshtin e Edenit
e gjej veten.
Ti kristalon te një qiell blu.
Unë
qaj,
qesh,
dehem.

29. NGARENDJE
Nëpër limeret e botës
ngarend fantazia jonë.
Sa shumë fanazi
paske dashuri!
Zemërpërvëluarit
vijnë e shkojnë.
Jeta përfton
melodi.

30. JËMI NE
Dashuria jemi ne.
Shohim
me syt’ e saj.
Me syt’ e saj
njohim shpirtin.
Me krahët e saj
rrokim rrokaqiejt.
Jemi të kudogjendur
në çdo skaj.
Jemi ne të dy
shpirti dhe sharmi ì saj.

31. ZILIA
Merakshëm ujis lulet
në ballkon.
Mbi çdo lule – fytyra jote.
Një bletë te çdo lule
caze qëndron.
E kundroj dhe zilepsem…

32. MOS U DRUAJ
Mbështetu te zemra ime!
Mos u druaj
nëse hijen time ma shkel!
Mbushma shpirtin me këngërime,
Zogëz e derdhur,
gonxhe që çel…!

33. MESMAJ
Na u mblodhën
gjithë muajt e vitit
këtë mesmaj:
Ti si Borëbardha,
unë si princi.
Të tillë veten e mbajmë.

34. RREKEM
Buzëqeshja jote
syt’ e mi ì harlisi.
Te nënvetulla tis vjollce
më thith energji
e papërmbajtshmja kurajë…
Edhe nëse e shoh veten
nën hijen e një lisi,
rrekem të arrij
në majë.

35. GJITHÇKA
Pranvera të deh,
thëllëzë!
Unë prej teje
dehem vërtet.
S’më nginjin vëtëm
dy-tre këngë.
Më duhet gjithçka
që të përket.

C. SPËRKATJE POETIKE

1. ÇUDIBËRËSJA
Dashuria njerëzore
qoftë çudibërësja
e këtij Universi.
Urrejtjet ì hedh në greminë.
Tëc pastrohet Planeti…

2. PA TITULL
Dita është për çuçuritje
e nata për tjetër punë…
Shkon me lodra e zbavitje
Qejfet nuk te lodhin kurrë.

3. THELBI
Kur trolet,
pret të të hapet
një portë.
E ti
qetas dhe çiltër
hyn brenda.
Arkitektja
e kësaj bote:
Dashuria,
kur bashkëngjit zemrat.

4, THARTIM
Kur thartohet dashuria,
“ëmbël” çukisin zemrat
njëra-tjetrën….
Mjerë ajo zemër,
që s’ka mburojeë
dhe helmetë.

5. DËSHIRORE
Përherë rrekem
të lulojnë lulet.
Ngaherë të blerojë mali.
Dashurive
të mos u ngrihen
gardhe e mure.
Gurgullofshin ato
si ujë zalli.

6. VELJE
Dashuri të rinjsh
duke admiruar,
edhe pa “ngrënë”
velet pleqëria…
Velet duke përfytyruar
vitet më të arrira…

7. SUPEREKSTAZË
Ju ndjeheni të veshur
me lumturi.
Ende nuk ì keni postuar
ndërsjettas
“fjalët magjike”.
Të mrekulluar dukeni gjithsesi
si ndër fluturime kozmike.
Hej ç’forcë paske,
dashuri!

8. FILLESË
Edhe sa kohë
mund të rrini
të veçuar dhe kryeulur
në batak zhgënjimi?
Lypset të thirrni
“Fjalën e bekuar”;
t’ua ndezë dashurinië
nga fillimi.

9. IA VLEN
Që të dashurosh
e të të dashurojnë
ëmbël,
do të thotë:
ia vlen të jetosh,
nga që prush paske
në zemër.

10. PROFILAKSI
Kur bien zemrat
në marrëveshje,
ì priten gjuhët xhelozisë vrastare.
“Dinakja” të mos hyjë
me ngërdheshje,
shpërfilleni.
Mbylljani dyer e dritare!

11. VINI RE!
Nata dhe gabon.
Është e verbër
si dhe vetë dashuria.
Dita mos qoftë e gënjeshtër.
Në fytyrën e saj
pasqyrohet vërtetësia.

12. HOVET
Me frerë e të tjera pengesa
mund të frenosh
hovet e kalit.
Kuursesi
hovet e dashurisë
dhe jo e jo
hovet e mallit.

13. SA MIRË!
Sa mirë do jetë, sa mirë!
Ta çmonit vetë,
por edhe të tjerë
t’ua përgëzonin dashurinë.
S mirë!

14. BREJËSE
Xhelozia
më e zezë se korbi.
Më vrastare
se një politikë e mbrapshtë.
Nga sisët e xhelozisë
rrjedhin pika loti.
Të krimbëzon ajo
gjer asht’…

15. NJË E VETËM NJË
Poeti ì këndon dashurisë
ì ekzaltuar.
Dihet:
Jetës…veç jetës
s’reshtet pai kënduar.
Antijetën në rregjistër të shpirtit
s’e mban më.
Për të
jetë e dashuri
janë një
e vetëm një.

16. PO QE SE
Shpresat kurajoze
mund t’ì varni
në kremastaret e shenjave
të Zodiakut.
Po s’ì lidhët
në çengelët e shpirtit tuaj,
edhe vetvetja
do t’ju duket e huaj.

17.TINËZ
Ndodh që dashuritë
tallaziten gjatë vozitjes.
Bien në delir.
Mandej ì rrok plogështia.
Një ì tretë…
Tinëz bën sehir.
Tinëz hedh farëzat tradhtia.

18. EJA, MBUSHMA KOTIN!
Dhe një ditë ndarje
prodhon veç mall,
rindez veç zjarr,
rigëtin veç lot.
Dhe koha na sfidon kot.
Eja, hiqma mallin!
Eja, fikma zjarrin!
Eja, ma fshi lotin!
Eja, mbushma kotin!
Eja, pra, ëndrra e ëndrrës;
hiqmi ca derte të zemrës!

D. PËRSIATJE SHPIRTI

1. REFLEKTIM?
Thonë se mashtrimi
kapërdihet papërtypur
veç herën e parë…
E fajtor mbetet
ì ligu mashtrimtar.
Herën e dytë
të ngec në fyt
e të mbyt.
Këtë herë fajtor
mbetesh ti.
Si kishe sytë në ballë?!

¹. TË ARRIJA
Zgjata dorën
të arrija
pafundësinë.
T’ia grabisja Zotit
zotësinë.
Zot të vetëm
të shpallja
dashurinë.

3. PULËBARDHAT
Alkiona dhe Kiki*
u shnndërruan në pulëbardha.
Palodhshëm prijnë e mbrojnë
të dashuruarit
dhe dashurinë.
S’na mbetet, veç t’u urojmë
rikthimin në origjinë.

*Simbolizojnë dashurinë e fuqishme.

4. SYRI MËKATAR
Prehem nën sqetullën
e vështrimit tënd
lodërtar.
Më ngjan se ndjehem
mjaft qetë.
Sakaqherë ia beh
tundimi zullumqar.
Syri harron veten;
bëhet mëkatar.

5. MEDOEMOS
Lutemi të mbetemi
të njëri-tjetrit
nga zeniti
gjer në “Perëndim”.
Ajo që na pleks së toku,
Medoemos
kërkon guxim.

6. KUR SHTIRESH
Superseks kur shtiresh,
ti dukesh fals.
Provokon e pret
djemtë të të ngjiten pas.
Dredh vithet, ngjyhesh
me shtresa kremi.
Don të përshfaqesh moderne,
kur as sytë
nuk t’ì hedhin.

7. KJO NDJESI
Nëse duhemi,
s’është gjihçka.
Nëse duhemi, quhet e paarrirë.
Po qe se
s’ì japim sadopak
jetë nga jeta jonë;
let’ì japim frymë e gjak
nga gjaku ynë.

8. E MUNDSHMJA
Të konvertohej
çdo dashuri në martesë,
e pabesueshme
do quhej gjithsesi.
Shpirti rinor
s’do ta kishte të lehtë.
Edhe të realizohej martesa
pa kurrfarë dashuri,
do përshfaqej sfiduese.
Di ishte
e mundshmja
më e brishtë
në gjithësi…

9. MË MIRË
Më mirë të vdesësh
jetën duke dashuruar
orë e çast.
S’është asesi komode
të jetosh me mungesë dashurie
që shpirtin ta zbras…

10. MË KEQKUPTON
Të dhuroj njerëzisht
një buzëqeshje.
Njëherësh
syrin ti ma shkel.
Sa budall më ngjan
me atë ngërdheshje!
Një shpirtmjeran e aq,
një gjysmagjel.

11. S’KA GAJLE!
Nëse prej meje
merr një letër,
pa e lexuar mos e gris!
Mbaje si kujtim të zbehtë.
S’ka gajle
pse dashuria
nuk na ngjiz.

12. DY FJALË
Ç’peshë kanë
fjalët: “Të dua!”
Perla
që s’kanë të çmuar.
Mos ì mbaj strukur
në zemër.
Për dy fjalë
bëhem dhëndër.

13. SYTË E MI
Ç’ndjekam për ty sot,
o djalë,
s’mundem, jo,
ta shpreh me fjalë!
Ti kërkon, ç’po mendoj unë.
Sytë e mi
a s’flasin shumë?

14. KU JE?
Sa netë të ylberta
kam kaluar
me të përzgjedhurën
e zemrës!
Ku je, ku je, rini e shkuar?
A më çon dot
në parkun mbretëror
të ëndrrës?

15. VEÇ BEHAR
Tek buzëqeshja jote
ì gjej stregë ëndrrës.
Te qielli ì syrit tënd
ì bëj fole zemrës.
Tek një dëshirë
e pashprehur,
tek puthja që ma jep ti,
e ndiej veten jo të pezullt.
Veç behar më vlon nëgji.

16. DUKE VALLËZUAR
Me ty duke vallëzuar
nuk e marr vesh aspak;
jam me vajzën që dua,
apo me ndonjë
zambak.

17. JETIKE
Të martohesha shpejt,
nuk e shkoja nëpërmend.
Ti më erdhe në jetë
si një telash
ì ëmbël.

18. MOS U DORËZO!
Martohesh dhe në fillesë
njëfarësoj
ndihesh mirë.
Mandej pendohesh.
Tek fati lyp mëshirë.
Nëse përkohshëm
s’e pikas dashurinë askund;
mos hamendëso,
se gjithçka mori fund!

19. ËNDËRRIM DJALOSHAR
Me urdhër magjik
mblodha shtojzavallet.
Mes tyre
shndritën si smeraldi
miliona vajza.
U bëra vigan.
Fort ì shtrydha malet.
Sajova me floririn e tyre
miliona unaza.

20. ZENIT
Prehem
në çlodhjen tënde të blertë.
Këndoj
me buzët e tua – hark drite.
Ëndërroj
brenda gjumit tënd të qetë
Zgjohem
në mëngjeset e mia poetike.

21. FASADA
Sepse më tremb
kjo dukshmëria jote.
Me flet
me fjalë të përzgjedhura
e me lulka.
Prisja diçka më konforte.
Me joshjet e tua
mos po më fsheh të vërtetën?
Sepse ndiej diçka…
si tradhti e freskët…

22. TË DUASH
Të dush
me çfarëdolloj çmimi.
Të duash,
pa ì hapur shteg intrigës.
Të duash,
pa arritur
te vetëflijimi.

23. TË DISH
Të dish të zgjedhësh
në jetë.
Të dish të mirëtrajtosh
rastësinë.
Të dish të parandalosh lot e trishtesë.
Të dish të shkrish
një akullzim.
Të dish të vuash.
Të dish të duash.

24. FABULESKË
Një kulpër dredhareshë
u kacavjerr mbi trëndafil.
Pyet bilbli bilbileshën:
“Të jetë dashuri,
apo dëshirë?”

25. LIRISHPALLJE
Le të vrapojnë dashuritë.
Turravrapin askush
mos ua ndaloftë.
Një “San Valentino”
qoftë çdo ditë.
Bota kësisoj
s’do jketë të ftohtë.

26. REZERVATI
Për ç’janë
Zemërpërvëluar
disa kumte sapo dhashë.
Kryesorin
rezervoj për gruan:
Të më rrojë!
Ta lë pas!

27. VETËURIM:
Pleqëri,
qofsh e bekuar!
Kur t’mbyll syt’
për n’atë botë,
Gruaja zemërpikuar
dua të më lajë
me lot.

28. NGADHNJIMTARE
Jetojmë në një botë
të errët e gënjeshtare.
Terrorizohet e venitet
çdo dëshirë.
Del ngadhnjimtare
ajo ndjesi që sfidon të keqen,
ajo mendje që zotëron veten.
Fiton ajo zemër
që mbron e respekton
dashurinë.

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:14

POEZI EROTIKE NGA JORGO TELO
(Sipas meloritmit isopolifonik)

BOTA E PAFUND E ZEMRËS

Dashuria – yll ì këngës,
Bota e pafund e zemrës.

Dashuria – dallg’ eprush
cep më cep jetën e mbush.

Dashuri, më shih në sy;
Çdo të ligë e hedh me ty,

Më qëndro te buza pak.
Mos u tremb nga puthja e zjarrt’.

Puthja ësht’ lezeti yt.
Të hap rrugë, nuk të mbyt.

Puthja ësht’ si çelës porte,
s’do tamtame, s’do konforte.

Puthja e çdo dashurie-
një dhurat’ prej Perëndie.

Një ilaç që zemrat ngroh,
që largon acar e lloh…

Dashuria yll ì këngës,
Bota e pafund e zemrës.

MOJ E BUKUR VETULLHËNA!

“Moj e bukur vetullhëna,
s’ta them dot, ç’ma thotë zemra!

“Të ndjej kur më shkon te porta,
o blbil me shumë nota.

“Nuk më ndez kënga siç dua,
që të prek telat e tua.

“Djalë, si s’më ke kuptuar.
Syt’ e mi e kanë të shkruar.

“Mos ma lodh zemrën, moj mike,
se të di që s’je nazike!

“Jo më pak të njoh dhe unë
dhe në jetë dhe në punë.

Të mos shkojmë monopatit;
mespërmes t’ì biem fshatit.

“Rreth e rreth do na këndojnë
zogjt’ e shumt’ që na rrethojnë.

NË SOFAT TË BUZËS

- Në sofat të buzës
të rri pakëz dua.
O moj zagorite,
me sy ç’po më thua?

- Buzët po më digjen,
buzët duan krua…
Të kuptoj, o djalë,
me sy të kulluar!

- Vallë, o moj mike,
ç’t’ì ka përvëluar?
O moj zagorite,
me sy ç’po më thua?

- Prush m’ì bëri malli,
zemra e dashuruar
Të kuptoj, o djalë,
me sy të kulluar!

- Prushi me prush. Xhane,
mallin a e shuan?
O moj zagorite,
me sy ç’po më thua?

- Nuk e di ç’të them,
nuk e kam provuar
Të kuptoj, o djalë,
me sy të kulluar!

MOJ E DASHURA SI ËNDRRA!
Moj e dashura si ëndrra,
moj e dashura!
Pa trokitur hyn te zemra,
moj e dashura!
Ki kujdes, kur të vij unë,
moj e dashura!
Llozin portës mos ja vurë,
moj e dashura!
Pse të rri e të pres jashtë,
moj e dashura!
S’mbetet koh’ të lozim bashkë,
moj e dashura!

MARR DYLBITË
Marr dylbit’ për të vështruar.
Ja atje përmbi radhua:
një si vash’ a një si grua
Çapazi kalit kaluar.
Malin ngjit duke kënduar.
Ajo shkonte tek ish ftuar.
Unë shihja ì menduar.
Dylbit’ shtrëngoja në duar
si një plak vullkan ì shuar,
por me zemër të harbuar.

FLOKËGREMISUR MBI SUPE
- Flokëgremisur mbi supe,
as vemi nga atat tutje?

- Ì nxituar je, mor djalë!
Shoqet ç’do mendojnë, vallë?

- Shoqet e shokët na dinë,
pse t’ua fshehim dashurinë?

- Pas pune tek molla ime
do marrim këngë rinie.

- Këngët-o që ì do shumë.
Ato që kam ngritur unë.

- Ì nxituar je ngahera,
kemi dhe këngë të tjera.

- E kam ngrit’ për tuy, moj nuse,
flokëgremisur mbi supe.

BAJAMET E FSHATIT
Në krye të fshatit
stisur tri bajame.
Cilën nga të tria
do ta marr përfare.
Ç’ì gënjen të shkretat
era gënjeshtare!
Çelin, çelin lule,
mbushur pun’ e madhe.
Pa ardhur behari
dalin ashiqare.
Atë që lidh kokrra
do ta bëj manare.

VASHËZA GJIROKASTRITE
Le t’ì hapi portat zemra
e për ju të rrjedhë kënga
Vashëza, mjaltëza,
Syri juaj burim drite.
Dritëza, mjaltëza,
Vazhëza gjirokastrite!

Mbi kurrizin e kalasë
unë rri me vete flas.

Flas me vete dhe hedh sytë:
Në çdo lagje xham shtëpitë.

Pastërtore si pasqyra,
qytetit ì qesh fytyra.

Hedh dylbit’ nëpër oborre,
ju qendisni në ballkone.

Syt’ ì bredh nëpër dritare
ecni ju në trotuare.

Mbi kalldrëmet posht’ përpjetë,
krahpërkrah dilni me djemtë.

Bëhen pleqtë ziliqarë.
Ëndërroj’ vitet që lanë.

Shtohet lulet në qytet,
se ju lule jeni vet’
Vashëza, mjaltëza,
Syri juaj burim drite;
Dritëza, mjaltëza,
Vazhëza gjirokastrite!

HAPE ZEMRËN!
Sepse druhem para teje,
S’e marr vesh, nuk e kuptoj.
Ti krenare rri pranë meje.
Mos më tret llambushkë, moj!

Të mendoje sadopak,
Se sa vuaj unë ì gjori
S’do më lije si guak…
Fol, moj lumi që s’të mori!

Ç’them kështu un’ derëbardhi?
Po të mori , mike, lumi,
Mua dreqi do më marri.
Fjala “Jo” me vret si plumbi.

Zbute pakëz krenarinë;
Dil siç je në të vërtetë.
Se pasioni akujt shkrin
Zemrat shpon si me shigjetë.

S’’ësht’ pasion për pakëz kohë.
Është ndjenjë me themele.
Nuk pres më e s’duroj dot.
Hapma zemrën, gojën çele!

Dhe në dashke ndonjë tjetër
e t’ma thuash, ndjen vështirë;
Në s’të marrsha dot në prehër,
do të jem një mik ì mirë.

NUSJA E RE
Mos e larë je me qumësht,
moj shtëllungëza e bsrdhë?
Zëri yt (me punë, pa punë)
po djeg sytë kureshtarë.

Mos hiq vellon, se ì çmende,
ì tërbove ç’ke përreth.
Shpejt një cohë hidhu llërëve.
Shih si bletët po i mbledh…

Vur një tufëzë me lule
ashtu kot atje mbi gjoks
T’gjorëve djem zemrën ua shkule.
Mos ì digj të shkretët, mos!

Moj shtëllungëza plot dritë,
po ku ishe gjer tani?
Si ì fshehe qafën, gjinjtë,
gjersa u bëre nuse ti?

O ik larg nga lagjia jonë
e ta mbledhin mendjen djemtë;
o shëmtohu , sa s’ësht’ vonë,
se semure dhe ne pleqtë!

BELAJA, SHOKË, BELAJA!
Shkriu dëbora në maja,
belaja, shokë, belaja!
Zuri shi, u bë hataja,
belaja, shokë, belaja!
Fshatit seç iu sul rrungaja,
belaja, shokë, belaja!
Ndau çupën nga mamaja,
belaja, shokë, belaja!
Shkoi ku deshi kumbaraja,
belaja, shokë, belaja!
Tek nuk deshi zemr’ e saja,
belaja, shokë, belaja!
Flasin djemtë maja-maja,
belaja, shokë, belaja!
“Eh, ç’na vajti dëm sevdaja!”
belaja, shokë, belaja!

ME UJKUN S’BËHET SHAKA
Mjegulla në shtufe ra, moj mama!
T’ì marr qengjat, të vi la, moj mama!
Bie ujku dhe m’ì ha, moj mama!
Apo të rri edhe ca, moj mama!
Me ujkun s’bëhet shaka, moj mama!
Më gris çorapet e ra, moj mama!
Fustanin me flutura, moj mama!
Sandalet me xhufkëza, moj mama!
Shminë me zogëza, moj mama!
Rruazat e bukura, moj mama!
Dhe rripin me sumbulla, moj mama!
M’ì shqyen e m’ì bën naaa, moj mama!
Si të bëj, se ditë s’ka, moj mama!
Të bëj, ç’më thot’ zemëra, moj mama!

ISHTE ËNDËRR, APO Ç’QE?!
Sy ndër sy kur u vështruam,
Diç të thash’ e diç më the…

Dorë për dorë kur u takuam,
Biseduam më me nge.

Kur ndenjën faqe për faqe,
Ca të dridhura më le.

Buzë më buzë firmosëm paqen.
Hajde, ç’përvëlimë qe…!

Kur në det rënkimesh humbëm,
Ca tallaze ti më dhe.

Muret e shtëpisë u tundën.
Ish një ëndërr apo ç’qe?!

FRESKI E DHËMBELIT
Te hyrje e tunelit pse qëndrove kot?
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Eja sot tek unë, mos e lër për mot!
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Në shtëpinë time gjen gostira plot.
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Bukuroshe mali, o zambak në gotë!
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Të të kem tëtërën, se të dua fort.
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

NUK NDIEJ TË VELUR
Mu tek lisi si ombrellë
Nuk e di pse heq frymë thellë.
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Mu tek molla gonxhe-gonxhe,
Ì flas zemrës: “Pse u dogje?”
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Te burimi si pasqyrë
Pse u prisha në fytyrë?
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Te dritarja gjysmë çelur
Rri vështroj e s’ndiej të velur…
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Rri vështroj kofshët e bardha
Djersët seç më ikin vardha*…

*vardha (krah.) = pa reshtur

Ç’PATE QË T’U PRE OREKSI?
Vjehrra nuses fjalë ì pleksi:
- Ç’pate që t’u pre oreksi?

Nusja me duart lëshuar
Uli syt’ e turpëruar…

Mëc e mëc nxori dy fjalë:
- Moj mama, di më ka ngjarë!

- Mos e fol, e kuptoj vetë!
Bëfsh një bebe gjer në vjeshtë!”

Ç’u skuq nusja bukuroshe;
Për ç’kish mbjellur, do të korrte…

MOJ E ARDHURA NË KOHË!
Qengje, moj qengje manare,
U njohëm të vegjël fare!

Sa shpejt u bëre shelege
Mollë e pjekur midis degëve.

Moj e ardhura në kohë,
Eja, hiqma këtë llohë!

Hiqma llohën që gris shpirtin,
Para se vitet të ikin.

PJERGULL E THARË NË BRINJË
Pjergulla me rrush të zi
Shumë e menduar po rri.
Vështron arrën përkarshi.
Arrës pse ia vure synë?
Pse u ndëre tek s’arrin?
Pjergullo në rrukullimë,
Arra nuk të bëri mirë.
S’t dha dritë, s’të dha frymë.
Vetëm sa të shtrydhi gjinë…

ÇTHONË SYTË E TU TË SHKRUAR?
Ç’thonë syt’ëe tu të shkruar?
Thonë qenke dashuruar.
Moj zyzeza buzëgaze,
Dashuruar qenke taze.
Shat’ a tetëmbëdhjetë vjeçe
Si burbuq në mes të fletëve.
Kush të hyri ty në mendje?
Ç’vend ì le në zemrën tende?
Flokëdredhura mëndafsh,
Ngreji syt’, aman, më qafsh!
Dhe pa folur, të ndjej ç’thua:
Ti në zemër më ke mua.
Kujton natën e kaluar…

THËLLËZË, PSE U PENDOVE?
Nxori kumbulla burbuq
Bëra për nga Shkëmbi ì Kuq*.

Poshtë shkëmbit në një rrëzë
Rrinte trembur një thëllëzë.

Shkoi gjer në rrëz’ të malit.
Si u lodh, ecjen e ndali.

Dhe…nga që ma dinte huqin,
Nisi këngën: “Kuqri-kuqri!”

Unë – fshehur në dëllinjë
Ja mora me fërshëllimë.

Fërshëlleva sa u lodha,
Por thëllëzën dot s’e ndolla.

S’dija këngë thëllëzore,
Moj thëllëzë, që u pendove?!

*Shkëmbi ì Kuq (top.)=shpelle e kuqërremte
prane fshatit tim Konckë ne Zagori.

TEK SOFATI Ì GURRËS
Përmbi lug të gurrës
Gurullonte ujë.
Buzët vure ti,
Buzët vura unë.

Më tej seç më shkrepi.
S’e ndjeva as vetë.
Mora një grusht ujë,
E hodha përpjetë.

Bluza jote e hollë,
Seç t’u lag në supe.
Në fillim u trembe
E pastaj u skuqe.

Një bilbil ì lodhur
Në deg’ të qershisë
Na mbuloi me këngë.
S’na ì ndau sytë.

Ç’u bë ziliqar
Bilbil këngëtari;
Tek na shihte pranë
Porsi dy zogj mali.

Tek sofati ì gurrës
Çlodheshin nën hije.
Shalli ì hollë të ngjante
Vello nusërie…

U RRITE, SA M’U MBUSH SYRI
Që kur ishe aguridhe,
Syrin ty ta kisha hedhë.
Ise akoma jeshile,
Shegë, moj e mira shegë!

Nëpër fletë, nëpër degë
U rrite, sa m’u mbush syri.
Lum kush të ka përkëdhelë!
Rroft’ e qoftë kush të rriti!

Por, m’ì lumturi jam unë,
Që të bëra ty për vete.
Faqekuqeja me vulë,
Pjekur-o për ziafete.

Me gjethen tënde të njomë
Fshima pak djersën mbi vetull.
Eja, moj, që të na shonë
Faq për faqe mbështetur!

MOS U NGUT!
Kur po dilje nga dyqani
T’u ngrit fundi ì fustanit.

T‘u ngrit fustani përpjetë.
Hodhe sytë rreth e rreth.

Disa djem që ishin pranë,
“Mashalla!” - në një zë thanë.

Kur fustanin ule vetë;
T’u hap bluza fletë-fletë.

Syt’ padashur kisha hedhë.
Pashë dy si ftonj të verdhë.

Si të verdhë a si të bardhë;
E ktheva kokën mënjanë.

Kush ka fat, moj trëndafile,
T’ì shijojë ato”burime”?

Mos u ngut, thëllëzë mali
Lart me nge pret thëllëzari!

KAM NJË XHENG NË ZEMËR
Kam një xheng një si maraz,
Kur të vij, mike, nga pas.
As me fjalë nuk të ngas.
Ti më thua: “Mos m’u qas!”

Po përse, mike, përse?
E harrove, ç’më the dje?
Mos më bën ndonjë hile,
Apo turp nga bota ke?!

Në e ke me pishmanllëk,
Unë s’bëj as gëk as mëk.
Por te syt’ të shoh një cërk’
Të rreh zemra me tëk-tëk.

Eja, veten mos mundo!
Se të dua siç më do!
Të kalojmë kohën-o
Me mjaltin e shpirtit-o!

TË ADMIROJ, POR…
Ì mbledh djemtë, moj çapkëne.
Ç’nur natyra ty të fali!
Buzëlule, ballëhënë
Qerpikshtizë, sykristali.

Kushdo pret, të t’shtijë në dorë.
Çmendur teje, por më kot.
N’flokt’ e mi ka rënë borë.
Dhe me ta duket se lot.

Të jetë lodër e jo tallje.
Të më fyesh, bën mëkat.
T’admiroj, moj shtojzavalle,
Lodrat, sytë e vetëm kaq.

Ma prano një fjalë miku:
Mos e përhumb bukurinë!
Me zjarr zemre, sy fisniku;
Gjej, moj mike, dashurinë!

ME PASQYRË DO TË TË DJEG
Me pasqyrëzën e xhepit
Gjithë diellin e mora.
Në oborr atje te cepi
Që nga rruga ta dërgova.

Prit e hiç, s’lëvize fare.
Ta dërgova si sinjal…
Kushedi me mend ç’më shave:
“Ç’bën kështu, more budall!”

Jam “budall” e nazeli,
Sytë – qelq kur t’ì verboj.
Po ç’t’ì bësh zemrës që s’rri
Dhe më nxit, shelege, moj!

Të verboj e prapë më vidhesh.
Mirëkuptim ti nuk më jep.
Tjetër herë sado të fshihesh;
Me pasqyrë do të të djeg.

Me ç’pasqyrë, do thuash ti.
Do fillosh, djalosh, me diell?
Do t’të djeg me syt’ e mi.
Syt e mi – një copë qiell…

ZONJUSHES
Sa të pashë, syrin ma mbushe,
Aman, dale. ,moj zonjushe,
Eja, eja sylarushe!

Të keqen e asaj gushe.
Dil e hidhu prej gëmushe!
Mos u fsheh, moj lepurushe!
Mos rrëshqit si gjarpërushe!
Lezet ke, siç je – drenushe.
Ma jep fjalën, faqeprushe.
Këtë zemrën time mbushe!
Kur të vi të të t’marr për nuse,
Do më shohshh në ballë të krushqve.
Aman, dale. ,moj zonjushe,
Eja, eja sylarushe!

NË DITËT QË VILEJ RRUSHI
Në ditët që vilej rrushi
Vashëzo, moj bandille.
Syrino ç’ma vërvije.
Mua gëzimi më mbushi:
Erdhe me faqet si prushi.
Erdhe, erdhe qeshi xhani
Me syn’ e ndritur si xhami.
Pranë rrimë, fjalë s’themi.
Buza jote si melhemi.
Nënat tutje diç po thonë…
Domosdo për dasmën tonë…
Vashëzo, moj bandille.
Syrino ç’ma vërvije.

MOJ E VOGËL BALLËDRITË!

Moj e vogël ballëdritë,
Pse, moj, pse po m’ì ngul sytë?
Ç’ì trazove me të mitë
Si në blu si të jeshiltë.

Oh, e di, moj lodërtare;
Me vështrime më ngordh fare.
Tëpkën si një magjistare
Zemrës m’iu bëre pjesëtare…

A DURON TRUPI PA NGRËNË?
Ç’më griu malli ç’më griu,
si duroj, a derëziu!
Për një mike nga Veriu
Eh, ç’më magjepsi leshprera
Me ato sjelljet e tjera…
Dhe të jetë mot ì ftohtë.
Kurmi ì saj – oxhak ì ngrohtë.
Të duroj, më thonë të tërë
A duron trupi pa ngrënë?
si duroj, a derëziu!

EJA PAK, TË VIJ NË VETE!
Ishte gusht a shtator ishte
Lajthi mblidhja në lajthishte.
S’mund t rri pa e përmendur:
Një trupvogëlë ketrushe,
Fustanshkurtër, bluzëkuqe.
Ku na u fshehe, moj burbuqe?
Ku u zhduke, kullumbri,
Moj faqja ngjyrëlajthi.
Na bën lodra a s’e di?
Nëpër dendësin’ e fletve,
Eja pak, të vij në vete!

NË BALLKON MË RRIJE
Në ballkon më rrije,
Lulet bënin hije.
Ulur këmbë mbi këmbë.
Ç’nur të kishte rënë!
Mos luaj me mua,
Moj gjunjëzbuluar!
Lart të ngjitem dua,
Por jam ì duruar.
Do ta marr më shtruar,
Të dal ì fituar…

VASHËZ-O, BUZAQERSHI
Do shkul zemrën ta jap ty,
vashëz-o, buzaqershi!
Në daç mbaje hajmali.
Në daç zaptoje në gji.
Unë pa zemër do rri,
Se zemra ime je ti.
Mos më lodh, moj syulli,
Se merr zemra arrati.

TRËNDAFILE, NUSE JETE
Moj trëndafilja në hije,
Eja, dalim në kopshtije!
Rrezes diellit mos iu tremb,
Moj e rritura në shkëmb!
Fshihiu mjegullës pa cipë;
Të guç gushën, të puth sytë.
Unë po të marr me vete,
Trëndafile, nuse jete.

OBORRI PLOT TRËNDAFILË
Oborri plot trëndafilë,
Konxhe trëndafileja,
Moj fustanjeshileja!

Mbi të gjitha feksje tinë.
Vetëm ti ma mbushe synë.
S’të këputa atë ditë.
Thash’ të kolmeshe njëçikë.
T’ì bëje petalet tumbë,
Ashtu siç merak kam unë..
Kam maraz edhe kam frikë:
Mos të zërë breshër e ngricë…
Konxhe trëndafileja,
Moj fustajeshileja!

TË TË MARR TË TËRË
Çfarë të paskam bërë,
moj shpirte, moj xhane?
Pse më qëndron rëndë.
Sa herë të kam thënë:
Të të marr të tërë.
Siç e kemi lënë
Me krushq e me këngë,
moj shpirte, moj xhane!

FSHATIN E NGRITI KËNGA
Fshatin seç engriti kënga,
flutur, moj krahëergjenda!
More djalë në fshat brenda.
Deshe vet’ a ta dha nëna?
Desha vet’ se ma dha zemra.
Njohëm shoshoqin nga rrënja…

KUR PRANVERA SAPO NISI
Kur pranvera sapo nisi,
Në dritare diçka krisi.
Perden tyl përpak ma grisi.
Cëk – në qafë më cimbisi.
Obobo, ç’u frikësova!
Batanijen tej e hodha,
Por, ç’e do se u zbulova.
Edhe kaq deshi bilbili.
Në krevat pa merak hyri.
Ndeza dritën dhe e pashë.
“Ç’do, bilbil, këtu?”- ì thashë.
Desha s’desha me të rashë
Edhe s’u gdhiva më vashë.

NJËRI – TJETRIN DESHËM HAPUR
- Diellin sapo fsheh mali,
Më bëhet një komb përnbrenda.
S’duroj, sa prapë të dali;
Të kërcas’ puna dhe kënga.

- Mbrëmja jonë plot drit e hënë
Kombin ta zgjidh shpejt, o djalë!
Nata kalon me një ëndërr.
Prapë vjen mëngjesi ì bardhë.

- Moj e shpejt’ si erë mali,
Pjergull-o, lastar ì njomë,
Njëri – tjetrit ia dimë hallin.
Sup më sup, moj, tek punojmë.

- Njëri – tjetrin deshëm hapur,
Nëpër fshat kush s’na ka parë?
Dashuria jonë e pastër –
Si e ardhmja jonë e mbarë.

HAJDE, ZOGË ALAMEÇE!
Mos më rri kaq kryeneçe
Hajde zogë alameçe*,
Kur u bëre njëzet vjeçe!
Si s’t’ì paska ënda qejfet?
Jeta pa qejfe nuk vete.
Ç’do mbamë mend prej kësaj jete?
Mos mbaj hatërin e pleqve.
Pleqt’ të velur janë për vete…
Hajde, zogë alametçe,
Kur u bëre njëzet vjeçe?!

*alameçe (krah.)= e mrekullueshme

BUKUROSHEE PRILLIT
Të përcolli nëna në Qafë të Udinit
Aman lule e njomë,
Bukuroshe e prillit!
Veten time pashë te bebja e syrit.
Një pas një ia hiqja fletët trëndafilit.
Pupu, ç’m’u rrënqethën rrëmbëzat e shpirtit!
Sa u kthye nëna, vrapuam drejt blirit.
Si pambuk na ngjante sheshi ì trifilit.
Telikosur sosëm afër Shen Sotirit.
Aman lule e njomë,
Bukuroshe e prillit!

NË U BËFSHA
Në u bëfsha porsi zoçkë,
Do t t’ulem mu mbi kokë.

Në u bëfsha porsi flutur,
Do të t’rri mbi syt’ e bukur.

Në u bëfsha si një mizë,
Do të t’futem mu në sisë.

Në u bëfsha suferinë,
Do ma ndjesh mirë freskinë.

Në u bëfsha arz’ e sertë,
Do të hyj , ku nuk ta pret…

Le pa le, n’u bëfsha xhind,
Do a s’do, do të të bind..

Pastaj mendjen do ta ndash:
Brenda vetes do më mbash.

NUK JAM ÇUPË SI NJËHERË
Trim, o trim, balukeprerë,
Ç’do mbi derë e nën derë?
Nuk jam çupë si njëherë.
Sot jam nënë dhe me bebe.
Kam me kë të përkëdhelem
Mos harxho më kot sinjalet!
Për ç’bëmë gjer dje, na falet…
Qejfin shoshoqit ia bëmë.
Tani guri zuri vendë…

NË SHULLË TË GJOKSIT NJOMË
Në shullë të gjokst njomë, në-o në shullë.
Të mbështetem ca, pranomë, në-o në shullë.
Në të dhembtë pak, duromë, në-o në shullë.
Në fillim si hollë e hollë, në-o në shullë.
Për më gjetkë, si ta shomë, në-o në shullë.
Se e tëra je e njomë, në-o në shullë.

MESPËRMES LUMIT
Përtej e përkëtej lumit me dallgë
Dhe djali dhe vasha – ballëpërballë.

Me duar, me shenja diç po thonë
Por zhurma dhe dallgët ì pengojnë.

Nga djali, nga vasha shpresa s’humbi;
Ndaj rrinin edhe prisnin t’binte lumi.

Dhe shiu dhe dielli vesh u morën:
Një iku, një doli, dallgët shporrën.

Plot mall mespërmes lumit të shtruar
Të dy djalë e vajzë u përqafuan.

POSHTË DRITARES
Poshtë dritares të shkova,
Lart vështrimin e dërgova.

Kishe hipur në dritare.
Me merak xhamat po laje.

Po ì fshije me merak.
Ndritte këmisha fap-fap!

Si në çark seç u gozhdova.
Hape derën, se u lodha!

Si na rrihet, vetullçark
Pa u puthur larg e larg?

NË JE ESHKË, STRRALL JAM UNË
Vashë, o vashë, as më thua,
Mos kastile shkon në krua?

Shkon në krua ti kastile.
Çon për ujë mushkën me zile.

Zilkat nuk më duhen mua,
Se të thjeshtë ty të dua!

Të lakmoj si vajzë të thjeshtë
Mos u ndiz, se nuk je eshkë!

Në je eshkë, strrall jam unë.
Të dy tok sosim çdo punë…

MENDJE KU V ETE?
Kur tund qumshtin në vedrushe
Shkund dhe mendjen fluturuese:

Ku vete, mendje, ku vete?
Hidhesh nga qejfet në derte…

Qejfe kish kur ishte vakti.
Tani hallet rritin shtatin.

Mos bridh, mendje, kot më kot.
Mos u zgjat, tek s’arrin dot!

NUK DUROHET
Ç’gjynahe kam bërë ì gjori?
Mikja pse s’më lëshon pë?

Sa ta shoh, djalli e mori,
Pa të qetë do ta lë.

Në u puthçim ndonjëherë.
Më pastaj nuk e ngas më.

Po më erdhi dot në derë,
Nat’ e ditë do rri me të.

Nuk e di ç’do bëj ì ngrati.
Do rri zgjuar a do flë.

Ama, edhe prit të presim,
Nuk durohet, s’është gjë.

NËPËR ËNDRRA
Do t’ia marr, siç ma thotë zemra.
Do t’u flas për disa ëndrra…

Ëndrrat-o që ndaj të gdhirë
Ma trazojnë’ gjumin e mirë.

Ëndrrat-o me ca lanete
Më bëjnë të flas me vete.
Flas ì vetëm nëpër gjumë:
“Ç’doni, lanete, tek unë?

Nuk e shihni ç’kam për faqe?
Shortin tim si meshë Pashke.

NËPËR SUFERINË
Sa filloi një suferinë,
Zbritën varg dhëntë në brinjë.
Dha bariu fërshëllimë.
E dëgjoi zonja Marinë.
Doli vrap përmbi kodrinë.
Zogjt’ e tmbur cicërinë.
Rrotulloi Marina synë.
Sa ì ndeshi me barinë.
Dy vështrimet xixëllinë.
Ndjeu shpella drithërimë.

Bariu e zonja Marinë
S’pritën mbrëmjen e shtëpinë.
Nuk përfillën suferinë.
E ndezën “zjarrin” në brinjë.
Më të lumtë, moj Marinë!

BLETËZ-O, BIJË E NËNESË!
- Pse t’u lag syri me djersë,
Bletëz-o, bij’ e nënesë?
- S’është djers’ po është vesë,
Mbledhur-o që në mëngjes.
Nëpër lulet e bahçesë.
Po vë mjaltin shtresë-shtresë.
Ëmbëlsirë për fejesë…

MJEGULL E BARDHË
Mjegull e bardhë mbi shkëmb,
Ç’’ke që ngele në një vend?

Mos ke shtënë dashuri
Me hënën ballëflori?

S’rri dot hëna pa lodruar.
Ësht’ me qiellin – dashuruar.

Veç atij ia ka dhënë besën.
Mjegull gjej një mjegull tjetër.

MOS U MBODHIS!*
Tek marr shatën dhe ujis,
Vështroj ty ulur nën lis.
Shoh se si duart lëviz.
Me lezet veten stolis.
Cëk-cëk vetullat cimbis.
Ì derdh flokët mbi kurriz.
Ulem shushatur mbi plis.
Me mendje çoç mollois…
Veç për ty atje nën lis,
Moj lastarja qiparis!
Rritu ca, mos u mbodhis!
Unë me sy të gudulis,
kurse tjetri të ujdis…

* mbodhis (gr.) = vono

KUR DUHEMI
Pa qëllim atje te lisat
Pak me bërryl të gudulisa.

Injën pakëz e largove,
Por nuk ike as nuk fole.

Kaq m’u desh, për kokën tënde.
Lehtë të kapa për llëre.

Faqja jote porsi gruri
Beharin në sy ma pruri.

Me nur të asaj gërshete
Kokën tek mua mbështete.

Shum koh’ ç’të ishte, vallë,
Edhe pranë dhe të ndarë?

Më në fund më the të thashë:
“Duhemi, pa rrimë bashkë!”

A MË SHËRON DOT?
Mbrëmë më sëmure.
Zemra: bot-e-bot.
Faqekarafile,
a më shëron dot?

Frynte suferinë
tek rrija në portë.

Kërkova ta hapja,
Nuk e hapja dot.

Disa herë ì gjori
e godita fort.

Po ti nuk u ndjeve,
Prita kot më kot.

Nuk di.. s’më dëgjove
A s’më prisje sot?

O ç’më plevitose,
Kur prisja të ngroht’!

TUFËZA ME MENEKSHE
Gdhirë dita mirë s’qe,
Tufëza me menekshe!
Malit ç’iu ngjite me nge,
Tufëza me menekshe!
Ëndrrat në mesudhë ì le,
Tufëza me menekshe!
Seç u nise jelekçe*
Tufëza me menekshe!
Por në tjetër “klimë” re…
Tufëza me menekshe!
“Bobo, ç’bëra!” – pa zë the.
Tufëza me menekshe!
Ku më dërgove ,nëne?
Tufëza me menekshe!
Të tha nëna: “S’ka gajle!”
Tufëza me menekshe!
Do mësohesh dhe atje,
Tufëza me menekshe!

*jelekçe (krah.)= gjysmë zhveshur, vetëm me jelek

ÇMIMI…
Them të shkoj , ku nuk nuk kam shkuar.
Ia vlen, s’ia vlen..!
Do kërkoj ç’nuk kam kërkuar.
Ia vlen, s’ia vlen..!
Them t’ia plas mikes në portë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Ç’kam t’ia them me zë të fortë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Lëre, në m’u zemëroftë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Edhe fjalë në lëshoftë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Do pres të fitojë durimi
Ia vlen, s’ia vlen..!
Varet se me çfarë çmimi
Ia vlen, s’ia vlen..!

TË DUA, KONXHE, TË DUA!
Fshehur nën gjethet e tua,
Të dua, konxhe, të dua!
Konxhe, pse rri e frikuar?
Të dua, konxhe, të dua!
Fletët hap, eja me mua!
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap mjaltë të kulluar,
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap diell të qëruar;
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap syt’ e kaltëruar;
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap shpirtin e duruar,
Të dua, konxhe, të dua!
Dhe zemrën e përvëluar,
Të dua, konxhe, të dua!
Do të vish, a si më thua?
Të dua, konxhe, të dua!

O SOT O KURRË!
Moj qenushezë leshdrudhë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Vjen e ikën si furtunë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Na ì le djemtë pa punë.
mos nën udhë
e mbi udhë!
Syt’ mbi ty ì mbajnë pullë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Sa gremisen, vrasin gjunë.
mos nën udhë
e mbi udhë!
Kë për zemër ke më shumë?
mos nën udhë
e mbi udhë!
Jepe fjalën…sot o kurrë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Mblidhe mendjen , moj leshdrudhë!
mos nën udhë
e mbi udhë!

DO DUROJMË DHE NJËÇIKË
- Mbasdreke shumë të prita,
Fustan kaltëra me pika!
Të kërkova s’të arrita,
Moj syndezura me drita!

- Të t’gënjej, më bie pika,
O djalosh syri me çika!
Duke pritur të mërzita.
Jam e vogël, s’ka ardhë dita.

- Pran’ teje kaloj përditë,
Zepërprusheja bardhikë.
Kur t’ì hedh, pse m’ì hedh sytë?
Moj lastareja sybbriskë!

- Pran’ e kemi bahçet tona.
S’kemi nevojë për nojma*.
Pranë kemi dhe shtëpitë;
Do durojmë dhe n jëçikë.

* nojma (gr.)=shenja

MË SILL NË VETE!
Jam ì ri tamam në moshë.
Më dhemb zemër edhe kokë.

As më thoni, ç’të kem, vallë?
Mos të ftohtë do kem marrë?

A mos është përcëllimë,
Që mundoka shumë rininë?

Ti, moj, ti që më sjell ethe,
Eja pak, të vij në vete!

PËR NJOLLAT…
Ç’janë këto njolla në gushë e në llërë?
Aman, ruaj veten, moj mollë e pabërë!

Ç’t’ì solli nishanët në gushë e në faqe?
A s’ì sheh si janë – ngjyrë manushaqe…

Në do që të piqesh, të t’ket’ zili molla;
Ruaj veten, mike, nga të shkretat njolla!...

PËR BEHARIN
- Dimri iku dhe na la, o behar more behar!
Ti na erdhe dalngadal’, o behar, more behar!
Dhe po ikën me revan, o behar, motre behar!
Pse s’na ndënje edhe ca, o behar, more behar!
“Si lë dot nën’ e baba, o djalo zemërbehar!
U fejova në janar, o djalo zemërbehar!
Miku thot’ do të të marr, o behar, more behar!
Qysh tani në vjesht’ të parë, o behar, more behar!
S’bëhen gjërat barabar, o behar, more behar!
Por u bëfshin pa zarar, o behar, more behar!

PARA PASQYRËS
Mbeti çupa në pasqyrë.
Vështron puçrat në fytyrë.

Mos e vur në merak veten.
Çoç ka zemra ca sekrete…

Vuan vajza për një djalë.
Ësht’ në moshë për në kalë.

Mos ì lyej, mos ì ngjyej
Ato shenja dashurie!

Merre djalin, moj lastare,
Ta shohsh veten qiqër fare.

SI TË NJOH, ASHTU TË DUA!
Fytyrëëmbëla njomzake,
Ballëngjyera me dritë,
Bukureza fluturake,
Pse më step, kur m’ì hedh sytë?

Të të shoh, nuk lodhem kurrë.
Syt’ e mi çlodh qeshja jote.
Trëndafili yt në buzë
Si qëndron e si s’rrëzohet?!

Moj e ëmbëla mes lulesh,
Rrezear të kullon syri.
Hyn në zemër e nuk shkulesh.
Midis nesh pranvera hyri.

Më kot stepim njëri – tjetrin
Me të rrahurat e zemrës.
Vetëm ne ia dimë lezetin,
Ç’shije ka nektari ì ëndrrës.

Bykureza lodërtare,
Mbaje zjarrin, mos e shuaj!
As të sertë as manare,
Siç të njoh, ashtu të dua!

PUTHJA
Puthen ëndrra e dëshirat,
Puthen syt’ e puthen faqet.
Puthen lulet erëmira,
Trëndafilat,manushqet.

Puthen zemrat me shoshoq.
Puthet n’ballë mençuria.
Puthen buzët s’ndahen dot.
E ngroh xhanin mirësia.

Ì puth era gjithë lulet.
E puth dielli gjithësinë.
Puth plot zjarr e plot pekule
Dashuria dashurinë..

LARGO TË FTOHTIN NGA BUZA!
Ballëmbuluara cullufe,
Pse m’ì tundke ata supe?

Kur të të bjerë inati,
Ulu pakëz te sofati.

Largoje ndrojtjen nga zemra,
Lëri të shpërthejnë ëndrrat.

Largo të ftohtin nga buza;
Lëre të ndizet nga shpuza.

Prushi zjarrt’ që të jap unë,
Të ngroh xhanin , s’të djeg kurrë.

AS AVASH E AS NXITUAR
Mos u ngut, o shpirt, o djalë,
Me durim e merr kalanë!
As avash e as nxituar
Të dy dalim të fituar…

Jam e drojtur dhe e qetë.
Jam e urtë, s’jam e sertë.
Mos ma hidh syrin si çarku!
Mos ma shto më tej merakun.

Kam një hall që s’ta jap fjalën.
Zemëroj nënën dhe babën.
Më mbajnë vajzë me kimet.
Më thonë: “Prit edhe dy vjet!

Çfarë ke, ì them mamasë.
Pse s’ma le zemrën të flasë?
A nuk di veten ta ruaj?
Sa do rri nën çadrën tuaj?

Jam në moshë, jam në ditë;
Njoh të mirat, ligësitë.
Gjuhn’ e zogjve, po të dija
Kaq e ngathët nuk do rrija…

NAZET E TUA
Në të ri më bëje naze,
Tak me vetull, fap me supe.
Tani po më shfaqesh taze:
Buzënjomë, faqekuqe.

Unë u plaka, ti s’u plake.
Kush di nazet ç’na ì gjeti!
Ndënë gjuh’ na mbetën llafet
Dhe pak prush rinie mbeti…

Tani ëmbël ma hedh synë,
Sikur ndjell ndopak pendesë.
Ti në shpirt nuk paske brymë
Si dikur… veç pakëz vesë.

Veç kjo vesë mbi gjethe vjeshte
Më nuk vlen. A e kupton?
Po s’e puthën vesën rrezet,
Lart në qiell s’ka si shkon.

Në të ri më bëje naze
Dhe e re dukesh sërish.
Jet’ e mbushur me tallaze
Na afron apo na prish?

ZGJEDHJE
Moj e veshur në të holla,
Midis shoqeve të zgjodha!

Të zgjodha, siç desha vetë,
Pa dëgjuar ca të tretë.

Po ti, zemër, a e di,
Sytë pse hodha tek ty?

Mbi ty kur ì hodha sytë,
Më turbullove, moj dritë!

Ma there zemrën e gjirit
Me atë strallin e syrit.

KUR U BËRA DHËNDËR
Edhe atë ditë, kur u bëra dhëndër,
Mike, o moj mike, ç’m’u shtire në ëndërr!

Pse je kaq e keqe, pse nuk ke mëshirë?
Mos m’u qas më netve, moj kup’ e papirë!

Mos do ma kthesh mendjen, të nis nga e para
E në portën tënde të dëgjoj të shara?!

Mos më hyr në ëmdërr, mike, nëpër netë!
Kam në mend e zemër vetëm një në jetë!

DASHURISË QË U PENGUA
Mike e viteve rinore
Pse më fshihesh dhe tani?
Çerdhen tënde e ndërtove.
Ç’të mundon, a mund ta di?

Unë për vete…më beso
Brenda zemrës s’të kam shuar.
Edhe sot po e kujtoj
Dashurin’ e pambaruar.

Kur mblidhja këngë bilbilash,
Mblidhja ngjyrat e ylberit.
Mblidhje erë trëndafilash;
Ty t’ì sillja përnjëheri…

Seç mendoje ti për mua
Afshin që fshihje në gji;
Në sy ta shihja të shkruar
Dhe te buzët – lëngështi.

Zemrën dashurizhuritur
Gati sa s’ma ndizje flakë
Me atë ballin e ndritur,
Me gushën e me ato krahë.

Ato ndjenja shkuan, vanë.
Kush ì ftohu, s’ kuptoj.
Diç ka mbet nga prushi ì parë…
A e ndjen, mikeshë, moj?!

MOS U MËRZIT!
Mos të mbetet hatri, grua,
Grua të mos vësh merak.
Gjithë këngët që kam shkruar,
Nuk t’ì kam fshehur aspak.

Shumë nepse dashurie
Do të ndeshësh nëpër vargje.
Janë huqe këngërie
Veç për harmoni e paqe.

Paqen që kërkon poeti,
S’do t’ia rrëmbejë askujt.
Edhe zemrën unë ì shkrreti
A nuk ia fala dikujt?

Dhe dikushi ishe ti:
Dritë mes vargjesh dashurie.
Qenia jote mbjell freski.
Më ndez mall , stinë rinie.

Ndaj lëshoj penën pa frë:
Këndoj gjithë dashuritë…
Se atje fill jeta zë.
Për kaq gjë mos m’u mërzit!

SIÇ DO TI
Nuk harrohet ajo ditë
Një ditë pas Vitit të Ri.

Me të afërm edhe miq
U nisa për Milari*.

Me dyfek sportiv në krahë,
Gjoja si për gjueti…

Dhe më pe edhe të pashë.
Se ç’mendoje, nuk e di.

Për vete krar ì dhashë:
Ajo ç’doja, ishe ti.

Kur u kthyem për në fshat,
Doli xhaxhai karshi.

- Si shkoi gjahu? – na tha.
Thëllëzë a kushedi…

- Një zogë gjetëm, - ì thashë –
Na kaloi mbi qershi.

- Zogë, zogë, aq më mirë,-
Tha xhaxhi muhabetçi.

Baba, nënë lotët fshinë.
Gazi ì parë në shtëpi.

TINGUJT E SHPIRTIT
Ditë për ditë tingujt e shpirtit
Dalin vetëm-o.
Hapin derën edhe ikin
Marrin rrugët-o.

Gjasme marrin lej’ nga zemra.
Zemra sikur hesht.

Mua xhanin ma grin tënga.
Edhe qaj dhe qesh…

Qaj kur tingujt që më dalin,
S’dinë se ku venë.

Qesh përdore kur më marrin
Dimër edhe verë.

Tinguj shpirti, tinguj xhani
O këngët e mia!

Me shoshoqin mos u hani,
Se u grin zilia!

O ju këngë, duf ì zemrës,
Shkoni me kujdes!

Emër ju më keni dhënë
Tash dhe kur të vdes.

POEZI EROTIKE NGA JORGO TELO
(Sipas meloritmit isopolifonik)

BOTA E PAFUND E ZEMRËS

Dashuria – yll ì këngës,
Bota e pafund e zemrës.

Dashuria – dallg’ eprush
cep më cep jetën e mbush.

Dashuri, më shih në sy;
Çdo të ligë e hedh me ty,

Më qëndro te buza pak.
Mos u tremb nga puthja e zjarrt’.

Puthja ësht’ lezeti yt.
Të hap rrugë, nuk të mbyt.

Puthja ësht’ si çelës porte,
s’do tamtame, s’do konforte.

Puthja e çdo dashurie-
një dhurat’ prej Perëndie.

Një ilaç që zemrat ngroh,
që largon acar e lloh…

Dashuria yll ì këngës,
Bota e pafund e zemrës.

MOJ E BUKUR VETULLHËNA!

“Moj e bukur vetullhëna,
s’ta them dot, ç’ma thotë zemra!

“Të ndjej kur më shkon te porta,
o blbil me shumë nota.

“Nuk më ndez kënga siç dua,
që të prek telat e tua.

“Djalë, si s’më ke kuptuar.
Syt’ e mi e kanë të shkruar.

“Mos ma lodh zemrën, moj mike,
se të di që s’je nazike!

“Jo më pak të njoh dhe unë
dhe në jetë dhe në punë.

Të mos shkojmë monopatit;
mespërmes t’ì biem fshatit.

“Rreth e rreth do na këndojnë
zogjt’ e shumt’ që na rrethojnë.

NË SOFAT TË BUZËS

- Në sofat të buzës
të rri pakëz dua.
O moj zagorite,
me sy ç’po më thua?

- Buzët po më digjen,
buzët duan krua…
Të kuptoj, o djalë,
me sy të kulluar!

- Vallë, o moj mike,
ç’t’ì ka përvëluar?
O moj zagorite,
me sy ç’po më thua?

- Prush m’ì bëri malli,
zemra e dashuruar
Të kuptoj, o djalë,
me sy të kulluar!

- Prushi me prush. Xhane,
mallin a e shuan?
O moj zagorite,
me sy ç’po më thua?

- Nuk e di ç’të them,
nuk e kam provuar
Të kuptoj, o djalë,
me sy të kulluar!

MOJ E DASHURA SI ËNDRRA!
Moj e dashura si ëndrra,
moj e dashura!
Pa trokitur hyn te zemra,
moj e dashura!
Ki kujdes, kur të vij unë,
moj e dashura!
Llozin portës mos ja vurë,
moj e dashura!
Pse të rri e të pres jashtë,
moj e dashura!
S’mbetet koh’ të lozim bashkë,
moj e dashura!

MARR DYLBITË
Marr dylbit’ për të vështruar.
Ja atje përmbi radhua:
një si vash’ a një si grua
Çapazi kalit kaluar.
Malin ngjit duke kënduar.
Ajo shkonte tek ish ftuar.
Unë shihja ì menduar.
Dylbit’ shtrëngoja në duar
si një plak vullkan ì shuar,
por me zemër të harbuar.

FLOKËGREMISUR MBI SUPE
- Flokëgremisur mbi supe,
as vemi nga atat tutje?

- Ì nxituar je, mor djalë!
Shoqet ç’do mendojnë, vallë?

- Shoqet e shokët na dinë,
pse t’ua fshehim dashurinë?

- Pas pune tek molla ime
do marrim këngë rinie.

- Këngët-o që ì do shumë.
Ato që kam ngritur unë.

- Ì nxituar je ngahera,
kemi dhe këngë të tjera.

- E kam ngrit’ për tuy, moj nuse,
flokëgremisur mbi supe.

BAJAMET E FSHATIT
Në krye të fshatit
stisur tri bajame.
Cilën nga të tria
do ta marr përfare.
Ç’ì gënjen të shkretat
era gënjeshtare!
Çelin, çelin lule,
mbushur pun’ e madhe.
Pa ardhur behari
dalin ashiqare.
Atë që lidh kokrra
do ta bëj manare.

VASHËZA GJIROKASTRITE
Le t’ì hapi portat zemra
e për ju të rrjedhë kënga
Vashëza, mjaltëza,
Syri juaj burim drite.
Dritëza, mjaltëza,
Vazhëza gjirokastrite!

Mbi kurrizin e kalasë
unë rri me vete flas.

Flas me vete dhe hedh sytë:
Në çdo lagje xham shtëpitë.

Pastërtore si pasqyra,
qytetit ì qesh fytyra.

Hedh dylbit’ nëpër oborre,
ju qendisni në ballkone.

Syt’ ì bredh nëpër dritare
ecni ju në trotuare.

Mbi kalldrëmet posht’ përpjetë,
krahpërkrah dilni me djemtë.

Bëhen pleqtë ziliqarë.
Ëndërroj’ vitet që lanë.

Shtohet lulet në qytet,
se ju lule jeni vet’
Vashëza, mjaltëza,
Syri juaj burim drite;
Dritëza, mjaltëza,
Vazhëza gjirokastrite!

HAPE ZEMRËN!
Sepse druhem para teje,
S’e marr vesh, nuk e kuptoj.
Ti krenare rri pranë meje.
Mos më tret llambushkë, moj!

Të mendoje sadopak,
Se sa vuaj unë ì gjori
S’do më lije si guak…
Fol, moj lumi që s’të mori!

Ç’them kështu un’ derëbardhi?
Po të mori , mike, lumi,
Mua dreqi do më marri.
Fjala “Jo” me vret si plumbi.

Zbute pakëz krenarinë;
Dil siç je në të vërtetë.
Se pasioni akujt shkrin
Zemrat shpon si me shigjetë.

S’’ësht’ pasion për pakëz kohë.
Është ndjenjë me themele.
Nuk pres më e s’duroj dot.
Hapma zemrën, gojën çele!

Dhe në dashke ndonjë tjetër
e t’ma thuash, ndjen vështirë;
Në s’të marrsha dot në prehër,
do të jem një mik ì mirë.

NUSJA E RE
Mos e larë je me qumësht,
moj shtëllungëza e bsrdhë?
Zëri yt (me punë, pa punë)
po djeg sytë kureshtarë.

Mos hiq vellon, se ì çmende,
ì tërbove ç’ke përreth.
Shpejt një cohë hidhu llërëve.
Shih si bletët po i mbledh…

Vur një tufëzë me lule
ashtu kot atje mbi gjoks
T’gjorëve djem zemrën ua shkule.
Mos ì digj të shkretët, mos!

Moj shtëllungëza plot dritë,
po ku ishe gjer tani?
Si ì fshehe qafën, gjinjtë,
gjersa u bëre nuse ti?

O ik larg nga lagjia jonë
e ta mbledhin mendjen djemtë;
o shëmtohu , sa s’ësht’ vonë,
se semure dhe ne pleqtë!

BELAJA, SHOKË, BELAJA!
Shkriu dëbora në maja,
belaja, shokë, belaja!
Zuri shi, u bë hataja,
belaja, shokë, belaja!
Fshatit seç iu sul rrungaja,
belaja, shokë, belaja!
Ndau çupën nga mamaja,
belaja, shokë, belaja!
Shkoi ku deshi kumbaraja,
belaja, shokë, belaja!
Tek nuk deshi zemr’ e saja,
belaja, shokë, belaja!
Flasin djemtë maja-maja,
belaja, shokë, belaja!
“Eh, ç’na vajti dëm sevdaja!”
belaja, shokë, belaja!

ME UJKUN S’BËHET SHAKA
Mjegulla në shtufe ra, moj mama!
T’ì marr qengjat, të vi la, moj mama!
Bie ujku dhe m’ì ha, moj mama!
Apo të rri edhe ca, moj mama!
Me ujkun s’bëhet shaka, moj mama!
Më gris çorapet e ra, moj mama!
Fustanin me flutura, moj mama!
Sandalet me xhufkëza, moj mama!
Shminë me zogëza, moj mama!
Rruazat e bukura, moj mama!
Dhe rripin me sumbulla, moj mama!
M’ì shqyen e m’ì bën naaa, moj mama!
Si të bëj, se ditë s’ka, moj mama!
Të bëj, ç’më thot’ zemëra, moj mama!

ISHTE ËNDËRR, APO Ç’QE?!
Sy ndër sy kur u vështruam,
Diç të thash’ e diç më the…

Dorë për dorë kur u takuam,
Biseduam më me nge.

Kur ndenjën faqe për faqe,
Ca të dridhura më le.

Buzë më buzë firmosëm paqen.
Hajde, ç’përvëlimë qe…!

Kur në det rënkimesh humbëm,
Ca tallaze ti më dhe.

Muret e shtëpisë u tundën.
Ish një ëndërr apo ç’qe?!

FRESKI E DHËMBELIT
Te hyrje e tunelit pse qëndrove kot?
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Eja sot tek unë, mos e lër për mot!
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Në shtëpinë time gjen gostira plot.
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Bukuroshe mali, o zambak në gotë!
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

Të të kem tëtërën, se të dua fort.
Freski e Dhëmbelit, me ty s’nginjem dot.

NUK NDIEJ TË VELUR
Mu tek lisi si ombrellë
Nuk e di pse heq frymë thellë.
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Mu tek molla gonxhe-gonxhe,
Ì flas zemrës: “Pse u dogje?”
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Te burimi si pasqyrë
Pse u prisha në fytyrë?
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Te dritarja gjysmë çelur
Rri vështroj e s’ndiej të velur…
Mos nga ty, moj trëndafile,
me atë zërin si zile?

Rri vështroj kofshët e bardha
Djersët seç më ikin vardha*…

*vardha (krah.) = pa reshtur

Ç’PATE QË T’U PRE OREKSI?
Vjehrra nuses fjalë ì pleksi:
- Ç’pate që t’u pre oreksi?

Nusja me duart lëshuar
Uli syt’ e turpëruar…

Mëc e mëc nxori dy fjalë:
- Moj mama, di më ka ngjarë!

- Mos e fol, e kuptoj vetë!
Bëfsh një bebe gjer në vjeshtë!”

Ç’u skuq nusja bukuroshe;
Për ç’kish mbjellur, do të korrte…

MOJ E ARDHURA NË KOHË!
Qengje, moj qengje manare,
U njohëm të vegjël fare!

Sa shpejt u bëre shelege
Mollë e pjekur midis degëve.

Moj e ardhura në kohë,
Eja, hiqma këtë llohë!

Hiqma llohën që gris shpirtin,
Para se vitet të ikin.

PJERGULL E THARË NË BRINJË
Pjergulla me rrush të zi
Shumë e menduar po rri.
Vështron arrën përkarshi.
Arrës pse ia vure synë?
Pse u ndëre tek s’arrin?
Pjergullo në rrukullimë,
Arra nuk të bëri mirë.
S’t dha dritë, s’të dha frymë.
Vetëm sa të shtrydhi gjinë…

ÇTHONË SYTË E TU TË SHKRUAR?
Ç’thonë syt’ëe tu të shkruar?
Thonë qenke dashuruar.
Moj zyzeza buzëgaze,
Dashuruar qenke taze.
Shat’ a tetëmbëdhjetë vjeçe
Si burbuq në mes të fletëve.
Kush të hyri ty në mendje?
Ç’vend ì le në zemrën tende?
Flokëdredhura mëndafsh,
Ngreji syt’, aman, më qafsh!
Dhe pa folur, të ndjej ç’thua:
Ti në zemër më ke mua.
Kujton natën e kaluar…

THËLLËZË, PSE U PENDOVE?
Nxori kumbulla burbuq
Bëra për nga Shkëmbi ì Kuq*.

Poshtë shkëmbit në një rrëzë
Rrinte trembur një thëllëzë.

Shkoi gjer në rrëz’ të malit.
Si u lodh, ecjen e ndali.

Dhe…nga që ma dinte huqin,
Nisi këngën: “Kuqri-kuqri!”

Unë – fshehur në dëllinjë
Ja mora me fërshëllimë.

Fërshëlleva sa u lodha,
Por thëllëzën dot s’e ndolla.

S’dija këngë thëllëzore,
Moj thëllëzë, që u pendove?!

*Shkëmbi ì Kuq (top.)=shpelle e kuqërremte
prane fshatit tim Konckë ne Zagori.

TEK SOFATI Ì GURRËS
Përmbi lug të gurrës
Gurullonte ujë.
Buzët vure ti,
Buzët vura unë.

Më tej seç më shkrepi.
S’e ndjeva as vetë.
Mora një grusht ujë,
E hodha përpjetë.

Bluza jote e hollë,
Seç t’u lag në supe.
Në fillim u trembe
E pastaj u skuqe.

Një bilbil ì lodhur
Në deg’ të qershisë
Na mbuloi me këngë.
S’na ì ndau sytë.

Ç’u bë ziliqar
Bilbil këngëtari;
Tek na shihte pranë
Porsi dy zogj mali.

Tek sofati ì gurrës
Çlodheshin nën hije.
Shalli ì hollë të ngjante
Vello nusërie…

U RRITE, SA M’U MBUSH SYRI
Që kur ishe aguridhe,
Syrin ty ta kisha hedhë.
Ise akoma jeshile,
Shegë, moj e mira shegë!

Nëpër fletë, nëpër degë
U rrite, sa m’u mbush syri.
Lum kush të ka përkëdhelë!
Rroft’ e qoftë kush të rriti!

Por, m’ì lumturi jam unë,
Që të bëra ty për vete.
Faqekuqeja me vulë,
Pjekur-o për ziafete.

Me gjethen tënde të njomë
Fshima pak djersën mbi vetull.
Eja, moj, që të na shonë
Faq për faqe mbështetur!

MOS U NGUT!
Kur po dilje nga dyqani
T’u ngrit fundi ì fustanit.

T‘u ngrit fustani përpjetë.
Hodhe sytë rreth e rreth.

Disa djem që ishin pranë,
“Mashalla!” - në një zë thanë.

Kur fustanin ule vetë;
T’u hap bluza fletë-fletë.

Syt’ padashur kisha hedhë.
Pashë dy si ftonj të verdhë.

Si të verdhë a si të bardhë;
E ktheva kokën mënjanë.

Kush ka fat, moj trëndafile,
T’ì shijojë ato”burime”?

Mos u ngut, thëllëzë mali
Lart me nge pret thëllëzari!

KAM NJË XHENG NË ZEMËR
Kam një xheng një si maraz,
Kur të vij, mike, nga pas.
As me fjalë nuk të ngas.
Ti më thua: “Mos m’u qas!”

Po përse, mike, përse?
E harrove, ç’më the dje?
Mos më bën ndonjë hile,
Apo turp nga bota ke?!

Në e ke me pishmanllëk,
Unë s’bëj as gëk as mëk.
Por te syt’ të shoh një cërk’
Të rreh zemra me tëk-tëk.

Eja, veten mos mundo!
Se të dua siç më do!
Të kalojmë kohën-o
Me mjaltin e shpirtit-o!

TË ADMIROJ, POR…
Ì mbledh djemtë, moj çapkëne.
Ç’nur natyra ty të fali!
Buzëlule, ballëhënë
Qerpikshtizë, sykristali.

Kushdo pret, të t’shtijë në dorë.
Çmendur teje, por më kot.
N’flokt’ e mi ka rënë borë.
Dhe me ta duket se lot.

Të jetë lodër e jo tallje.
Të më fyesh, bën mëkat.
T’admiroj, moj shtojzavalle,
Lodrat, sytë e vetëm kaq.

Ma prano një fjalë miku:
Mos e përhumb bukurinë!
Me zjarr zemre, sy fisniku;
Gjej, moj mike, dashurinë!

ME PASQYRË DO TË TË DJEG
Me pasqyrëzën e xhepit
Gjithë diellin e mora.
Në oborr atje te cepi
Që nga rruga ta dërgova.

Prit e hiç, s’lëvize fare.
Ta dërgova si sinjal…
Kushedi me mend ç’më shave:
“Ç’bën kështu, more budall!”

Jam “budall” e nazeli,
Sytë – qelq kur t’ì verboj.
Po ç’t’ì bësh zemrës që s’rri
Dhe më nxit, shelege, moj!

Të verboj e prapë më vidhesh.
Mirëkuptim ti nuk më jep.
Tjetër herë sado të fshihesh;
Me pasqyrë do të të djeg.

Me ç’pasqyrë, do thuash ti.
Do fillosh, djalosh, me diell?
Do t’të djeg me syt’ e mi.
Syt e mi – një copë qiell…

ZONJUSHES
Sa të pashë, syrin ma mbushe,
Aman, dale. ,moj zonjushe,
Eja, eja sylarushe!

Të keqen e asaj gushe.
Dil e hidhu prej gëmushe!
Mos u fsheh, moj lepurushe!
Mos rrëshqit si gjarpërushe!
Lezet ke, siç je – drenushe.
Ma jep fjalën, faqeprushe.
Këtë zemrën time mbushe!
Kur të vi të të t’marr për nuse,
Do më shohshh në ballë të krushqve.
Aman, dale. ,moj zonjushe,
Eja, eja sylarushe!

NË DITËT QË VILEJ RRUSHI
Në ditët që vilej rrushi
Vashëzo, moj bandille.
Syrino ç’ma vërvije.
Mua gëzimi më mbushi:
Erdhe me faqet si prushi.
Erdhe, erdhe qeshi xhani
Me syn’ e ndritur si xhami.
Pranë rrimë, fjalë s’themi.
Buza jote si melhemi.
Nënat tutje diç po thonë…
Domosdo për dasmën tonë…
Vashëzo, moj bandille.
Syrino ç’ma vërvije.

MOJ E VOGËL BALLËDRITË!

Moj e vogël ballëdritë,
Pse, moj, pse po m’ì ngul sytë?
Ç’ì trazove me të mitë
Si në blu si të jeshiltë.

Oh, e di, moj lodërtare;
Me vështrime më ngordh fare.
Tëpkën si një magjistare
Zemrës m’iu bëre pjesëtare…

A DURON TRUPI PA NGRËNË?
Ç’më griu malli ç’më griu,
si duroj, a derëziu!
Për një mike nga Veriu
Eh, ç’më magjepsi leshprera
Me ato sjelljet e tjera…
Dhe të jetë mot ì ftohtë.
Kurmi ì saj – oxhak ì ngrohtë.
Të duroj, më thonë të tërë
A duron trupi pa ngrënë?
si duroj, a derëziu!

EJA PAK, TË VIJ NË VETE!
Ishte gusht a shtator ishte
Lajthi mblidhja në lajthishte.
S’mund t rri pa e përmendur:
Një trupvogëlë ketrushe,
Fustanshkurtër, bluzëkuqe.
Ku na u fshehe, moj burbuqe?
Ku u zhduke, kullumbri,
Moj faqja ngjyrëlajthi.
Na bën lodra a s’e di?
Nëpër dendësin’ e fletve,
Eja pak, të vij në vete!

NË BALLKON MË RRIJE
Në ballkon më rrije,
Lulet bënin hije.
Ulur këmbë mbi këmbë.
Ç’nur të kishte rënë!
Mos luaj me mua,
Moj gjunjëzbuluar!
Lart të ngjitem dua,
Por jam ì duruar.
Do ta marr më shtruar,
Të dal ì fituar…

VASHËZ-O, BUZAQERSHI
Do shkul zemrën ta jap ty,
vashëz-o, buzaqershi!
Në daç mbaje hajmali.
Në daç zaptoje në gji.
Unë pa zemër do rri,
Se zemra ime je ti.
Mos më lodh, moj syulli,
Se merr zemra arrati.

TRËNDAFILE, NUSE JETE
Moj trëndafilja në hije,
Eja, dalim në kopshtije!
Rrezes diellit mos iu tremb,
Moj e rritura në shkëmb!
Fshihiu mjegullës pa cipë;
Të guç gushën, të puth sytë.
Unë po të marr me vete,
Trëndafile, nuse jete.

OBORRI PLOT TRËNDAFILË
Oborri plot trëndafilë,
Konxhe trëndafileja,
Moj fustanjeshileja!

Mbi të gjitha feksje tinë.
Vetëm ti ma mbushe synë.
S’të këputa atë ditë.
Thash’ të kolmeshe njëçikë.
T’ì bëje petalet tumbë,
Ashtu siç merak kam unë..
Kam maraz edhe kam frikë:
Mos të zërë breshër e ngricë…
Konxhe trëndafileja,
Moj fustajeshileja!

TË TË MARR TË TËRË
Çfarë të paskam bërë,
moj shpirte, moj xhane?
Pse më qëndron rëndë.
Sa herë të kam thënë:
Të të marr të tërë.
Siç e kemi lënë
Me krushq e me këngë,
moj shpirte, moj xhane!

FSHATIN E NGRITI KËNGA
Fshatin seç engriti kënga,
flutur, moj krahëergjenda!
More djalë në fshat brenda.
Deshe vet’ a ta dha nëna?
Desha vet’ se ma dha zemra.
Njohëm shoshoqin nga rrënja…

KUR PRANVERA SAPO NISI
Kur pranvera sapo nisi,
Në dritare diçka krisi.
Perden tyl përpak ma grisi.
Cëk – në qafë më cimbisi.
Obobo, ç’u frikësova!
Batanijen tej e hodha,
Por, ç’e do se u zbulova.
Edhe kaq deshi bilbili.
Në krevat pa merak hyri.
Ndeza dritën dhe e pashë.
“Ç’do, bilbil, këtu?”- ì thashë.
Desha s’desha me të rashë
Edhe s’u gdhiva më vashë.

NJËRI – TJETRIN DESHËM HAPUR
- Diellin sapo fsheh mali,
Më bëhet një komb përnbrenda.
S’duroj, sa prapë të dali;
Të kërcas’ puna dhe kënga.

- Mbrëmja jonë plot drit e hënë
Kombin ta zgjidh shpejt, o djalë!
Nata kalon me një ëndërr.
Prapë vjen mëngjesi ì bardhë.

- Moj e shpejt’ si erë mali,
Pjergull-o, lastar ì njomë,
Njëri – tjetrit ia dimë hallin.
Sup më sup, moj, tek punojmë.

- Njëri – tjetrin deshëm hapur,
Nëpër fshat kush s’na ka parë?
Dashuria jonë e pastër –
Si e ardhmja jonë e mbarë.

HAJDE, ZOGË ALAMEÇE!
Mos më rri kaq kryeneçe
Hajde zogë alameçe*,
Kur u bëre njëzet vjeçe!
Si s’t’ì paska ënda qejfet?
Jeta pa qejfe nuk vete.
Ç’do mbamë mend prej kësaj jete?
Mos mbaj hatërin e pleqve.
Pleqt’ të velur janë për vete…
Hajde, zogë alametçe,
Kur u bëre njëzet vjeçe?!

*alameçe (krah.)= e mrekullueshme

BUKUROSHEE PRILLIT
Të përcolli nëna në Qafë të Udinit
Aman lule e njomë,
Bukuroshe e prillit!
Veten time pashë te bebja e syrit.
Një pas një ia hiqja fletët trëndafilit.
Pupu, ç’m’u rrënqethën rrëmbëzat e shpirtit!
Sa u kthye nëna, vrapuam drejt blirit.
Si pambuk na ngjante sheshi ì trifilit.
Telikosur sosëm afër Shen Sotirit.
Aman lule e njomë,
Bukuroshe e prillit!

NË U BËFSHA
Në u bëfsha porsi zoçkë,
Do t t’ulem mu mbi kokë.

Në u bëfsha porsi flutur,
Do të t’rri mbi syt’ e bukur.

Në u bëfsha si një mizë,
Do të t’futem mu në sisë.

Në u bëfsha suferinë,
Do ma ndjesh mirë freskinë.

Në u bëfsha arz’ e sertë,
Do të hyj , ku nuk ta pret…

Le pa le, n’u bëfsha xhind,
Do a s’do, do të të bind..

Pastaj mendjen do ta ndash:
Brenda vetes do më mbash.

NUK JAM ÇUPË SI NJËHERË
Trim, o trim, balukeprerë,
Ç’do mbi derë e nën derë?
Nuk jam çupë si njëherë.
Sot jam nënë dhe me bebe.
Kam me kë të përkëdhelem
Mos harxho më kot sinjalet!
Për ç’bëmë gjer dje, na falet…
Qejfin shoshoqit ia bëmë.
Tani guri zuri vendë…

NË SHULLË TË GJOKSIT NJOMË
Në shullë të gjokst njomë, në-o në shullë.
Të mbështetem ca, pranomë, në-o në shullë.
Në të dhembtë pak, duromë, në-o në shullë.
Në fillim si hollë e hollë, në-o në shullë.
Për më gjetkë, si ta shomë, në-o në shullë.
Se e tëra je e njomë, në-o në shullë.

MESPËRMES LUMIT
Përtej e përkëtej lumit me dallgë
Dhe djali dhe vasha – ballëpërballë.

Me duar, me shenja diç po thonë
Por zhurma dhe dallgët ì pengojnë.

Nga djali, nga vasha shpresa s’humbi;
Ndaj rrinin edhe prisnin t’binte lumi.

Dhe shiu dhe dielli vesh u morën:
Një iku, një doli, dallgët shporrën.

Plot mall mespërmes lumit të shtruar
Të dy djalë e vajzë u përqafuan.

POSHTË DRITARES
Poshtë dritares të shkova,
Lart vështrimin e dërgova.

Kishe hipur në dritare.
Me merak xhamat po laje.

Po ì fshije me merak.
Ndritte këmisha fap-fap!

Si në çark seç u gozhdova.
Hape derën, se u lodha!

Si na rrihet, vetullçark
Pa u puthur larg e larg?

NË JE ESHKË, STRRALL JAM UNË
Vashë, o vashë, as më thua,
Mos kastile shkon në krua?

Shkon në krua ti kastile.
Çon për ujë mushkën me zile.

Zilkat nuk më duhen mua,
Se të thjeshtë ty të dua!

Të lakmoj si vajzë të thjeshtë
Mos u ndiz, se nuk je eshkë!

Në je eshkë, strrall jam unë.
Të dy tok sosim çdo punë…

MENDJE KU V ETE?
Kur tund qumshtin në vedrushe
Shkund dhe mendjen fluturuese:

Ku vete, mendje, ku vete?
Hidhesh nga qejfet në derte…

Qejfe kish kur ishte vakti.
Tani hallet rritin shtatin.

Mos bridh, mendje, kot më kot.
Mos u zgjat, tek s’arrin dot!

NUK DUROHET
Ç’gjynahe kam bërë ì gjori?
Mikja pse s’më lëshon pë?

Sa ta shoh, djalli e mori,
Pa të qetë do ta lë.

Në u puthçim ndonjëherë.
Më pastaj nuk e ngas më.

Po më erdhi dot në derë,
Nat’ e ditë do rri me të.

Nuk e di ç’do bëj ì ngrati.
Do rri zgjuar a do flë.

Ama, edhe prit të presim,
Nuk durohet, s’është gjë.

NËPËR ËNDRRA
Do t’ia marr, siç ma thotë zemra.
Do t’u flas për disa ëndrra…

Ëndrrat-o që ndaj të gdhirë
Ma trazojnë’ gjumin e mirë.

Ëndrrat-o me ca lanete
Më bëjnë të flas me vete.
Flas ì vetëm nëpër gjumë:
“Ç’doni, lanete, tek unë?

Nuk e shihni ç’kam për faqe?
Shortin tim si meshë Pashke.

NËPËR SUFERINË
Sa filloi një suferinë,
Zbritën varg dhëntë në brinjë.
Dha bariu fërshëllimë.
E dëgjoi zonja Marinë.
Doli vrap përmbi kodrinë.
Zogjt’ e tmbur cicërinë.
Rrotulloi Marina synë.
Sa ì ndeshi me barinë.
Dy vështrimet xixëllinë.
Ndjeu shpella drithërimë.

Bariu e zonja Marinë
S’pritën mbrëmjen e shtëpinë.
Nuk përfillën suferinë.
E ndezën “zjarrin” në brinjë.
Më të lumtë, moj Marinë!

BLETËZ-O, BIJË E NËNESË!
- Pse t’u lag syri me djersë,
Bletëz-o, bij’ e nënesë?
- S’është djers’ po është vesë,
Mbledhur-o që në mëngjes.
Nëpër lulet e bahçesë.
Po vë mjaltin shtresë-shtresë.
Ëmbëlsirë për fejesë…

MJEGULL E BARDHË
Mjegull e bardhë mbi shkëmb,
Ç’’ke që ngele në një vend?

Mos ke shtënë dashuri
Me hënën ballëflori?

S’rri dot hëna pa lodruar.
Ësht’ me qiellin – dashuruar.

Veç atij ia ka dhënë besën.
Mjegull gjej një mjegull tjetër.

MOS U MBODHIS!*
Tek marr shatën dhe ujis,
Vështroj ty ulur nën lis.
Shoh se si duart lëviz.
Me lezet veten stolis.
Cëk-cëk vetullat cimbis.
Ì derdh flokët mbi kurriz.
Ulem shushatur mbi plis.
Me mendje çoç mollois…
Veç për ty atje nën lis,
Moj lastarja qiparis!
Rritu ca, mos u mbodhis!
Unë me sy të gudulis,
kurse tjetri të ujdis…

* mbodhis (gr.) = vono

KUR DUHEMI
Pa qëllim atje te lisat
Pak me bërryl të gudulisa.

Injën pakëz e largove,
Por nuk ike as nuk fole.

Kaq m’u desh, për kokën tënde.
Lehtë të kapa për llëre.

Faqja jote porsi gruri
Beharin në sy ma pruri.

Me nur të asaj gërshete
Kokën tek mua mbështete.

Shum koh’ ç’të ishte, vallë,
Edhe pranë dhe të ndarë?

Më në fund më the të thashë:
“Duhemi, pa rrimë bashkë!”

A MË SHËRON DOT?
Mbrëmë më sëmure.
Zemra: bot-e-bot.
Faqekarafile,
a më shëron dot?

Frynte suferinë
tek rrija në portë.

Kërkova ta hapja,
Nuk e hapja dot.

Disa herë ì gjori
e godita fort.

Po ti nuk u ndjeve,
Prita kot më kot.

Nuk di.. s’më dëgjove
A s’më prisje sot?

O ç’më plevitose,
Kur prisja të ngroht’!

TUFËZA ME MENEKSHE
Gdhirë dita mirë s’qe,
Tufëza me menekshe!
Malit ç’iu ngjite me nge,
Tufëza me menekshe!
Ëndrrat në mesudhë ì le,
Tufëza me menekshe!
Seç u nise jelekçe*
Tufëza me menekshe!
Por në tjetër “klimë” re…
Tufëza me menekshe!
“Bobo, ç’bëra!” – pa zë the.
Tufëza me menekshe!
Ku më dërgove ,nëne?
Tufëza me menekshe!
Të tha nëna: “S’ka gajle!”
Tufëza me menekshe!
Do mësohesh dhe atje,
Tufëza me menekshe!

*jelekçe (krah.)= gjysmë zhveshur, vetëm me jelek

ÇMIMI…
Them të shkoj , ku nuk nuk kam shkuar.
Ia vlen, s’ia vlen..!
Do kërkoj ç’nuk kam kërkuar.
Ia vlen, s’ia vlen..!
Them t’ia plas mikes në portë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Ç’kam t’ia them me zë të fortë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Lëre, në m’u zemëroftë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Edhe fjalë në lëshoftë;
Ia vlen, s’ia vlen..!
Do pres të fitojë durimi
Ia vlen, s’ia vlen..!
Varet se me çfarë çmimi
Ia vlen, s’ia vlen..!

TË DUA, KONXHE, TË DUA!
Fshehur nën gjethet e tua,
Të dua, konxhe, të dua!
Konxhe, pse rri e frikuar?
Të dua, konxhe, të dua!
Fletët hap, eja me mua!
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap mjaltë të kulluar,
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap diell të qëruar;
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap syt’ e kaltëruar;
Të dua, konxhe, të dua!
Të jap shpirtin e duruar,
Të dua, konxhe, të dua!
Dhe zemrën e përvëluar,
Të dua, konxhe, të dua!
Do të vish, a si më thua?
Të dua, konxhe, të dua!

O SOT O KURRË!
Moj qenushezë leshdrudhë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Vjen e ikën si furtunë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Na ì le djemtë pa punë.
mos nën udhë
e mbi udhë!
Syt’ mbi ty ì mbajnë pullë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Sa gremisen, vrasin gjunë.
mos nën udhë
e mbi udhë!
Kë për zemër ke më shumë?
mos nën udhë
e mbi udhë!
Jepe fjalën…sot o kurrë,
mos nën udhë
e mbi udhë!
Mblidhe mendjen , moj leshdrudhë!
mos nën udhë
e mbi udhë!

DO DUROJMË DHE NJËÇIKË
- Mbasdreke shumë të prita,
Fustan kaltëra me pika!
Të kërkova s’të arrita,
Moj syndezura me drita!

- Të t’gënjej, më bie pika,
O djalosh syri me çika!
Duke pritur të mërzita.
Jam e vogël, s’ka ardhë dita.

- Pran’ teje kaloj përditë,
Zepërprusheja bardhikë.
Kur t’ì hedh, pse m’ì hedh sytë?
Moj lastareja sybbriskë!

- Pran’ e kemi bahçet tona.
S’kemi nevojë për nojma*.
Pranë kemi dhe shtëpitë;
Do durojmë dhe n jëçikë.

* nojma (gr.)=shenja

MË SILL NË VETE!
Jam ì ri tamam në moshë.
Më dhemb zemër edhe kokë.

As më thoni, ç’të kem, vallë?
Mos të ftohtë do kem marrë?

A mos është përcëllimë,
Që mundoka shumë rininë?

Ti, moj, ti që më sjell ethe,
Eja pak, të vij në vete!

PËR NJOLLAT…
Ç’janë këto njolla në gushë e në llërë?
Aman, ruaj veten, moj mollë e pabërë!

Ç’t’ì solli nishanët në gushë e në faqe?
A s’ì sheh si janë – ngjyrë manushaqe…

Në do që të piqesh, të t’ket’ zili molla;
Ruaj veten, mike, nga të shkretat njolla!...

PËR BEHARIN
- Dimri iku dhe na la, o behar more behar!
Ti na erdhe dalngadal’, o behar, more behar!
Dhe po ikën me revan, o behar, motre behar!
Pse s’na ndënje edhe ca, o behar, more behar!
“Si lë dot nën’ e baba, o djalo zemërbehar!
U fejova në janar, o djalo zemërbehar!
Miku thot’ do të të marr, o behar, more behar!
Qysh tani në vjesht’ të parë, o behar, more behar!
S’bëhen gjërat barabar, o behar, more behar!
Por u bëfshin pa zarar, o behar, more behar!

PARA PASQYRËS
Mbeti çupa në pasqyrë.
Vështron puçrat në fytyrë.

Mos e vur në merak veten.
Çoç ka zemra ca sekrete…

Vuan vajza për një djalë.
Ësht’ në moshë për në kalë.

Mos ì lyej, mos ì ngjyej
Ato shenja dashurie!

Merre djalin, moj lastare,
Ta shohsh veten qiqër fare.

SI TË NJOH, ASHTU TË DUA!
Fytyrëëmbëla njomzake,
Ballëngjyera me dritë,
Bukureza fluturake,
Pse më step, kur m’ì hedh sytë?

Të të shoh, nuk lodhem kurrë.
Syt’ e mi çlodh qeshja jote.
Trëndafili yt në buzë
Si qëndron e si s’rrëzohet?!

Moj e ëmbëla mes lulesh,
Rrezear të kullon syri.
Hyn në zemër e nuk shkulesh.
Midis nesh pranvera hyri.

Më kot stepim njëri – tjetrin
Me të rrahurat e zemrës.
Vetëm ne ia dimë lezetin,
Ç’shije ka nektari ì ëndrrës.

Bykureza lodërtare,
Mbaje zjarrin, mos e shuaj!
As të sertë as manare,
Siç të njoh, ashtu të dua!

PUTHJA
Puthen ëndrra e dëshirat,
Puthen syt’ e puthen faqet.
Puthen lulet erëmira,
Trëndafilat,manushqet.

Puthen zemrat me shoshoq.
Puthet n’ballë mençuria.
Puthen buzët s’ndahen dot.
E ngroh xhanin mirësia.

Ì puth era gjithë lulet.
E puth dielli gjithësinë.
Puth plot zjarr e plot pekule
Dashuria dashurinë..

LARGO TË FTOHTIN NGA BUZA!
Ballëmbuluara cullufe,
Pse m’ì tundke ata supe?

Kur të të bjerë inati,
Ulu pakëz te sofati.

Largoje ndrojtjen nga zemra,
Lëri të shpërthejnë ëndrrat.

Largo të ftohtin nga buza;
Lëre të ndizet nga shpuza.

Prushi zjarrt’ që të jap unë,
Të ngroh xhanin , s’të djeg kurrë.

AS AVASH E AS NXITUAR
Mos u ngut, o shpirt, o djalë,
Me durim e merr kalanë!
As avash e as nxituar
Të dy dalim të fituar…

Jam e drojtur dhe e qetë.
Jam e urtë, s’jam e sertë.
Mos ma hidh syrin si çarku!
Mos ma shto më tej merakun.

Kam një hall që s’ta jap fjalën.
Zemëroj nënën dhe babën.
Më mbajnë vajzë me kimet.
Më thonë: “Prit edhe dy vjet!

Çfarë ke, ì them mamasë.
Pse s’ma le zemrën të flasë?
A nuk di veten ta ruaj?
Sa do rri nën çadrën tuaj?

Jam në moshë, jam në ditë;
Njoh të mirat, ligësitë.
Gjuhn’ e zogjve, po të dija
Kaq e ngathët nuk do rrija…

NAZET E TUA
Në të ri më bëje naze,
Tak me vetull, fap me supe.
Tani po më shfaqesh taze:
Buzënjomë, faqekuqe.

Unë u plaka, ti s’u plake.
Kush di nazet ç’na ì gjeti!
Ndënë gjuh’ na mbetën llafet
Dhe pak prush rinie mbeti…

Tani ëmbël ma hedh synë,
Sikur ndjell ndopak pendesë.
Ti në shpirt nuk paske brymë
Si dikur… veç pakëz vesë.

Veç kjo vesë mbi gjethe vjeshte
Më nuk vlen. A e kupton?
Po s’e puthën vesën rrezet,
Lart në qiell s’ka si shkon.

Në të ri më bëje naze
Dhe e re dukesh sërish.
Jet’ e mbushur me tallaze
Na afron apo na prish?

ZGJEDHJE
Moj e veshur në të holla,
Midis shoqeve të zgjodha!

Të zgjodha, siç desha vetë,
Pa dëgjuar ca të tretë.

Po ti, zemër, a e di,
Sytë pse hodha tek ty?

Mbi ty kur ì hodha sytë,
Më turbullove, moj dritë!

Ma there zemrën e gjirit
Me atë strallin e syrit.

KUR U BËRA DHËNDËR
Edhe atë ditë, kur u bëra dhëndër,
Mike, o moj mike, ç’m’u shtire në ëndërr!

Pse je kaq e keqe, pse nuk ke mëshirë?
Mos m’u qas më netve, moj kup’ e papirë!

Mos do ma kthesh mendjen, të nis nga e para
E në portën tënde të dëgjoj të shara?!

Mos më hyr në ëmdërr, mike, nëpër netë!
Kam në mend e zemër vetëm një në jetë!

DASHURISË QË U PENGUA
Mike e viteve rinore
Pse më fshihesh dhe tani?
Çerdhen tënde e ndërtove.
Ç’të mundon, a mund ta di?

Unë për vete…më beso
Brenda zemrës s’të kam shuar.
Edhe sot po e kujtoj
Dashurin’ e pambaruar.

Kur mblidhja këngë bilbilash,
Mblidhja ngjyrat e ylberit.
Mblidhje erë trëndafilash;
Ty t’ì sillja përnjëheri…

Seç mendoje ti për mua
Afshin që fshihje në gji;
Në sy ta shihja të shkruar
Dhe te buzët – lëngështi.

Zemrën dashurizhuritur
Gati sa s’ma ndizje flakë
Me atë ballin e ndritur,
Me gushën e me ato krahë.

Ato ndjenja shkuan, vanë.
Kush ì ftohu, s’ kuptoj.
Diç ka mbet nga prushi ì parë…
A e ndjen, mikeshë, moj?!

MOS U MËRZIT!
Mos të mbetet hatri, grua,
Grua të mos vësh merak.
Gjithë këngët që kam shkruar,
Nuk t’ì kam fshehur aspak.

Shumë nepse dashurie
Do të ndeshësh nëpër vargje.
Janë huqe këngërie
Veç për harmoni e paqe.

Paqen që kërkon poeti,
S’do t’ia rrëmbejë askujt.
Edhe zemrën unë ì shkrreti
A nuk ia fala dikujt?

Dhe dikushi ishe ti:
Dritë mes vargjesh dashurie.
Qenia jote mbjell freski.
Më ndez mall , stinë rinie.

Ndaj lëshoj penën pa frë:
Këndoj gjithë dashuritë…
Se atje fill jeta zë.
Për kaq gjë mos m’u mërzit!

SIÇ DO TI
Nuk harrohet ajo ditë
Një ditë pas Vitit të Ri.

Me të afërm edhe miq
U nisa për Milari*.

Me dyfek sportiv në krahë,
Gjoja si për gjueti…

Dhe më pe edhe të pashë.
Se ç’mendoje, nuk e di.

Për vete krar ì dhashë:
Ajo ç’doja, ishe ti.

Kur u kthyem për në fshat,
Doli xhaxhai karshi.

- Si shkoi gjahu? – na tha.
Thëllëzë a kushedi…

- Një zogë gjetëm, - ì thashë –
Na kaloi mbi qershi.

- Zogë, zogë, aq më mirë,-
Tha xhaxhi muhabetçi.

Baba, nënë lotët fshinë.
Gazi ì parë në shtëpi.

TINGUJT E SHPIRTIT
Ditë për ditë tingujt e shpirtit
Dalin vetëm-o.
Hapin derën edhe ikin
Marrin rrugët-o.

Gjasme marrin lej’ nga zemra.
Zemra sikur hesht.

Mua xhanin ma grin tënga.
Edhe qaj dhe qesh…

Qaj kur tingujt që më dalin,
S’dinë se ku venë.

Qesh përdore kur më marrin
Dimër edhe verë.

Tinguj shpirti, tinguj xhani
O këngët e mia!

Me shoshoqin mos u hani,
Se u grin zilia!

O ju këngë, duf ì zemrës,
Shkoni me kujdes!

Emër ju më keni dhënë
Tash dhe kur të vdes.

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:15

PROZE NGA FORGO TELO

Tregim nga Jorgo TELO: AKSIONI“BLIC”

M
barimi i Botërorit 2002 bëri që departamentet e TVSH-së si televizion publik ta intensifikonin punën lidhur me transmetimin e emisioneve të shtyra...
Isha duke ndjekur transmetimin e ritransmetimin e një rubrike me mjaft interes për teleshikuesit. Ishte një bisedë e hapur në studio. Në thelb të saj ishte figura e forcave të mbrojtjes së rendit.
Gazetarja përshfaqej me përvojë dhe mjaft e përgatitur. Po e drejtonte bisedën në konturet që ishin më interesante… Kapte hallka që përbënin e përbëjnë ende themeloren në veprimtarinë e një shteti demokratik të brishtë. Koincidoi që ajo bisedë të organizohej në një nga ditët e para të korrikut. Në kërthizën e stinës së verës vapa të bezdis kudo që të gjendesh.
Drejtues kryesorë të policisë, këshilltarë e specialistë, të nxitur me kurajë e kopetencë nga gazetarja, hodhën dritë në një mori problemesh, me të cilët ndeshet përditë jeta e veprimtaria e gjiththkujt.
Po e ndiqja me kërshëri e tejet i përqendruar bashkëbisedimin. U kontradiktova paksa me time shoqe. Ajo rrekej të ndiqte një film serial që po e jepte një tjetër kanal televiziv. Nejse, ramë në ujdi. Ndoqëm bisedën në studio... Ta dija, që do rijepej të nesërmen, nuk do ta ndërprisja shikimin e filmit prej bashkëshortes.
Ridëgjimi i opinioneve, konstatimeve dhe shpjegimeve, që u trajtuan gjatë bisedës, më dhanë mundësinë ta krijoja dhe vetë një mendim më të qartë e më të plotë për rolin, funksionimin dhe figurën tërësore të uniformave blu...Veçanërisht më irrituan statistikat: rënia në krye të detyrës e mbi 200 policëve në një hark jo të gjatë kohor..
Dhe... meditimet morën krahë... Pyetjet retorike nuk rreshtnin në trurin tim: Pse, disa arrijnë gjer në caqet e martirizimit e disa shndërrohen në harbutë, lypsarë e mosditi?!... Pse shumica e ngrenë lart figurën e institucionit ku shërbejnë e disa i vënë “minat” rolit fisnik që u është besuar si përfaqësues themelorë të mbrojtjes së ligjshmërisë?!...
Meditimet m’u pështjelluan, kur kujtova, ç’më kish treguar një shok fëmijërie... Ishte një ndodhi, që kish të bënte me moralin e disa policëve, të cilët ishin degdisur në një krahinë malore për një “shërbim special”...


Në orët e shtyra të mbasditeve të gushtit, apo dhe në cilëndo pragmbremje, kur freskohej paksa, të rinjtë e paktë të mbetur në fshat, kryesisht shkollarë të rikthyer, në një orar të krijuar në njëfarëlloj norme të pashkruar mblidheshin tok. Me një fërshëllimë sinjalizuese, nisur nga njëri cep i fshatit, gjendeshin si me komandë tek fusha e improvizuar e futbollit, krejt të hareshëm e të gatshëm, për t’u “përleshur” keqas...
Atë mbasdite, meqë në qiell po bridhnin ca re arrakate, të mbërrijtura kushedi se nga, i detyroi të rinjtë, ta nisnin lojën më parë se zakonisht, thuajse që pas ngrënies së drekës. E kishin bërë traditë, që të loznin me orë të tëra, pa e ndier lodhjen. E me se të merreshin tjetër, veç punëve të rëndomta të ditës pa kurrfarë fitimi?...
Le të frynte, le të vesonte, apo le të kishte fusha edhe rreth pesë gisht borë, rituali i përditshëm nuk lihej kurrë pasdore.

Gaqi është një dashamirës e protagonist shumëvjeçar i futbollit. Edhe pse krejt i pamundur fizikisht, me tepër vullnet dhe i tejrrokur nga pafuqia, u ngjit tek fusha, ku po loznin djemtë. I prirë nga pasioni i hershëm, dëshironte t’i kundronte nga afër të rinjtë e të rikthente në fletët e kujtesës vitet kur lozte vetë...
Nëpër ish-arën djerrinë, gjysmë të blertë e gjysmë zhavorrishte, ai dalloi si vraponin pas një topi të arnuar djem nga mosha dhjetë gjer në rreth 45-vjeçarë; midis të cilëve edhe nga ata që para pesë vjetësh i kish “shokë” skuadre…U ul me delikatesë të imponuar mbi një gur-shkemb zgjebarak të ngritur rreth një pëllëmbë nga rrafshi i fushës. Ai shkemb të kujtonte kreshtën e ndonjë ajsbergu. Pjesën dërrmuese e kish nën dhe. Martinelët, jo vetëm që s’kishin mundur ta nxirrnin, por asqë kishin mundur, t’ia latonin sadopak kreshtën. Rrije mbi të e t’i vriste ashpërisht të ndënjurat.
Si u rehatua pakëz, Gaqi iu përkushtua i tëri vrojtimit të luginës joshëse për relievin aq të përthyer, sa e bënte fantazinë me krahë… Mandej kthehej e ndiqte lojën. Po luhej me shumë pasion e sedër prej djelmoshave të palodhur, kur ishin me top nëpër këmbë... Herë-herë i fliste me afrimitet njërit apo tjetrit në emër, për t’u pozicionuar më mirë. Dikujt për të saktësuar pasin. Tjetrit për të zhvilluar lojë më kolektive e me radhë...
E ndërkohë që kryente një mirëkomunikim të ndërsjelltë me ta, kridhej tejet në kënaqësi. Asisoj ishte duke harruar “kusuret” shëndetësore, që kish përsipër. Entuziazmohej sidomos, kur vërente ndonjë manovrator të mirë të topit, apo ndonjë shuter të saktë kundrejt portës së sajuar vetëm me dy “shtylla” lisi anësore. Horizontalja u mungonte të dy portave. Kushedi pse i kish rrëmbyer ndonjë makut mediokër, që e kish harruar rininë e vet apo që s’dinte se ç’ishte topi dhe futbolli. Dhe mungesa e traversës shkaktonte shpesh “grindje”mes shokësh, të cilët e përllogarisnin të qenurit gol apo jo sipas shtatlartësisë së portierit; ndaj dhe synohej të merrej në skuadër portieri më shtatshkurtër... Mjaftonte të ishte i guximshëm, për t’u vërvitur nëpër këmbët e kundërshtarëve, por edhe i shpejtë e i papërtuar, për të marrë topin kur degdisej lëndinave dhe ledheve plot ferra, që qarkonin atë copë pjerrinë të përshtatur nga vetë të rinjtë në terren futbolli Pa asnjë përkrahje nga ekonomia a pushteti u sajua ajo fushë.

Nuk ndoqi Gaqi veçse pjesën e parë të lojës. Si për “inat” të tij, filloi të frynte veriu me shumë fresk e disi i furishëm. Apo nuk ishte fusha në një pozitë dominuese të fshatit! Atje edhe era mesatare ta merrte topin e ta “fluturonte” harcave. “Eh, ç’është ky vend për të ngritur një mulli me erë! Lëre pastaj të ndërtoje ndonjë paisje për të të kthyer energjinë e erës në energji elektrike! Mirëpo njerëzit s’e kanë mendjen për kësi gjërash. Të tjera mendime kanë… Tw shtrydhnin trutw shkencwtarwt patra e pasnobelistw pwr paqen, shwndetin e bollwkun ekonomik njerwzor, kjo botw do koishte tjetwr pamje e ngasjet djallwzore do ishin venitur natyrshwm… - meditonte ato minuta Gaqi.
Nga era e fortë që shungullonte te sheshi ì Rripës kish raste që ta rrëmbente topin e ta linte lojën në mes.Topi mund të gjendej pas disa ditësh kërkimi kolektiv diku në ledhet xhungël të kopshtrave të Gaqit.
Gaqi u detyrua ta mbante ca minuta kapelen në dorë dhe ta linte “sehirin”në fillim të pjesës së dytë. Jo pak i mërzitur bëri largesën e ngadaltë i mbajtur fort mbi bastunin, që ia kishin sjellë nga Athina. Duke u futur në fshat, bëri një ndalesë (si zakonisht) tek shtëpia e xhaxhait të vet. Po bisedonte shkoqur me xhaxhanë dhe hallën. Halla po parapërgatiste barbunjat për gjellën e darkës. Ndërçast hyri brenda portës, duke dihatur njeri nga nipërit shtatgjatë të asaj shtëpie. Foli sakaqherë pa kurrfarë takti:
- Sandrin dhe Gjinon erdhën dhe i morën ata të policisë.
- Me ne gjete të bësh shaka?! - foli e para halla V. e “helmuar”gjatë jetës me uniformat blu...
Për një çast kohor Gaqi mbeti si i shtangur e i hutuar krejt. Si e mblodhi veten, u hodhi një vështrim pyetës xhaxhait dhe hallës. Në fytyrën e hallës V. u vizatua sakaq një zverdhje e beftë e irrituese nga ato fjalë plot mister që sapo përcolli një nga nipërit... Xhaxhai sikur nuk e prishi terezinë. Pandiesia e xhaxhait e tkurri më tepër shpirtin mjaft të ndjeshëm, të shpejtmekshëm e të acaruar të Gaqit.
Iu duk se ai veri i ftohtë dhe i pazakontë për stinë vere, po hynte si me patëkeq edhe në atë korridor të hapur të asaj shtëpie, ndërtuar rreth para tridhjetë e kusur vjetësh..
Një këndez tahmaqar po rendte gjysmëfluturmthi nëpër oborrin tërë jeshillëk pas dy-tri pulave të frikuara. Gjeli i dufshëm po i detyronte pulat në atë çast të padëshiruar, të strukeshin nëpër shkarpa e ferra, duke kapërcyer me zor gardhet e shumtë.
- Ç’punë kanë zotërinjtë policë me Sandrin dhe Gjinon? - foli nëpër tym Gaqi.
Ndërkohë mendoi: “Ç’po ndodh, vallë, me djemtë tanë? Ku gjenden tani?”
- Ku janë tani? - shprehu me zë atë çka po mendonte.
- Tek mesi i fshatit është një makinë e mbuluar, - u përgjigj djaloshi që sapo kish përcjellë atë lajm-përvëlim për Gaqin...
- Kushedi, ç’kanë ndonjë “hall”dhe ata, - ndërhyri i qetë xhaxhai i Gaqit. - Le të bëjnë punën e tyre... ç’u var qillon!
- Punën e tyre me djemtë tanë, xhaxha?! - gati klithi Gaqi. - Ç’na thënke!
Kacabujtë sa venin e po i shtoheshin në kokë. Zemra filloi t’i rrihte, duke mos e përfillur fare ritmin normal.
- Nuk kanë asnjë punë ata me djemtë, - u nxeh sakaq Gaqi dhe, si mori bastunin, zbriti me shumë kujdes dy-tri shkallët, që çonin direkt në sheshin e shtruar bukur me çimento. Duke mbyllur kanatin e portës prej nga po dilte, ktheu kryet përanash.Vuri re se nuk po e ndiqte kush nga të afërmit. Nuk po shoqërohej as nga nipi që sapo i vuri në dije…Ai po bluante brenda vetes shkakun e shqetësimit që po i kapërthente krejt qenien.
Kaloi me goxha zor një copë rrugë të kalldremtë, me frikën e mosrrëzimit. Vazhdoi drejt qendrës së fshatit. Një qen rrugaç, sa e pa Gaqin me bastun, iu sul me të lehura kërcënuese. Në përpjekje për t’u vetëmbrojur, përpak desh ra përtokë Duke u hepuar paksa, iu dha e u mbajt tek një shtyllë elektrike atje pranë. Drithërima në shpirtin e vrarë iu shumëfishua...
Si u bind se qeni u largua, vijoi ecjen i shoqëruar nga prushërimi në kujtesë i një ndodhie të paracakohshme: Një polic rrugor, jo i gjatë, por i bëshëm e me mustaqet mjaft të dendura e tw zeza, ndaloi autobuzin e linjës fshat - qytet. Pa grimcë kulture, filloi të lëshonte një sërë dokrrash ndaj shoferit, që kish mbi numrin e caktuar tw pasagjerwve vetëm një të sëmurë, të cilin e mori sapo arriti në rrugën kryesore nacionale. Ishte mësuar t’i “lyhej qerrja” dita-ditës dhe as që pyeste polici rrugor nëse pasagjerët dhe i sëmuri në atë pisk të asaj vape korriku mezi çprisnin të mbërrinin, për ku ishin nisur...
- Një “i tepërt”që del, është si puna ime... - tha Gaqi me zë paksa të ngritur dhe të revoltuar...
- Kush foli? - u sul polici brenda në makinë, duke sokëllitur, sikur do t’i përpinte të gjithë pasagjerët e pluhurosur e të bezdisur nga ajo rrugë malore e gropëzuar aq sa ua kish troshitur mirë plaçkat e barkut. Dy gra po villnin nga sikleti. Dy të tjera po u fshinin trupin e djersitur tej mase fëmijëve të raskapitur nga rrugëtimi. Gaqi që ishte ulur në sediljen e parë, i ndjeshëm mjaft karshi atij mjedisi gati mbytës brenda makinës, që të mos krijonte ende vonesë nën atë diell të dyfishtë, që depërtonte përmes xhamave, reagoi sakaq: “Unë fola.” Polici hyri sërish si një bishë brenda dhe, duke ia ngulur vështrimin Gaqit, turfulloi: “E di ç’të bëj unë?” Krejt i qetë për momentin, por mjaft i acaruar për sjelljen brutale të atij personi me uniformë blu ,Gaqi, sa u kthye paksa nga arroganti i rendit theksoi: “Bëmë ç’të duash, zotëri! Ja ku më ke!...” Polici rrugor, i tejskuqur, nga që ende s’kish marrë prej shoferit “hakën...”, zgjati dorën drejt Gaqit mbi pesëdhjetë vjeçar dhe, si e kapi nga këmisha me forcë gromësiti: “Unë të marr e të nxjerr nga dritarja...more vesh? Porsi një leckë të flak përjashta.”
Duke shkrofëtirë kapelja i kish shkuar sëprapthi, sikur të qe njërruga\ i pashkollë.
U desh të ndërhynin thuajse shumica e pasagjerëve që të kuptonte një thërmijzë nga ai realitet polici: nuk kish të bënte me dhen e dhi si para gjashtë muajve, para se të vishte atë uniformë, por me njerëz. Madje me njerëz të një treve plot kulturë e arsimdashëse... Sqarimi i durimshëm që u desh t’i bëhej atij njeriu-gdhë, se po hakërrohej kot e po matej me një invalid, sikur e shkundi paksa policin, sa për t’u tërhequr nga ai vrull që kish marrë, ndryshe, me sa kuptohej, ai ishte gati që të shkaktonte skandal në mes të rrugës, gjasa për të mbajtur rregullin e qarkullimit rrugor. Shoferët e pasagjerët e dinin, se sa i hante meraku disa prej asish policësh përsa i përket detyrës...)
Këtë episod rikujtoi Gaqi, gjersa arriti tek cepi i një shtëpie, prej nga dallohej qendra e atij fshati të vogël. Nga që pa vërtet një makinë policie si ato të burgjeve, u hutua dhe gati sa s’u pengua tek një pritë gurësh që ishin vendosur thellë, për të devijuar ujrat...
Një grumbull i vogël njerëzish vërdalloseshin nën tendën e arrës së vetme që ishte krejt pasive në atë gurgule...
Si dalloi në atë pragmuzg edhe dy-tre bashkëfshatarë, Gaqi vijoi ecjen në drejtim të dy vetave me uniformë policie jo të rregullt. Dikush kishte vetëm pantallonat dhe gjimnastiorkën e kish hedhur mbi sup. Një tjetër as kapelen nuk e kishte. Vetëm njëri qe i rregullt, kurse një tjetër, veç shoferit, ishte krejt pa uniformë.
Polici që kish hedhur xhaketën krahëve e që shpesh lemzohej duke fshirë mustaqet me dy gishtërinjtë kryesorë të dorës së djathtë, po merrej direkt me të dy djelmoshat, që po qëndronin të heshtur, duke mos ditur as vetë, se si ta shpjegonin situatën e paparashikuar, në të cilën ndodheshin... Dielli që kish perënduar me kohë, kish lënë prapa vetes një muzg si të kuqërremtë. Disa re të murrme si gjuhë flakësh, ngjanin si kuçedra të stërmëdha, që porsa kishin “kafshuar” diellin dhe i kishin buzët ende me “gjakun” e tij...
- Ç’keni, more zotërinj, me djemtë tanë? - pyeti prej distance dhe tejet i emocionuar Gaqi, duke u afruar edhe më, pa shkuar nëpërmend as etikën as normën më elementare të komunikimit të kulturuar me ata persona që, me sa kuptohej sheshit, as që kishin haber nga profesioni i tyre e jo më nga mirësjellja me publikun.
- Nuk të duhet gjë ty, or xhajë! E dimë na, se nuk kemi ardhë për nonjë piknik kënej na anët tuaja, - ia ktheu pa përtesë e pa kurrfarë respekti ai polic, që ndodhej më pranë djelmoshave, që ende s’i kishin veshur këmishat, por, të gjendur me kanotieret tërë djersë nga loja, filluan edhe të dridheshin prej veriut që kish zbritur edhe në mesfshat, duke shtuar fëshfërimën e gjetheve të arrës.
Ajo fëshfërimë i ngjante një zemërate kolektive. Sikur i dha forcë Gaqit të replikonte:
- Uaa, ç’po më thënke zotrote! Po me kë kam punë unë? Me arrën, apo me veriun që po tund gjethet?
Zëri po i dilte goje Gaqit mjaft i drithëruar, me vibrime të tejskajshme, që as vetë nuk po mundej t’i frenonte sadopak... Ndjeu se po i shtohej një si ngërç apo shtrëngesë në rajonin e zemrës.
E kuptoi menjëherë që, në gjendjen e vet shpirtërore e fizike po e bënte efektin ngacmues ai veprim i beftë, i palogjikshëm dhe krejt i patakt prej disa punonjësve të rendit ndaj dy të rinjve të atij fshati të thellë malor.
- Nuk bëhet fjalë, se njëri nga këta djem “problematikë” është imi, por gjetkë e kam meraku, - u tha Gaqi bashkëfshatarëve, që po shtoheshin nga çasti në çast.
Emocionet po i rriteshin, duke parë fytyrat e verdha e të përlotura të atyre të rinjve, që edhe vetë Gaqi po çuditej, si nuk ishin të prangosur ende prej asish tipash, që ishin në krye të atij aksioni të bujshëm…Zemra po ia godiste gjoksin Gaqit si me grushte të pamëshirshëm...
- Është babai i njërit prej djemve, - dalloi Gaqi zërin e njërit prej dy bashkëfshatarëve, që po i rrinin gati ngjitur policit kryesor, me të cilin, me sa kuptohej, njiheshin prej kohësh.
- Le të jetë kush të dojë. Nuk kemi punë me xhajën nashtinaj, po me këta dy hajdutët, - palli më fort një nga ata pa uniformë, duke çoçoritur sytë sa andej-këtej.
Një nga bashkëfshatarët diç po çuçuriste vesh më vesh me një polic tjetër. Makina e mbuluar nxinte, siç nxinte gjithçka përreth, teksa muzgu po ia linte vendin territ të asaj nate pa hënë.
- Të merremi vesh, - s’iu durua Gaqit pa folur. - Ç’krim na paskan kryer këta djem që s’i paskemi njohur gjer tani?!...
Pëshpëshet u shpeshuan në sheshin e vogël të mesfshatit..
- Kanë vjedhur dje një familje në krahinën fqinje, - foli zëashpër po ai polic, që fshinte vazhdimisht mustaqet. - Ç’prisje ti, or Xhajë? Ç’prisje tjetër të bënin këta pehlivanë?
Ndërkohë Sandri, djali i Gaqit, i cili, veç turpit që po ndiente për akuzën publike, që po i bëhej, ndiente gjithashtu dhe acarimin e gjëndjes shpirtërore të të atit tepër sensibël ndaj situatave të papritura...Prandaj ishte e përligjur fytyrëzbehtësia, shkrehja në lot e tij dhe moria e fjalëve përbetuese, që i dolën prej shpirtit të porsaplagosur:
- Mos u mërzit, o babi! Janë shpifje të ndokujt, që s’na njeh mirë.Dje në fshatin ku ishim, ne nuk dolëm fare nga klinika dentare, se prisnim radhën. Vetëm kur erdhi makina, dolëm e pimë nga një gotë “Fresh”në klub.
- Këtë do ta shohim atje ku “bëhet koqja miell, në janë shpifje apo të vërteta, more çunak! - foli e gromësiti raki thartirë një polic me uniformë të shkopsitur krejt.
Gaqit iu tërmetizua krejt trupi nga ai arsyetim banal si prej një bashibozuku e jo prej një nëpunësi shteti.
- Do t’i marrin, t’i pyesin dhe asgjë tjetër, - tha me një dozë të lartë oportuniteti një nga bashkëfshatarët, që sapo kish arritur tek arra, tok me dy policë të tjerë, që kutërbonin thartirë...
Kur pa dhe dëgjoi dhe atë tip servili, Gaqit iu bë sikur u këput një degë e madhe arre dhe ra mbi kokën e tij plot “halle”...
Si për dreq edhe një tjetër i afërm i Gaqit (siç komentuan të nesërmen) edhe pse i veshur me pushtet, po rrinte krejt indiferent para asaj gjendjeje tejet të tensionuar poshtë arrës, edhe pse kishte njohje me disa nga policët. Sërish sipas komenteve, personi në fjalë, nën buzë paskish murmuritur, se edhe mund të dyshohej për “aktin”e të rinjve... Ndërkohë Themiu, i cili, sapo ish gjendur në atë mjedis thuajse fare rastësisht, kur e mori vesh ç’po ndodhte midis mbrojtësve të rendit dhe dy të rinjve të fshatit, theksoi disa herë radhazi: “Unë varem…ja, tek kjo arrë, në qoftë se këta dy djem kanë arritur të vënë dorë mbi shtëpinë dhe plaçkën e dikujt tjetër. Ne i njohim shumë mirë, se ç’djem i kemi.More, s’po e marr vesh, ka kryepleqësi ky fshati ynë, apo jo?!... Eh, more zotërinj, s’janë të tillë këta, ashtu siç mund t’u kenë informuar e adresuar juve!...”
Thelbin e këtyre mendimeve të kushëririt Th., sapo po bëhej gati që ta shprehte edhe vetë Gaqi, por turbullimi i skajshëm e ish zhytur në një ngashërim të shoqëruar me dënesë, dridhje e lot. Ndaj dhe nuk mund të fliste dot. Po e pengonte goxha edhe një mpirje e beftë e buzës. E kuptoi se stresi i përftuar e i përshpejtuar prej asaj sajese arrogante, po vepronte ethshëm dhe përbindshëm në tërë qenien e tij...
Mbështetur tek shtylla e elektrikut dhe mbi bastunin e vet iu sollën nëpërmend raste të shumta, kur punonjës të rendit, sidomos ata që ishin të arsimuar e kualifikuar, respektohen nga i madh e i vogël dhe ndihmohen nga populli edhe në kryerjen sa më me efekt të detyrës. Por,kur mungonte etika e komunikimit, marrëdhëniet kalonin në sens të kundërt.... siç po ndodhte me disa punonjës policie para syve të tij...
Ndonëse vazhdonte të qëndronte në këmbët, që i dridheshin si nën korent, mbahej fort mbi shkop, por e ndiente veten si në një gjendje “nokdauni”... Ishte më se i bindur dhe i sigurt, që Sotiri dhe Gjinoja nuk mund të arrinin kurrsesi në veprime të ndyta kusërie. “Dhe ku, pa? Në një fshat të huaj, që nuk ia dinin as lagjet, as rrugët, pa le shtëpitë dhe hyrjedaljet e tyre?!... - arsyetonte Gaqi nën trysninë e asaj “maskarade” të paparë ndonjëherë...
- Ku është parë e dëgjuar, që ditën në drekë, të guxosh e të hysh për grabitje në shtëpinë e botës? - mezi shqiptoi Gaqi para dy grave që po mundoheshin ta mbanin me gajret.
Ngaqë nuk mund të futej në debat me ata pijanecë të veshur me një petk të shenjtë e të nderuar, por që s’e meritonin aspak, Gaqi, duke gjykuar, se në ç’situatë e në ç’siklet ishte zhytur vendi nga politika “çorbë derri”, u mbyt sërish në ngashërim...Nën trysninë e imponuar të heqjeve të shpirtit, lot filluan t’i zvarreshin faqeve e t’i binin mbi këpucë.
E shqetësonte më tepër jo dyshimësia tek një veprim utopik, që po reklamohej me aq duf nga “specialet”e trazuara me lloj-lloj speciesh, por meraku i shumëfishtë, se ata pijanecë, do t’i trajtonin djemtë sipas qejfit e jo sipas ligjit. Rrahja me shkop gome e shkelma do ishte një shfaqje estrade për ta brenda në makinë diku nga “Gryka” e heshtur, ku mund edhe të esëlloheshin ndopak.
Ajo mbremje më e errët se zakonisht po i ngjante Gaqit si një kënetë plot nepërka e bretkosa llafazane... Edhe pse tejet i rënduar Gaqi dëgjoi saktë disa dialogje midis bashkëfshataresh dhe policësh. Njera, që e kish shtëpinë disa hapa larg makinës së zezë arriti të shprehej me zë të dridhur:
- Ishte dhe vajza ime me ta dje në atë fshat dhe thotë që të tre nuk u ndanë nga shoqi - shoqi, sa mbaruan punë tek dentistët...
- Pa na u hiq prej këtej, në s’ke qejf të të marrim dhe ty në makinë! - klithi xhaketshkopsituri.
- Po, po, isha dhe unë me këta, - foli e druajtur dhe e trembur vetë vajza.
- Po ti mos do të hash ndonjë shkop gome, që më dalke si “krahu i shtogtë”- ndërhyriu mustaqeziu, që e kishte shkabën e kasketës nga ana e zverkut.
- Sandri ka dhe babanë të sëmurë dhe ju po e bëni më keq, - u dallua zeri i një gruaje të moshuar.
- Shko tek plaku ti, se mos gremisesh rrugës! - qe përgjigja që mori plaka.
Gaqi u rrok nga një dënesë e theksuar. Dy - tri gra që po i jepnin kurajë, e morën për krahu dhe, duke u grindur me policët, e zbritën tek shtëpia në fund të fshatit. Gruaja e Gaqit mbeti e tronditur dhe e habitur një çast, kur brenda portës pa të shoqin të shoqëruar. Iu kujtua menjëherë, se mos i kish ndodhur si një vit më parë, kur i kish rënë të fikët në mes të oborrit. Mos, vallë, i kish ndodhur e njëjta gjë jashtë shtëpisë?...
Dënesat e Gaqit nuk kishin të sosur as gjatë rrugës as kur e çuan në shtëpi. Nuk po gjente forca, ta përmbante sadopak veten e t’i jepte shpjegime gruas së alarmuar. Aq i ndjeshëm ish bërë, pasi u sëmur para tre vjetësh, sa edhe gëzimi edhe trishtimi i papritur e emociononin jashtëzakonisht gjer në dridhje e përlotje...
Mirë që ishin ato dy gratë dhe e sqaruan për gjithçka shoqen e tyre, gruan e alarmuar të Gaqit. Si e mblodhi pakëz veten, Gaqi u tha grave:
- Kushedi nga janë mbarsur këta çobenj - policë e duan të pjellin në fshatin tonë... Duan ta nxjerrin inatin e “mundimit” mu këtu ndaj djemve tanë... Duan të dëfrehen, të kënaqin kapriçiot vetiake në kurrizin tonë. S’ke ç’u bën, kur gjejnë follosh edhe mes nesh...
Edhe halla, e sëmurë dhe ajo, ishte tepër e merakosur, për ç’i kishim thënë nipërit…Zbriti nëpër natën pa drita e pa hënë rrugicës së kalldremtë, duke u mbajtur anës mureve dhe, ashtu me të zeshkat e zakonshme, u gjend brenda portës së hapur e u ngjit tek sheshi i shkallës. I kapi Gaqit dorën gjysmë të paralizuar dhe, duke ndierë, sesi dora e tij po dridhej në dorën e saj, filloi t’ia fërkonte me dhembshuri të dukshme, duke i thënë me zë të ulët: “Mos u mërzit! Ata na marrin të keqen e jo të vënë dorë mbi Sandrin,që s’u thotë “plaç” as gurëve të rrugës...”
Gaqi hodhi sytë drejt qiellit të copëzuar nga shtrati i dendur i pjergullës, prej nga mezi dalloheshin ca yje nëpër shtresa resh dhe përtypi brenda vetes edhe një shkulm tjetër dënese... Rreth tij u shtuan dhe disa fqinjë. Ndërkaq ia behu në oborr Sandri:
- Ndërhynë gjithë ata nga fshati e më lanë mua, - foli më tepër për të qetësuar të atin që ia dinte hallin, se sa për shpirtin e vet të sapoçliruar. Gjithë sa ishin mbledhur, e shprehën hapur gëzimin për kthimin e Sotirit. U dëgjua zeri i Gaqit:
- Po Gjinon e lëshuan?
- Akoma jo...
- Epo… o t’u marrin të dyve, o asnjerin. Po vete një djall e gjysmë kjo punë sonte...
Qëndonte krejt ì pezullt, duke përtypur gjiththfarësoj mendimesh. Dëshironte të mos ì mbante per vete. Por e kish një merak. Kur rrekej t’ì shprehte, ato mezi i delnin buzësh,
Sapo ì dha karar të lëshonte ndonjë frazë, hyri në oborr lajmi i shumëpritur, se edhe Gjinon e nxorën nga makina. Atë e kishin futur në makinë, në sy të të atit të tij. E kishin çuar rreth pesëqind metra larg fshatit dhe, si i kishin thënë ca fjalë e urdhëra, e kishin lënë të lirë.
Biseda tek sheshi i shkallës u shtua edhe më. Gjithësekush jepte opinionin e vet, më së shumti, për të qetësuar të zotin e shtëpisë. Hamendësimet ishin nga më të çuditshmet… Ato tirreshin hollë…Tirreshin si edhe etiketimet e atyre njerëzve të thjeshtë për ata policë kapadainj, pjesëtarë të atij “Aksioni - blic”, siç e cilësoi vetë Gaqi në bisedë e sipër. Mendime u zbrazën edhe në adresë të tre-katër bashkëfshafshatarëve, që ishin pozicionuar, si të ishin “opozitarë” të dy familjeve që u etiketuan “problematike” nga një dërgatë uniformash blu...
Kish nga ata që gurgulenë nën arrë prej ndodhisë së papritur e ndoqën nga qoshkat si kureshtarë të pasionuar. Nuk denjonin e as begenisnin të afroheshin, që të ndikonin sadopak në cilindo krah të interpretimit të asaj ngjarjeje të ngritur e të sajuar pa kurrfarë vërtetësie reale. Ajo ishte një dëshmi e ndërtuar mbi përgojime të dyshimta apo të pavlefshme... Ndokush që ishte i pranishëm, ndoshta priste djallëzisht, se çfarë do t’u bënin djelmoshave... Ndonjëri edhe kish fërkuar duart prej një kënaqësie të pakuptimtë brenda kornizës së atij zullumi çnjerëzor...
Edhe pse bëhet fjalë për një fshat të vogël e me tradita të vyera, në kushtet e një sistemi, ku “mbret” parapëlqehet fitimi, nuk ishte e mundur që marrëdhëniet shoqërore të shkonin si në “vaj”... E kundërta mund të shfaqej si më e pranueshme e më e besueshme... Zakonisht në mjedise më të ngushta, cinizmat janë më të “gjera”…
Bëhet fjalë për një fshat ku investimet nga të mërguasrit e shumtë po vonoheshin të startonin krahasimisht me fshatra te therë të krahinës.
- Xhaxhi Gaqi! - thirri Gjinoja - duke u ndodhur me dy-tre hapa të mëdhenj pranë babait të Sandrit. - Vura re, se u mërzite e u trishtove shumë për ne... Nuk na ke njohur mirë, apo si?
Sandri asokohe po qeraste pjesëmarrësit me pije freskuese
- Nga meraku se mos hanit ndonjë dajak kot më kot, more Gjino, prandaj!...
- Kur më morën me makinë gjer tutje gurrës, mendova se do më zhdëpnin mirë dhe më ikën lotët edhe pse e dija se s’kishim asnjë faj. Po më shumë u mërzita kur njëri nga ata që erdhi tek fusha e sportit ia përveshi kot së koti me shkop gome Sandrit.
Sandri që po dëgjonte me admirim Gjinon, vendosi instiktivisht dorën tek kofshët, ku ende ndiente dhimbjen e përftuar pak më parë prej trimoshit polic. Pas një pauze, Sandri pyeti shokun:
- Prapë të pyetën në makinë?”
- Asnjë pyetje s’më bënë, - u shpreh Gjinoja. - Qeshnin e donin të talleshin e të më frikësonin mua. Vetëm tutje gurrës ndaluan makinën, se donte të villte ai që të qëlloi ty. Pastaj më tha ai civili, që të zbrisja. Më porositi që nesër tok me ty të vemi në zyrat e Komunës sonë.
- Pse? - e pyeti Sandri.
- Të na pyesin....të sqarohen a ku di unë...
- Hiç të mos shkoni! - s’iu durua pa folur nënës së Sandrit. – Sos që u trembën juve dhe neve pa punë; sos që ma bënë burrin prapë për spital, por na dashkan dhe sqarime zotërinjtë... Në vend që të kërkojmë ne sqarim e shpjegime, na kërkokan ata… Të kishin ardhur si njerëz, po, ishim të detyruar të bindeshim, po…Unë një copë grua e thjeshtë jam, veç aq gjë, se në të tilla raste duhet vendim prokurorie ose të paktën marrveshje me kryepleqësinë e fshatit apo me komunën, e di. Kollaj vihet dorë mbi tjetrin e të ndalohet, siç bënë ata zotërinj.Ta dija e të isha vetë tek arra, nuk e di si do isha sjellur me ta.
- Lëre-lere! - ndërhyri Gjinoja. - Mua më futën duke më shtyrë fort brenda në makinë dhe babi im po rrinte, sikur të mos ndodhte gjë.
- Ua, pse kjo na qënka liria e demokracia që na mungonte?! - foli me zë të ngritur e me një dozë të bollshme nevrastenie e shoqe e Gaqit.
- Demokraci-gjiza! - ofshau nga dalldisja shpirtërore Gaqi.
- Akoma po më përcëllon faqja, - tha Sandri, duke fërkuar faqen e djathtë. - Do ketë qenë mëngjarash, ndaj s’e kuptova të ruhesha.
Ç’ishin përqark qeshën si me pahir nga fjalët e Sandrit, i cili donte sikur të ndërronte paksa atmosferën e rënduar në atë mjedis sidomos në brendinë e gjendjes emocionale të të atit...
- Pse të goditi? - e pyeti e ëma djalin.
- Nga hutimi.
- S’po të marrim vesh, - pyesnin sytë e prindërve të tij.
- Shpjegohu më qartë,mor djalë! - foli me zë të dërrmuar Gaqi.
- Pasi na ndërpreu lojën polici, që erdhi tek fusha, s’na la kohë as të visheshim, por na thirri mua e Gjinon tek shpellat e na pyeti me tërsëllimë:
- Ku ishit dje ju të dy?”
Unë, nga hutimi i asaj thirrjeje të papritur as që e shkova nëpërmend qëllimin e pyetjes, që të përqendrohesha, ndaj ashtu, instiktivisht, pyeta Gjinon:
- Ku ishim dje, mo Gjino?
Aq deshi polici dhe, si tha nxitimthi: “Nuk ditke dhe se ku ishit, ë?!”ma përveshi befasisht me pëllëmbës. Jo se nuk dija, ku ishim, pra, por ajo thirrje e egër, ajo marrje e papritur, sikur të ishim kriminelë, na hutoi krejt... Kjo qe e gjitha.
- Tamam kështu, - aprovoi dhe Gjinoja, duke e shfaqur hapur keqardhjen për dhunimin publik që iu bë shokut.
Se në atë çast dhunimi të personalitetit të të dy të rinjve ndodheshin të pranishëm gjithë djelmoshat që loznin futboll.Të gjithë u habitën dhe u tronditën nga ai veprim i paparë ndonjëherë në atë fshat të vogël të asaj krahine të thellë malore.
Dy djemtë e akuzuar pa më të voglën provë, i dhanë karar të mos u bënin më “yzmet”kapriçiove të disa harbutëve që s’mund të përfaqësonin kurrsesi figurën e vërtetë të mbrojtësve të ligjshmërisë. Prandaj nuk shkuan në zbatim të një urdhërese lëshuar në gjendje të dehur edhe pse nga persona me uniformë, që në fakt po e diskretitonin shtetin...
Vetëm i ati i Gjinos nga mosthellimi në bërthamën e ngjarjes, apo edhe nga mosnjohja mirë e karakterit të të birit, herë-herë u jepte të drejtë policëve; aq sa edhe i shoqëronte, në kërkim të Sotirit. Nuk dinin si ta shpjegonin gruaja e tij e të tjerë qëndrimin gati indiferent të Rakos.
Gruas së Gaqit nuk i harrohej ai çast kur dëgjoi t’i fliste Rakua. Doli e hapi portën e u gjend ballëpërballë me një polic të shkopsitur, që kutërbonte erë raki thartirë.“Ku e ke djalin?”e kish pyetur ai. Keti, pasi pa dhe Rakon pas shpinës së policit, sikur e mblodhi paksa veten, se as që po i shkonte mendja për keq...“E ku do jenë djemtë? Këtu rrotull janë ose nga fusha e futbollit e nga tjetër...Po edhe ti, more Rako, nuk e ditke nga janë djemtë, pa mirë unë, që u mbylla brenda, se duam të hamë e të pimë në darkë...”
Keti, që ende s’po kuptonte, pse e donin Sandrin, se dhe Rakua i tha që donin dhe Gjinon, nuk dinte si ta vlerësonte situatën, pa e dinte vetë ajo si të reagonte...
Kur e mori vesh, ishte tepër vonë...
Gaqi pati mundësi të hidhtë në shënimet e veta: “... Politika shpesh e keqtrajton figurën e forcave të rendit, sipas orekseve bindësore... Ndodh që pozitat e duan policinë të politizuar, kur opozitat synojnë të kundërtën (shkak-sherri i pashqitur e pa ndonjë perspektivë shpresëdhënëse hëpërhë...) Jetojmë në një vend e në një stad zhvillimi, ku nuk kanë të rreshtur çudirat, që pillen vetëm nga një mjedis i çuditshëm... Sipas gjykimit tim politikës i lypset ta lërë policinë të punojë sipas parametrave që ka pasur e ka e gjithë bota demokratike.Besueshmëria publike e policisë matet edhe duke u ballafaquar herë pas here me komunitetin... Sipas gjykimit tim politikës i lypset ta lërë policinë të punojë sipas parametrave që ka pasur e ka e gjithë bota demokratike.Besueshmëria publike e policisë matet edhe duke u ballafaquar herë pas here me komunitetin...
E kaluam një provë të vështirë si dy të rinjtë ashtu dhe unë në vetvete...Megjithatë nuk mund të zhvleftësoj thënien e Niçes: “Si lumturinë edhe hidhërimin duhet t’ia kalosh shpirtit të arsyes...”
Gjërat fillimojnë nga vlerësimi i vetvetes... Se e bëra dikur një vlerësim të tillë, ndaj dhe ndihemi krenarë, edhe pse mjaft të lënduar padrejtësisht... Mjafton, besoj, të dimë ta shohim të bukurën brenda vetes, por edhe ta dallojmë të shëmtuarën përreth nesh...
Në fund të shënimeve ai nënvizoi: “Të mos lexohet nga kushdo”:
... U habit gjithkush, kur u përhap lajmi pas dy javësh të kryerjes së atij “Aksioni rrufe”… Policët qenë bazuar e mbështetur për akuzën tek marrja në pyetje e një shurdh-memeci, që vërdallosej çdo ditë në qendër të fshatit N. Ai i kish parë vërtet dy të rinjtë te klinika e tek klubi, si dhe tek sheshi në pritje të autobuzit. Si e pyetën me shenja, nëse kish parë të tjerë veç banorëve të atij fshati, “dëshmitari” i përzgjedhur, që i njihte të dy djemtë u kish thënë se kish parë djalin e një burri nga zona e tij që ishte i sëmurë, por që më parë i binte fizarmonikës... (dhe lëvizte duart, duke imituar hapjen e mbylljen e kacekut si dhe gishtërinjtë, si duke i rënë tastierës...) Për Gjinon u jepte të kuptonin policëve të mençur se qenkish djali i atij që punonte në mirëmbajtjen e rrugës. Dhe imitonte kazmë e lopatë “dëshmitari”…
Pasi hodhën edhe ca gota raki të “përzgjedhur”tek klubi privat i fshatit P. “Operacionistët” e mbërrijtur nga rrethi me lajmërim urgjent prej bazës, u nisën tërë qejf me furgonin e zi drejt fshatit “X”, ku, si gjahtarë të regjur do binin mbi prenë e dëshiruar... Dhe ç’është e vërteta shumë shpejt i gjetën “hajdutët”, të cilët ishin “fshehur”në fushën e futbollit të fshatit të tyre dhe ishin “maskuar”me të mbathura e kanotiere.
Menduan zotërinjtë që ndërmorën aq bujshëm atë “aksion - rrufe ”, se përmbushën me nder urdhrat e shefave dhe dolën triumfatorë; tjetër se, veç thartirave në bark, nuk kishin arritur ta shtinin gjahun e vërtetë në dorë.
Kurse sa për zullume...të tilla bënë, sa deshën, aq sa u mahnitën, kur e morën vesh banorët e të dy krahinave fqinje, madje edhe vetë pronari i sendeve të vjedhura...Ai paskish thënë “Mirë që nuk e kërkuan hajdutin në zonat verilindore!...”
Pas një muaji dy veta, një gjatosh e një shkurto po bisedonin në një ledh kopshti, ndanë rrugës.
- Sa qejf do ishte, sikur t’i rrasnin brenda ata të dy!- thoshte gjatovani.
- Kurse unë do të doja t’i bënin pelte me shqelma, dumbe e shkop gome, - ish shprehur me një ndjesi të theksuar keqdashse shkurtovani.
Mbresë e veçantë (E shkruar në ditar nga Më poshtë Gaqi kish shtuar shënimet me stilolaps të kuq: Zemërnxirosurit nuk i paskërkan brirët në ballë, por në honestrat e errta të shpirtit, që u kullon natë e ditë zift e shafran...Paska mes nesh ende njerëz, qofshin të pushtetshëm, apo të thjeshtë, që injorojnë injorancën e vet, duke “tjerrur” zgjuarsi makutërie. Ndaj dhe i ngrati tranzicioni ynë vështirë ta gjejë të çelur “dritën jeshile” kaq të dëshiruar dhe ëndërruar...

xxx
Dashmiri, një i afërm i Gaqit në qytet takoi rastësisht njërin nga policët operacionistë të atij sulmi-rrufe. Me njëfarë koenfidence ia hapi bisedën si anës e anës... Duke e parë me dyshimësi të theksuar në bebe të syrit, polici, që atë çast dukej si sheleg, i’u shpreh troç: “ Mirë që nuk u ankua kush nga të dëmtuarit, se nuk do më shihje më këtu tek jam. Kushedi nga do horrokopisesha unë me të gjithë ata që më pasonin...
Donte Dashmiri të mësonte dhe diçka më tepër, por polici ia preu shkurt:
- Lëre nashti këtë muhabet, zoti… Eja pimë ndonjë gllënjkë më mirë!”
- Fatkeqësi, kur e kupton me vonesë fajin, - i tha Dashmiri seriozisht.

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:16

Jorgo TELO
(Vargje me fytyrë “HAJKU”)

***
Në cikmë – përvëlim
Në zheg, eh çfarë flladi -
buzët e tua, mike!
***

Me syqeshje sysh të panjohur
trembem se më ndjell
si drita e rreme anijen në vozitje.

***
Degët e pishës – erashkë.
Djersiten rioshët mbi bar.
Ç’këndvështrim i zilepsur!

***
E shpie veten te rrënjët.
Brohorasin themelitë.
Më qorton çatia e braktisur.

***
Zemërimi
zbret në kërthizë
drithërimi ngjitet te thithkat.

***
I ngula sytë
mbi një trung të thatë.
Shpërdorova ndjenjat.

***
Më avitesh, sa s’më prek.
Gjoks e shalë gjysmëzbuluar.
Provokim për thinjat.

***
Besoke te dashuria.
A të beson ajo
e lindura nga flirtet?

***
U talle me zemrën time
e tani pret
ç’do të korrësh në vjeshtë.

***
Përpiqesh më kot
të maskosh etjen e syve.
A fshihet mali pas kodrës?
***
E nisa letrën drejt teje,
ta lexoje
e ti sajove me të një kaike.

***

Mjegulla ra mbi liqen.
e u pllaqurit akullisht.
Zemra s’po i bindej trurit.
***
Të zhbirosh në zemër nëne,
si të zbulosh
veç dhimbje e plagë…
***
Mbrëmë të lashë pikëtakimin
S’erdhe.
S’e dije gjasme fjalëkalimin
***
Jam i papërmbajtur?
Mos m’akuzo!
Ndihem i lirë si Robinson Kruzo.
***
E kritikova sa ishte gjallë.
Më anatemojnë,
pse merrem me të vdekurit.
***
M’u lagën sytë prej tymnajës
M’u terën
prej puhizës flladitëse të pllajës.
***
Të pashë në sfilatë puthjesh.
Ende s’e ditkërke:
gjithkush shijon të vetat.
***
Një pyetje pa përgjigje – si gozhdë.
Më prore… ku të vuajë shpirti,
këtu apo në… “atë botë”?
***
Pa dashurinë mes nesh
kjo botë
nuk do ndiejë të ngrohtë.
***
Teksa rrëmih në syt’ e tu,
dalloj pasqyrisht,
sa e dashuruar je me sfidat.
***
S’di në mund të sajohet si dashuri
përjetimi i puthjeve
brenda “kalit të drunjtë”.
***
Ëndshëm jam duke drekuar
macja më sheh ngultas në sy.
S’më kalon gjësend në bark.
***
Shira muzgjesh të plagosur
ma idhnojnë
vjeshtën e shpirtit.
***
Para se shpirti të jetë shkundur krejt,
më e dobishme të zotëroja
dhuntinë e vdekjes.
***
Thith ujë e rreze diellore hardhia
e shkarkon verën e shijshme
marramendëse…
***
Nuk m’i respekton dhimbjet e zemrës
Realisht, o gjasme mik, më jepet hak
të të quaj brumbull topabërës.
***
Ti je shumëfytyrësh e s’je gjë tjetër
veç një konglomerat maskash.
Duhen grisur për kthjellimin e jetës.
***
Asnjë lëshim nuk bëka vera zhuritëse
teksa lëshon pa frena
vapën ulëritëse.
***
Ti, o dimër, na vjen ì paarrirë.
Koprac për ujë
Bujar për thatësirë.
***
Në pritje të një lajmi të mirë,
ora sikur s’ecën.
Na përshfaqet si e ngrirë.
***
Përjetoj edhe dhimbjet aksidentale;
E njoh shumicën e tyre:
dhimbje mbese a dhimbje vajze.
***
Ti – emocioni im ì parë.
Ti – dhimbja ime e hershme.
Më shndrit si yjet rrëzëllimtarë.
***
Rastësisht kuptova të vërtetën:
nuk shikokam nga njëri sy.
Tjetri…maskonte defektin…

***
Mbjellim gërma të zeza.
Ëndrra bardhoshe
shpërthejnë përpjetë…
***
Rrekem të ec ndopak me vrap.
E pamundur
turravrapin e dikurshëm ta kap.
***
A mund të shuhet etja,
duke mos rreshtur
së ngjituri në pushtet?
***
Ti ma shkel syrin,
kur unë s’puth dot
as dorën time.
***
Për deri sa më sheh të përvëluar,
pse më përmend shkrepsen,
moj çupëz e bekuar?
***
Gjumëzojmë ngapak përnatë,
që të shmangim të mundshmin,
të tmerrshmin gjumin e madh.

Ruhesh nga moti kapriçioz,
depërtojnë rreshjet
nëpër themelitë e shpirtit.
***
Me atë vështrim dhelpërak
më dukesh si trafikant
dhimbjesh shpirtërore.
***
Të të puthin
a s’është më ëmbël,
se sa të puthësh?
***
Fytyra e dytë e motit:
Në vend të tonelatave të rreshjeve…
tokën e lagin piklat e lotit.
***
Vdiq apo e vdiqën me pahir?
Një pyetje e vetvetishme
flatron nëpër zefir…
***
Nga shpirti merret forcë,
për t’ì shprehur ndjenjat
si shfrim për lehtësim.
***
Thonë që shpirtmirësia
ì ka buzët të nxehta.
Ta provojmë…sa qëndron e vërteta.
***

Ushqim dietetik për poetin:
puthjet…
Ato e dehin të shkretin…
***
Pas çdo aksidenti të beftë
fati dërgon në vendngjarje:
vdekjen dhe jetën…
***
S’ndiejnë thinjat kurrfarë qetësie.
Nuk ì kaplon dremitja.
Vozisin nëpër motive dashurie.
***
Më ngjajnë si hiprbola
ndjesish të tejshkuara
të bukurat studente.
***
Rast pas rastesh;
hap pas hapi
jetojmë një jetë kontrastesh…
***
Degët lastare shkrepin blerim;
blerim shelgjesh lotues bri dritares.
Aty gjetkan mushkonjat strehim?!
***
Më së shumti na shfaqesh fals
në jetën tokësore
Vështirë të pranohesh në Parajsë.
***
Për të mos u pickuar nga një bletë,
Përpak, desh vrau, padashur,
të shtrenjtën jetë…
***

Do kishim kur duhej diell apo shi.
të duheshin njerëzit e botës
sa duhemi ne të dy.

Shkolovit lulet bajamja borëmbuluar
e zemra pulson më rrallë.
Psherëtimë e një dashurie të ndaluar.

Zvarritet një mot pa lagështi,
sa frytet braktisin pemën.
Gjinkalla gëzon në vetmi.

Ulet reja të pijë në det;
s’e shuan dot etjen.
Prej shterpërisë pëlcet…

Kalëroj mbi dhimbjet;
shtigje gëzimesh
duke spastruar.

Doja të kisha të drejtën,
të përqafoja hënën
e askujt dhe e të gjithëve.

Edhe këtë radhë,
këmbëngulja e zemrës
m’ì shndërroi mendimet në gërmadhë.

Duke vështruar mbi ujra e mbi gjethe
Arrijmë të ngrihemi sfidantë
mbi sëmundje e vdekje.

Sapo ngjizet dhimbja me dashurinë
çdo dëshirë e pacipë
merr arratinë.

Gjallojmë nën këtë diell
me kryet mbi shkëmbinj,
me muzikë e retë mbi vete.

Jetë marr prej t’Madhit Zot.
Ç’respekt ì ndërsjelltë!
Ai e di që s’po rroj kot.

Nëse për të shkruar
i rëndet qenies sime;
mirëpret shpirti ngushëllime.

E di mirë hëna vrojtuese:
Nuk hyn ujku në vathë,
për të fjetur rehatshëm.

Kur e tepëron me zjarrmimin,
ì bezdisshëm na shfaqet dielli.
Mendimin acari na e ndërron.

Teksa punon me ngutje,
vjeshta merr kredi nga dimri,
për të lënë nudo pemët.

E pandalshme – koha.
Kushedi çfarë çmimi
do përftojë kohëndalësi…!

Këndezi bezdis pulat
poshtë një gardhi,
ku vjeshta dënon gjethet.

Vrapon breshëri në korsinë e vet;
ne – në tonën.
Rofshin çadërbërësit!

Gjethet e hardhisë
kundroj teksa bien një nga një
Vitet e mia kaloj në intervistë.

Ngrihet smogu me përtesë.
Platit sytë
çdo krijesë.

Të deshifroja gjuhën e zemrave,
Kryeoborrtar ì Kupidit
do isha sot për sot.

Të mbijetojnë, vallë,
themelitë e një shtëpie
mbi kokrriza dashurie?

Qielli dhe toka
nuk rrinë të heshtur;
Jeta kërkon zhurmë e lëvizje.

Para gjashtë shekujsh:
Një martesë – një ulli.
Sot: një këngë – një pemë.

Çaste celebrimi.
Dëshmitarë:
E diela e dy zemra të ndezura.

Çapaçulet mblidhen rreth sobës.
Kanë liridalje
zogjtë lodërtarë.

Sa herë kam hedhur zaret,
Cezarin kam pasur
engjëll mbrojtës…

Sikur drejtmbahem mbi bastun
Ma hepon shpirtin
një plak pragshekullor.

Një vazo me lule
mbeti në hije
pa kurrfarë gjyqi.

Zogjt e Zagorisë
janë kthyer
e po ringrënë foletë.

Merre më shtruar
këngën e jetës,
thëllëzë e Bisejit!

Shfleton Rudina e Çajupit
të shekujve
kalendarë.

Edhe nëpër qiell
më sajohen të vagullta
monopate emigrantësh.

Nuk e lejoj dimrin
të më privojë daljen.
Ì qëndroj besnik ecjes.

Grindjen bashkëshortore:
Sport a telenovelë?
e zgjidh errrësimi ì beftë.

Në jetën tokësore na shfaqesh fals.
Vëshirë të pranohesh, o shpitzi,
në Parajsë.

Me gjithë angështimet
që ma mbërthejnë trupin,
s’e resht luftën me mjegullën.

Një tufë instiktesh
rreken pambarimisht
të përçudnojnë gjykimin.

Oksigjen na dhurojnë e blerim
shelgjet lotonjës
përkarshi dritares.

Shikimi yt ì përndritur
sepse ma gjen zemrën
të papërgatitur.

Hedh vështrimin tejembanë.
Nuk rrok
asgjë të veçantë.

Midis ballit e vetullës
më qëndroi një gjethe shelgu.
E mora si mirësjellje të vjeshtës.

Kalëroj mbi dhimbjet
duke pastruar
shtigje gëzimesh.

Ç’harmoni, të gjesh brenda derës:
kuvendin e çiltër
e ujin e kristaltë!

Brenda një çasti
të më marrësh, o vdekje;
Edhe si njeri edhe si poet!

Rrëzë një gardhi
vjeshta dënon gjethet.
Bezdis pulat këndezi.

Breshëri vrapon në rrugën e vet
e ne në tonën.
Rroftë çadërndërtuesi!

Gjetheverdhat e hardhisë
kundroj teksa bien një nga një.
Vitet e mia kaloj në intervistë… 104

Pse t’ì qëndroj besnik
Hajkut Japonez?
Dua të jem vetja!

Diçka që ti e kryen me bëma,
e shpreh unë
me gërma…

Ti, vjeshtë, më ke ndihmuar tepër:
Kë ke falur fresk
në zheg reanimacioni.

E Pabesueshme të të lagen teshat,
kur gjatë ecjes
nuk ke dalluar rreshjerënie.

Është më se ì bindur moti:
Eh, sa marrira
kryhen në emër të tij!

Do doja të vendosja maskë
bletëve t’u shërbeja me zell
e jo të grabisja ndokënd.

Më ngjajnë anemike ditët,
kur vera ì dorëzohet
vjeshtës.

Ì harbuari tufan
u struk në një pyll,
por mbylli sytë përngaherë.

Duke hequr dorë
nga erëzat,
harrova dhe shijen e puthjes.

Çatia nën borë
me muret
bisedon miqësisht.

Mbete i stepur në fund të shkallëve
pa shijuar kurrfarë
karrjerë dashurie.

Rudina e Çajupit
mendueshëm shfleton
kalendarët e shekujve.

Kush na e prishi çerdhen? –
pyet dallëndyshja
burbuqet e mollës.

Nuk rrjedh,
por pikon rubneti
Amvisa diç flet nëpër dhëmbë…

Të lutem, unazë,
mos ma lër bosh gishtin
sidomos në stinë vjeshte!

Sa vjen dimri ì parakohshëm,
ì hapet goxha punë
gardarobës.

Tej ballkonit e dritares
hedh sytë me lakmi,
ì lë të lodrojnë lirshëm. 120

Endem në rrëpira mendimesh.
Veten, siç jam,
s’e ndesh askund.

Të mos ekzistente kërshëria
për të nesërmen,
ç’do të na nbante gjallë?

E shoh diellin
tek derdh rreze floriri
Edhe i dua edhe u druhem atyre.

Në verë ruaj fizionominë.
Zezimin diellor
trupi im kapërdin.

Të komentosh një rastësi fatkeqe,
ethet ì shton dikujt.
Nuk ke njohur veten.

Esenca e luleve
parfumon mjedisin.
Të trullos esenca e rrushit.

Ndodh që të na duhen syze
edhe për të përmirësuar
ndërgjegjen.

Dëgjova cicërimën e një harabeli.
Nuk e kuptova
vajtimin e tij prej urie.

Atë mëngjes me diell
në vend të paketës me cigare
bleva një libër të vyer.

Një vashëz buzëqershi
të qeërshinjtë vathët
ì mban nën buzë.

Rreshjet na privojnë shetitjet.
Për të ecur
dëshirat na rriten.

Bie nata gjithkund;
kompozojnë zogjtë
këngët për të nesërmen.

Rrekesha të gjerbja kafen e zezë,
për t’u dhënë liri
mendimeve të bardha.

Mblidhte nëna fillin rreth boshtit,
sikur të analizonte ëndërrimtare
vitet e jetës së saj…

Hapi pason hapin mrekullisht.
Sa këndshëm, të pasonin edhe brezat
kësisoj njeri – tjetrin!

Midis shtetesh
shtohen mëritë
e nuk rreshten. 136

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:17

Jorgo S. TELO

SIRENAT

1. HUTESË

Dikur...
I zgjata duart;

dritën e vezullimtë
të syve të tu
ta rrëmbeja...

Mbeta i hutuar,
i hutuar në rrugën drejt dritës.

2. PAS NJË DIMRI

Pas një dimri-natë
sikur po çapitet sërish behari.

E shoh tek gjethëzat e porsaçela,
tek lulet e strukura nëpër ferra.
E dëgjoj tek kënga e bilbilave
majë gështënjës;
tek kënga ngazëlluese
e mëllënjës.
E prek tek bari i njomë,
që po harbohet...
E shijoj tek radhiqet,
teksa lezetojnë tryezën.

E ndiej tek lehtësimi i teshave në trup...
E mirëshoh se si majëmalet
Po heqin borën paqësisht
gjithaq…me ngut...

3. SË PAKU

Nëpërkëmbem
nëpër copëza gjumi
Endrra të copëzuara
gjumin ma shkundin...
O koprac ëndrrash,
Pse s’ma sjell të plotë
ëndrrën time?

Sidomos ëndrrat e bukura;
ato më të bukurat
m’i vonon,
m’i humbet.
M’i shkwrrmoq ato
kur e ndiej veten
duke vrapuar...
Edhe ëndrrën e ëmbël,
kur e shoh veten dhëndër...
Apo ëndrrën hirëplotë,
kur unë ndihem i fortë
si moskush.

Së paku...
përgjatë ecjes
për në amëshim
Si kujtim të ruaj ëndrrat...

4. ME KËSI MENDIMESH

Vdekja!
Trupin përpiqet
të ma marrë
tinëzisht...

Përpiqet të arrijë
të më marrë krejt...
Vetëmbrohem.
Vdekja nga marazi
një ditë do “vdesë” vet...
Me kësi mendimesh
duroj gjithçka...
Brenda mendimeve
Avujt e jetës lëvizin.

Pjesë të trupit po më lënë.
Nuk dorëzohem...

Vdekja
s’më përtypka njëherësh dot.
Më sfilit pjesë-pjesë...

Me kësi mendimesh i bërtas shpresës:
“Mos më harro!”

5. TË JETOSH
Të jetosh;
a s’do të thotë,
të mëtosh për dëshira?…

Të jetosh;
a s’do të thotë:
të duash ajrin,
të duash qiellin,
të duash mbitokën
dhe detet e kaltër?

Të jetosh;
a s’do të thotë,
të sfidosh
errësirën, ligjet gjysmake, kopracinë shtetërore?...

Të jetosh;
por, ama,
pa u përgojuar për keq...

Të jetosh;
por,ama,
pa hedhur valle me dreqër!...

5. S’MUND!...

Arëza, grenza rrotull më vijnë
Përsysh më vërdallosen
sikur t’i kem lyer qerpikët
me mjaltë.
Ndërkohë më qerthullon
një e padurueshme etje,
një etje e pafund...
Izolimi po më shkund...

Mes arëzash e grenzash…
Të jetosh.

7. ÇAST I VESUAR

Një bashkë reje
u zvarr teposhtë.
Qetë-qetë kapërceu kangjellat.
M’u avit, tek po rrija.
Si më lëmoi faqet,
më njomi paksa syrin.

E ngarkuar ishte reja
Dhe...nuk dola dot në rrugë.
U largua ajo
drejt visesh të tjera.

8. DIKUSH MË PRET

Meqë nuk shkoj dot në lumë,
meqë së largu i kundroj pyjet,
në qerthull ëndrrash zhytem...
E më mblidhen:
najadat, 1)
driadat. 2)

Ndërkaq një Kometë e stërmadhe
me bishtin e zjarrtë
tek qelqi i dritares më troket
e me zë yjor
diç më flet…

1) Nimfat e pyjeve
2) Nimfat e ujrave

9. MUZGJET

Mundet po ecim
në shtigje
muzgjesh
të plagosura.
Të mos habitemi,
pse na përzhiten
qepallat e pluhurosura.
Habitshëm
s’ka pse t’i hapim krahët
anë më anë.
Muzgjet e tanishëm
Peshkaqenë janë...
Na brejnë kockat,
Shpirtin.

10. SA TURP!

Nuk e mbyll portën nga brenda.
S’i dihet, ç’ngjet...
Mundet të harrojë punën e vet
z e m r a,
kur s’e pret...

Sa turp, të të shkallmojnë dritare e portë!
E trupin
të ta gjejnë të ftohtë!...

11. SIRENAT

Çdo njëzetekatërorsh
“Telegrame” më vijnë
prej “Botës Tjetër”...
Kërkohet me ngulm,
Të bëhem “pjesëtar” i Saj...
e zemra s’më ndien të qetë.
E shpirti...
herë më bën të qesh,
herë më bën të qaj.

12. ÇAPITEM

Çantë e bastun në njërën dorë i mbaj.
Shpirtin e ndezur – brenda vetes.
Eci kërmillthi… shkel mbi trotuar.
Eci përmbi ngjarje
drejt jetës,
drejt vdekjes.
Çapitem.
Ç…a…p…i…t…e…m…

Botuar si cikël te gazeta “Fjala” E Agron Tufës

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:18

Poemë –përrallë për fëmijë:
MACJA E BRAKTISUR

HYRJE

Është fshat
apo qytet,
pak nga pak
gjejeni vet’.

Mes dy kodrash:
ca shtëpi,
gardhe kopshtrash,
bagëti.

Lart në lagjen
nëpër shpat
gjen shtëpi
mbetur thatë…

Nuk plasi vullkan,
nuk ra as tërmet.
Njerëzit vargan
ia mbathën revan:
Zbritën poshtë qytetit,
shkuan drejt kurbetit,
shumë drejt bregdetit
dhe Kryeqytetit.

Disa pleq e plaka
në shtëpi të pakta
mbetën n’atë lagje.
Korba dhe laraska
me“krrau!”e me “krraka!”
hipën mbi oxhaqe.

Disa më krahëforta
Grifsha edhe korba
siç ishin sqepgjata
edhe këmbëthata,
qenkeshin mësuar
te “Kull’ e sahatit”
të qëndronin rëndë,
të çelnin kuvend:

AKTI I PARË

- Me ç’na shohin sytë, –
tha korbi plakush –
në shtëpitë pa dritë
bredhin veç miushë.”

- Po misër e grurë
ku do gjejmë ne? –
pyeti korbesha
korbin sypërdhe.

Fët u hodh një sorrë,
tek hante ca zorrë:
- Të zbresim në fushë,
tek shkojnë njerëzia.
Mjafton një gëmushë,
s’na duhet shtëpia.
- Të lumtë, sorrë qorre,
paske goxha mend!
Mirë na kujtove,
t’ikim nga ky vend.
- Dale, moj, ku je?
nuk të shohim de!
- Këtu pas oxhakut
po merrem me barkun.
- Heu, krra – krra – krra!
O ç’mendim hata!
Le të ikim, pra
poshtë te pallatet
me ngjyra
e shumë kate.

Dhe me krrakërrimë
ikën fluturidhë.
Qiejt oshëtinë…

AKTI I DYTË

Macja që dremiste
u përmend sakaq:
- Po kjo britmë ç’ishte?
- Epësove paq!
- Pse, more lejlek,
ku është faji im?
- Për gjumë
paske ngordhur,
pa hidh sytë rrotull;
të zotët ku janë?
Braktisur të kanë.
Dyer e dritare
i kanë mbyllur fort
dhe portën e madhe
askush s’e hap dot.
- Mjerë unë e mjera
si do bëj bëj tani?
Me se do ushqehem
sot edhe më pas?
- Eh, moj gushëbardhë,
ikën e të lanë
s’ke qumësht në tas!
Lëviz vetë tani,
gjuaj ndonjë mi.
Sepse me bark bosh
nuk mundet të rrosh.

- Po… ku shkuan, vallë?
- Si the, moj gushëbardhë?
- Ku shkuan? – të them.
- Jo, jo s’dua helm!
- Ah, mor veshdyllosur,
ç’të them e ç’më thua?
Unë qenkam ftohur,
ti tallesh me mua!
- Nuk tallem, moj jo.
Pa shiko, shiko:
tej në ato ledhe
qenkërka një dele.
- E shoh, poshtë një fiku.
- Domethënë, lum miku,
fqinjët s’paskan ikur!?
- Të iknin të gjithë,
nuk do kish lezet.
Këtu ke shumicën,
disa në kurbet
a ku deshën vetë.
- Sa mirë i ditke,
lejlek, këto gjëra!
- Nuk të thashë nevrike,
nuk dëgjohen zëra!
- Zëra po dëgjohen,
por s’i dëgjon ti.
Gjarpri po afrohet.
Fshehu lumëzi!
- Leri këto naze!
Dashke gjalpë taze…
- S’të thashë gjalpë jo.
Gjarpri të helmon…
Macja gushëbardhë
zerin lart e ngriti
Me kthetra e dhëmbë
gjarprin e skërmiti.

Diku nën çati
gjarpri na u zhduk.
Të gjatat mustaqe
macja nis e nduk:
“Do m’i sosë minjtë
ky zvarran makut,
që vjen si hajdut.”
Ngriti kokë lejleku:
- Iku gjuhëverdhi?
- U fsheh,
por kujdes,
ruaju nga helmi!
- Unë do shtegtoj.
Kam merak për ty.
Mbete fillikate
në goxha shtëpi.
Kujdesu për veten,
sa nuk është vonë.
Po të flas si mik,
nëse më kupton.
- Po, zoti lejlek,
paske shumë të drejtë.
Më lypset qysh sot,
t’i dal vetes zot.
Sa pa ikur dielli,
po shkoj vrap tek ledhi.

AKTI I TRETË
- Uf, ç’më gjeti mua,
moj dele uruar!
- Nëse s’je përtace,
po të dëgjoj, mace!
Pa më thuaj pak,
ç’hall të ra në prag?
- Ç’të të them, moj dele,
ikën përkëdhelet!
Flija në minder.
Kanë mbyllur çdo derë.
- Shko mbi kashtë fli!
- Pa ngrënë të rri?
Pak qumësht e dua.
- Shko gjej një çanak,
si mund të ta jap?
- Unë s’të mjel dot.
- Prit, të vijë imzot.
- Mua më sharroi;
U bënë tri javë sot
s’kam vënë gjë në gojë.
- Di të pish si qengj?
- E ke me gjithë mend?
Di, moj, si nuk di.
Ne sisorë jemi
dhe pijmë në gji.
- Kam frikë, mos harron
edhe më kafshon…
- Gjersa më bën nder,
nuk do bëhem derr.
Me sa thonë: “derri
nuk di ç’është nderi.”

Kaluan dy javë
Pinin të dy tok:
macja gushëbardhë
dhe qengji qafok.

E thirrte “qafok”
zonja e shtëpisë,
se kish qafë të hollë
porsi keci i dhisë.

Duke thithur qumësht
qengji tundte bishtin.
Macja – hop u turr,
bishtin ia gërvishi.

Qengji u zemërua
mëmës iu ankua:
- Macja e vetmuar
pse më grisi mua?

- Padashur, o bir,
macja pak të grisi.
Them, mos kushedi,
hardhuc iu duk bishti…
Mos iu zemëro
veç për ca gabime.
S’e sheh, o qafok,
ka mbetur jetime!
Të zotët e saj
këtej kanë fryjtur.
E shkreta s’ka faj.
Mbeti e braktisur.

- O ma, jam i vogël;
jo si ti e rritur.
Nuk di ç’do të thotë:
“të jesh e braktisur”.

- Nga kopshti e shkolla
ende nuk e ditke?
Po ta shpjegoj hollë
të diel mbasdite.
- Ohu, gjer pasnesër
ia gjej vetë kuptimin.
Pyes zonjush Shpresën
në orë të mësimit.

- U sqarove, bir?
Mos u grind me macen!
Pse të bëjnë sehir
sorrat fluturake?
- Ato janë sqepgjata,
llapin dhe pa punë.
Sa i e sheh mbi kodra,
i gjen përmbi lumë.

- S’kanë me se të merren.
Klithjet kanë mësuar.
Ndodh që dhe i turren
maces së harruar,
maces së vetmuar,
maces së uritur
me trup
të drobitur.
- Dhe pse jam i mitur,
tani e kuptova
ç’do të thonë fjalët
“të jesh e braktisur”.
- E kuptove vonë.
Tani gushëbardha
Nuk dimë ku shkoi.
Pa vënë gjë në gojë,
keq do përfundojë.
Dele e qafok
rrinin ndën një shtog.
Dëgjonin një zog.
Këndonte i miri
Siç këndon bilbili.
- Cili zog do jetë?
- Është bilbili vetë.
Nuk ndihet i qetë.

AKTI I KATËRT

- Be – be, o mama,
Po vjen një zagar!
Foli mos e pa
macen që na la.
- Hap, o zagar, gojë!
- Pashë sa kaloi
macen qimebutë.
Buzë një përroi
kapërceu drutë.
Hapur pa një derë;
hyri menjëherë
Brenda ish një plakë
me një fshesë të gjatë.

Si qëndroi ca,
vendosi i tha:
- Mjau!Mjau! Mjau!
A e di ç’më ngjau,
o e mira gjyshe?
Plaka s’e kuptoi,
por tha nëpër gojë:
- Dikush më përlau
dy vergjet e fiqve.
Mos m’i more ti,
o moj faqezezë?
- Nuk t’i mora unë,
më ndihmo, aman!
Siç më sheh, moj gjyshe,
nuk jam faqezezë!
- S’trembesh
nga kjo fshesë?
- Unë jam një fatzezë;
nuk meritoj fshesë…
- Le që… hele - hele
pesë e pesë i kam:
këlyshë e kotele…
Për ta kam mëshirë
si për çdo fëmijë
Nuk pleks fare plan
të ngrë ndonjë stan
me qen e me mace…
Qenkërke koprace.

- Ç’janë këto që thua?
Kur më njohe mua?
Më parë fole ndryshe;
the “e mira gjyshe!”

Tundi kryet macja
dhe u qas te plaka:
- Nuk di të bëj lajka.
Mjau, gjyshez- o!
Iki në s’më do.
- Mace, ç’po më thua?
Të mjerët i dua.
Veç kam një merak:
Ushqim kemi pak.
Dhe këto që janë;
s’na mbajn’ as një javë.
Më pastaj ç’të hamë?

AKTI I PESTË

Një qen lara – lara
me një kockë përpara
foli rëndë – rëndë:
- Meqë të kanë lënë,
rri ca kohë me ne.
Rri siç rrinë miqtë,
jo si zemërligjtë,
si dinakja grifshë,
që na vodhi fiqtë.
Ajo i ka rrokur,
pashë që vinte rrotull.

Macja s’bëri fjalë,
u vu shpejt në radhë.
Tek hante përshesh.
plakës babaxhane
diç i tha në vesh…
- Pupu! – klithi plaka,
si t’kish rënë flaka. -
Shpejt t’ikim përjashta!
Një gjarpër i zi,
ka hyrë në shtëpi.
Macja sa e pa,
zëulët ma tha,
mos trembeshit ju:
kotele, këlyshë.
- Unë s’e kam frikë, -
tha macja gushëbardhë.
Hidhem dhe e mbyt
gjarprin hileqar.
- Të ndihmoj dhe unë, -
tha qeni laran. -
Nga helmi i gjarprit
kam humbur mamanë.

Gurgule, mishmash
prapa një sënduku
Si e mbyti macja,
larani e nduku
e iku nxituar;
e hodhi në përrua.

Por gjarpri tinzak
kish pickuar macen.
Termometri lart
tregoi mbasdarke…
Një veteriner
e thirrën me ngut.
Shpëtoi gushëbardha,
në një qoshk u struk.

Të nesërmen plaka
shkoi, gjeti kos.
Të gjithë u kënaqën,
macja doemos.

- Dhe pse më braktisën,
s’dua të bëj keq,
si disa fëmijë,
që sillen për dreq.
Në s’gjej ushqim gati,
do gjuaj më shumë.
do fle më pak gjumë.
Grabitqare s’bëhem;
askujt s’i prish punë.

Sakaq foli plaka:
Më ndih të laj tasat!
Të lumtë, gushëbardhë!
Kështu të dua unë:
të jetosh me punë.

AKTI I GJASHTË

- O gjyshe, o gjyshe,
o gjyshja Miroshe!
- Kush flet? – foli plaka,
e tëra thinjoshe.
- Jam unë, Çiljeta,
unë, mbesa jote.
Më dërgoi babi,
të vish tek ne sonte.
- Siç e sheh, moj mbesë,
sot nuk jam e lirë.
Pragun s’e lë shkretë.
Kam dhe mysafirë…
Kam sëmurë macen.
Erdhi ndaj të gdhirë.
Kish mbetur pa ngrënë
një muaj të tërë.
Mëkat për ata
që vetëm i lënë.
- Çkusur e ka zënë!
Sa mëkat i rëndë!
Gushëbardha dëgjoi,
kokën pakëz ngriti:
- Delja më shpëtoi
edhe gjyshe shpirti.
Më helmoi gjarpri,
më ndihmoi Larani.
Pse jo – edhe fati…

- Po tek ju, Çiljetë,
macet edhe qentë
kanë mbetur shkretë?!
- Tek – tuk ca shtëpi
s’kanë brenda njeri.
Një qen i braktisur,
oh, ç’ka ulëritur,
t’zotët duke pritur!
Kaluan gjashtë muaj;
mandej s’e dëgjuam.
- Do ket’ ngordhë i gjori…”
dhe shaminë nxori
thinjoshja shpirtdritë,
me të fshiu sytë…
- Mos m’i vini re.
Shpirti më nxjerr lot,
ngaqë s’duron dot
ligësi në botë…

Si një dallëndyshe
mbesa fluturoi.
Me dashuri gjyshen
fort e përqafoi.
- Ç’do më thuash tjetër?
- Të të mërzit prapë?
- S’lëviz dot,
jam plakë.
Dua të mësoj
ç’bëhet rreth e qark…
- Edhe disa mace
mbetur e harruar,
siç thonë zogjtë,
janë egërzuar.
Bëjnë batërdi,
se nga…kushedi. ??X

Në piskun e vapës
macja i tha plakës:
- Sa mirë do ishte,
sikur gjithë gjyshet
të ishin si ti…
me zemrën flori!

AKTI I SHTATË

Papo u hodh mbesa,
e bukur si vesa:
- S’mbahet, o miq, jeta
kështu me gënjeshtra!
Për shumë gjallesa
mban përgjegjësinë
gjithë soji ynë.
Me kuç e me mace
dhe ç’janë butake
nuk duhet të flaken.
Veç ne…ndonjëherë,
s’mendohemi thellë.
Miqtë tanë të mirë
i lëmë jetimë…

Pa mbaruar fjala,
u hodh gushëbardha:
- Pse, si puna ime
paska dhe të tjerë?!
- Mjerane si ti
na hidhen ndër sy.
Më të ziun fat
e ka ndonjë fshat,
tjetërsuar krejt,
mbetur fare shkret’…
Vetëm zvarranikë
mund të hasin sytë.

- Si mendon ti, mbesë,
vallë, në këtë mes
fajin kush e ka?
Kush bëka gjynah?
- Gjyshe, me sa di
dhe me ç’kam dëgjuar;
kur s’ka rregullsi
edhe ligj të shkruar,
keqpërdoren miqtë
edhe nëpërkëmben…
Në të tjera vende
me urdhër të prerë
gjobiten ngaherë
kush lë tokën djerrë.
S’mbeten pa u gjobitur
dhe ata – ato,
që lënë braktisur
gjallesat e shkreta…
nga macja tek bleta.

Dëgjonte gushëbardha
dhe foli e para:
- Ty të lumtë goja,
zonjush’ bukuroshe!
Kështu hallet tona,
ndoshta do të sosen.
Kur të kryejnë njerëzit
veprime me mend,
mirësi do presim
ne edhe ky vend…

- Kështu qoftë, mace!
Fjalët e kësaj plake
shpresoj t’i dëgjosh
dhe braktisjen tënde
mundet ta harrosh.
Në këtë planet
ndodh edhe më keq:
Braktis nëna foshnjën
e nga shëndetmirët
zbohen pleqt’ e moçëm.

- Mjau-mjau- mjau!
Ç’na dëgjojnë veshët!
As në sojin tonë
këto nuk qëndrojnë;
madje as te shpesët.

MBYLLJE

- Mace, - tha Çiljeta –
mos më rri hutaqe.
Banojm’ në një lagje
Në lagje qyteti.
- Ham-hum! - Larani -
Lëreni, ç’na gjeti!
S’del gjë përsëmbari,
po s’vë dorë Shteti…
-Tani gjithë sa jeni
ju ftoj në shtëpi
Sot unë kam
Ditëlindjen.
Ejani,
miqt’ e mi!

Dëgjuan Çiljetën.
Mbetën befasuar.
E thirrën njëzëri:
“Gëzuar! Gëzuar!”
Ia shprehën urimin.
Këlyshët, kotelet,
pinë qumësht shumë
dhe i vunë në gjumë.
Me gjyshen përdore
e duke kënduar
dolën nga shtëpiza
me miken e bukur
tok për të festuar.

Shkurt, 2005

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:19

(Fabula nga Jorgo S. Telo)

VERË DHE UTHULL
(Liber i botuar)

1) HESHTJA E REVOLTUAR
Heshtja – heshtur e dremitur
na u ngrit duke bërtitur:

“Ububu, moj, ububu,
e zeza ç’është kështu?

Pa u shkëputur nga turma,
iu vërvit skërrmitur zhurma:

“Ç’ke, moj hesthje, vallë, ç’pate?
Pse e hap gojën çorape?

“Si, bre, ç’pata? Ç’faj kam unë?
Erdhën t’më mbytnin në gjumë.

(Me tallaz heshja u zgjua
dhe u sul porsi fajkua…)

2) “LEZETI” Ì KOHËS
Mledhur në kopshtije:
fruta, zarzavate.
Nën diell a hije;
sherr gjer mbasmesnate.

Me radhë e pa radhë
flasin që të tëra.
Njëra: “S’kam të sharë.”
Tjetra: “Shih, si u bëra…!”

Disa – fletëmëdha,
Disa – kërcellgjata.
Disa – kryetlart
e ca nga ndënbalta…

Strukur midis tyre
si një dhi mes delesh
një fjalërrëmbyer
me tjetërsoj gjethesh…

“Unë në kthesë ua marr.
(Foli me potere)
Zë vendin e parë
në kohët moderne.
Sa më vlen lëkura ,
ju s’e gjeni dot.
Mos, se u përzura
nga bahçet qysh sot!

Ju s’ma dini emrin.
Mbaj emër latin.
Më mbajnë në zemër,
se jap zjarr…guxim…

Ndodh dhe që pas vrullit,
afshit që sjell unë;
disa bien, humbin;
këputen në gjumë…

Jam lezeti ì kohës.
E shtrenjtë, e re.
Ca më bien kokës.
Botën pa mend le…

xxx

Ca fasule strukur
tek thasët me stiva
britën: “Nga është futur
CANABIS SATTIVA…?!

3) BILBILI JASHTË MODE…
U lodh korbi, krrakarriti.
Në gjuhë pështyma iu tha.
Gurmazin pak e gërvishi.
Mnë në fund mendimin dha:

“Ja, kështu, more bilbil,
jashtë mode mbete ti!
Zerin fëminor e ke.
Je për kohën demode.
Këna do kënduar fort.
Britma…grrrrr…ja hop, ja top;
me sa ze te kesh ne koke.
Veç kështu të do kjo botë.
Kollotumba cep më cep,
sa të rrjedhë gjak në sqep.
Dhe ulërima… jo pak.
Melodia?
Eeeh,
U plak.

Bilbili qetas dëgjoi.
Dhe.. ashtu me këngë në gojë
rrahu krahët,
fluturoi.

4) MBURRJA
Mburrja shkoi duke gjëmuar
mbi një kalë kalëruar.

Shkoi… po ku shkonte, vallë?
Apo s’kish një kalë me shalë!

Mburrja mbi kalë hazdisej.
Sa dhe kalin e bezdiste.

Hundën lart – si rrufepritëse.
Uiski, shampanjë rrufiste.

Dhe thosh mburrja: “Unë jam.
Cilindo ndën vete e kam.

SDhtonte mburrja: “Unë s’gaboj.
Me të thjeshtët jam njëlloj.

Ja, e shihni… në kuvend
fjala ime peshon rëndë…
Ja, e shihni… çdo hendek;
pa hiç ndihmë e hedh vetë.

Këto fjalë, a ì tha,
hop-pëlltuq nga kali ra.

Thjeshtësia ballëdjersitur
iu afrua për ta ndihur.

“Ç’të gjeti, mburrje, kjo gjëmë?
Erdhe hipur si kadënë.
Tani do kthehesh në lëmbë…!”

5)DASHURIA DHE XHELOZIA
Dashuria dhe xhelozia
po ecnin krah për krah.
Spitulloheshin të dyja;
kush t’ngjitej la më la.

Një zemër e stërdjegur
Ashtu me zë të çjerrë
Tërë mllef, tejet e shkrehur
dufin sapo kish nxjerrë:

“Për dashurinë s’kam ç’them.
Me xhan e ngrë kalanë.
E dashuria kalanë e shemb.
Saka e bën gërmadhë.

6)GISHTRINJTË
Si gardh – të pestë brenda dorës
meditojnë herë-herë gishtrinjtë.
Kujtojnë, si u bindën nëpër kohë…
Pa fshehur gjë… ashtu të dëlirë…

Nëpër kohë të ndryshme të pestë:
Përherë shërbëtorë të trurit…
Ashtu siç kthente truri “fletë”
Nën urdhra gishtrinjtë ì vuri.

Dikur ndërej dora lart.
Gishtrinjtë krehër shtrirë lkrejt.
SDipas trurit goja thirrte; “Hajt!”
Për FYHRER, Duçe… apo dreq…

Një goxha kohë thyhej krahu
si “Z” mbi bark a mbi zemër.
Ashtu e donte “Dera” a “Allahu”,
të shquhej kush qe dhe me ç’emër…

Më pas për gati pesëdhket’ vjet
të pestë gishtrinjtë u mblodhën grusht.
Tregonin, ndoshta, bashkim apo besë.
Apo “topuz”, kur nuk bindej ndokush…

Tek vendi ì shqipeve ndërruan stinët.
Dy gishtat përpjetë si flamur
për fitoren… (Liri-demokracinë);
Apo këmbët në “bigë” si dikur!?

Sot shpesh dora ngrihet kuturu.
Gishtrinjt’ sikur lozin “tra-la-la”.
Gjoja si pa ideal e pa tru…
Gjasme “përshëndetje” bëjnë ata.

7)LIRIA E MARRËZISË
Diku në një cep
jetonin të dyja:
Arsyeja fatkeqe
edhe marrëzia.

Arsyeja siç ish
me zemër të çelë;
Prit e përcill miq.
E urtë përherë.

Marrëzia kokën
kish në vend të lig…
Po t’ì jepje dorën,
të hidhej në fyt.

Në qafë arsyes
ì binte pa shkak.
Ndier e pa ndier
ia ngritte një lak…

Përbalë marrëzisë
Arsyeja,( sa herë)
ësht’ gjendur e trishtë.
Rrugën ia ka çelë.

Dhe ì thosh arsyeja:
“Pse po më godit?
Me plot mizorira
pse po më drobit?

Marrëzia thoshte:
“Se dua liri.
Iku koh’ e moçme.
Ësht’ Demokraci.”

Tjetra që ia njihte
horrllëqet pa fund;
me vetveten fliste:
“Nuk po ta dal dot… s’mund.”

8)ABIMI DHE FAJI
Si në një livadh
u grindën të dy.
- Kush ësht’ më ì madh
unë apo ti?

Dhe ì çorrën hundët,
grisën nga një vesh.
Gjak ì bënë buzët;
Në kok’ s’lanë lesh.

Papo u rrokullisën,
por livadh nuk qe.
Mbi beton e zift;
Bamb e bumb – përdhe.

Kur ì zoti vet’
pa atë rrëmujë,
zërin çoi për[pjetë:
“Pritni, ua them unë!

Për nga ligësia
më ì madh është faji.
Ka aq të këqia,
sa s’ì ngrë kandari.

Ndërsa për nga mosha,
më ì madh është gabimi.
E di gjithë botsa,
mbarë Rruzullimi.

Kur bëja gabime
askush nuk më foli.
Faji nxori krye;
në burg më përcolli…”

9)KUR PIQEJ RRUSHI
Fillimshtatori a fundgushti;
nisi e po piqej rrushi.
Kokëvogël e bishtgjat’
dhelpra shkoi në monopat.

Rrushi shpej e vuri re:
- Eja, kumbarë, si je?

- E ç’të jem, o mik, - tha dhelpra. –
Jo dhe keq, kur paska vreshta…

- Mirë e ke, moj e uruar.
Veç një gjë s’ta kam kuptuar:
Shumë e shumë kohë më parë
çoç më ke përbuzur, sharë.

- Ah, o rrush, s’ësht’ e vërtetë.
EZOPI shpifur do ketë…
Mbaje vesh, do vijë një ditë,
Plakushin do hedh në gjyq.

- Moj, po mblidh fiqirin vetë,
mos llap poshtë e përpjetë!
Po të jetë për gjyq e ligj,
sot duhen harxhe dhe… miq.

……………………………..
……………………………..

Me dëshirë për t’u pajtuar,
fliste rrushi shtruar-shtruar.
Dhe ì dha bistakë të pjekur:
- Po të fal për çka ke pleksur!

10)GRENZA
Edhe unë jam
Mizë.
Si gjithë të tjerat –
Mizë.
Emrin?
Grenzë.
Kam emër të mrekullueshëm,
të kumbueshëm.
Apo s’jam kinge!
Emrin – si zile.

Jam lindur të jem e lirë.
Të bëj ç’të dua.
Bizzz - e lirë.

Kush?
Unë e mërsitshme?
Unë – e neveritshme?
Kurrë.
Po jua them troç:
Punë e urhra më bezdisen.
Dua
Li berta…
Mos dashki të punoj si bleta
Mendjelehta?
Bizzz – bizzz1
Ha-ha-ha!

Lëre, por edhe më sulmojnë,
pse merrem me pickime.
Seç bëj unë,
është puna ime…

Duke folur tundu-shkundu
gjithë vickla e bujë,
mendtë iu morën grenzës.
Ra në legenin plot ujë.

11)DELET PAS KËMBORËS
Kokëulur delet
në nj rresht të gjatë.
Ecnin si me nge
në një monopat.

Diku në një pllajë
panë jeshillëk.
Tha njëra; “Në majë
do vemi dhe fët.

Dhe shkonin vargan,
por pakëz me zor.
Ai monopat
ishte krejt zhavorr.

Zhvorri rrëshqiste.
Vendi ish rrëpirë.
Kur një dele shkiste,
Merrte rrokppinë.

Në krye qe dashi.
Hajde, ç’dash përçor!
Osh hiqte ngtati
një goxha këmborë.

Këmbora dhe brirët
qenë lezeti ì rij.
Vetë qe ì mpirë.
Nuk qe kushedi…

Mandej buzë një honi,
pa vajt tek livadhi,
këmbët seç iu morën
Kryedash qyqarit.

Këmbora e madhe
ì varej nëpër këmbë.
Rrapa-dap përplasej
honit duke rënë.

Veç delet e urta,
panë gjë a s’panë;
(Gat gjithë tufa)
drejt hmnerës ranë…

Tha derri: “Bubu!
Ç’janë këto qorre?
Turre kuturu
prapa një këmbore.

12)KREKOSJA E SYVE
Krekosen sytë karshi trurit.
Ngrënë përpjetë
krifat e qerpikëve.
“Mjer ti, zoti tru,
Si duron
ì mbyllur kështu?
Do ishte errësirë fare,
të mos ishim ne
dritare.
Pa dritën tonë
gjumë do flije
gjithëmonë.
Ne shohim botë,
jo shaka.
Ha-ha-ha!

Dhe s’reshtin sytë së qeshuri
si të taposur
prej të dehuri.

Nje perde gishtrinjsh
pamjen syve ua zuri.
“Ç’bëhet kështu? – platiteshin sytë.
“Ku dimë gjë ne, - folën gishtrinjtë.
Na komandon truri….

13)Ç’TË TË THEM, MOJ SORRË?!
Një mbasdite pranvere
u takuan si rastësisht
dallëndyshja e porsakthyer,
sorra në të zeza ngjyer
prej kokësë në bisht.

Lëkundte kokën sorra:
“U rraskapitët, moj të mjera,
duke çarë qiejt
drejt vendesh të tjera.
Më pas të penduara
ktheheni përsëri.
Nuk çlodheni fare
S’njihni qetësi.

…U shkon jeta kot.
U rrëshqetçdo ditë.
Çerdhe ngritni qyt-e-bot,
ushqeni fëmijtë.
Pa shihnani neve,
kudo tufa-tufa.
Herë midis reve,
herë nëpër gufa.
Herë nëpër pyje,
herë nëpër shkrepa.
Ja – bota!
Ja – jeta!

“Ç’të të them, moj sorrë?!
Jeta ka plot shtigje…
Ca me punë e shkojnë,
disa me mitingje.

14) KËRRIÇI
Një kërriç gomari
pranë gomaricës
brente aty pari
kokrrat e gorricës.

Pak më tytje vërejti
një goxha gomar.
Çalonte ì shkreti.
Gozhda sa një tra.

Nga një gjemb gorrice
veshin shpoi kërriçi.
Çalë këmbët hidhte.
Gomerët çuditi.

15) RRËFIMI Ì GJELIT
Mbi një bisht dhiqeli*
Një rë të tërë.
U rrëfye gjeli:
Ç’kish e ç’nuk kish bërë…

Për këngët e agimit,
Për këngët reklamë,
Në t’thella nuk hyri.
Pa pyetur s’e lanë.

“Ç’të bëj unë? – tha gjeli.
Pulat vijnë vetë…
Pa mua s’nxjerrin
zoçka koqevete.

“Je ì ligjëruar, -
dihati gomari.
Ne jemi mallkuar…
Na pengon samari.

16) GJUMI & ËNDRRAT
Tok me natën gjumi
hyri pa trokitur.
E në një botë ëndrrash
u struk ì dremitur.

Sakaqher’ qepallat
ç’ì mbylli ashtu?
Mbretëri e gjumit
u nder gjer në tru.

Triuri kryeneç
zgjuar donte t’ish.
Ì dha urdhër trupit:
“Tundu, more mish!”

Por trupi ì lodhur,
Dërmuar sa s’ka;
ì tha trurit: “S’mundem,
s’duroj dot, s’ma mba.

U dorëzua truri.
Veç..për siguri,
ca qeliza –rojë
la gatishmëri…

Dhe qelizat – rojë,
sa të rrinin kot;
Thirrën ëndrrat forrë:
“Futuni në kokë!

Hynë ëndrrat, hynë
pa dert e pa radhë.
Gjumit terezinë
ia prishën.. Pse, vallë?

Se kur hyjnë ëndrrat
me lule, me këngë;
Trupi mirë çlodhet,
Gjumi mbahet rëndë.

Le kur janë ëndrrat
me dufe rinore!
Buzët dhe në gjumë
çelin lule bore.

Eh, ku ndonjë ëndërr
hynte e hazdisur;
Trupi dridhej rëndë,
gjumi ish gremisur.

Mori vendim gjumi,
ëndrrat t’ì thërriste:
“Boll e lodhëm trupin,
mjaft me gaunisje!

Do hyjnë në shtrat,
në shtratin e ngrohtë
veç ëndrrat me leje,
vizë e pasaportë…

17) Ì ZGJEDHURI PËR GARË
Përbri një luani krifëtumbë
Gati për garë bualli ì murrmë.

Me bisht të syrit luani e pa:
O buall, ç’kërkon, o budalla?!

Dy hapa më tej ndërhyri dreri:
“Buallin për garë e solli trajneri.

18) BUSHTRA
Seç lindi bushtra këlyshë.
S’mbante mend, se ku e sa.
Tund e përtund atë bisht.
Lë vocrrakët posht’ e la.

S’pjell këlysh’ sidokudo.
Tërë ngjyrat lloje-lloje.
Sa herë pjell? Nuk dihet, jo.
Ndërron qoshka, ndërron troje.

Eh, ç’dreq vesi paska bushtra!
Nuk don të sillet si nënë.
Nuk mësoi pak nga klloçka.
Mban e rrit zogjtë ndën pëndë.
Heu, bushtra, sa larg qëllon!
Synon t’jet’ e re përherë.
Kuturu fëmijë lëshon.
Mbaron jë qëne pa vlerë.

19) DASHURI, APO…!?
Një kulpër dredhareshë
u kacavjerr mbi trëndafil
Pyet bilbili bilbileshën:
“Të jetë dashuri apo dëshirë?

20) ÇERDHJA E ARËZAVE
Arushit të vogël
çerdhja e arëzave
ì n gjau si hojëz mjalti.
Dhe fët putrën
Dhe fët thonjtë
drejt saj ì zgjati.

Nuk pati fat.
Ia mbathi me vrap.

Ashtu lemerisur,
turinjshoshë tha:
“Pakëz mjaltë të gjeja, nuk do ishte keq.
Pakez mjaltë të haja,
ia vlente ky dajak.
Por kjo çerdhja e tyre, për dreq
Qenkërka një bunker ì thatë…

21) VERË DHE UTHULL
Kishim një verë të ëmbël;
verë për kokë të verës.
Merakshëm ia gjetëm vendë
diku në terr prapa derës.

Vizitorë të shumtë
tepër na e lavdëronin.
Ne rritëm besimibn,
harruam kontrollin.

Nga çdo lëvdatë,
vera pispillosej:
“Më kanë gjë të paktë.”
Zuri e kilikosej…

Duke u vetëmburrur
na vuri në gjume.
Hopa – mbi kapak.
Hundën qiti lart.

Deshëm verë për t pirë.
Vrap te fuçia të babëzitur.
E gjetëm verën thartirë.
Madje uthull të prishur.

22) AKREPI
Kur gjendet në siklet,
ngrë bishtin, veten pickon.
JAo se është guximtar.
Fundjin ndien si mëkatar.

23)SHPËRBLIMI
Pran një burimi
nëpër drurë e gurë;
Tfa shpendësh pylli
brofën si moskurrë.

Në skenën verore
u çel festivali.
Me sherr pas njëore
u hap festivali.

Nisi kanarina
me një harabel.
Në grup – disa mjellme,
Një zog kaçurel.

Dhe dy kukuvajka
në duet ia thanë.
Hop – ca sorra plaka…
u grinë dhe u çanë…

Mandej një thëllëzë,
një fazan jeshil,
Pastaj – n jë thëllëzë
edhe një bilbil.

Prisnin shpesëria,
ç’do merrnin shpërblim.
Ndaj dhe brohoria
kriste pa pushim.

Një patok gushrëndë
s’ngjitej dot në skenë.
Tundi-shkundi pendët:
“Dëgjoni, o shpendë!

Për kostum e valle –
ì pari fazani.
Për këngë plot vaze,
bilbili ì pari.

Dhe… kush del ì pari,
si shpërblim do marri
një libër me përralla
shkruar nga Gjinkalla.

24)VESI
Gërryese tatëpjetë
u varën rrëketë.
Ujëturbulluar
drejt e në përrua.

Ligjëroi përroi,
sa kish çelë mëngjesi:
“Po ju mbaj nga zori.
Jam ì tëri vesi…

25)SEKRETI
Në një szyrë, tek një qoshkë
Qyt- e-bot një kasafortë.

Me të zotin merr e jep:
“Ç’m’ì lë shresat poshtë-përpjëetë?

Sekreti sekret mos qoftë,
bëhet zog, hyn në çdo portë.

Ksaforta rri në qoshe.
Brenda – ca lëvozhga boshe…

26)KROKODILI MYSAFIR
Nuk e di, se nga e si
një goixhakrokodi,
tek një liqen krapësh
u gjend nysafir.

Krapër ì përgëzoi sa s’ka.
Bëri premtime… jo shaka…

S’ia priste mendja krikodilit,
të pritej me aq reveranca.
Boll thirrje: “Urra!”,
Brohoritje të mëdha.

Mendoi Krokodili:
“Ku qenkërkam unë?!
Në vendin tim
s’jam brohoritur kurrë.

27)PËRROI DHE LUMI
Përroi ujëshkumëzuar
tatëpjetë u lëshua.
Përfundoi drejt në lumë.
Syndërsy kuvendin zunë…

“Je ì tmerrshëm, - lumi tha.
Shumëzon e tremb gjithçka.
Frikëson ti çdo gjallesë.

Shtoi përroi: “Jam me besë.
Atë ç’kam, e them açik,
ndaj më ruhet, kush ndjen frikë.

“Qetësia jote, lumë,
gjallesat ì vë në gjumë.
Të futen me patëkeq.
Kë merr ti… kushedi ç’heq!

Fët-e-fët ì zhduk pa gjurmë.
A s’je mëkatar, o lumë?

28)DUKE PARË RETË
Duke parë retë që bridhnin në qiell,
Duke mos përfillur babaxhanin diell,

Gjallesat e pyllit mendjen bënë top:
“Ujë për në verë do të kemi plot.”

Nuk ì ndreqen pellgjet, s’pastruan kanale.
Me kënga vrisnin kohëm, me fgosti e valle.

Dërgoi zë thëllëza, tek rrinte mbi shlrepa:
“Lëvizni, moj, vendit! Retë janë shterpa.

29)OREKSI Ì DHELPRËS
Vuri kujen dhelpra.
U mblodh soji ì saj.
“Ç’pate? – ì tha motra
“Ç’ke? – ì tha vëllai.

“Korba, m’u tha zorra;
m’u hollua mesi!
Sa ha dy-tre pula.
Më pritet oreksi…!

30)NJË LIBËR
Një libër dhe aq
në raftin e gjerë,
zuri vend paq
mes librash të tjerë.

Nhriti libri tonin:
“Sa peshoj mbi tokë?
Ja, pra, e shikoni,
kë kam miq e shokë!

31)NJËSOJ?!
Një parmendë (me një plor),
hapì fjalë me një traktor.
Dhe ì thosh:

“Me sa shoh, me dsa kuptoj,
unë e ti lërojmë njësoj.”

Hop traktori:

“Ose unë, o ti, moj xhan,
s’do t’ì kemi sytë tamam…

32)DY QENTË
Dy qenër shtëpie
Një natë u takuan.
Për dertet e tyre
folën shtruar-shtruar.

“Detyran, - tha Xhufi-
e kryej me zell.
Nuk bredh asgjëkundi,
siç zotrote del.

“S’kam faj, - Xheku tha.
Kam më se një vit;
Sa filloj “ham-ham!”,
më vërsulen: “Tyt!”

33)REPORTAZH Ì PAFILLUAR
E panë një ditë vere iriqin në plazh.
U sulën një tufë rosash , t’ì bënin reportazh.

Dhe prisnin iriqin, të zhytej në ujë.
Të hiqtegëzofgjëmbaçin… Sa do bënte bujë!

… E prit… e hiç. Më pas ì dhanë karar:
“Fanatik tërë jetën, mbete, mor qyqar!”

“Prisni, - tha iriqi, - këtu s’erdha vetë.
Pas shiut të djeshëm më sollën rrëketë.”

34)GOSTIA
U shtruan në një gosti
insektet krahëlehtë.
Në fund, si për habi,
u thirr vetëm një bletë.

Zhurmonte krejt trapeza
nga hymnet e lëvdatat
për arëzat trupverdha,
për grenzat thumbgjata.

Dhe shihte bleta, shihte,
strukur në një skaj:
Gostinë plot me shije
me mjaltin-ar të saj!

35)VETËKËNAQËSI
Mbi një fletëz gruri
ra një pikëz uji.
Ara u llastua:
“Sa shi ra mbi mua!”

36)NJË LLOJ MESATARI
Flladitej lejleku lart, majë një peme.
Cinxamiu cinxo – teposhtë mik ferre.

Trumcajk fluturaku zuri vend në mes.
Nëpër cixërima cicërin serbes:

“Nuk zbres as më poshtë, s’ngjitem as më lart.
Mes degësh rri fort. Këtu ndiej rehat…”

37)HISTORIA E PALLMËS SË GOMARIT
Iu drejtuan gomarit qëmoti:
“S’mbeti gomaricë në dynja!”
Dhe vuri kujen veshgjati:
“Ai-aaaaaaaaaaaaaa, ai-aaaa!

Ndërhyri mes kujes një pulë:
Ì dha qaramanit një letër me vulë.
Manej ì kukuriti në vesh:
“Moos qaj, mosulëri;
Kambetur një gomaricë për ty!

Hej, sa u gëzua veshgjati!
Dhe pallmën delirante me tej e zgjati,
duke kaluar në vetëkënaqësi
me kolpot pallmore: “Aiii-aiii-iii-iii!...

38)ANKESË
Udha zhavorrishte
ankohej pa cak:
“Trupin ma drobitën
Këpucët… rrak-shtrak!

Këpucët e ngrëna
folën plot habi:
“Ty të sjellim plagë,
apo neve ti?!”

39)DIALOG UJRASH
Pellgu
poshtë një shelgu
Një burimi ì bëzajti
sipër te bregu:

“E she, tek unë vinë mysafirë!
Bretkosa, gafore,
Larva e krimba
Lloje-lloje…

Buzëpastri burim
ligjëroi me gurgullimë:
“Unë njoh
mysafir
vetëm
njerinë.

40)DIÇKA LA PA THËNË
Kaau (tek po ì perëndonte syri)
Bujkut ì tha një ditë prilli:

“Çudi!
Tani s’po më haet as trifili!
Mos më janë tharë
zorrët
nga dimri?

Ì punës, besa, kam qenë!
Por…

(Diçka la pa thënë
dhe ra përmbi parmendë…)

41)KRITIZERI
Është një iriq.
Nuk pyet
Ç’janë të mirë,
ç’janë të ligj.

E rrokulliset
Hop-hop.
Mbi një mollë
A mbi një zog.

Rokulliset…
Aspak nuk vë merak;
ç’plagëc plot dhimbje
të pafajshmve u hap…

42)SHKARKIMI Ì FAJIT
Sa herë që ish dehur,
Sa herë hepohej,
Nje tip ì tejnxehur
me duart hakërrohej:

“Kaq herë u kam thënë;
pa leje nga unë,
drejt pijesh alkoolike
mos u zgjatni kurrë!”

43)DERR ËNDËRRIMTARI
Kërkoi derri ta zgjidhnin kryetar.
Në një korie. U ça dhe u nda…

Se sa ì madh do të ishte qari
e dinte vetëm derr ëndërrimtari…

E pyetën: “Gjer tani ç,bëje në korie?
Shullepsesh në diell, duke bërë hije.
Nuk të zgjedhim dot, derr, për kryetar.
Rri më mirë siç je, se na bën zarar!

44)HAJDUTI DHE HËNA
Mbrëmë, hënëz, ç’na gatove?
Me hajdutin bëre plan…
Deshe vet’ a u rekrutove?!
Hodhe dritë mbi bostan.

Sa e mbushi thesin plot,
ti e ndriçove serbes.
Kur doli roja në qoshk,
ti u fshehe midis resh.

Jo, nuk e prisnim aspak;
Të na bije në ujdi
me një vjedhës lepurak
të ndjekur nga dhjetra sy…

45)DY FUÇITË
Në mesnatë
Në qetësi.
Keq u pleksën
dy fuçi…

Sehirxhinjtë,
çoroditur,
ndiqnin zënkën
krejt habitur.

Një fuçi
që s’fliste dot,
Me vaj ishte
Plotpërplot.

Tjetra
me gojën kamare
qe teneqe
pa gjë fare.

46)DHUNITA DHE VESI
Bukuria, trimëria
nevojë nuk kanë për furça.
As për pispillosje
dhe as për reklamë.
Hapur dalin açik
Në çdo sheshmejdan…

Shëmtia e shpirtit,
Frika e ligësia
maskohen
e zhyten në lojëra.
Të mos njihen,
fshihen nën petka
veshin parruke
e lyhen me bojra.

Dhuntia dhe vesi
nuk mundet të rrinë tok.
S’mundet të rrinë
as përbri
kurrsesi.

47)PAS KËSHILLËS
Shkoi tek ari putërmadhi.
U qa dhe u ankua gomari.

Foli e foli, duke u mbllaçitur:
- Filan gomar më ka bezdisur.

Duke folur po ì nxinte nuri:
- Imzot më mban lidhur për huri.

Gomari ngacmues vicklat s’mbante dot.
Lëshuar kullste e hidhej hop-hop.

“Dëgjoni, - tha putërmadhi ari-
Mos arrini në vetëgjyqësi!

Ndonëse këshulla syndërsy u dha,
Vendi përreth me gjak seç u la…

48)TOPI POLITIK
Shaj të shajmë, hidh e prit.
Fryu-shfryu ditë për ditë
Eh, ky topi
Politik…!

E bredh fushën cep më cep.
Një godet e tjetri pret.
Rrallë, rrallë
shkon në rrjetë…

Rehat s’gjen; nuk e mban vendi.
Penallti…Goditje këndi…
Ndizet sherr
Merr “zjarr” Kuvendi…

E tha mirë një njëherë:
“Po këta idiot’ trajnerë,
ç’ì ndërsejnë
për një top?
Pse s’u japin
një për kokë?!

49)RRËKEZA
Rrëkeza ujit
U end sa u end.
Mbi udhë e nën udhë
Dot nuk zuri vend.

Thoshte: “S’më mban vendi.
Thirrte; ‘S’më mban mali.
Iu përplas një shkëmbi.
Vrullin seç e ndali.

Por nga ana tjetër
Shkëmbi qenkish thikë.
Mija tatëpjetë
Rrëshqiti me frikë.

Tepër e trishtuar,
Tek po zbriste zvarrë;
Shpejt u pikëzua.
Thirri: “Jam UJVARË!”
Kaloj Eldoradon,
MBI Viktorian jam.
Kushdo e kupton,
ç’lasrtësi që kam.
Kërkoj me plot gojën
të quhem Ujvarë.
Më takon në botë
mua vendi ì parë.

Gjithë kataraktet
plot ujë e ylberë
Përdridhnin mustaqet
Shkumë duke nxjerrë.

Rëkeza e shpatit
u gradua vet’.
Bërë si bisht kali,
tha me zë të zbeht’:

“Në hartën e botës
më shënoni mua!
Dhe… (por më kot)
Ishte avulluar…

50)TRYEZA E RRUMBULLAKTË
(Kuvendi ì furçave)
Që të ndreqej puna,
T’shkonte çdo gjë saktë,
Frrap na thirrën furçat
Tryez’ të rrumbullaktë.

Rreth e rreth tryezës –
të gjitha barabar.
Një furçë qimezezë
zgjodhën për të parë.

Kush u mblodhën, vallë,
në atë tryezë?
Ca me “kryq” në ballë
dhe ca të hilesë…

Disa fshijnë teshat
e disa këpucët.
Ca tëpkën si fshesa,
ca si liliputët.

Njëra për të rruar
faqet përkëdhel.
Dhe për t’pikturuar –
ca furça – penel.

Për të kruar ca
pllakat, dyshemetë
Ndonjë bishtin naa:
vetëm për tapetë.

Dhe ca gjembiriqër
Edhe qimebuta…
Pra, Kuvendi nisi.
Sikur plasi lufta…

Njëra mburrte veten:
- Unë jam e sojme.
Tjetra me të qeshte:
- Uj, moj, nga na dole!?”

Pa filloi kërleshja.
Keq u pleksën qimet..
U harrua mbledhja.
Plasën kërcëllimet.

U hodh kryetari:
- A do bëjmë ligje?
S’erdhëm për të ndarë
frone e çifligje.

Me ç’po broçkullisni
ka veç katrahurë.
Veten telendisni.
Shtet nuk bëhet kurrë.

Një furçë e padukshme
Kish bërë kërkesë:
Mes furçave të dukshme
të kish dhe ajo pjesë…

Gjithë drejtësia
u fut ne telash.
Mos, vallë, prapësia
pëlciste më pas?

Shpejt e mori “viston”
e padukshmja furçë.
Siç e kishte guston,
në Kuvend u fut.

- Cila je, s’të shohim? –
pyetën në një zë
Tri furça që donin
t’ishin mbi çdo gjë.

Një zë u dëgjua.
Ì ëmbël, ì butë.
Salla u hutua,
Zhurma u këput.

- Se kush qenkam unë.
të gjithë e dini…
Ju më keni pullë
kudo që të jni…

S’flas për procedurë;
Me ju kam replikë.
Kë furços më shumë,
merr frenat pa frikë.

U tundën, u shkundën
gjithë furçëria…
Disa qimet shkulën.
Krisi zallahia.

Ca e kishin qejf.
U shkonte për shtat.
Të tjerat tërë mllef
U mbushën inat…

U ngjit në podium
një furç’ arkeologësh:
- Mos u mbani shum’
si ì mbyturi pas flokësh!”

Këtë zë tam-tam
Unë e njoh me rrënjë.
Të lyen e të lan;
Kë s’do, e bën kërmë…

Kryetari shkundet.
Thekson fjalëpakë:
- Furça e padukshme
emrin e ka LAJKË.
Siç tha parafolsja,
S’i duhet besuar.
Ndryshe na ha mortja;
Ligj pa miratuar…

(Botuar si vëllim më vete me të njëjtin titull nga shoqata “ÇAJUPI”
Red. – Dr. Vasil BICI (filolog)
Faqe : 90
Gjirokastër: 1999)

Titulli: TASIM KËNGA, TASIM NURI! 16/9/2010, 03:20

(Poemë – homazh dhe poezi kushtuar poetit e shkrimtarit te mirenjohur per femije dhe mikut tim Tasim Gjokutaj me rastin e 10-vjetorit te ndarjes nga jeta)

Hej, male të Kurveleshit,
Burim force, gjallëri!
Gjiri kurrë nuk u reshti:
Dhe shkëmbinj dhe butësi…

Butësi malesh n’blerim
Zbritur-o në qytet guri;
A nuk ishe ti, Tasim,
Tasim kënga, Tasim – nuri?

Nga male të ashpër zbrite
në shpatull të Malit Gjerë,
ku Kështjella murmuriste
historitë sërë-sërë…

Përball’ kështjellës gjokutajt
u ndjenë si kështjellarët
e sapo kthyer nga luftrat;
Sërish në punë – të parët.

Gjokutajt - një derë e madhe
për besë, për atdhetari.
Zjarr në shpirt, Tasim, të dhanë,
Mençurinë - pasuri.

Kryeqendr’e Labërisë,
Vatër e Argjiros trime,
T’u bë strehës e rinisë,
Një djep ëndrrash ibërshime.

Gati dyzet vjet të shkuar,
o urti, ardhur prej malesh;
Përmidis shokësh rrethuar,
tek “portat e dijes” u ndale…

Porsi malet zën’ në valle,
Sup më sup e kokë më kokë.
Jeta jote djaloshare
nisi plot me miq e shokë.

Kush s’të njohu mes të gjithëve
me atë ballin e lartë?
Kush s’ta njohu mençurinë,
gojën që t’buronte mjaltë?

Shumë rrallë ndodh në jetë,
të zesh shoqëri të gjerë.
Plot vullnet, gjithnjë ì qetë.
Kush s’të mbante mik me vlerë?

Kush s’u josh prej çiltërsisë,
çiltërsisë që rrezatoje!
Kush s’u ngroh prej ngrohtësisë,
ngrohtësisë së asaj goje!

Ì doje, të donin shumë
mësues të rnj e veteranë.
Buza jote s’tha “Jo!” kurrë.
Të rrëmbeje me shakanë…

Dhe serioz, kur e desh puna.
Tërë humor rast pas rasti.
Nga e hëna tek e shtuna
si’ì le qetë librat tek rafti…

Kulturë rroke sa deshe.
E përcillje përsëri…
Si mësues dhe poet,
si qëmtues me mjeshtëri.

Dhe mblodhe lulet e pllajave;
Kodrave të Kuçit ì zgjodhe.
Me këngë zogjsh e arom’ lulesh
hyre në botën fëminore…

Hyre në zemrat e njoma,
të mos dilje kurrë më.
Nuk t’u lodh njëherë dora.
Nuk të mposhti ty asgjë.

Edhe zemrën që s’të bindej;
sa munde e bëre zap.
Ç’të thosh shpirti, e arrije
me shumë mund, porse pa fat.

Me kursim ta dha natyra
shëndetin e dëshiruar.
Të dha dritë te fytyra
dhe shpirtin e flakëruar.

Të dha këngët e gjithë zogjve,
që t’ì ktheje ti në vargje…
Të dha diturinë e kohëve;
sërish me njerëzit ta ndaje.

Nuk e mbajte kurrë për vete
atë goxha mençuri.
Ato ì gjen fletë pas flete
e ngado ku fole ti.

Ua dhe Nikut e Meritës,
që ì doje, o sa fort!
Le per mbesa edhe nipër,
që ta mbushnin zemrën plot.
Atë zë …kumbues, të qetë
ta dëgjoi çdo kuvend.
Në çdo zemër hyje lehtë.
Fjala jote zinte vend.

Se kur flisje, o Tasim,
ligjëroje plot lezet!
Kishe popullin burim.
Në burim u ktheve vetë…

Sa këngë për festivale…!
Vjersha e poema…sa?!
Shpesh ì thoshje zemrës sate:
“Rrih, se kemi punë goxha!”

Edhe rrihte zemra rrihte
e lodhur dhe e sforcuar…
Siç doje zemrën e binde,
por një tjetër hall t’u shtua.

Dhe e ndjeve, o vëlla!
Parandjenja ësht’ njerëzore.
Ndoshta s’bëhej më “shaka”
me dhimbjet që përjetoje…

Kësisoj me shokë e miq,
sa herë ndiheshe ì qetë;
e shprehje fjalën açik:
“Nuk jam mirë me shëndet.”

“Me shëndet në qofsha mirë,
kam në plan këtë…atë…
Dhe në shtrat, mes dhimbjesh shtrirë;
Doje të thoshje dhe më…

Porse, ah, kjo antijeta
s’pati jo aspak mëshirë.
Të ndau nga Niku, Merita
e nga Mirua jote e mirë…!

Ndodhi gjëma për familjen
për motrat, vëllezërinë.
Përngaherë syt’ ì mbylle.
More rrugë për amshim.

Nise udhë…tjetër udhë…
Në udhën e mos harrimit.
Gjysh, xhaxha, baba e burrë,
Dajko, vëlla… drejt përjetësimit.

Të përjetësoi vetja.
Të përjetëson çka le…
Gjithkush ty të mban te zemra.
Siç ke qenë, ashtu je.

Muaji yt qenkish ky prilli:
Prilli të solli në jetë.
Prilli jetën ty ta mbylli.
Priilli ì bukur dhe ì serte.

Të mori, Taso! Jo gjithçka.
Të la prapë midis nesh.
Emrin dhe veprën ta la.
Më se ì gjallë do jesh.

Mijëra fëmijë ushqeve
me atë vargun gazmor.
Mijëra zemra ì rrëmbeve
ç’përmban gjaku arbëror.

Buzëgaz edhe syndritur
je në ballë të shtëpisë.
Lart më lart do jesh ì ngritur
n’Panteonin e lavdisë.
(Prill 1998 – prill – 2008)

6) Ì GJALLË NË GJALLËRINË
E KËNGËS
(Mikut të hershëm Tasim Gjokutaj)

Ì zuri pezmi bilbilat në pyje:
- Ku u iku zëmbledhësi durimtar?
Diç çuçurit bota e fëmijëve:
- S’po shohim mikun tonë bujar…”

…Ti që lulet, burimet e zogjtë
ì shndërrove me merak në vargje;
Ti që thesaret e popullit kryezot
dije t’ì ngrije në piedestale…

Ike…Jo. Mbete në vezullim,
ì qetë në ngrohtësinë e zemrës.
Ike… Jo. Je një zë plot gjëmim;
ì gjallë në gjallërinë e këngës.

17 tetor 1998

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:22

VERË DHE UTHULL
(Fabula nga Jorgo S. Telo)

1)HESHTJA E REVOLTUAR
Heshtja – heshtur e dremitur
na u ngrit duke bërtitur:

“Ububu, moj, ububu,
e zeza ç’është kështu?

Pa u shkëputur nga turma,
iu vërvit skërrmitur zhurma:

“Ç’ke, moj hesthje, vallë, ç’pate?
Pse e hap gojën çorape?

“Si, bre, ç’pata? Ç’faj kam unë?
Erdhën t’më mbytnin në gjumë.

(Me tallaz heshja u zgjua
dhe u sul porsi fajkua…)

2) “LEZETI” Ì KOHËS
Mledhur në kopshtije:
fruta, zarzavate.
Nën diell a hije;
sherr gjer mbasmesnate.

Me radhë e pa radhë
flasin që të tëra.
Njëra: “S’kam të sharë.”
Tjetra: “Shih, si u bëra…!”

Disa – fletëmëdha,
Disa – kërcellgjata.
Disa – kryetlart
e ca nga ndënbalta…

Strukur midis tyre
si një dhi mes delesh
një fjalërrëmbyer
me tjetërsoj gjethesh…

“Unë në kthesë ua marr.
(Foli me potere)
Zë vendin e parë
në kohët moderne.
Sa më vlen lëkura ,
ju s’e gjeni dot.
Mos, se u përzura
nga bahçet qysh sot!

Ju s’ma dini emrin.
Mbaj emër latin.
Më mbajnë në zemër,
se jap zjarr…guxim…

Ndodh dhe që pas vrullit,
afshit që sjell unë;
disa bien, humbin;
këputen në gjumë…

Jam lezeti ì kohës.
E shtrenjtë, e re.
Ca më bien kokës.
Botën pa mend le…

xxx

Ca fasule strukur
tek thasët me stiva
britën: “Nga është futur
CANABIS SATTIVA…?!

3)BILBILI JASHTË MODE…
U lodh korbi, krrakarriti.
Në gjuhë pështyma iu tha.
Gurmazin pak e gërvishi.
Mnë në fund mendimin dha:

“Ja, kështu, more bilbil,
jashtë mode mbete ti!
Zerin fëminor e ke.
Je për kohën demode.
Këna do kënduar fort.
Britma…grrrrr…ja hop, ja top;
me sa ze te kesh ne koke.
Veç kështu të do kjo botë.
Kollotumba cep më cep,
sa të rrjedhë gjak në sqep.
Dhe ulërima… jo pak.
Melodia?
Eeeh,
U plak.

Bilbili qetas dëgjoi.
Dhe.. ashtu me këngë në gojë
rrahu krahët,
fluturoi.

4) MBURRJA
Mburrja shkoi duke gjëmuar
mbi një kalë kalëruar.

Shkoi… po ku shkonte, vallë?
Apo s’kish një kalë me shalë!

Mburrja mbi kalë hazdisej.
Sa dhe kalin e bezdiste.

Hundën lart – si rrufepritëse.
Uiski, shampanjë rrufiste.

Dhe thosh mburrja: “Unë jam.
Cilindo ndën vete e kam.

SDhtonte mburrja: “Unë s’gaboj.
Me të thjeshtët jam njëlloj.

Ja, e shihni… në kuvend
fjala ime peshon rëndë…
Ja, e shihni… çdo hendek;
pa hiç ndihmë e hedh vetë.

Këto fjalë, a ì tha,
hop-pëlltuq nga kali ra.

Thjeshtësia ballëdjersitur
iu afrua për ta ndihur.

“Ç’të gjeti, mburrje, kjo gjëmë?
Erdhe hipur si kadënë.
Tani do kthehesh në lëmbë…!”

5)DASHURIA DHE XHELOZIA
Dashuria dhe xhelozia
po ecnin krah për krah.
Spitulloheshin të dyja;
kush t’ngjitej la më la.

Një zemër e stërdjegur
Ashtu me zë të çjerrë
Tërë mllef, tejet e shkrehur
dufin sapo kish nxjerrë:

“Për dashurinë s’kam ç’them.
Me xhan e ngrë kalanë.
E dashuria kalanë e shemb.
Saka e bën gërmadhë.

6)GISHTRINJTË
Si gardh – të pestë brenda dorës
meditojnë herë-herë gishtrinjtë.
Kujtojnë, si u bindën nëpër kohë…
Pa fshehur gjë… ashtu të dëlirë…

Nëpër kohë të ndryshme të pestë:
Përherë shërbëtorë të trurit…
Ashtu siç kthente truri “fletë”
Nën urdhra gishtrinjtë ì vuri.

Dikur ndërej dora lart.
Gishtrinjtë krehër shtrirë lkrejt.
SDipas trurit goja thirrte; “Hajt!”
Për FYHRER, Duçe… apo dreq…

Një goxha kohë thyhej krahu
si “Z” mbi bark a mbi zemër.
Ashtu e donte “Dera” a “Allahu”,
të shquhej kush qe dhe me ç’emër…

Më pas për gati pesëdhket’ vjet
të pestë gishtrinjtë u mblodhën grusht.
Tregonin, ndoshta, bashkim apo besë.
Apo “topuz”, kur nuk bindej ndokush…

Tek vendi ì shqipeve ndërruan stinët.
Dy gishtat përpjetë si flamur
për fitoren… (Liri-demokracinë);
Apo këmbët në “bigë” si dikur!?

Sot shpesh dora ngrihet kuturu.
Gishtrinjt’ sikur lozin “tra-la-la”.
Gjoja si pa ideal e pa tru…
Gjasme “përshëndetje” bëjnë ata.

7)LIRIA E MARRËZISË
Diku në një cep
jetonin të dyja:
Arsyeja fatkeqe
edhe marrëzia.

Arsyeja siç ish
me zemër të çelë;
Prit e përcill miq.
E urtë përherë.

Marrëzia kokën
kish në vend të lig…
Po t’ì jepje dorën,
të hidhej në fyt.

Në qafë arsyes
ì binte pa shkak.
Ndier e pa ndier
ia ngritte një lak…

Përbalë marrëzisë
Arsyeja,( sa herë)
ësht’ gjendur e trishtë.
Rrugën ia ka çelë.

Dhe ì thosh arsyeja:
“Pse po më godit?
Me plot mizorira
pse po më drobit?

Marrëzia thoshte:
“Se dua liri.
Iku koh’ e moçme.
Ësht’ Demokraci.”

Tjetra që ia njihte
horrllëqet pa fund;
me vetveten fliste:
“Nuk po ta dal dot… s’mund.”

8)GABIMI DHE FAJI
Si në një livadh
u grindën të dy.
- Kush ësht’ më ì madh
unë apo ti?

Dhe ì çorrën hundët,
grisën nga një vesh.
Gjak ì bënë buzët;
Në kok’ s’lanë lesh.

Papo u rrokullisën,
por livadh nuk qe.
Mbi beton e zift;
Bamb e bumb – përdhe.

Kur ì zoti vet’
pa atë rrëmujë,
zërin çoi për[pjetë:
“Pritni, ua them unë!

Për nga ligësia
më ì madh është faji.
Ka aq të këqia,
sa s’ì ngrë kandari.

Ndërsa për nga mosha,
më ì madh është gabimi.
E di gjithë botsa,
mbarë Rruzullimi.

Kur bëja gabime
askush nuk më foli.
Faji nxori krye;
në burg më përcolli…”

9)KUR PIQEJ RRUSHI
Fillimshtatori a fundgushti;
nisi e po piqej rrushi.
Kokëvogël e bishtgjat’
dhelpra shkoi në monopat.

Rrushi shpej e vuri re:
- Eja, kumbarë, si je?

- E ç’të jem, o mik, - tha dhelpra. –
Jo dhe keq, kur paska vreshta…

- Mirë e ke, moj e uruar.
Veç një gjë s’ta kam kuptuar:
Shumë e shumë kohë më parë
çoç më ke përbuzur, sharë.

- Ah, o rrush, s’ësht’ e vërtetë.
EZOPI shpifur do ketë…
Mbaje vesh, do vijë një ditë,
Plakushin do hedh në gjyq.

- Moj, po mblidh fiqirin vetë,
mos llap poshtë e përpjetë!
Po të jetë për gjyq e ligj,
sot duhen harxhe dhe… miq.

……………………………..
……………………………..

Me dëshirë për t’u pajtuar,
fliste rrushi shtruar-shtruar.
Dhe ì dha bistakë të pjekur:
- Po të fal për çka ke pleksur!

10)GRENZA
Edhe unë jam
Mizë.
Si gjithë të tjerat –
Mizë.
Emrin?
Grenzë.
Kam emër të mrekullueshëm,
të kumbueshëm.
Apo s’jam kinge!
Emrin – si zile.

Jam lindur të jem e lirë.
Të bëj ç’të dua.
Bizzz - e lirë.

Kush?
Unë e mërsitshme?
Unë – e neveritshme?
Kurrë.
Po jua them troç:
Punë e urhra më bezdisen.
Dua
Li berta…
Mos dashki të punoj si bleta
Mendjelehta?
Bizzz – bizzz1
Ha-ha-ha!

Lëre, por edhe më sulmojnë,
pse merrem me pickime.
Seç bëj unë,
është puna ime…

Duke folur tundu-shkundu
gjithë vickla e bujë,
mendtë iu morën grenzës.
Ra në legenin plot ujë.

11)DELET PAS KËMBORËS
Kokëulur delet
në nj rresht të gjatë.
Ecnin si me nge
në një monopat.

Diku në një pllajë
panë jeshillëk.
Tha njëra; “Në majë
do vemi dhe fët.

Dhe shkonin vargan,
por pakëz me zor.
Ai monopat
ishte krejt zhavorr.

Zhvorri rrëshqiste.
Vendi ish rrëpirë.
Kur një dele shkiste,
Merrte rrokppinë.

Në krye qe dashi.
Hajde, ç’dash përçor!
Osh hiqte ngtati
një goxha këmborë.

Këmbora dhe brirët
qenë lezeti ì rij.
Vetë qe ì mpirë.
Nuk qe kushedi…

Mandej buzë një honi,
pa vajt tek livadhi,
këmbët seç iu morën
Kryedash qyqarit.

Këmbora e madhe
ì varej nëpër këmbë.
Rrapa-dap përplasej
honit duke rënë.

Veç delet e urta,
panë gjë a s’panë;
(Gat gjithë tufa)
drejt hmnerës ranë…

Tha derri: “Bubu!
Ç’janë këto qorre?
Turre kuturu
prapa një këmbore.

12)KREKOSJA E SYVE
Krekosen sytë karshi trurit.
Ngrënë përpjetë
krifat e qerpikëve.
“Mjer ti, zoti tru,
Si duron
ì mbyllur kështu?
Do ishte errësirë fare,
të mos ishim ne
dritare.
Pa dritën tonë
gjumë do flije
gjithëmonë.
Ne shohim botë,
jo shaka.
Ha-ha-ha!

Dhe s’reshtin sytë së qeshuri
si të taposur
prej të dehuri.

Nje perde gishtrinjsh
pamjen syve ua zuri.
“Ç’bëhet kështu? – platiteshin sytë.
“Ku dimë gjë ne, - folën gishtrinjtë.
Na komandon truri….

13)Ç’TË TË THEM, MOJ SORRË?!
Një mbasdite pranvere
u takuan si rastësisht
dallëndyshja e porsakthyer,
sorra në të zeza ngjyer
prej kokësë në bisht.

Lëkundte kokën sorra:
“U rraskapitët, moj të mjera,
duke çarë qiejt
drejt vendesh të tjera.
Më pas të penduara
ktheheni përsëri.
Nuk çlodheni fare
S’njihni qetësi.

…U shkon jeta kot.
U rrëshqetçdo ditë.
Çerdhe ngritni qyt-e-bot,
ushqeni fëmijtë.
Pa shihnani neve,
kudo tufa-tufa.
Herë midis reve,
herë nëpër gufa.
Herë nëpër pyje,
herë nëpër shkrepa.
Ja – bota!
Ja – jeta!

“Ç’të të them, moj sorrë?!
Jeta ka plot shtigje…
Ca me punë e shkojnë,
disa me mitingje.

14) KËRRIÇI
Një kërriç gomari
pranë gomaricës
brente aty pari
kokrrat e gorricës.

Pak më tytje vërejti
një goxha gomar.
Çalonte ì shkreti.
Gozhda sa një tra.

Nga një gjemb gorrice
veshin shpoi kërriçi.
Çalë këmbët hidhte.
Gomerët çuditi.

15) RRËFIMI Ì GJELIT
Mbi një bisht dhiqeli*
Një rë të tërë.
U rrëfye gjeli:
Ç’kish e ç’nuk kish bërë…

Për këngët e agimit,
Për këngët reklamë,
Në t’thella nuk hyri.
Pa pyetur s’e lanë.

“Ç’të bëj unë? – tha gjeli.
Pulat vijnë vetë…
Pa mua s’nxjerrin
zoçka koqevete.

“Je ì ligjëruar, -
dihati gomari.
Ne jemi mallkuar…
Na pengon samari.

16) GJUMI & ËNDRRAT
Tok me natën gjumi
hyri pa trokitur.
E në një botë ëndrrash
u struk ì dremitur.

Sakaqher’ qepallat
ç’ì mbylli ashtu?
Mbretëri e gjumit
u nder gjer në tru.

Triuri kryeneç
zgjuar donte t’ish.
Ì dha urdhër trupit:
“Tundu, more mish!”

Por trupi ì lodhur,
Dërmuar sa s’ka;
ì tha trurit: “S’mundem,
s’duroj dot, s’ma mba.

U dorëzua truri.
Veç..për siguri,
ca qeliza –rojë
la gatishmëri…

Dhe qelizat – rojë,
sa të rrinin kot;
Thirrën ëndrrat forrë:
“Futuni në kokë!

Hynë ëndrrat, hynë
pa dert e pa radhë.
Gjumit terezinë
ia prishën.. Pse, vallë?

Se kur hyjnë ëndrrat
me lule, me këngë;
Trupi mirë çlodhet,
Gjumi mbahet rëndë.

Le kur janë ëndrrat
me dufe rinore!
Buzët dhe në gjumë
çelin lule bore.

Eh, ku ndonjë ëndërr
hynte e hazdisur;
Trupi dridhej rëndë,
gjumi ish gremisur.

Mori vendim gjumi,
ëndrrat t’ì thërriste:
“Boll e lodhëm trupin,
mjaft me gaunisje!

Do hyjnë në shtrat,
në shtratin e ngrohtë
veç ëndrrat me leje,
vizë e pasaportë…

17) Ì ZGJEDHURI PËR GARË
Përbri një luani krifëtumbë
Gati për garë bualli ì murrmë.

Me bisht të syrit luani e pa:
O buall, ç’kërkon, o budalla?!

Dy hapa më tej ndërhyri dreri:
“Buallin për garë e solli trajneri.

18) BUSHTRA
Seç lindi bushtra këlyshë.
S’mbante mend, se ku e sa.
Tund e përtund atë bisht.
Lë vocrrakët posht’ e la.

S’pjell këlysh’ sidokudo.
Tërë ngjyrat lloje-lloje.
Sa herë pjell? Nuk dihet, jo.
Ndërron qoshka, ndërron troje.

Eh, ç’dreq vesi paska bushtra!
Nuk don të sillet si nënë.
Nuk mësoi pak nga klloçka.
Mban e rrit zogjtë ndën pëndë.
Heu, bushtra, sa larg qëllon!
Synon t’jet’ e re përherë.
Kuturu fëmijë lëshon.
Mbaron jë qëne pa vlerë.

19) DASHURI, APO…!?
Një kulpër dredhareshë
u kacavjerr mbi trëndafil
Pyet bilbili bilbileshën:
“Të jetë dashuri apo dëshirë?

20) ÇERDHJA E ARËZAVE
Arushit të vogël
çerdhja e arëzave
ì n gjau si hojëz mjalti.
Dhe fët putrën
Dhe fët thonjtë
drejt saj ì zgjati.

Nuk pati fat.
Ia mbathi me vrap.

Ashtu lemerisur,
turinjshoshë tha:
“Pakëz mjaltë të gjeja, nuk do ishte keq.
Pakez mjaltë të haja,
ia vlente ky dajak.
Por kjo çerdhja e tyre, për dreq
Qenkërka një bunker ì thatë…

21) VERË DHE UTHULL
Kishim një verë të ëmbël;
verë për kokë të verës.
Merakshëm ia gjetëm vendë
diku në terr prapa derës.

Vizitorë të shumtë
tepër na e lavdëronin.
Ne rritëm besimibn,
harruam kontrollin.

Nga çdo lëvdatë,
vera pispillosej:
“Më kanë gjë të paktë.”
Zuri e kilikosej…

Duke u vetëmburrur
na vuri në gjume.
Hopa – mbi kapak.
Hundën qiti lart.

Deshëm verë për t pirë.
Vrap te fuçia të babëzitur.
E gjetëm verën thartirë.
Madje uthull të prishur.

22) AKREPI
Kur gjendet në siklet,
ngrë bishtin, veten pickon.
Jo se është guximtar.
Fundjin ndien si mëkatar.

23)SHPËRBLIMI
Pran një burimi
nëpër drurë e gurë;
Tfa shpendësh pylli
brofën si moskurrë.

Në skenën verore
u çel festivali.
Me sherr pas njëore
u hap festivali.

Nisi kanarina
me një harabel.
Në grup – disa mjellme,
Një zog kaçurel.

Dhe dy kukuvajka
në duet ia thanë.
Hop – ca sorra plaka…
u grinë dhe u çanë…

Mandej një thëllëzë,
një fazan jeshil,
Pastaj – n jë thëllëzë
edhe një bilbil.

Prisnin shpesëria,
ç’do merrnin shpërblim.
Ndaj dhe brohoria
kriste pa pushim.

Një patok gushrëndë
s’ngjitej dot në skenë.
Tundi-shkundi pendët:
“Dëgjoni, o shpendë!

Për kostum e valle –
ì pari fazani.
Për këngë plot vaze,
bilbili ì pari.

Dhe… kush del ì pari,
si shpërblim do marri
një libër me përralla
shkruar nga Gjinkalla.

24)VESI
Gërryese tatëpjetë
u varën rrëketë.
Ujëturbulluar
drejt e në përrua.

Ligjëroi përroi,
sa kish çelë mëngjesi:
“Po ju mbaj nga zori.
Jam ì tëri vesi…

25)SEKRETI
Në një szyrë, tek një qoshkë
Qyt- e-bot një kasafortë.

Me të zotin merr e jep:
“Ç’m’ì lë shresat poshtë-përpjëetë?

Sekreti sekret mos qoftë,
bëhet zog, hyn në çdo portë.

Ksaforta rri në qoshe.
Brenda – ca lëvozhga boshe…

26)KROKODILI MYSAFIR
Nuk e di, se nga e si
një goixhakrokodi,
tek një liqen krapësh
u gjend nysafir.

Krapër ì përgëzoi sa s’ka.
Bëri premtime… jo shaka…

S’ia priste mendja krikodilit,
të pritej me aq reveranca.
Boll thirrje: “Urra!”,
Brohoritje të mëdha.

Mendoi Krokodili:
“Ku qenkërkam unë?!
Në vendin tim
s’jam brohoritur kurrë.

27)PËRROI DHE LUMI
Përroi ujëshkumëzuar
tatëpjetë u lëshua.
Përfundoi drejt në lumë.
Syndërsy kuvendin zunë…

“Je ì tmerrshëm, - lumi tha.
Shumëzon e tremb gjithçka.
Frikëson ti çdo gjallesë.

Shtoi përroi: “Jam me besë.
Atë ç’kam, e them açik,
ndaj më ruhet, kush ndjen frikë.

“Qetësia jote, lumë,
gjallesat ì vë në gjumë.
Të futen me patëkeq.
Kë merr ti… kushedi ç’heq!

Fët-e-fët ì zhduk pa gjurmë.
A s’je mëkatar, o lumë?

28)DUKE PARË RETË
Duke parë retë që bridhnin në qiell,
Duke mos përfillur babaxhanin diell,

Gjallesat e pyllit mendjen bënë top:
“Ujë për në verë do të kemi plot.”

Nuk ì ndreqen pellgjet, s’pastruan kanale.
Me kënga vrisnin kohëm, me fgosti e valle.

Dërgoi zë thëllëza, tek rrinte mbi shlrepa:
“Lëvizni, moj, vendit! Retë janë shterpa.

29)OREKSI Ì DHELPRËS
Vuri kujen dhelpra.
U mblodh soji ì saj.
“Ç’pate? – ì tha motra
“Ç’ke? – ì tha vëllai.

“Korba, m’u tha zorra;
m’u hollua mesi!
Sa ha dy-tre pula.
Më pritet oreksi…!

30)NJË LIBËR
Një libër dhe aq
në raftin e gjerë,
zuri vend paq
mes librash të tjerë.

Nhriti libri tonin:
“Sa peshoj mbi tokë?
Ja, pra, e shikoni,
kë kam miq e shokë!

31)NJËSOJ?!
Një parmendë (me një plor),
hapì fjalë me një traktor.
Dhe ì thosh:

“Me sa shoh, me dsa kuptoj,
unë e ti lërojmë njësoj.”

Hop traktori:

“Ose unë, o ti, moj xhan,
s’do t’ì kemi sytë tamam…

32)DY QENTË
Dy qenër shtëpie
Një natë u takuan.
Për dertet e tyre
folën shtruar-shtruar.

“Detyran, - tha Xhufi-
e kryej me zell.
Nuk bredh asgjëkundi,
siç zotrote del.

“S’kam faj, - Xheku tha.
Kam më se një vit;
Sa filloj “ham-ham!”,
më vërsulen: “Tyt!”

33)REPORTAZH Ì PAFILLUAR
E panë një ditë vere iriqin në plazh.
U sulën një tufë rosash , t’ì bënin reportazh.

Dhe prisnin iriqin, të zhytej në ujë.
Të hiqtegëzofgjëmbaçin… Sa do bënte bujë!

… E prit… e hiç. Më pas ì dhanë karar:
“Fanatik tërë jetën, mbete, mor qyqar!”

“Prisni, - tha iriqi, - këtu s’erdha vetë.
Pas shiut të djeshëm më sollën rrëketë.”

34)GOSTIA
U shtruan në një gosti
insektet krahëlehtë.
Në fund, si për habi,
u thirr vetëm një bletë.

Zhurmonte krejt trapeza
nga hymnet e lëvdatat
për arëzat trupverdha,
për grenzat thumbgjata.

Dhe shihte bleta, shihte,
strukur në një skaj:
Gostinë plot me shije
me mjaltin-ar të saj!

35)VETËKËNAQËSI
Mbi një fletëz gruri
ra një pikëz uji.
Ara u llastua:
“Sa shi ra mbi mua!”

36)NJË LLOJ MESATARI
Flladitej lejleku lart, majë një peme.
Cinxamiu cinxo – teposhtë mik ferre.

Trumcajk fluturaku zuri vend në mes.
Nëpër cixërima cicërin serbes:

“Nuk zbres as më poshtë, s’ngjitem as më lart.
Mes degësh rri fort. Këtu ndiej rehat…”

37)HISTORIA E PALLMËS SË GOMARIT
Iu drejtuan gomarit qëmoti:
“S’mbeti gomaricë në dynja!”
Dhe vuri kujen veshgjati:
“Ai-aaaaaaaaaaaaaa, ai-aaaa!

Ndërhyri mes kujes një pulë:
Ì dha qaramanit një letër me vulë.
Manej ì kukuriti në vesh:
“Moos qaj, mosulëri;
Kambetur një gomaricë për ty!

Hej, sa u gëzua veshgjati!
Dhe pallmën delirante me tej e zgjati,
duke kaluar në vetëkënaqësi
me kolpot pallmore: “Aiii-aiii-iii-iii!...

38)ANKESË
Udha zhavorrishte
ankohej pa cak:
“Trupin ma drobitën
Këpucët… rrak-shtrak!

Këpucët e ngrëna
folën plot habi:
“Ty të sjellim plagë,
apo neve ti?!”

39)DIALOG UJRASH
Pellgu
poshtë një shelgu
Një burimi ì bëzajti
sipër te bregu:

“E she, tek unë vinë mysafirë!
Bretkosa, gafore,
Larva e krimba
Lloje-lloje…

Buzëpastri burim
ligjëroi me gurgullimë:
“Unë njoh
mysafir
vetëm
njerinë.

40)DIÇKA LA PA THËNË
Kaau (tek po ì perëndonte syri)
Bujkut ì tha një ditë prilli:

“Çudi!
Tani s’po më haet as trifili!
Mos më janë tharë
zorrët
nga dimri?

Ì punës, besa, kam qenë!
Por…

(Diçka la pa thënë
dhe ra përmbi parmendë…)

41)KRITIZERI
Është një iriq.
Nuk pyet
Ç’janë të mirë,
ç’janë të ligj.

E rrokulliset
Hop-hop.
Mbi një mollë
A mbi një zog.

Rokulliset…
Aspak nuk vë merak;
ç’plagëc plot dhimbje
të pafajshmve u hap…

42)SHKARKIMI Ì FAJIT
Sa herë që ish dehur,
Sa herë hepohej,
Nje tip ì tejnxehur
me duart hakërrohej:

“Kaq herë u kam thënë;
pa leje nga unë,
drejt pijesh alkoolike
mos u zgjatni kurrë!”

43)DERR ËNDËRRIMTARI
Kërkoi derri ta zgjidhnin kryetar.
Në një korie. U ça dhe u nda…

Se sa ì madh do të ishte qari
e dinte vetëm derr ëndërrimtari…

E pyetën: “Gjer tani ç,bëje në korie?
Shullepsesh në diell, duke bërë hije.
Nuk të zgjedhim dot, derr, për kryetar.
Rri më mirë siç je, se na bën zarar!

44)HAJDUTI DHE HËNA
Mbrëmë, hënëz, ç’na gatove?
Me hajdutin bëre plan…
Deshe vet’ a u rekrutove?!
Hodhe dritë mbi bostan.

Sa e mbushi thesin plot,
ti e ndriçove serbes.
Kur doli roja në qoshk,
ti u fshehe midis resh.

Jo, nuk e prisnim aspak;
Të na bije në ujdi
me një vjedhës lepurak
të ndjekur nga dhjetra sy…

45)DY FUÇITË
Në mesnatë
Në qetësi.
Keq u pleksën
dy fuçi…

Sehirxhinjtë,
çoroditur,
ndiqnin zënkën
krejt habitur.

Një fuçi
që s’fliste dot,
Me vaj ishte
Plotpërplot.

Tjetra
me gojën kamare
qe teneqe
pa gjë fare.

46)DHUNITA DHE VESI
Bukuria, trimëria
nevojë nuk kanë për furça.
As për pispillosje
dhe as për reklamë.
Hapur dalin açik
Në çdo sheshmejdan…

Shëmtia e shpirtit,
Frika e ligësia
maskohen
e zhyten në lojëra.
Të mos njihen,
fshihen nën petka
veshin parruke
e lyhen me bojra.

Dhuntia dhe vesi
nuk mundet të rrinë tok.
S’mundet të rrinë
as përbri
kurrsesi.

47)PAS KËSHILLËS
Shkoi tek ari putërmadhi.
U qa dhe u ankua gomari.

Foli e foli, duke u mbllaçitur:
- Filan gomar më ka bezdisur.

Duke folur po ì nxinte nuri:
- Imzot më mban lidhur për huri.

Gomari ngacmues vicklat s’mbante dot.
Lëshuar kullste e hidhej hop-hop.

“Dëgjoni, - tha putërmadhi ari-
Mos arrini në vetëgjyqësi!

Ndonëse këshulla syndërsy u dha,
Vendi përreth me gjak seç u la…

48)TOPI POLITIK
Shaj të shajmë, hidh e prit.
Fryu-shfryu ditë për ditë
Eh, ky topi
Politik…!

E bredh fushën cep më cep.
Një godet e tjetri pret.
Rrallë, rrallë
shkon në rrjetë…

Rehat s’gjen; nuk e mban vendi.
Penallti…Goditje këndi…
Ndizet sherr
Merr “zjarr” Kuvendi…

E tha mirë një njëherë:
“Po këta idiot’ trajnerë,
ç’ì ndërsejnë
për një top?
Pse s’u japin
një për kokë?!

49)RRËKEZA
Rrëkeza ujit
U end sa u end.
Mbi udhë e nën udhë
Dot nuk zuri vend.

Thoshte: “S’më mban vendi.
Thirrte; ‘S’më mban mali.
Iu përplas një shkëmbi.
Vrullin seç e ndali.

Por nga ana tjetër
Shkëmbi qenkish thikë.
Mija tatëpjetë
Rrëshqiti me frikë.

Tepër e trishtuar,
Tek po zbriste zvarrë;
Shpejt u pikëzua.
Thirri: “Jam UJVARË!”
Kaloj Eldoradon,
MBI Viktorian jam.
Kushdo e kupton,
ç’lasrtësi që kam.
Kërkoj me plot gojën
të quhem Ujvarë.
Më takon në botë
mua vendi ì parë.

Gjithë kataraktet
plot ujë e ylberë
Përdridhnin mustaqet
Shkumë duke nxjerrë.

Rëkeza e shpatit
u gradua vet’.
Bërë si bisht kali,
tha me zë të zbeht’:

“Në hartën e botës
më shënoni mua!
Dhe… (por më kot)
Ishte avulluar…

50)TRYEZA E RRUMBULLAKTË
(Kuvendi ì furçave)
Që të ndreqej puna,
T’shkonte çdo gjë saktë,
Frrap na thirrën furçat
Tryez’ të rrumbullaktë.

Rreth e rreth tryezës –
të gjitha barabar.
Një furçë qimezezë
zgjodhën për të parë.

Kush u mblodhën, vallë,
në atë tryezë?
Ca me “kryq” në ballë
dhe ca të hilesë…

Disa fshijnë teshat
e disa këpucët.
Ca tëpkën si fshesa,
ca si liliputët.

Njëra për të rruar
faqet përkëdhel.
Dhe për t’pikturuar –
ca furça – penel.

Për të kruar ca
pllakat, dyshemetë
Ndonjë bishtin naa:
vetëm për tapetë.

Dhe ca gjembiriqër
Edhe qimebuta…
Pra, Kuvendi nisi.
Sikur plasi lufta…

Njëra mburrte veten:
- Unë jam e sojme.
Tjetra me të qeshte:
- Uj, moj, nga na dole!?”

Pa filloi kërleshja.
Keq u pleksën qimet..
U harrua mbledhja.
Plasën kërcëllimet.

U hodh kryetari:
- A do bëjmë ligje?
S’erdhëm për të ndarë
frone e çifligje.

Me ç’po broçkullisni
ka veç katrahurë.
Veten telendisni.
Shtet nuk bëhet kurrë.

Një furçë e padukshme
Kish bërë kërkesë:
Mes furçave të dukshme
të kish dhe ajo pjesë…

Gjithë drejtësia
u fut ne telash.
Mos, vallë, prapësia
pëlciste më pas?

Shpejt e mori “viston”
e padukshmja furçë.
Siç e kishte guston,
në Kuvend u fut.

- Cila je, s’të shohim? –
pyetën në një zë
Tri furça që donin
t’ishin mbi çdo gjë.

Një zë u dëgjua.
Ì ëmbël, ì butë.
Salla u hutua,
Zhurma u këput.

- Se kush qenkam unë.
të gjithë e dini…
Ju më keni pullë
kudo që të jni…

S’flas për procedurë;
Me ju kam replikë.
Kë furços më shumë,
merr frenat pa frikë.

U tundën, u shkundën
gjithë furçëria…
Disa qimet shkulën.
Krisi zallahia.

Ca e kishin qejf.
U shkonte për shtat.
Të tjerat tërë mllef
U mbushën inat…

U ngjit në podium
një furç’ arkeologësh:
- Mos u mbani shum’
si ì mbyturi pas flokësh!”

Këtë zë tam-tam
Unë e njoh me rrënjë.
Të lyen e të lan;
Kë s’do, e bën kërmë…

Kryetari shkundet.
Thekson fjalëpakë:
- Furça e padukshme
emrin e ka LAJKË.
Siç tha parafolsja,
S’i duhet besuar.
Ndryshe na ha mortja;
Ligj pa miratuar…

(Botuar si vëllim më vete me të njëjtin titull nga shoqata “ÇAJUPI”
Red. – Dr. Vasil BICI (filolog)
Faqe : 90
Gjirokastër: 1999)

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:23

TASIM KËNGA, TASIM NURI
(Poemë – homazh dhe poezi kushtuar poetit e shkrimtarit te mirenjohur per femije dhe mikut tim Tasim Gjokutaj me rastin e 10-vjetorit te ndarjes nga jeta)

Hej, male të Kurveleshit,
Burim force, gjallëri!
Gjiri kurrë nuk u reshti:
Dhe shkëmbinj dhe butësi…

Butësi malesh n’blerim
Zbritur-o në qytet guri;
A nuk ishe ti, Tasim,
Tasim kënga, Tasim – nuri?

Nga male të ashpër zbrite
në shpatull të Malit Gjerë,
ku Kështjella murmuriste
historitë sërë-sërë…

Përball’ kështjellës gjokutajt
u ndjenë si kështjellarët
e sapo kthyer nga luftrat;
Sërish në punë – të parët.

Gjokutajt - një derë e madhe
për besë, për atdhetari.
Zjarr në shpirt, Tasim, të dhanë,
Mençurinë - pasuri.

Kryeqendr’e Labërisë,
Vatër e Argjiros trime,
T’u bë strehës e rinisë,
Një djep ëndrrash ibërshime.

Gati dyzet vjet të shkuar,
o urti, ardhur prej malesh;
Përmidis shokësh rrethuar,
tek “portat e dijes” u ndale…

Porsi malet zën’ në valle,
Sup më sup e kokë më kokë.
Jeta jote djaloshare
nisi plot me miq e shokë.

Kush s’të njohu mes të gjithëve
me atë ballin e lartë?
Kush s’ta njohu mençurinë,
gojën që t’buronte mjaltë?

Shumë rrallë ndodh në jetë,
të zesh shoqëri të gjerë.
Plot vullnet, gjithnjë ì qetë.
Kush s’të mbante mik me vlerë?

Kush s’u josh prej çiltërsisë,
çiltërsisë që rrezatoje!
Kush s’u ngroh prej ngrohtësisë,
ngrohtësisë së asaj goje!

Ì doje, të donin shumë
mësues të rnj e veteranë.
Buza jote s’tha “Jo!” kurrë.
Të rrëmbeje me shakanë…

Dhe serioz, kur e desh puna.
Tërë humor rast pas rasti.
Nga e hëna tek e shtuna
si’ì le qetë librat tek rafti…

Kulturë rroke sa deshe.
E përcillje përsëri…
Si mësues dhe poet,
si qëmtues me mjeshtëri.

Dhe mblodhe lulet e pllajave;
Kodrave të Kuçit ì zgjodhe.
Me këngë zogjsh e arom’ lulesh
hyre në botën fëminore…

Hyre në zemrat e njoma,
të mos dilje kurrë më.
Nuk t’u lodh njëherë dora.
Nuk të mposhti ty asgjë.

Edhe zemrën që s’të bindej;
sa munde e bëre zap.
Ç’të thosh shpirti, e arrije
me shumë mund, porse pa fat.

Me kursim ta dha natyra
shëndetin e dëshiruar.
Të dha dritë te fytyra
dhe shpirtin e flakëruar.

Të dha këngët e gjithë zogjve,
që t’ì ktheje ti në vargje…
Të dha diturinë e kohëve;
sërish me njerëzit ta ndaje.

Nuk e mbajte kurrë për vete
atë goxha mençuri.
Ato ì gjen fletë pas flete
e ngado ku fole ti.

Ua dhe Nikut e Meritës,
që ì doje, o sa fort!
Le per mbesa edhe nipër,
që ta mbushnin zemrën plot.
Atë zë …kumbues, të qetë
ta dëgjoi çdo kuvend.
Në çdo zemër hyje lehtë.
Fjala jote zinte vend.

Se kur flisje, o Tasim,
ligjëroje plot lezet!
Kishe popullin burim.
Në burim u ktheve vetë…

Sa këngë për festivale…!
Vjersha e poema…sa?!
Shpesh ì thoshje zemrës sate:
“Rrih, se kemi punë goxha!”

Edhe rrihte zemra rrihte
e lodhur dhe e sforcuar…
Siç doje zemrën e binde,
por një tjetër hall t’u shtua.

Dhe e ndjeve, o vëlla!
Parandjenja ësht’ njerëzore.
Ndoshta s’bëhej më “shaka”
me dhimbjet që përjetoje…

Kësisoj me shokë e miq,
sa herë ndiheshe ì qetë;
e shprehje fjalën açik:
“Nuk jam mirë me shëndet.”

“Me shëndet në qofsha mirë,
kam në plan këtë…atë…
Dhe në shtrat, mes dhimbjesh shtrirë;
Doje të thoshje dhe më…

Porse, ah, kjo antijeta
s’pati jo aspak mëshirë.
Të ndau nga Niku, Merita
e nga Mirua jote e mirë…!

Ndodhi gjëma për familjen
për motrat, vëllezërinë.
Përngaherë syt’ ì mbylle.
More rrugë për amshim.

Nise udhë…tjetër udhë…
Në udhën e mos harrimit.
Gjysh, xhaxha, baba e burrë,
Dajko, vëlla… drejt përjetësimit.

Të përjetësoi vetja.
Të përjetëson çka le…
Gjithkush ty të mban te zemra.
Siç ke qenë, ashtu je.

Muaji yt qenkish ky prilli:
Prilli të solli në jetë.
Prilli jetën ty ta mbylli.
Priilli ì bukur dhe ì serte.

Të mori, Taso! Jo gjithçka.
Të la prapë midis nesh.
Emrin dhe veprën ta la.
Më se ì gjallë do jesh.

Mijëra fëmijë ushqeve
me atë vargun gazmor.
Mijëra zemra ì rrëmbeve
ç’përmban gjaku arbëror.

Buzëgaz edhe syndritur
je në ballë të shtëpisë.
Lart më lart do jesh ì ngritur
n’Panteonin e lavdisë.
(Prill 1998 – prill – 2008)

6) Ì GJALLË NË GJALLËRINË
E KËNGËS
(Mikut të hershëm Tasim Gjokutaj)

Ì zuri pezmi bilbilat në pyje:
- Ku u iku zëmbledhësi durimtar?
Diç çuçurit bota e fëmijëve:
- S’po shohim mikun tonë bujar…”

…Ti që lulet, burimet e zogjtë
ì shndërrove me merak në vargje;
Ti që thesaret e popullit kryezot
dije t’ì ngrije në piedestale…

Ike…Jo. Mbete në vezullim,
ì qetë në ngrohtësinë e zemrës.
Ike… Jo. Je një zë plot gjëmim;
ì gjallë në gjallërinë e këngës.

17 tetor 1998

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:24

Jorgo S. TELO

SFIDANTI LEGJENDAR
(Kapedani zagorit Kiço Vlashi)
(Poemë)

Shtëpia botuese “ARGJIRO” GJIROKASTËR 2004
Redaktor letrar: Virion GRAÇI (Shkrimtar)
ISBN: 99943-663—1

JETO,NJERI, JETO!
(Ne vend te parathënies)

Poema “Sfidanti legjendar e Jorgo S. TELOS duket se e përfaqëson më mirë se çdo libër tjetër autorin në tërsinë e rrethanave të tij jetësore. Poema bashkon me natyrshmëri autorin me vendlindjen, bashkon kohën e sotme me kohen historike, bashkon zenitin e moshës burrërore me viset parajsore të fëmijërisë, bashkon të vërtetat me përfytyrimet e gjalla artistike.
Ì lexova me ëndje vargjet e kësaj poeme, ì përcolla me ankth e kënaqësi, siç ndiqet në qiell fluturimi ì një zogu, siç ndiqet udhëtimi ì diellit nga lindja në perëndim. JETA dhe BOTA më erdhën më pranë, m’u bënë më të bukura, më të kuptueshme dhe më të dashura.
Është thënë: arti flet më shumë se njeriu, vepra artistike është më e fortë dhe më jetëgjatë se autori ì saj. Do të shtonim: Jorgo Telo mbahet ì fortë dhe krenar në betejën e përditshme të ekzistencës, sepse shpirti ì tij nuk është gjymtuar nga tërmetet e shpeshta të tranzicionit. Nga shpirti ì tij fjalë të ëmbëla dhe vargje të bukura dalin edhe në këtë prag 60 – vjetori të moshës së tij.
Jeto, njeri, jeto për të gjithë ne!

24.11,04 Virion GRAÇI

Është krenaria më e paqme, kur e di dhe e ndjen përse krenohesh; sidomos kur krenohesh për vendlindjen dhe figurat e saj më të spikatura në rrjedhën e viteve e përgjatë rrugës së historisë…Ia vlen të krenohesh për ata që kanë ditur të ngrenë e të mbrojnë jetën , traditën dhe vlerat në këtë krahinë të thellë e të izoluar, por tepër të pasur me histori dhe merita të shumta të \çmuara që kultivojnë respekt e krenari.

Atyre zagoritëve e lexuesve të tjerë, që konvergojnë me kësi ndjenjash
të bukura, ua kushtoj këtë libërth.

Autori

“Perëndi e trimërisë
është mëm e Shqipërisë.”

N.FRASHËRI

“Luftën që prish njerëzinë,
Nuk do ta doja kurrë.
Por, në më prekshin kufinë,
Do të luftoja si burrë...”

(A.Z. ÇAJUPI)

Shumë ndodhi që mbajnë
“vulën”e Zagorisë,
Një “aromë” kanë...
Veç të Shqipërisë...
Presin të shtjellohen
n’faqe të historisë.

Autori

H Y R J E

Shëmbëlltyra ime
u shkëput prej meje.
Mori turravrap
majave në male.
Ndaloi në Katal, 1)
u ngjit në Bisej. 2)
Përshkoi Bucelthin; 3)
në Çajup të çmallej...

xxx
Iku fluturim
Shëmbëlltyra ime;
Më la si guxgun
në shtrat ëndërrimesh...

U gjenda mbi Çajup...
(Të qe ëndërr, vallë?)
Tejembanë e brodha
mbi një kalë me shalë.

xxx

Çajup, Kryepllajë! I lashtë sa vet Bota!
Larë në shtrëngata, rrahur nëpër shqota...
Hidh sytë në Hoshtevë
përtej - përkundruall!
Kujto “Drerin tënd”
dyqind vjet të shkuar!...
Shkuan mbi dy shekuj,
dyqind vjet e më...
Hingëllin një kalë...
Një Kreshnik - mbi të.

Flokëshpupurishur
nga troku,
nga era.

Trim jelekqendisur,
borë - fustanella.
Si dhëndërr - mbi kalë
rend e rend e rend...
Nga pas - plot azganë;
kemba s’u ze vend.

***
“Shpejtoni, o trima! Shtigjet duhen zënë!
Asnjë këmbë armiku këtej të mos lëmë!...”

Shkundte krejt luginën zeri i Kapedanit
Nëpër qafa malesh ndalte trokun kali.

Përcillte Dhëmbeli atë zë gjëmimi
Qiejt edhe retë kushtrimin përcillnin...

Gjumin kish përzënë toka e Zagorisë;
Pré për të mos rënë n‘kurth të pabesisë...

***
Kodërza të buta, pyje edhe zaje,
Qumësht erëmirë buroni, o male!

Qumshti shkumëbardhë, aromëtrëndelinë
Rrit veç kapedanë, ushqen trimërinë...

***
Ishe ti, Çajup, (Kanistër plot lule)
Kujt s’ia çele derën,
kujt s’i shtove jetë?
Si fllad - dora jote
të deh me pekule.
Veç... atë që do,
askurrë - lakejtë.

Kushdo që ta çmoi
vlerën nëpër mote,
Për ty është flijuar.
Për ty derdhi gjak.
Për ty mbylli sytë,
falë kësaj toke;
Flijimin ngaherë
paske patur hak...

***
Nëse Zagoria përngjan si kështjellë.
Ballkon i kështjellës qenkërke, Çajup!
Gojëdhënat për ty
rrënjët i kanë thellë...
Nuk ke qasur kurrë
çibanë në trup.

Në dimrat e egër,
në t’ëmbëlit beharë
Ke pritur, përcjellë
bijt’e Zagorisë.
Varr bëre nëntokën
për hasmit barbarë,
Kur me neps t’u sulën
në mote të pistë...
Varr për çdo zaptues, vampir’e hajdutë.
Çajup, i godite me plot zemëratë.
Dhe... me bijt e “Djepit”
ishe e je i butë.
Djajtë ata përballën
me barot e shpatë...

xxx
Pushteti osman
u ça e u gri.
Dhe në Zagori
t’shtrihej fuqiplot.

Tjetër fé të mbillte...
siç donte ai..
I nxinte qëllimi
mbi ballë si korb.

I. GAZI I NUSES VLASHIOTE

Nëna hoshteviate
nusja e re vlashiote
Nga dhimbjet e gazi
klithte e rënkonte...

Sa nuk fluturoi!
Në dritë doli djali.
faqekadifejti,
symargaritari.
Kur klithja e foshnjës
shkundi errësirën,
Nusja
n’rubin t’lotit
fshehu psherëtimën...

(Ligësinë osmane si për ta sfiduar,
Shpejt me emrin KRISTO djali u bekua.)

O ç’i shndriti syri nënëzës lehonë!
Dhe burrit të saj ia nisi një nojmë... *

Ata u kuptuan si dy zogj në maj;
Kur... një djep i drunjtë u shfaq përbri saj.

Në kokën e djepit - gdhendur me merak
Shkaba dykrenore me sqepin si hark.

Prej një mjeshtri kishash shkaba qe skalitur.
(Kiço vocërraku doçkat drejt saj - ngritur.)

I shihte të dy perria vlashiote;
Këngë trimërishte birit i këndonte:

“Rritmu, rritmu, djalë,
M’u bëfsh trup azgan!
M’u bëfsh si drer mali,
M’u bëfsh kapedan!

Nani-nani, djalin-o,
Kush të ka e kush të do!
Kush të rrit të bukur-o,
Trim të trimëruar-o!

Ollollai e ollollo,
Nana-nino, tororo!
Sillna, Engjëll, gjumin-o,
Zgjoma më të rritur-o!...”

xxx
Kënga ndillte gjumin,
gjumin foshnjëror.
Tek kënga - mëkimi,
mëkim prindëror...

Qe miklim prej nëne,
etrish kryengritës.
(Shkab’ e Kastriotit
hidhte syt’ tronditës...)

Ngjante si mburojë mbi krye të djalit.
Rrëzave këngronin thëllëzat e malit.

II. SA LEZET - FILIZËRIA!...

Kur tetë vjeç qe Kiço Vlashi;
Vështrimçelur,
Dëgjimngrehur;
Kryq-tërthor i binte fshatit:
Lumra, Plakëza e Cjepurr…

Shumë bëma trimërie
Ia rrëfente mëma e mirë!..
Xixëllimi i një shkëndie
Ishte mbjellë. Kishte mbirë...

Tëpkën si burimi i shkëmbit;
Pret... S’duron e shpërthen gurrë;
“Shkëndinë” nuk mbante vendi.
Brenda shpirtit u bë furrë.

Kur osmanët mbillnin natë.
Vetëm net’ me gjysmë hënë.
Syri djalit shihte lart.
Perde resh mbi yjt kish rënë...

xxx

Vit pas viti shtati i rritej.
Burrërohej vit pas viti.
Me vërsnikë tek errej, s’gdhihej;
Heu, sa mllef kish brenda shpirtit!...

Vallë, si të flinte qetë,
Kur të qetë nuk e linin?
Taksidarët gusht e vjeshtë
Veç për taksa ulërinin..

Vallë, si të bënte gjumë.
Kur osmanët si urithë,
Hidhnin kthetrat. Fusnin hundët
Të trojet e Zagorisë?

Kapedanë nxorri Lisnaja.
S’mbeti fshat pa një dragua.
U përndizej flakë llabania,
Teksa suleshin - fajkua.

Ç’ishin dushmanë e kopukë;
Të mbushur me prapësi,
Dajak hanin në Çajup,
Lemeri - në Zagori...

Dhe kur gjenin ndonjë shteg
Nëpër natë si lugati,
Kapedanët bënin “ferk”*
Ua ndanin kokën nga shtati...

Tek të famshmit Kapedanë
Çdo shtëpi dërgonte djemtë.
Mandej...nëna e baballarë
Frymëmerrnin më të qetë.

Hapnin toka, ngritnin mure,
Mbanin stane, shtonin vreshta.
Nuset - mbuluar me nure
Rritnin filizat për çeta...

xxx
Rritej Vlashi sypatrembur,
Zemërshkemb e trupfidan.
Djemuria - rreth Tij - gjendur,
E thërrisnin: “Kapedan!”

Vet e zgjodhën për të “Parë”.
Ia mirëçmonin trimërinë.
Pas i shkonin në çdo anë,
Ia mirënjihnin mençurinë.

Fjalë e kujt kish më shumë peshë
N’ato kohra fshat më fshat?
Dredharakë - kryepleqtë...
Kapedanët - shpresë pa cak...

Të paskrupullt - Koxhabashët 6)
E mashtronin vegjëlinë.
Fort ndërkohë Kapedanët
Tek çdo frymë merrnin frymë...

xxx
Sakaqherë u ngrit “Çeta”.
Brenda saj - filiza vendi.
Veç me Vlashin lidhej b e s a.
Kush e njohu e drejt Tij s’rendi?

Nga krejt fshatrat, grupe-grupe,
Turravrap - tek Çet’e Tija.
Pa nisën stërvitje lufte...
Sa lezet - f i l i z ë r i a !...

Kryqëzuan jataganët
E përmbi... pëllëmbët vunë.
Retë në qiell u shpërndanë.
U zhduk mjegulla mbi lumë.

III. TRASHËGIME, KAPEDAN!

Tek një portë gurlatuar
Dendurisht Vlashi kë priste?
Një thëllëzë gushëpikuar
Zemrën Kiços ia “çukiste...”

Me ujë zajesh vasha - rritur,
Ushqyer me erë lulesh.
Dy palë sy të vetëtitur -
Fap mbas pemësh,
fap mbas muresh...

Nga larg sytë për dy zogj
Dot nuk ishin velesitur.
Zemra e njomë sa s’iu dogj
Vashëzës - ende pa u rritur.

Vashëza s’kish fjalë shumë.
Veçse mjaft i flisnin sytë...
Kiçua - si një copë furtunë.
Njeri - qiell,
Tjetra - dritë.

***
Këngë thëllëzore
Djaloshi nuk dinte.
I thosh “luleborës”
Këngë trimërishte...

Se me asish këngë
E ushqeu Nëna
Qyshse në shpërgënjë,
Sa ia thithte zemra!

Vasha syqelquar
Enkas ndalte hapin;
Pak për t’ia kundruar
Kapedanit shtatin.

Njeri - trupharlisur,
Tjetra si dudi. 7)
Kush ua kish qendisur
Buzë, vetull, sy?!

Vashëza - hirmadhe
Gjer në bel gërshetat.
Me sy “rrokte” malet,
“Rrokulliste” shkrepat...

Qafa e saj e derdhur -
Lëmuar - fildish.
Kurmi i saj i hedhur
Me “ushqim perëndish...”

Tek ta pa u ndjerë
Hyri përmidis
Veç nga yjt e tjerë:
“Ylli i dashurisë”...

Stepur - bukurie.
Si moskurrë aq pranë.
Balli i asaj Hyjrie
“Drodhi” Kapedanë...

Dhe e zgjati dorën.
Ia hodhi përqafe.
Afroi luleborën;
E puthi në faqe.

Vasha u hutua;
Puthje s’kishte parë.
Vlashi s’u vonua;
E puthi në ballë.

Pupu, ç’përvëlimë -
Në ballë e në faqe!...
Hajde, ç’drithërimë
I rroku sakaqe!...

Befas ajo iku,
Iku fluturim.
Dy fjalë i tha mikut:
“Mirëupafshim, t r i m !...”

xxx
Njëri – tjetrit i dhan’dorën,
Prej prindrish thithën bekimin.
Në kishë vunë kurorë;
Mes dasmorësh rrezellinin.

S’u bë dasmE si gjithë dasmat.
(Kush s’e njihte Kapedanë?)
Gazi i Madh ç’i mblodhi fshatrat,
Mblodhi Çetën me fidanë.

Ç’lezet kishin fustanellat!
Ç’valle mbi tokën e “thekur”?
Një javë rresht u “deh” Hoshteva.
Deh aroma e mishit të pjekur...

Raki rrushi - ballë kazani,
Lëre-lëre, ç’u ndez kënga!
Verë, musht e pekmez mani.
Zemra përndizej përbrenda.

Rrebesh vërshuan urimet:
- Nuse, paç këmbën e mbarë!
- Kapedan, me trashëgime!
Tash një mot… dhe me një djalë!...”

Ç’nur që kish Vlashi mes trimash!
Dhe dhëndërr dhe Kapedan!
Nusja gjoksin - me qëndisma,
Buzëmjaltë, vetullgajtan.

Nuse e re ngjeu çdo derë;
Lyer gishtërinjt’ me mjaltë.
N’atë kohë të zezë-sterrë.
Nusja si lambadhë në fshat.

Sa serioze, aq e bukur,
Sa e mençur, aq e butë.
Në zemër i rrinin strukur
Uratat nga mëma e urtë:

“Bijë, moj, të keqen mëma,
shko, të na nderosh!
Mbi trifil të shkeltë këmba,
mos na turpërosh!
Në atë “oxhak” ku vete,
s’fiket kurrë “zjarri”.
Presin shpatat në sepete;
gati, kush t’i marri.
Hyn në derë kapedanësh;
derë e proto derë...
Prej tyre ke seç të marrësh,
bijo, përngaherë!...
Mençurinë e trimërinë
mbajnë brez pas brezi.
Ajo vatër pret fëmijë…
Malet pret t’i ndezi...”

xxx
Plaka e pleq nusen lëvdonin.
Teksa rrinin tek kambana.
Ta thërrisnin (dëshironin)
N’emër të burrit: KRISIANA.

xxx
E mbas dy vjetësh Krisiana
Ç’gaz që shtoi në shtëpi!
Para syve i folën Zanat:
“T’u bëftë trim Vllastari i ri!”

Ai zë - ardhur nga qielli,
A nga pyjet… Kushedi?!
Në shpirt Krisianës i ngeli.
I tha Kiços plot urti:

- Ç’mendim ke, o Kapedan?
Si do ta thërresim djalin?
A nuk i shkoka Vllastar?
Sa ma thanë Zanat qëpari.

U përndje plotësisht babë,
Hej, ç’i shkrepi Kiços syri!
- S’po ta prish ty, moj, “Sulltanë”,
Na u bëftë lastar biri!...

Sa dëgjoi atë të thënë,
Uli syt’ zonja Krisianë.
Sapo ish shndrruar në nënë;
I shoqi i tha “Sulltanë”.

Qe nderimi më i lartë,
Dërguar si vet nga Zoti.
Vjehrrës Vlashiote dhe “Tatës”
Nipçja i ri brengat ua hoqi...

Lindja e djalit grisi natën.
Për familjen qe sherbet.
Nënë e babë morën uratën:
“U bëftë nipi trim me fletë!”

IV. BABË E BIR NËPËR BETEJA

... Rridhnin vitet... Otomanët
Shpeshuan harbutëritë...
Kiçua - ( prind dhe Kapedan)
Duhej gjendur në çdo “pritë”

Gjithkund ndodhej Kapedani.
Vllastarin e kish merak.
Ndaj e rriti me fllad mali.
E stërviti trim për shpatë.

***
Sa kapërceu të dhjetat,
Përbri babës - dhe Vllastari..
Me të dy krenohej Çeta;
S’hynte “ujk” në qafa mali...

Sa merak i kishin kuajt!
Me ta e ndanin kafshatën.
Rridhnin ditë, javë, muaj...
U bë Zot djali për shpatën!...

xxx
Çeta e Vlashit me kalorës
Ngado shfaqej si tufan.
Lahej me ujrat e borës.
“Rrënjët” kishte në taban...

Jargaviteshin osmanët’
T’i përlanin këto male...
Dorë për dorë - malet viganë:
Përreth “Djepit” - si në valle...

xxx
Nga betimi i djemurisë
Vënjat, lisat shkundën degët.
Prej “dallgës” së brohorisë
Dyer, dritare u çelën.

Ç’bëhej atë ditë të Premte?
Në Kuvend ç’po fliste Vlashi?
“Do T’i mbajmë këto vende?
Të mos lëmë këmbë hasmi!...”

Shungulloi grykash gjëmimi:
“Jeta jonë - për vatanë!”
“Parinë” kaploi “thëllimi...”
S’matej dot me Kapedanë.

Zbriti Vllastari tek kisha;
Dha kushtrim kamban’ e parë...
Dëgjoi Sheperi, Doshnica.
Si në kor - kambanat radhë...

Gjithkush kuptoi sinjalin
Çdo fshat vrulltas u gatit. Gjoni..
Dhe Hilë Dede u gatit,
Ta ndihmonin Kapedanin
U ndez gjaku zagorit...

xxx
Meqë malet s’u përgjunjën,
Zuri ngërçi pashallarët.
Me tërbim mustaqet shkulën
E u bënë krejt të marrë...

Nga bedenat e Argjiros
Kqyrnin malet - përkarshi.
E nga pezmi bënin “firo”
Për Çajup e ZAGORI.

Torrën plane... lloje-lloje,
Turrën turmat rreth e qark.
Shpatet e grykat malore
Rreknin t’ì kapnin në çark.

xxx
Tek stërvitej çeta e Vlashit,
një lajmës behu si era.
Si ngaherë zerin zgjati:
“Përmataanë po viiijnë kopeeera!...”

T’parat hordhi - nga Përmeti
U afruan në Gjurmëmushkë.9)
Çet’e Kiços sakaq “shkrepi”.
Otomanët zuri ngushtë...

Fytafyt - jeta me vdekjen.
Dhëmbpërdhëmb - dita me natën.
Shpata e Kiços s’njihte prehje.
Ftoi n’duel Ibrahim Agën:

- Në e njeh veten për burrë,
Zbrit të çikim jataganët!
(U mblodh djalli nën lëkurë,
Deshi, s’deshi xhveshi armët.)

Rifilloi e rrept’ përleshja.
Një truplis me një sarhosh.
Vllastari s’mbahej nga qeshja,
Teksa shihte atë kodosh.

Si patok dukej agai.
Gëf - gulçonte ndën poture.
U stërstep, kur jatagani
I flutroi ndër shkurre.

Kapedan Vlashi plot duf
s’i la kohë, të nxirrte shpatën:
- Ç’kërkoke këtej, or Buf?!
Dhe më dysh ia ndau kafkën...

Qaf’ e malit u bë shesh
Hordhit’ dyndën turma-turma.
Përpjetë ngjteshin për “lesh”’
Sakaq u “kripej” lëkura...

***
... Brohorima tundi malin:
“Hej,hej.heej! - briti një çetë.
E jehona hovin ndali
tek trojet nën Furrufejkë.11)

Si kërcunj - mbushur me miza
Rrukuku - shpatit matanë.
Nëpër prrenj e nëpër driza
dushmanët s’panë nga vanë…

Shkoi lajmi në çdo fshat...
Gëzueshëm “folën” kambanat...
Çelën lulet shpat më shpat.
(Burrë e bir priste Krisiana)

U mblodhën trimat të tërë.
Në hell shkuan dhjetë deshë.
Vlashiotia me shpirt të gjerë
I mbante “krahun” së r e s ë...

Ledhatoi bir e nipçe;
Me sy ngrohte krejt një çetë...
Krisianës balli i shndriste.
Atje rrezet gjenin “strehë”...

xxx
Osmanllinjtë vit pas viti
U përçapën, u munduan
Një pushtet të zi të ngritnin...
Por kto troje dot s’i shtruan.

Mllefi i mbledhur ndër kristianë
kundrejt hasmit s’kish kufi...
Ndihej gjer tek ca mjeranë,
të mashtruar me dredhi...

...S’ishte parë asaj ane.
të vishte nusja tumane.
Ndaj një këngë prej shekujsh mbeti:

“Mëmë,o mëmë,malli më treti!
Nuk jam veç ca hapa larg.
Diç... s’më lë të vij në prag.
Trëmbem,mëmë,se s’më nje(h);
Kam tumane e ferexhe!...”

Mbi një lis qyqja dëgjonte
Vajin e nuses pleshiote...12)

“Ç’të të them,mëmë,ç’më ka gjetur!
O sa lot që do kem derdhur!...
Dëgjo, mëmë!Lotët e mi
Do të bëhen gjarpërinj,
Të sulen mbi osmanllinj,
Që na sollën vaj e zi...
mëmë,moj,
oii-oiii!...”

Kapedani me të tijtë
S’kapërdiheshin aq lehtë.
Lirinë e donin si sytë.
Për liri s’përfillnin jetë...

Kodra,brigje e përrenj
sa beteja patën parë!...
Kiço dreri me plot drenj
u bë tmerr për pashallarë...

Si e panë,se dot s’ia dilnin
me dredhi e me kanosje.
vendim pas vendimesh merrnin:
“Ta zhdukim Çetën vlashiote”

T’shtinin n’dorë Kiço Vlashin,
U shpall lajmi anëembanë:
“Kush dëfton e kush ta kapi,
i ka hak florinj - një barrë...”

Zanatçinjtë kalimtarë
sy e veshë pipëz i bënë,
të zbulonin Kapedanë;
në kurth Kiçon për ta shtënë.

Vunë merak qeveritarët:
Pse çdo sulm u shonte huq?!...
Shapllo beut “Shko!” - i thanë -
Zhduk në male çdo “burbuq”!...”

Oficerë dhe asqerë
u vërsulën me turrnajë...
(Sakatuar,gjymtyrëprerë
Lanë kockat në shkurrajë..)

Vlashi “tufën” po iaprishte.
Sa s’shkalloi Shapllo beu...
Kaptinën zuri me grushte
e mbi kalë - vrik kërceu.

Forca t’reja nën komandë...
Borizanët dhanë kushtrimin.
Shapllo beu tha dy fjalë:
“Sot o kurrë...do shembim “malin”!...”

Veç vrojtuesve të pagjumë
s’u shpëtonte dot kurrëgjë.
Tek Vlashi shkuan - furtunë.
Brofi Çeta me një zë...

xxx
... Një boshllëk në kraharor
ndjeu Shapllo bej-makuti,
Tek sa ngjitej turfullor
drejtim Qafës së Çajupit.

Parandjenjë a kushedi;
Mos,vallë, fundin kapërdinte?...
Osmanllinj e batakçinj
i shpërndau në gurishte.

Dhe mendoi Shapllo beu,
“Qafën paskam zënë i pari!”
Një damar seç i kërceu:
“Këtu,Vlash, do t’ta hap varrin!”

S’dinte gjë Shapllo katrani,
S’doli profeci e tij...
...Menatë Vlash Kapedani
Kapur kishte çdo pusi...

I tha Çetës Kiço Vlashi:
“Në kurth ta ndjellim “kopenë”.
Sa të mblidhen,mos t’i ngasim.
T’i tërheqim sa më thellë...”

Dushmanët të telikosur
nga Qafa zbritën në fushë.
Shapllo beu rrinte krekosur.
por,një gulç ndjente nën gushë...

... Vringëlluan sakaq armët.
dy nga dy e grupe-grupe.
Sokëllinin jataganët
fjalë shqip e klithma turke...

Shapllo beu ngriu mbi kalë.
Shihte majtaz, djathtaz, prapa...
Si të manovronte,vallë,
nëpër shkrepa,nëpër shkarpa?

Se beu qënkish mësuar,
në sheshe të komandonte.
Kurrë s’kish imagjinuar.
Me “malet” të dyluftonte...

xxx
... Një merak kish Kapedani:
Të diktonte Shapllo benë.
I pasuar nga Vllastari
U turr nëpër jeniçerë.

Vetëtinte jatagani.
Shtrëngoi fre e yzengji.
Mbi kalë – shkabë Kapedani.
Syt’ e tij nxirrnin shkëndi.

Por kope e Shapllo beut
Ishte një hordhi e tërë.
Çeta e Kiços vrau,preu...
Ulërimat tundën vendë...

Shapllo dreqin sa diktoi,
U hodh Vlashi si fajkua.
Ca sejmenë 13) s’i dalloi.
Prej tyre shpejt u rrethua...

Ishin dy me dhjetra vetë;
porse tërr s’ua bënte syri.
Kur sinjalin dha për çetën,
Vlashi pa... si ra... i biri...

“Biir,Vllastaar!Zemrën ma there!...”
Gjëmoi zeri i Kapedanit.
Shkabë u sul midis sejmenëve.
Flakërimë - jatagani...

Ligështuar në tejmasë,
i lënduar gjer në dhëmbje;
Shungulloi pylli D ë r m a z,
sa lisat mbetën pa lënde.

Vrik ia behu lisëria.
E gjithë çeta përreth Trimit.
Derdhi lot filizëria
përmbi gjak të trëndafilit.

Fush’ e Çajupit u tund,
kur Vllastarin pa përtokë.
Kiço Vlashi - zemërshkrumb
hodhi duart përmbi flokë.

Duke shkulur tufa flokësh,
ndoshta lehtësohej shpirti...
Shëndëlliu 14) uli kokën;
iu përul Vllastar astritit.

Kish arritur në kulm mllefi.
Gjaku dejet sa s’po çante.
Kapedani forcë s’gjeti,
Lotët përbrenda t’ì mbante.

Leshrangritur, gjoksgjakosur,
skuqur mëngët fustanella...
Kiçua me shpirt të vrerosur
kapërxeu skërka e shpella.

E sakaq u gjend xhindosur
Përballë Shapllos. Zgjati krahun.
Lëshoi shpatën e gjakosur.
Kokën nga zverku ia ndau...

Një kope e shpartalluar
Në mespyll pa “përçor” mbeti.
Ç’ngelën,ikën të tmerruar...
O, ç’u tall me ta qyteti!...

Pashai i Madh - brenda Kështjellës
Kërrusur - mbuluar me turp.
Në burg rrasi jeniçerët,
pse lanë Shapllon në Çajup...

V. NJË MALLKIM BAJAT

Thirri Pashai Dhespotin:
- S’ndjehem mirë,pa shkoja vetë.
Qysh i erdhi Shapllos morti
Nga një Kiço me një çetë?!

Duhet shkelur ai vend.
Mos ka hequr dorë nga Zoti?
- Thonë që ka burra me mend
e të shpatës mot pas moti...

- Duhen “rrahur” ato anë,
pastaj të sitisim plane...
Më kot nisim ne ushtarë;
Po na mbyt turpi përfare...
xxx
Dhe... rrethuar me sejmenë
në Çajup Dhespoti mbërrijti.
“Shpejt, të shkojmë në Hoshtevë!” -
Një pinjoll i Shapllos briti.

Pas e lanë Shënepremten.15)
Keq u pleksën në Korie.*
S’kishin parë si ato vende;
U turr turma nëpër hije.

Sakaq dolën tek një kodër.
- Aty ndalni! - tha Dhespoti.
(Thirri pranë një palo monstër
dhe i tha: - Ku rri Vlashioti?

- Ja,përtej ndën ato vënja,
tek fshati mbi ata lisa.
(Dhespotin e griu “tënja”.
Iu mbush trupi me “murriza”...)

- Përmatanë nuk shkohet dot. -
hunguriu zoti Dhespot.
E shtoi me kryq në duar:
“Ti, o vend, qofsh i mallkuar!!...”

Saktë s’dihet... Për Hoshtevën
u lëshua ai mallkim,
Apo për Hijen 16), ku ngelën
eshtrat e Shapllos n’harrim?...

xxx
(…Shumë frymë janë shuar...
U përcollën qindra vite.
Dhe një pyll “Hije e Mallkuar”
Quhet sot e kësaj dite.

Pas një mallkimi bajat
mori turma rrugë kthimi.
N’Zagori nëpër çdo fshat
pllakosi heshtja,trishtimi...)

Në Hoshtevë ra pikëllima:
Kapedani mbet pa djalë.
N’qiell shkrepën vetëtima.
kur Vlashioti tha ca fjalë:

“Mbahu, Krisi, burrëreshë!
Këto troje s’kanë mortje.
Lindin Prijsa për qëndresë,
Siç kanë lindur nëpër mote...”

xxx
Shtrëgoi dhëmbët Kapedani.
Hodhi sytë në Dërmaz.*
Në oborr kali i Vllastarit
Shkrofëtinte plot maraz.

Pikëlluar - tejet Çeta.
Përcolli shumë fidanë.
Porse që të mbahej jeta.
Djem të tjerë nënat dhanë...

Iu ndez zemra Kiço trimit
Përditë Çeta përtërihej...
(Zagoritët saktë e dinin:
Sërish “Dhelpra” do avitej...)

VI. I PAEPUR GJER NË FUND

Për humbjesh që kish pësuar,
Nuk harronte “Porta e Lartë”.
Për krahinën që s’iu “shtrua”,
Taborret rinisi prapë...

Dhe u sul më e tërbuar
Dhelpra plakë otomane.
Disa fshatra u rrafshuan...
Kokën nuke ulën malet.

Gjuhë,virtyte,zakone
u mbrojtën,siç mbrohen syt’.
Kurrë s’mund të tjetërsohej
gjaku u pastër zagorit.

Sa fshatarë me taban,
Qindra të tjerë - me besë;
Bënin be: “Për Kapedan!”
Tek qëndresa kishin shpresë.

Me Të s’qe vetëm Hoshteva.
Me Të mburrej gjithë krahina.
Çajupi, grykat e thella
Ç’krenari ndjenin për trimat!...

xxx
Se nga mbiu një renegat?!
Spiunoi faqenxiri...
U turrën sejmenët lart;
Trimërinë në kurth ta zinin.

Dreri i maleve nuk jepej
dhe pse ndodhej mes çakejsh...
Përball’ Tij dhe mali stepej,
Fytafyt kur u përlesh...

Shkëndijonte jatagani
përmbi koka jeniçerësh.
Nuk përmbahej Kapedani.
Kryedre o midis drerësh!...

Dhjetra turreshin ta kapnin.
Ai ishte i pakapshëm.
Sapo njohu renegatin,
Fluturim ia nisi shpatën.

Porsi dem tradhtari palli,
Kur iu ngul shpata tek fyti.
Mbi të ra mallkimi i malit;
Në humnerë e vërviti...

***
Dalngadalë po “tretej” Çeta...
Goxha djem në Katal16) ranë.
Vlashi pa nga Furrufejka 17),
Pa luginën tej e mbanë...

Me vërtik u hodh nga kali.
Çau shteg mes jeniçerësh.
Në lajthishte diku ndali.
Lidhi plagët.U ngrit njëherësh.

Zhveshi shpatë e jatagan
Kish dy duar për një kokë.
Disa herë iu qasën pranë.
Disa kokë hodhi përtokë.

Tek përleshej një me pesë,
Një surrat iu shfaq në ferrë.
Ndjeu shpim... Gjoksi u ndez...
Edhe ra...
me krahët nderë...

Nëpër tym... në agoni,
Si Ëngjëll iu shfaq Vllastari.
Flatrabardhi si Ai
Mbi qerpik të babës ndali...

Me një shpresë të bardhë lirie
Butësisht mbylli qepallat.
Trimat që i rrinin mbi krye,
Nxorrën jataganët,pàllat.

I kryquan kryq mbi Të
Mbi gjoksin që i gjakonte.
Iu betuan një nga një
Trimit të Nënës Vlashiote...

PËRCJELLJA

Retë
nëpër qiell
u mblodhën,
u nxinë.
Nisi një shtërngatë,
shpatet
shungullinë.
Në Shqiponjë e zezë
depërtoi retë
Tejpërtej lajthishtes
hodhën zjarr
rrufetë...

Tokë edhe qiell
keqaz u përleshën.
Ç’vjeshtë ogurzezë
qënkish ajo vjeshtë?...

***

Në Sheper, në Ndëran vatrat ndjenë drithmën.
Në Konckë e Topovë majëmalet klithën...

Në Bucelth thëllëzat ndalën këngërimin.
Në Zhej, Nivan, Lliar shpirtrat mbuloi “dimri”...

Vikamën e parë thëllëzat e dhanë:
“Upupu,moj motra!Vranë Kapedanë...”

Përollën vikamën koriet e skërkat:
“Drerin zagorit kafshuan “nepërkat”...”

xxx
Në krejt Zagorinë,
në pllaja,në pyje
Porsi hark ylberi
n’qiell Shqipërie
Në gjoks të Vendlindjes
mbiu një M o m u m e n t...
Një Kreshnik mbi kalë
shpatëzhveshur
rend...

***
Këngëtari popull,
si ngaherë,
s’priti;
Këngën Kapedanit
krejt taze
ia ngriti:

“Protovjeshtë seç erdhi karta.
Kiço Vlash, të erdh mandata!
Tetëdhjetë sejmenë prapa.
Tetëdhjetë sejmenë qenë,
Vranë Kiço Vlash lulenë...”
xxx
... Dhe pse ra Vlash Kapedani,
Mbeti shembull trimërie.
S’mundi, jo, osman dushmani,
Zagorinë t’bënte nahije18).

Vitet një nga një pasuan
mbi këto male dhe shkrepa
Zagoriti s’u nënshtrua.
Mbeti Zot... n’ trojet e veta.

xxx
Në zenith të jetës u vra Kapedani
E me zë lugine vajtojcat e qanin...

Ato s’ishin vaje,
ato ishin k ë n g ë.
S’paska lezet loti
për trimat e rënë!...

xxx
N’Altar të martirëve
Vlashin sot shikojmë
Mbi ballë - djali-Engjëll
qark - trimat - “kurorë”
E rrezet diellore
si a u r e o l ë.

Do të këngëzohet
nëpër gjenerata,
Siç u shkon për shtat
majave të larta...

E P I L O G

Shkoi nga shkoi i m a z h i...
sërish erdhi prapë.
Përmbi supe mbajti
vite plot shtrëngatë...

Përsëri u kthye
shëmbëlltyra ime.
Seç m’i mblodhi shekujt
porsi në vegime...

Më solli imazhi
ç’kish parë e dëgjuar:
Ngjarje edhe njerëz
mbi dyqind vjet të shkuar...

***
O Vendlindja jonë!Ku s’ke hedhur rrënjë!
Në palcë të tokës,në male,shkëmbenj.
Degëzimet zgjaten kohëve të thella...
Veç...kurrë s’përthahen. S’bien në humbella.

Veten ndjejmë njerëz
veç në “strehën” Tënde;
Në s’jemi tek Ty...
vijmë me shpirt e mendje...

Zagori & Gjirokastër, 2000 - 2004

Shpjegime fjalësh:
1,2,3,,9,11,12,14,15,16, 17 = emra vendesh në Zagori.
4) nojmë (krah)- shenjë
5) ferk (krah.) =dalloheshin
6) koxhabashët (turq.)= kryepleqtë
7) dudi (krah.)= vajzë shumë e bukur
8) tatës (krah.) = gjyshi
10) sarhosh (zhargon)= pijanec
13) sejmenë = ushtarë te perzgjedhur osmanë
18) nahije (turq.)= ndarje adninistrative osmane; krahinë nën pushtimin otoman.

CIP KATALOGIMI NË BK TIRANË
TELO, JORGO S.
“Sfidanti legjendar” poemë; Jorgo S. Telo
redaktor : Virion Graçi
Gjirokastër “Argjiro” 2005
ISBN: 99943-663-5-1
48 faqe

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:26

Pranoni pershendetjet e mia te sinqerta, o bashkekrahinasit e mi te cfaredollojshem, qe origjinoni nga brendia a atij djepi gjigand qe ka per parete kuroren e maleve famoze!
Zagoria jone, vatra stergjyshore e te gjithe zagoriteve eshte mjaft e permendur dhe e pasur me histori, me vlera kulturore te arrira dhe shumedimensionale. A nuk ia vlen te krenohemi per natyren aq te bukur e te virgjer te pllajes se Cajupit? A nuk perbejne pasuri kullosore e klimatike shpatet e maleve te jeshilta dhe dendesia e pyllit te Dermazit? Po hapesira e Fushes se Sheperit? Po madheshtia e Dhembelit, Katalit, Bucelthit, Shendelliut,Bisejit? Po bukuria e Remes se Doshnices dhe Derrasa e saj e thepisur? A nuk jane joshese shpatet e shumta me lajthishte e arra qe nga Kodra e Sinorit e gjer ne thellesi te Zhejit? Po ajeri i llagarte tejpertej krahines? Le pastaj ujerat! Nuk arrij dot te numeroj aradhen e gjate te burimeve te mirenjohura per cilesine e rralle qe kane: qe nga burimet me fame te Cajupit e duke mos harruar Bambullin e Sheperit, Gurrxhanit e Nderanit, Kroin e Mikut te Topoves, Gurren e Konckes e te Nivanit, Gjinecin e Sheperit, Gjonin e Gjerdhomin e Zhejit, Calakun ujelehte te Konckes e mjaft e mjaft burime te tjera, te cilave nuk ua mundem t'ua kujtoj ne keto caste emertimin domethenes qe kane e qe per shekuj kane prodhuar e mbajtur jeten njerezore ne Zagorine tone.
A na merr ndopak malli per kenget e vallet zagorite?
Sa te pasura e te kendshme qe jane!
Sa histori e mesazhe shpirterore percjellin!
Por, sa keq qe tok me njefaresoj braktisje qe po i behet krahines nga mjaft familje, po kaq e rende eshte edhe humbja e nje pjese te konsiderueshme te trashegimise kulturore shpirterore individuale apo kolektive, te emertuar apo anonime.
Mjerisht ne kohet e shkuara keto humbje ishin me te medha.
Klima e re qe po fryn edhe ne luginen tone edhe ne mendjen e zemren e cdo zagoriti po mundeson te dy ekstremet qe lidhen ose jo me trashegimine shpirterore zagorite: Kesisoj ia vlen te theksoj aktualitetin e vaket ose te shuar folklorik. Pakesimin e ndjeshem te dasmave e veprimtarive ku demonstrohet isopolifonia zagorite, po e veme re te gjithe.
Eshte e vertete qe stina e internetit dhe e botimeve pa censure, po sjell prurje te shumta ne rrafshin letrar, ne shpejtesine e komunikimit midis zagoriteve e botes se madhe... Por mos harrojme humbjet e vlerave.
Na ben thirrja Zagoria nene t'i qemtojme e t'i sistemojme ne ruajtje keto vlera, duke pershfaqur dashurine per njeri-tjetrin e jo nihilizmin vrastar te shoqeruar nga ambicjet ogurzeza.
Na ben thirrje e na lutet vendlindja ta duam e ta nderojme perhere. Ajo po na lutet ta rindertojme sic po e veme re kete dukuri pothuaj ne cdo fshat aktualisht. Sa bukur, kush ka mundesi e nderton!
Nisur nga pamundesite emia fizike, pergezoj gjithe ata djem e vajza, si dhe burra e gra zagorite qe po e mbajne te ndezur zjarrin e jetes ne krahine, duke mos e shuar prushin qe do sherbeje per te ndezur zjarrin nw te ardhmen.
Jane te shumte sheperiotet, topovitet, hoshteviatet, konciotet, zhejotet,lliariotet, doshniciaret, nivaniotet e nderaniotet qe po rikembin vatrat e veta e cdo fshat. U lumte te gjitheve!
FAALEMINDERIT, O BASHKEKRAHINAS T MI ME VIZION TE QARTE PER TE ARDHMEN TUAJ E TE ZAGORISE SONE TE PERBASHKET!
Sa shume kam per te thene, por e ndiej qe po u grabis padashur kohen tuaj te cmuar.
Per kete ju kerkoj ndjese.
Po perfundoj me kaq kete here, qe te kuvendojme, po deshi fati edhe me tutje ne kohe..
Pa, serish ju pershendes, duke deshiruar te jeni te shendetshem, kudo qe jeni; t'u prije mbaresia e fabardhesia gjithkund qe gjendeni, duke u shkundur nga mendime e padobishme per krahinen e per zagoritet atdhetare, punedashes. liridashes. dijedashes e kulturedashes.
Me miredashjeveneracion per cdo zagorit
JORZAGORITI

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:26

Poezi nga Jorgo S. telo për të përshëndetur
ngadhnjimtarët kosovarë
per pavaresine në ditët e njohjes globale

BRITMA E LOTIT DHE E GJAKUT
(Baladë në dy kohë)

Koha e parë(1999)

Sërish loti yt u përzje me gjak,
e gjaku të trazua me dhe…
Mos do mbetet ì shkretë çdo prag?
Mos veç heshtja do ngelet atje?

Larg e pranë të kam, moj Kosovë!
Larg… se nuk mund të vij dot tek ty.
Pranë… se të kam këtu çdo orë;
Pranë, se më ke mbirë në sy…

E etur për liri derdhe, o sa gjak!
E gjaku po të nxjerr britma e lot.
Loton çdo nënë e çdo vocërrak,
kur trimëria trondit këtë botë.

Loti yt – m’ì madhi n’Europë.
Lart e ngre nivelin e deteve.
Prej dhimbjes çdo shpirt u përlot.
Loti yt – piedestal ì derteve…

Loti yt – ja, ja po sokëllet.
Britma e lotit dëgjohet ngado.
gjaku yt përvëlon tepër nxehtë.
Loti ì largimit thërret: “Jo, joo!”

“Jo, ende nën kthetra shtazërie;
Jo, ende nën “Shpatë Demokleu”.
Jo më pas traktatesh vrarëlie;
Jo më, duke ikur nga Atdheu…

Britma e lotit – një thirrje malli.
Loti ì Kosovës s’lyp mëshirë.
Gjaku ì Kosovës – gjak shqiptari;
Britma e lotit ribën Shqipërinë.

(Shuaj, o lot, zjarret e shtëpive!
Laji, o lot, pragjet e përgjakur!
Mbyti, o lot, kasapët e fëmijve!
Shndriti, o lot, shpirtrat e përflakur!)

Britma e lotit, krisma e pushkës
Gjithë botën e shkund nga dremitja.
Britma e gjakut të malit e fushës
Shpresa, ëndrra ì zhvesh nga sfilitja.

Koha e dytë: (2008)

Dhe prite, Kosovë, nën britma loti
Dhe pret ende nën krisma zemrash.
Prite ditën e pritur prej qëmoti..
Mbi themele gjaku brez pas brezash.

Aureolë lirie ke jasharët.
Ademin e të tjerët ke themel.
Liridashësit e botës ke idhtarë
Si trime vetveten ke model…

Britma e lotit, klithja e gjakut
Kërkuan shpagë, donin LIRI…
Nga kërthiz’ e foshnjës te thinjat e plakut
U ndez çdo qelizë e “AMËS” SHQIPËRI.

Ç’pamje makabre ka parë Universi…!
Ç’drithma llahtarë, ç’ndjekje pa fund…!
Shtazët vampire sa jetë prisnin;
Sa ì pashpirt një shekull u përfund!

Ndezja e gjakut, ndezja e lotit –
Flakë që digjte epshet serbiane.
Flakë e lindur në zemra baroti.
Flakë që dogji planet shafrane…

Flaka e përndezur në çdo flamur
Priu në beteja, priu trimërinë.
Ëndrrat makute shndërroi në zhur.
Në vatrat e Tua përlindi LIRINË.

Britma e lotit – luftë dhëmbpërdhëmb;
Një britmë që s’ndalet me fjalë.
S’ì teret loti Shqipes mbi shkëmb,
PAVARËSINË po s’puthi në ballë.

Pavarësinë e vetshpalle, Kosovë,
E pret të njihesh nga bota mbarë.
Kjo botë turli, ta mendojë hollë,
të mos lozë më me shpirtin shqiptar!

10 prill 1999 – 25 shkurt 2008

KOSOVA NGADHNJIMTARE

Prej dekadash u ngut Europa.
Politika mendsh kish lajthitur…
Si mall për treg u pa Kosova
E mbeti një sherr ì pashqitur.

Përgjakja e tokës martire
Vazhdon…Nuk dihet sa shkon.
Në kulisat e kanelarive
Çdokush djallëzi piketon…

Si do shplekset ky lëmsh djallëzie?
Mos vetë “dreqi” do lëshojë pë?
Sot lipset kjo makinë histerie
Të shkallmohet nga e zjarrta U.Ç.K.

Boll më me trysni dhe me lutje;
Boll më me zëra “pacifistë”…!
Sot trimëria e rizgjuar duhet.
Tjetër ‘valle” të shohim në pistë.

Tetor, 1998

V L I M

Dhe erdhi që nga përtej oqeanit
Kumboi një zë demokracie...
Kumboi në qiejt e Ballkanit
Vlim në zemrat e pleqve, fëmijëve.

Dyqindvjeçarja demokraturë
Ç’hije ka, kur ndodhet midis nesh!
I tremb petalet çdo diktaturë,
Se botën në të zeza e vesh...

S’KA MË ZI

Kur marrohet mendimi njerëzor,
Kur truri shnderrohet në “hirrë”;
Kur forcën e mendjes s’e përdor,
Kur bëhesh një djall me brirë.
s’ka më zi...

Kur marrohet soji njerëzor,
me Hiroshima,
Mathauzen e Otranto
terrorizohet bota larushe...
Kalendari botëror
me “Ot“11 shtatorë”,
“9 janare”
e “15 marse” mbushet...

FAJET E HISTORISË

Shqiponja rreket t’ì ketë të dy krahët;
Të flatrojë hsareshëm nëpër kaltërsi.
Gjer sot terren donin “djajtë”,
t’ia shkurtonin pendet gjithsesi…

Dhe turret shqiponja fluturim.
Përgjakur për liri gjysma e saj.
Përgjërohet ajo [për bashkim;
të ndreqi historia
goxha faj.

L Ì R Ì A

LIRIA –
ëndërr e trëndafiluar.
LIRIA –
pranverë e nusëruar.
LIRIA –
heshtje e arratisur.
LIRIA –
trishtim ì gremisur.
LIRIA –
xixëllimë e syrit.
LIRIA –
qiell ì qeshur ì prillit.

SHQIPËRI – DHIMBJE E BALLKANIT

Varfëria – buzëçarë.
Shpirtgremisur – robërie…
Shkuan dy mijëravjeçarë.
Dimërorë fund e krye.

Njëzet shekuj dot s’të grinë.
Dymijë plagë – gulç vullkani.
Me gjak shkruar hoistorinë,
Shqipëri – dhimbje eBallkanit!

MOJ KOSOVË, GJAK KASTRIOTI!

Moj Kosovë, gjak Kastrioti,
ç’të mbuloi gjaku dhe loti…

Hasmi që kaptoi pragun,
mizorisht të hodhi lakun.

Ta hodhi lakun te “shpirti”.
Të dërmoi, të sfiliti…

Amaë nuk priti trimëria.
S’la të mposhtej krenaria.

Nëpër gjurm’ t’Adem Jasharit
shkoi çdo zemër shqiptari.

Kur të zun’ ethet e forta,
u trondit Evraopa, Bota.

S’prite më fatin e sertë,
se fatin e bëre vetë…
shkurt, 2008

ZEMRA DJEG, GOJA TREGON
(motiv popullor)
Sa herë zemra përvëlon,
goja nis e numëron
dertet e Kosovës trime,
të paepurës martire.
Të përgjakurës mdër mote;
ballërrahurës prej shqote.

Nrehur gjëmbat ca iriqër
Serboslobodanoviçër.

E donin Kosovën kece.
Kokëulur dhe memece.
Donin t’ì hiqnin flamurë,
Gratë të mos lindnin kurrë.
Donin t’u ndalonin shkollën .
Në rrëzë t’ua prisnin dorën.
Dhe ajrin t’ua raciononin,;
anëekënd ta serbizonin.

Nuk është parë
as dëgjuar
Kaq të vrarë,
të shkrumbuar.
Kaq fshatra
të shkatërruar.
Ptu,
Shovenë të tërbuar!

JETA E SHQIPES – TYM E FLAKË…
(motiv popullor)

Hajde, hajde, seç ka vajtë:
Shqipja nëpër tym e flakë…!
Fytafytas me barbarë.
Kush ta gëlltiste më parë.
U vërsulë Perandoritë.
Por këtëj grisën turinjtë…
Le ku gjëmonte boria;
Merrte fjalën trimëria.
Kur fillonin dhelpëritë,
ndizej truri, shkrepni sytë.
Ja, kështu – me pushkë e penë
u desh të mbronim folenë.
Shkrirë jetën goxha burra.
Ballëskuqur në furtuna.
Pë flamur të Skënderbeut,
u ngritën burrat e dheut”
Mic Sokoli gjoksin shqeu.
U ngrit Shota, Buletini,
Çeçoja dhe Ismaili.
Gjithë të tjerët me penë
në ballë të epokës qenë.
U trondit Europ’ e plakur,
se në Vlorë u ngrit bajraku.
Një bajra ì kuq me shkabë.
Nëpër shekuj ç’nuk ka parë…!
1982

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:26

PËRBALLË SHTËPISË SË ÇAJUPIT
(Motiv popullor)
Nga Jorgo Telo

Rrëzës së Dhëmbelit mes pemësh mbuluar,
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Përballë shtë[pisë tjegullambuluar
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Mbani Andon Zakon ju ne zemrën tuaj.
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Ia grabiti malit emrin e bekuar;
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Këndoi dashuritë,eh, duke vajtuar!
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Këndoi Zagorisë zemërpikëlluar
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
E kaloi jetën me shpirt të malluar.
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Shqiptarët ì thirri n’luft për të luftuar.
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Ì këndoi Naimit, mikut më të çmuar.
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
Dhe “Baba Tomorin” na e dha në duar.
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
E mban Zagoria bir të paharruar.
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
E çmon Shqipëria poetin e shquar.
Këndoni, bilbila
këngët pashteruar!
1955

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:27

BALADË ELEGJIAKE

(Kushtuar Vasil Bicit)

- Zagori, pse t’u tret syri?
- Korba! Më iku Vasili!…
- Sheper, ç’është ky pikëllim?
- Vajtoj Vason – djalin tim.
- Argjiro, pse s’ndihesh qetë?
- Humba Vason, oh sa shpejt!

xxx

…Moj e premte e dy prillit,
jetën ç’ia preve Vasilit!
Ç’ka që hesht Universiteti,
Kodra e Shtufit, gjithë qyteti?

Studentë e pedagogë
kryeulur vijnë e shkojnë.
Tek ballkoni hedhin sytë
të shohin Vason si dritë,
Mos, vallë, ndiejn’ zerin e Tij
larg a pranë a kushedi…?

Duket se flasin në kor:
- Boll po flë, o profesor,
kthehu në auditor!.
Flasin shokët: “Hej, o burrë,
eja shpejt në Prefekturë!”
xxx
Qajnë dy vajzat dhe djali.
Shpirthelmuar , djegur xhani.
U ther zemra për babanë,
i djeg malli për mamanë.
I tret durimi i pasosur
për mamanë e plagosur.

Qajnë motrat për vëllanë…
Dhimitri veten s’e mban.
Mbledhur fisi, miqësia
Kujen nuk e nxë shtëpia.
Dridhen lulet në saksi.
Nuk të shohin më aty.
Stepen librat nëpër rafte.
drithërohen fletë e faqe.
Ku shkoi pasioni për punë?
E rrëmbeu i madhi gjumë.
U pre në mes ardhmëria.
Pa timon mbeti shtëpia.

E fëmijët mbledhur tok
flasin të mbytur ndër lot:
“Pa dil, babi, nga “kuvlia”!
Ngrehu, po të pret shtëpia!
Mami digjet nëpër plagë.
A e di në të ka gjallë?!
A e di, baba- lastari,
Në të keq si t’u fik xhani?
Ah moj dhimbje e shumëfishuar,
Ç’Satana të ka dërguar?
Ku qe Zoti atë orë?
Pse s’ia ndali Djallit dorën?
Eja shpejt, babi, o xhan,
Mos na ler vetëm, aman!
Ëndrrat e mira për ne…
Ku i shpure, ku i le?
Ç’qe ky fat i pamëshirë
Që na zezoi shtëpinë?!…
Ku ta gjejmë forcën ne,
Të durojmë mbi këtë dhe?
Zot, o Zot, në na dëgjon,
Gjyko për të ardhmen tonë!
Babi, si duron ndën baltë?
Atje s’ka diell por natë.
Si duron, pa ardhë në prag?
Si duron pa folur pak?
Ne fëmijët e kushdo,
të kuptojmë, o zemër –o!
Dhe atje ku je tani,
dhembin plagët që ke ti!

Babi, Mami, ç’na ka ngjarë!
Kë të qajmë ne më parë?
Një nën dhe, një në spital…
Ku ta gjejmë forcën tani,
ne të mbeturit në shtëpi?

Na ngushëllon njerëzia…
Porsi ferr na ngjan shtëpia.
Shpirti ynë i përvëluar
sa do presë duke duruar?

Zot, o Zot i Madh, ndihmona!
Bekimin hyjnor dërgona!
Mamanë e dashur shpëtona!
Merre babin n’prehrin Tënd!
Balta iu bëftë argjend!

JORGO S. TELO

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:27

Tregim nga Jorgo S. Telo

BEDELI

Ndodh shpesh që teshtitjet e dimrit zgjatin gjer në pranverë. Ka ndodhur që mbi lulet e bardha të kumbullës, qershisë apo mollës të jetë përhedhur edhe velloja e ftohtë e borës. Tregojnë, madje, se njëherë ka rënë borë në atë zonë të thellë malore edhe në korrik, aq sa duajt e porsalidhur të grurit, të lënë shpërndarë arave ngjasonin porsi dele të bardha në kullotë, pasi cipa e hollë e borës ishte shkrirë më shpejt falë ngrohtësisë së sipërfaqes së tokës.
Çdo gjë mund të ndodhë në jetë e në natyrë, kur hyn prapësia…
Edhe atë pranverë, pas një ngrohtësie zhgënjyese të marsit, u “faneps” (siç komentonin më të moshuarit) një lagështi e shoqëruar me ngricë, aq sa gjithë lulet e kajsive, bajameve e kumbullave të hershme, u përthanë e u bënë si të djegura nga cikma e pabesë… Mbetën pemët si të përcëlluara nga ndonjë zjarr i padukshëm.
Sa kish hedhur dy – tri hapat e para pranvera dhe Xhoxhit i mbërrijti një telegram shumëfjalësh, sa dhe nëpunësi i postës ishte detyruar të shkruante ngushtë, duke i mbushur të dy faqet e fletës standard. Kur e mori në dorë dhe nisi ta lexonte, mësuesi “masovik” rrudhi dukshëm buzët dhe tundi kryet. Nuk po merrte vesh, nëse kishte të bënte me ndonjë urdhër apo me kërkesë… Pak a shumë në atë telegram thuhej: Siç jeni në dijeni, më (aq e kaq) të muajit në vijim mblidhet Kongresi i Rinisë në Elbasan. Ndërto një tekst të spikatur, ku të dalë në pah figura e ndritur e Udhëheqësit dhe vepra e pavdekshme e Partisë… Zhvillo prova intensive me grupin e vajzave të shkollës. Grupi të jetë gati me këngën dhe veshjen ditën e ënjte. Të premten me gjithë këngëtaret të jesh në Pallatin e Kulturës. Të kesh parasysh se koncerti jepet para Udhëheqjes…
Vijonte telegrami dhe me disa hollësi të tjera, me të cilat ishte mësuar Xhoxhi prej kohësh…I staxhionuar ishte kurrizi i tij me asi punësh… Por, sepse u ndje më në siklet e si i zënë ngushtë…Jo se nuk ishte mësuar me të atilla urdhëresa. Madje para ca muajsh një kërkesë e së njëjtës natyrë pak a shumë iu bë fare – fare “me sot, me nesër”. Iu desh të përgatiste këngën dhe grupin brenda ditës e tërë natën, se të nesërmen u fut ajo këngë e posaçme në koncertin e organizuar enkas me rastin e dekorimit të kooperativës fqinjë, ku merrte pjesë dhe Kryeministri i asaj kohe. Dhe dolën me sukses.
Ishte mësuar Xhoxhi edhe amatoret me bokërrimat burokratike të atyre që drejtonin problemet kulturore në rreth. I zvarrisnin urdhërat e shkresat për në çastet e fundit, pa gjykuar se sa mundim e kohë duhej për të materializuar një porosi… “Ata mendojnë se mos veprat kryhen me sustë a me një të rënë të lapsit ose me “urdhër të peshkut”apo me një shtypje butoni… Ehuhaa!” – shprehej mes kolegëve të shkollës Xhoxhi.
U ndje vështirë Xhoxhi, se ishte dhe një perudhë gripale, sidomos nëpër konvikte. Virusi i kishte leqendisur nxënësit mjaft. Drejtorisë së shkollës telegrami i ishte dërguar me pak fjalë. Drejtor Mihoja në vazhdën e sistematikut e kërkuesit Lame, kurrë nuk i kishte nxjerrë ndonjë pengesë Xhoxhit , madje përpiqej të ndihmonte me sa mundej. Kishte dhe ai sedrën e vet si dhe mësuesi i pasuionuar për art e kulturë, që në çdo veprimtari të përfaqësoheshin sa më denjësisht, siç e kishte traditë prej vitesh ajo shkollë e mesme e asaj krahine malore.
Si kurdoherë Xhoxhit i filloi mendja e fantazia t’i xixëllonin vetëm për mbarëvajtjen e detyrës që sapo mori. Koha nuk priste. T’i fliste ndokush në ato ditë me intensitet pune, më kot, se ku ndokushi e ku Xhoxhi…Kish një dhunti ai që, po ta sëmbonte një motiv, një temë apo një detaj, niste e bluante e bluante në mullinjtë e trurit e të shpirtit me orë të tëra e mandej, sa vinte letrën e bardhë nën stilograf, kishte për borxh ta mbaronte tërësisht idenë e vet , duke e ndërtuar tekstin sipas një variacioni melodik të tabanit, duke i shtuar dhe ngjyresat bashkëkohore edhe ritmin që kërkonte tematika që i sugjerohej, apo përzgjidhte vetë.
Atë javë, si dhe shumë herë të tjera, po i jepej me telegram tematika e kornizuar prerë e s’mund të shmangej kurrsesi. I duhej vetëm të konstruktonte vargje sa më entuziastë e me kolorit “siç dhe është vetë rinia…”
Dhe teksti i këngës mori frymë plotësisht, vetëm kur filluan provat e para. Riparoheshin vargjet edhe në punë e sipër me interpretet. Pranonte edhe mendime nga dashamirës.
Gjatë një pauze pas dy orë provash intensive, e gjeti të udhës, t’u rrëfente me pathos këngëtareve një ndodhi nga koha kur ishte vetë interpret amator: “Në një koncert qeveritar në skenën e TOB –it në Tiranë unë isha në detyrën e hedhësit të këngës. Mirrte pjesë në atë koncert edhe grupi i paraardhëseve tuaja me një këngë për dritat elektrike. Unë ndihesha me grykë të lodhur nga provat e shumta dhe nga një koncert që sapo kishim dhënë në stadiumin e lojërave me dorë në qytetin e Krujës. Isha hedhës edhe në këngën e mirënjohur të kurbetit, që e kini dëgjuar. Tri këngë ishin nga Mesmali në atë koncert. Besoj e merrni me mend se çfarë emocionesh na kishin mbërthyer. Ishte e para herë që po ngjiteshim në një skenë luksoze e rrotulluese. M’u sëmur gryka, se edhe marrësit e këngëve nuk e mbanin dot këngën në një tonalitet. Kishte raste që e çonin aq lartë, sa unë si hedhës mbetesha “fuori giocco”.Nuk kisha nga t’ia mbaja. Merreni me mend se çfarë sforcimi duhet të bëja, sa të mbaronte kënga. Dihet që kur këngët shkojnë drejt fundit, rritin emocionet dhe tonaliteti ngrihet. Vetëm Tefta nga Sh. kish dhe ka aftësinë që ta këndojë këngën pa lëvizur nga tonaliteti fillestar. Me të ta ka ënda të këndosh… Unë s’e kam patur këtë fat, se urdhëronin të tjerë…”
- Pse nuk dëgjojmë ndonjë këngë të saj në radio, profesor?
- Nuk m’i kanë lënë mua në dorë këto punë, moj vajza!
- Çudi!…
- …Ku e lashë?
- Tek acarimi i grykës.
- Pikërisht…. Dhe e dini ç’masa paraprake kisha marrë? Jo më kot u kam porositur dhe juve kaq e kaq herë… Gjeja ku të mundja qepë e mollë dhe i përtypja fshehurazi ku të gjendesha. Mirëpo atë pragkoncerti madhështor më mbeti një goxha mollë starkinge e porsakafshuar dhe ngeca, se na njoftuan të zinim vend në skenë. Madje patëm nderin të rrinim ca minuta në pozicion statik në qendër të skenës. Vërdallë skenës e pas kuintave endeshin shumë veta. Ne të grupeve dalloheshim nga kostumet popullore që kishim veshur. Plot civilë vinin vërdallë me radio marrëse – dhënëse në vesh. Diçka çuçurisnin, kushedi se me kë… U ndodha në siklet, se nuk kisha ku të lija mollën.Veshjet popullore nuk kishin asnjë xhep. Në silahin që kisha në mes as që mund të vihej. Zumë vend në qendër të skenës e prisnim të hapeshin perdet e rënda. As e shikonim sallën dhe as dëgjoheshin në skenë zërat nga salla e mbushur plot. Vetëm njëherë arritën tek ne (si të largëta) brohoritje e duartrokitje. Kuptuam që kishte hyrë e kish zenë vend Udhëheqja. Emocionet tona u disafishuan. Me ngut e vendosa mollën nën sqetull jashtë këmishës së bardhë. Ende pa u hapur skena, dikush më lëvizi krahun dhe molla ra mbi tapet të skenës.U ndje në atë qetësi pritmërie zhurma e mbytur e rënies së saj. E kuptova që m’u nxeh kurmi e u përskuqa… Sakaq u sulën dy- tre civilë te këmbët tona.
- Po kjo? – pyeti me sens dyshues njëri nga ata.
- Është molla ime. E mbaja për grykë, por shkau e më ra pa dashje, – fola unë i tronditur nga meraku se mos më nxirrnin fare jashtë.
Mbaroi me aq. Si e morën mollën nga tapeti, u larguan menjëherë civilet, se në orën 18.00 fiks filloi ngritja e perdes së trashë. Civilët e shkathët u zhdukën pas kuintave. Vërtet u trondita, por u çlirova, se ajo që ndodhi pa u hapur perdja, mund të më ndodhte duke kënduar e do lija nam… Apo ç’të lëvizur që u bënte krahëve Çavja, interpreti kryesor i grupit, që ju e njihni shumë mirë… Unë e di ç’ka hequr hunda ime, kur hapte krahët si shkabë Çavja…”

- Ne po pimë çaj, se me qepë na bie erë goja, – foli njëra nga vajzat.
- Pasi të keni ngrënë qepë, përtypni ca fije majdanozi dhe arratiset era e qepës, – i sqaronte me durim Xhoxhi.
Mir u kishte thënë edhe për mollë, po ku të gjenin vajzat mollë në atë muaj? Qepë po. Kishin mbetur ende plot nga dimri.
Ndërkohë Xhoxhi kish marrë masa edhe për vete, se sipas telegramit do drejtonte e shoqëronte grupin e këngëtareve të reja në qytetin e Metalurgjikut famoz. Kish blerë këmishë e këpucë të reja. Edhe gravatën ia kish hekurosur gruaja me merak.. Gati çdo gjë për rrugë të largët.
Nën hijen e arrës, të përcjellur nga shumë nxënës e arsimtarë, u ngjitën një pas një në autobuz.
Si ngaherë pothuaj kënduan e bënë shaka gjatë gjithë rrugës gjer në qytet, megjithëse Xhoxhi u fliste shpesh qe të mos e lodhnin grykën me sforcime, duke kënduarkëngë t në tonalitete të larta.
Sa arritën në sheshin “Çerçiz Topulli” një erë tërë pluhur e duke ngritur përpjetë gjithçka gjente mbi asfalt, nuk po i linte amatorët të zbrisnin. Si u qetësua paksa era, e cila për Xhoxhin ishte një parandjenjë jo e këndshme, zbritën dhe filluan të shkundnin pluhurin e “blerë” pa para gjatë rrugës së gjatë e të lodhshme.
Autobuzi që do t’i transportonte për në Elbasan ishte gati. U paraqitën në Pallatin e kulturës, ku i priste Shori, magazinieri i rekuizitës. Mungonin disa aksesorë të veshjes. Mandej do t’u duhej të sakrifikonin edhe rreth dy orë pushim, sa për të ngrënë drekën, por s’u premtonte koha. Iu desh Xhoxhit të binte në marrveshje me shoferin. S’kish kujt t’i drejtohej tjetër.
- Edhe sikur të ishim kunguj, nuk do qëndronin kaq menefrego këta të këtushmit…” – u detyrua t’i thoshte shoferit që do t’i çonte në destinacion atë mbasdite.
- Pashë një nga ata të ekzekutivit që vinte rrotull këtu para një ore, - foli shoferi që ishte vendas. – Ndoshta juve ju priste. Do ketë shkuar për të kaluar drekën. Ju sikur u vonuat.
- Rrugë e keqe kjo jona, or mik! Sos largësia, sos kthesat e gropat, por na mbyti dhe pluhuri. Mund të shkohet pa u pastruar sadopak drejt Elbasanit?
- Po e lëmë në orën 14.30 atëherë, – i dha karar orarit të nisjes shoferi.
- Faleminderit, i dashur! Them se do t’ia kalojmë mirë, – i tha Xhoxhi.
- Për këngë vemi e jo për të keq, – pasoi drejtuesi i autobuzit.
Patën kohë edhe për të ngrënë drekën edhe për t’u rregulluar disi. Dhe në orarin e caktuar u gjendën sërish tek shtatorja e Çerçizit.
Xhoxhi , si fshiu sytë e flokët nga pluhuri, kqyri fillimisht Çeçon hijerëndë, që dukej se po u uronte mbarësi. Xhoxhit iu duk se po shihte në sytë e luftëtarit trim një si dhimbje e trishtim. Dhe si me pavetëdijë i hoqi sytë prej shtatores dhe i zbriti ne drejtim të hyrjes së autobuzit, ku po rehatpheshin njëri pas tjetrit pjesëtaret e grupit. Udhëtarë të rastësishëm kishin zënë vendet nga kreu i makinës.
Sa po bëhej gati të hynte dhe vetë në makinë, para hundëve iu shfaq një djalosh i kuqërrëmtë – pikalosh, i cili me një zë tejet melankolik e gati vajtimtar, i tha:
- Shoku Xhoxhi, kam ardhur i dërguar nga shoku N. për t’i shoqëruar unë pjesëtaret e grupit tuaj në Elbasan.
- Po tani?! – foli si nëpër tym Xhoxhi, i ndodhur krejt i befasuar.
Nuk po i silleshin në shteg të trurit fjalët e duhura, për t’u marrë vesh me tjetrin.
Këngëtaret ndienë se diçka nuk po shkonte dhe u grumbulluan nëpër dritaret e makinës.
- E ç’të them unë?… Tani kjo gjë u bë fakt… U vendos nga tjetërkush…
- Kështu qoftë…Po pse? Ta dimë së paku…
Vajzat po hynin në thelbin e asaj grimce dialogu e një nga një po delnin tek dera e makinës.
- Ç’është, profesor? Do kthehemi?
- Jo, moj, jo! Vetëm unë…
- Po u kthyet ju, as ne nuk shkojmë, – foli e stërkuqur njëra nga vajzat, që ishte dhe më e hedhura ndër shoqet e tjera.
Shoferi e kishte ndezur makinën. Kishte ndonjë pasagjer që kish shfaqur shenja nervozizmi e padurimësie, megjithëse edhe Xhoxhi edhe drejtuesi i mjetit ua kishin bërë shpjegimet e duhura.
- Hajde, vendosni, do nisemi, apo jo? – pyeti qetë shoferi.
- Vajza, ju lutem shumë, uluni në vendet tuaja e mos u mërzitni! – iu drejtua Xhoxhi me një të folur tepër mallëngjenjës këngëtareve të reja, që ishin njëkohësisht edhe nxënëset e tij. Dhe, duke vështruar drejtpërdrejt në sy atë që iu paraqit, vazhdoi:
- S’më vjen keq për gjë, por kam shumë merak, se e di shumë mirë që grupi ka nevojë për prova të tjera. Përndryshe mund të shkasë nga linja e të kënduarit ekzakt. Ti mund ta kesh dëgjuar, mor shok, që sa më shpejt mësohet diçka, aq shpejt edhe mund të harrohet…
- Nuk di ç’të them, – mezi i nxori dy – tri fjalë të tjera prej buzëve kuqaloshi.
Në autobuz shpërthyen ngashërime. Disa nga vajzat, tepër të revoltuara, filluan të përloteshin e të kundërshtonin hapur shoqërimin nga një person i panjohur.
Nën peshën e një poshtërimi të paparashikuar dhe aspak të paralajmeruar e të motivuar, mbeti i tulatur Xhoxhi disa minuta dhe, si e mblodhi pakëz veten, zgjati dorën tek sedilja e parë, prej nga mori çantën e vet. Drejtoi fytyrën nga vajzat dhe mezi pëshpëriti:
- U qoftë udha e mbarë e të na nderoni, vajza! Mirë u takofshim!
Nuk mundte të vazhdonte më. Ktheu kryet në të kundërt, se nuk donte që nxënëset t’ia dallonin djersitjen e ballit dhe njomjen e syve… Si u largua disa hapa nga makina, e ndjeu më tepër peshën e rëndë të ofezës dhe, i mbështjellë nga tisi i një trishtimi të dukshëm, nisi t’i dridhej buza e ndërkohë djersë të ftohta filluan t’ia përshkonin… kurrizin sidomos. Shpirtrat e kreshpëruar dhe qepallat e përskuqura të këngëtareve rrëshqitën teposhtë sheshit tok me autobuzin.
Xhoxhi dhe Çeçoja mbetën fillikat pranë shoqi - shoqit. Çerçizi duke parë matanë nga vendlindja e Xhoxhit dhe Xhoxhin vetë me sy të mbërthyer tek piedestali i shtatores.
Kur autobuzi nuk dukej më, i buisën një mori pyetjesh brenda vetes: Nga kush ta kem këtë? Mirë… po pse? Bigrafia? Edhe mundet… Dosja ime është në duar të tyre…Burgu i tim eti, burgosja e xhaxhait, kushëriri i arratisur e i dergjur burgjeve?…,I kam shkruar me dorën time në autobigrafitë e “fletë – anketat”që na kërkonin. Tjetër se kushëririn as që e njoh fare…Apo mos dyshojnë gjë për karakterin tim? Ndonjë thashethemnajë?!… Sado që përpiqej të hamendësonte diçka, nuk mund të gjente dot shpjegim.

Dy ditë më pas Xhoxhi e ndoqi në ekran koncertin në Metalurgjik. Zuri vend në sallën e madhe të shkollës tok me drejtorin sedërqar e merakçi. Në atë sallë, ku ndodhej televizori “Lura” ishin mbledhur e ndiqnin programe të ndryshme edhe arsimtarë të tjerë, nxënës konviktorë si dhe të tjerë nga fshati.
Porsa filloi këngën grupi i shkollës, një stepje e një si ndrydhje në kraharor ndjeu sakaq Xhoxhi. Vuri duart në kokë. Ç’ishin përqark e vunë re ndryshimin e beftë të tij…Ai u tjetërsua përnjëherë, siç pa të tjetërsuar edhe këngën që nisi drejt Elbasanit…Nuk donte t’u besonte shqisave të veta dhe foli pa adresë:
- More, po ç’dreqin po bëjnë kështu këto vajza? Janë në terezi? Ç’t’u ketë ngjarë, vallë?!…
- Edhe unë po habitem, – i tha me zë të ulet drejtor M. – Sos e dëgjuam vetëm një herë dhe hajde. Këtu u shkonte kënga për mrekulli…
- Këto nuk po këndojnë, mor vëlla, por duket sikur po recitojnë e sikur i ka zënë njeri me shufër…. – iu drejtua Xhoxhi të pranishmëve me një ndjesi mosbesimi tek çfarë po servirej përmes ekranit të vogël. – Ç’dreqin po bëjnë këto sonte? (Se koncerti po jepej drejtpërdrejt) Pse po e nxitojnë kaq shumë, xhanëm, sikur t’i ketë zënë zekthi? Nga hutimi apo nga emocionet po e transformojnë kaq egër këngën? Apo mos ka futur hundët ndonjëri që vetëm shet e nuk blen dhe ua ka katranosur fare?… Epo të kënduar pa nerv e jashtë kornizës së një polifonie nuk kam hasur ndonjëherë gjer tani… - dhe u ngrit e doli, se nuk duronte sa ta mbaronin ato këngën gjer në fund.
Hyri në sallën e mësuesve e ndezi një cigare tjetër, se ajo që kish në buzë sa s’po e përcëllonte.
Keqardhja pushtoi jo vetëm Xhoxhin por tërë shkollën.
Gjatë netëve të mëpastajme gjumi filloi t’i troshitej Xhoxhit si kurrë ndonjëherë. Dhe jo vetëm vuri merak për çka ndodhi , por i duhej të përballej edhe me dokëndisje të disa të “mençurve” të krahinës, që vetquheshin “esnafë” në çdo fushë të jetës, madje edhe në fushën kulturore… Ishin ata që çdo veprimtari që zhvillohej në Mesmal, e shikonin nga “Maja e Olimpit”…
…Kur u kthyen nxënëset këngëtare, që nga larg e ndjenë vështrimin depërtues - pyetës e të veshur me një cohë habie të atyrë që i kishin ndjekur përmes ekranit. Ato iu afruan përgjegjësit dhe drejtorit me një ndjesi faji deridiku të pamotivuar në fytyrat e lodhura nga rrugëtimi.
- Kaluat mirë? – i pyeti Xhoxhi, duke i takuar me radhë.
- Mirë, – u dëgjuan disa zëra.
- Zhvilluat prova të tjera? – pyeti sërish Xhoxhi në çastin kur ato po takoheshin edhe me shoqe e shokë të shkollës.
- Zhvilluam por jo me “Bedelin” – foli kthyesja e këngëve të grupit.
- Me cilin bedel, moj? – foli i shpërqendruar Xhoxhi.
- Me atë, pra, kuqon, që na shoqëroi aq bukur në Elbasan.
- Pse“aq bukur”? – pyeti duke imituar folësen përgjegjësi.
- Ai erdhi me ne gjer ku ishin dhe të tjerë koncertistë dhe zbriti, duke u mjaftuar vetëm me një “Natën e mirë!”
- Domethënë mbetët në mëshirë të fatit? – pyeti drejtor M. edhe me habi edhe me mosbesim njëkohësisht.
- Jo krejt ashtu, drejtor! Shoferi na shpuri atje ku duhej, ku na morën në dorëzim ata që po na prisnin e që drejtonin koncertin. I kishin marrë masat edhe për strehim e gjithçka.
- Kështu po, – foli i lehtësuar drejtor M.
- Bedeli me siguri na shoqëroi, për të mbaruar ndonjë punë të vetën, – tha marrësja e këngës. Si na dorëzoi, nuk e pamë më. – Mirë që erdhi ai person, po pse të mos ishte me ne dhe profesori? Ne u ndodhëm krejt të pakrah në këtë drejtim…
- Ashtu, ë? – tundi kryet Xhoxhi. – Sikur u pyeta se me kë i zhvilluat provat.
- Me ne punoi një nga këngëtarët më në zë të Ansamblit Shtetëror të Këngëve e Valleve… Po ç’e do se…
- Tani e kuptova, – u hodh menjëherë në sqarim Xhoxhi. Po ka qenë vëllai i Vaçes, me siguri ai është përpjekur për mirë, por duke dashur ta përpunojë këngën, pa dashur u ka larguar nga polifonia e mirëfilltë. Ju nuk e merrni me mend, moj vajza, se sa larg ishit nga ajo çka u përgatit në provat e këtushme… E marr me mend se u ka mundur atmosfera plot kolor e ritëm e këngëve e valleve të trevave të tjera, apo të Ansamblit… S’u hedh dot shumë faj…
Bisedën e ngrohtë e të sinqertë tek sheshi para shkollës po e ndiqnin me kureshtje edhe disa djem që ishin pjesëtarë të grupit polifonik të të rinjve të shkollës, që fituan menjëherë emër të mirë me aftësitë e tyre në interpretim të folkpolifonisë vendase e të çdo treve labe.
- Ehuuu, ku këtu e ku atje! – iu drejtua marrëses kryesore njëri nga çunat.
- Nuk kishim se si ta kundërshtonim artistin e njohur, – tha hedhësja e këngës, e cila, nga mënyra se si u këndua atje, kishte dalë fare nga roli…
- S’do mend, – ndërhyri qetë dhe dhimbshëm Xhoxhi . - Ai nuk është një person sidokudo. Por edhe të përpiqeshit disi me takt, pa ofenduar personalitetin e atij, kish mundësi ta ruanit sadopak origjinalitetin tuaj… Se në fund të fundit nuk do bënit ndonjë mëkat. Përkundër.
Xhoxhi u shkëput ca hapa prej grupit të vajzave dhe hodhi poshtë bordurës së oborrit bishtin e cigares. Mandej, duke u kthyer për të hyrë në shkollë, u mori erë disa trëndafilave të porsaçelur e plot aromë.
xxx
Sa herë që takoheshin për arsye pune Xhoxhi me “kuqon”, nëpunësin e kuadrit të Komitetit Ekzekutiv të K. P. Rrethit, tek të dy ndizej ai çasti i mistershëm tek hyrja e autobuzit… Dhe përvidhej në memorjen e secilit ajo diçkaja jo e këndshme atje nën vështrimin e Çeços, i cili dukej se shkërmoqte gjithë intrigat që mund të sajoheshin përreth tij.
- Kam një bindje, se nuk do të të vinte zor të ma çelje zemrën, – i tha një mbrëmje Xhoxhi nëpunësit të kuadrit, teksa po pinin nga një kriko birrë.
- Më dërgoi shoku X. për t’i mbaruar një punë të tijën. Besoj se s’ka nevojë për hollësira…
- Nu do ishte keq të më sqaroje që atë ditë. Të pëlqeu dhe ty të bëheshe “bedel”…
- Jo, për ideal! Por…
Gjergj Durimit edhe në ëndrra i shfaqeshin si liliputë bedela dhe intrigantë të “thekur”, që nuk dinin të ecnin normalisht, por shkarrzeheshin të tulatur e si makiavelë në sheshet e rrrugët e kalldrëmta të qytetit gri…

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:27

SINFONIA E GËRMAVE

12 VARGJET E MIA
Lodhem, duke qëmtuar të ardhmen.
Fle në shtratin e Arushës së MADHE.
Zgjohem nga tringëllima e kristalit të ëndrrave.
Lahem në dushin e rrezeve diellore.
Krihem me dedëzat e pyjeve halore.
Vishem me këmishën e përgjakur të Krishtit.
Udhëtoj sforcuar midis shpresave dhe hiçit.
Çlodhem më së tepërmi duke punuar…
Jshtë bezdive portokollare kam dashuruar.
Jetoj nën përkujdesjen e Engjëjve.
Do vdes me shterimin e ëndrrave…
Ringjallem në sinfoninë e gërmave…

PËR ZOGJTË E ATHINËS BRENDA KAFAZESH

Babnoj përkohësisht
nën rrafshin e tokës.
Veten e ndiej si në pyll.
Ballkonesh zbresin zëra joshës
nga tri kanarina dhe një bilbil.

Atë që s’e bëjnë dot të zotët tuaj,
me plot pasion e arrini ju.
Çlodhni të lodhurit e huaj
dhe mua të sëmurin
gjithashtu.

Athinë, maj1998
VALLJA “ÇALTHI”
(Mall e respekt për këngët e vallet tradicionale zagorite)

Valle gjyshesh
– vallja “valë-valë”.
Tok u lidhi
si gjerdan,
moj vajza!
Hidhnit hapat
shtruar
dalngadalë.
Tundnit futat
me llambro,
rruaza.

Rrotullonit,
vajza
bukuroshe
vallen
zagorite
të kënduar.
E mbi kokë
shamia
fluturonte
mbi fustanin
gjer në fund
lëshuar.

Kraharori, eh, sa u kish hije!
Me gjerdane edhe plot qindisma.
Fekste xhokja – punuar me shije.
Me xhufka këpucët llusrtafina.

Ç’emra mban, o valle stërgjyshore?
“Çalthi”, “Vendçe”, apo “Valle sustë”?
Nëpër festa e festivale u drodhe
Hej, mbi maja gishtash leht’ e butë.

Sa kërcenin ty, harronin hallet.
Thekshëm kur kërcenin nëpër dasma.
Nuset mbushur fjongo e lule alle
ndiznin dyshemetë me dërrasa.

A mos, vall’,
po humb
sot vallja çalthi?
Mos po shuhet,
Heshtaz
në harresë?
O, ç’mëkat
për perlat
që humbasin!
Ringjallu,
moj valle,
pa vonesë!

1998

TË MUNDJA

Të mundja,
të izoloja çmenduritë e motit,
në çdo skaj
të larushanes
botë

Të mundja, të çimentoja
midis njerëzve
dashurinë e Zotit;
të shmangia
çdo divorc.

Të mundja
të hiqja nga çdo skutë
qoftë dhe një predhë
apo minë.
Të mblidhja
yjet tufë
mbi çdo errësirë.
Të shndërroja
armët çnjerëzore
në lodra fëmijësh.
Të shpërndaja
mirësi hyjnore,
ngado
gjer në finish.
Eh, të mundja!

1997

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:28

HEDHJA E ZAREVE
(Roman nga Jorgo S. Telo)

(Fragment I)

- M’u lodhën sytë jashtëzakonisht, Sotiraq! – iu drejtua Gjergji mikut prej qyteti. U bë gati të fikte kompjuterin.
- E sigurove materialin që hodhe? – doli zëri ì merakosur dhe pyetës ì mikut.
- Sigurisht, - tha Gjergji dhe u ngrit të dilte prej dhomës.
- Të të shoqëroj? – shfaqi gatishmërinë mysafiri kaçurels e simpatik.
- S’ka problem. Nuk vonohem. Mos u mërzit!
- Te dal unë? – e pyeti Ksanthi.
- Besoj se s’ështe e nevojshme. Qetësohu.
Në njërin cep të oborrit të shtruar me çimento Gjergji u rrëzua rrezikshëm. Ra aq keq, sa koka iu përplas lemerishëm tek një qoshe e gurtë muri-dere. Pasthirrma e vetvetishme dhe e dhimbshe “Ooooh!” dalë prej llahtarës, nxori në oborr së pari gruan që po dremiste (pas disa punëve ne kopshtra) në dhomën poshtë. Thirrja e dëshpëruar me fjalët”Ç’më bëre, Gjergj?!” nxori nga dhoma dhe mysafirin që ishte në dhomën lart.
Ai zbriti me ngut shkallën, ashtu me çorape, siç ishte brenda.
- Mos bërtit! Nuk kam pësuar gjë! – iu drejtua ì plagosuri Gjergj së shoqes, me merakun se mos griste sërish faqet si disa vjet më parë…Ai ì fliste asaj kurajoz, por nuk po e shihte veten si ishte mbuluar me gjak te freskët e mbivetullën të hapur si shegë e çarë. Gjakun, qe po ikte vrushkull, e ndali sakaq Sotiraqi. Ai nxori rrufeshëm një kartopecetë të papërdorur nga xhepi. Ia vendosi mbi plagë, të mos vijonte gjakrrjedhja. Zërin tërë ankth të Ksanthit e dëgjuan fqinjët.
Vëlla e motër ia behën sakaq brenda oborrit.
Mezi e ngritën Gjergjin me peshë të rritur nga jeta e stërgjatur spitalore. E çuan në dhomën poshtë. Gjergjit ì dukej sikur po vetëtinte qielli në të kthjellët.
-Ti ke shpëtuar nga vdekja në fije të përit sot, mor burrë! – u dëgjua zëri ì Ksanthit ì sapo çliruar prej makthit të disa minutave m parë…
- E kuptova që kisha mbetur gjallë, ndaj të fola, moj e gjorë! – u shpreh si nëpër dhëmbë Gjergji. Sa u rrëzova, vura dorën në balloren e djathtë, ku ndjeva më tepër dhimbje.Vërtet m’u mbush dora me gjak, por, ama, kuptova që trutë nuk ishin hapur; ndryshe nuk do kisha logjikën e domosdoshme të kontrolloja veten e më pas te te flisja ty…
- Mirë, boll! Ç’ndien tani? – pyeti Sotiraqi me një çehre te prishur e fytyrë ngjyrëlimoni.
- Dhimbje dhe aq… Jam mësuar me dhimbje unë…Tani kam merakun e gjakrrjedhjes e të tëtanozit, pa vdekjen do ta lodh, sa të mërzitet me mua… Kushedi, ndoshta heq dorë për ca kohë… Ju lutem lajmëroni të vijë Koçinia sa më parë. Të marrë me vete dhe sendet e urgjencës e kapsa për qepje. Ja që m’u desh ta bëja dhe këtë provë…!
- Ç’provë? – pyeti e shoqja dhe disa zëra njëherësh.
- Hë, provë nëse në këtë vapësirë daljebehari është pjekur ky bostani im, apo jo… - u përgjigj Gjergji, duke treguar kokën e vet me dorën e saktë. – E ç’provë tjetër? Mos harro, grua, se unë e kam korruptuar vdekjen: ì kam dhuruar çdo fëlliqësirë që mund të mbajë një organizëm… Kompromise, de… Nuk ka ç’ì duhet Qoftëlargut një ì sëmurë si unë…
Fytyrat e zbehta të të pranishmëve të sapo rritur ne numër, u qeshën si me pahir prej atij humori të improvizuar nga ì aksidentuari në atë situatë tragjike… Tjetër Gjergj shihnin e tjetër Gjergj dëgjonin.

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:28

HEDHJA E ZAREVE
(Roman nga Jorgo S. Telo)
Fragmenti II

Nga DITARI

18 tetor 1995:
Mot ì përshtatshëm në një ditë sublime për jetën time të troshitur nga idhnimi fizik e makthi shpirtëror. Mes nesh sot ne në spital u gdhi dhe Gori, vëllai ì Ksanthit. U shtri në dysheme mbi ca shtroje të mbledhura nëpër pacientë të ndryshëm. Sot operohem…
(Këtu ndërpritet të shkruarit në faqen e ditarit të për të kaluar në ditën pasardhëse)
19 tetor:
Kur më doli plotësisht narkoza, kërkova të më sillnin orën e dorës, protezat dhe bllokun “Ditari”, ku vështirë e me shkrim të madh e mjaft të keq po hedh:
Sapo më transferuan në repartin e ri të mikroneurokirurgjisë, godinë shtesë e Neurologjisë. Ì pari veprim ishte qethja e rruarja me brisk e krejt kokës nga po ai brber që ma kreu këtë proces edhe në tetor 1992.
Në korridorin jashtë …sërish shumë nga fytyrat e njohura. Kanë marrërrugetim të gjatë per te ardhë posaçërisht për mua. Ndoshta me mendësinë se po më shohin për të fundit herë syçelë.
Çdo operacion konsiderohet si punë shorti… Ose… Hajde gjej ç’kam une brenda grushtit te mbyllur…!
Më pranë meje vazhdojnë të jenë Ksanthi, Petriti, Tomi e të tjerë. M’u desh edhe këtë herë përsëritja në latinisht e shprehjes “Alea jahta est.” (Zaret u hodhën) dhe ì përshëndeta me dorë.
Në parasallë më ngritën me zor të dukshëm dy-tre infermiere në një shtrat të ngushtë e të lartë me rrota.
Për dy minuta e pashë veten në sallën e operacionit. Krejt ì vetëdijshëm ì hodha një vështrim atij mjedisi të mbushur me aparatura gjithfarëlloj. Zerin e Profesorit e njoha, teksa po u jepte disa porosi asistentëve për një tjetër pacient që sapo kish përfunduar nga ndërhyrja kirurgjikale.
- E bëtë gati Gjergjin? – dëgjova pyetjen e Doktor Petrelës në adresë të Orestit anestezist e disa infermiereve që merreshin me mua.
- Për pesë minuta gati jemi, - ishte përgjigja e Orestit. Ai, pa ma dhënë ende narkozën, bënte shaka me mua, sikur të isha më ì sakti brenda atij mjedisi të frikshëm. Ndërkohë anestezisti vepronte me shkathtësi e saktësi në rrëzën e kofshës sime të djathtë, për të më fiksuar agen-flutur. Ajo do të shërbente gjatë operimit e më tej për serumin, me ç’mbaja mend nga operacioni ì parë. Mjekun tjetër që ndihmonte Orest Gjinin nuk e mbaj mend me emër. Mund të ketë qenë Vasoja. Tani që më ka dalë narkoza kujtoj si nëpër tym se ky mjek bëri goxha llafe me një nga infermieret (ndoshta me kryeinfermieren). Zënka me fjalë arriti gjer te përdorimi reciprok ì epiteteve “debile!”; “debil je vetë!” e të tjera. Ishte një si ngutje për të mos u nxehur Profesori që kish kërkuar gatishmërinë e mjeteve të punës…
E durova si unë e di… sëmbimin e nxjerrjes së venës nga trupi në rrëzë të kofshës…
- Gati gërshërët? – kumboi sërish zëri ì Profesorit. Ai u afrua një grimë pranë meje dhe u largua sërish, sikur të ish kujtuar për diçka tjetër. E dallova saktë si ishte veshur: me kapuçin e blertë si biçim plasmasi rreth kokës. Vetëm një pjesë e fytyrës ì dallohej. Sytë e qeshur ishin fshehur pas syzeve optike.. Kish fiksuar dhe maskën mbi gojë e hundë. Po shtrëngonte më fort dorezat në duar.
- Gërshërët e Jashargjilit? – më doli vetvetiu pyetja në atë gjendje të shtrirë siç isha.
Nuk e di, se si e pse m’u kujtua një faqe revistes së dikurshme “YLLI”, që e kisha lexuar me kërshëri gjatë gushtit, kur isha kthyer në shtëpi, para se të shkoja në Janinë për të bërë kontrollin në “skaner”. E dija kush do më operonte; ndaj atë fletë e grisa dhe e mora me vete.
Në të ishte një shkrim i Mentorit, një foto e tij me Venturën italian, neurokirurgun turk Jarshargjil dhe diçka për arsimimin pasuniversitar dhe specializimin e vetë Profesorit në Francë
Unë isha mbuluar me çarçafin e bardhë. Fleta e revistës ndodhej në një nga xhepat e xhaketës që kishim lënë në dhomën e shtrimit. Ta kisha me vete edhe mund të kaloja në shaka duke ia treguar atij qi kish në dorë jetën time. Megjithë gjendjen e ngarkuar emocionale që kish para ndërhyrjes në kokën time, do të ma pranonte shakanë për hir të afinitetit që kishim krijuar disa muaj me njëri – tjetrin…

- Edhe këto ì ditke?! – pyeti ì çuditur Oresti.
Disa infermiere qeshën me zë.
- Nevoja të nxit të zgjerosh dijet, duke gërmuar, - fola me zë si të mekur.
Ende po dalloja se si po më “prangosnin” kokë, këmbë e duar. Nuk më lejonte çarçafi dhe koka e fiksuar si në morsë që të shihja më tepër. Mbi fytyrën time mbi gjysmë metër largësi qëndronte stoik “prozhektori – saç” (S’ia mësova dot emrin shkencor edhe më pas këtij aparati, që simbolizon më së shumti sallat e kirurgjisë gjithandej.) Nuk pata kohë të numëroja sa llampa verbuese kishte ai “saç” dritash, mbasi një tjetër aparat u avit drejt fytyrës sime, duke ma zënë krejt pamjen. Më tej nuk ndjeva kurrgjë…
…………………………………………………
…Nuk di sa zgjati koha nga hyrja në operacion e gjer te rikthimi ì ndijimeve fillestare në fazën e “Ringjalljes” sime të dytë. Si nëpër tym mezi ndieja pickimet e të thirrurat shumë herë të emrit tim nga ana e reaminatorit Orest. Ì ndieja të ashpra pickimet. Me jepnin goxha dhimbje ato pickime alarmuese. Synonte mjeku të më nxirrte nga gjumi përhumbës prej narkozës. E kuptova këtë situatë, se m’u kujtua qe e kisha një përvojë vetiake…E kuptova që po zgjohesha pas operacionit dhe që kisha mbetur gjallë. Përpëlitesha në shtrat me ndjesinë e tejskajshme të tharjes së gojës. Fillova të kërkoja me lutje ujë dhe amita. Më gënjenin me dy lugë të vogla e iknin.
- Hapi sytë, Gjergj! – bërtiste Oresti.
Doja e doja t’ì hapja, po s’mundesha…
Më pas ai zë ì njohur u largua prej meje. E dëgjova sërish disi më larg: “Suzana! Suzana! Hapi sytë, Suzana!”
Atëherë përmblodha forcat dhe ì hapa sytë. Në fakt m’u çelën kur deshën vetë.
Jashtë ishte errësirë. E kuptova nga ndriçimi ì fortë i dritave brenda dhomës. Gjendesha në raminacion. Dëgjohej periodikisht aparati që tregonte pulsasionin e zemrës sësaj vogëlusheje që e quanin Suzana. Kuptova që ende nuk po ì dilte narkoza. Ende ne gjumë. Apo në gjendje kome. Nga ta merrja vesh? Duke hedhur vështrimin nga dera e shamtë, vura re një paciente të re. Ajo klithte vazhdimisht e kërkonte të pinte ujë.Madje hiqte me vrull mbulesën e mbetej pothuaj në një lakuriqësi të ndyrë…Ktheja kryet nga ana e dritares. Te muri përballë ndodhej një sì ato hapësirat midis mensës e sallës së ngrënies; pra një dritare horizontale me xham. Matanë saj ishte një tjetër pacient. Edhe ai ì porsa dalë nga salla e kirurgjisë. Ishte më ì ri se unë dhe tepër energjik. Dukej që kish ndërhyrje të lehtë e se tumori nuk e kish rënduar shumë para operimit, siç ka ndodhur me mua…Djaloshit përballë ì qëndronte e ëma pranë.
- Po mua pse nuk m’ì lejojnë të mitë brenda? – pyeta me ngashërim kryeinfermieren e papërtuar Zoicë.
- Nuk na lejonë shefat, pa jo se s’dua unë, - më tha ajo.
Kur hyri Ksanthi me Petritin, me Lefterinë e më pasi Berti me një kushëri nga Tirana, nuk e përmbajta dot veten Rashë në ngashërim, e dënesë sa u mbyta ndër lot… M’u kujtua që po ai kushëri kryeqytetas ca ditë më parë më kish takuar duke më zgjatur ftohtë vetëm dy gishtrinjtë e zgjatur para, sikur ruhej se mos ì ngjitja zgjeben… Sot u përkul e më puthi në prani të të tjerëve qe kishin mundur të hynin me mjaft të lutura e… “Mos ndoshta ì shkon ndërmend se po më puth për herë të fundit, teksa po më sheh në këtë gjendj prej meiti?” pyeta veten ne ato çaste përlotjeje të pandalshme. Prapamendimet e lindura brenda trurit të “kashaisur” ì mbajta për vete… “Unë do rroj. Do t’ia hedh dhe këtë herë”murmurita dhe, si u përgjigja e piva ca lugë amita, fshiva lotët e rashë në qetësi. Kur u larguan vizitorët, provova këmbët e dorën, sa e si lëviznin. Më dhanë shpresë për mirë. Reagonin. Kjo ndjesi m’ì hapi me mirë sytë.
Sipër kokës më të djathtë dallova stativën e serumit e lëngun që pikonte ritmikisht. Më pas ndjeva djegie të fortë në rrëzë të kofshës. Mendova se mos shkak ishte katoteri që ndoshta nuk e mbante urinën e shumëfishuar prej glukozës së shumtë qe po marr nëpërmjet venave. Hedh një vështrim të vagulluar nëpër dhomë. Vetëm fare. Shoh ditarin në tryesën në të majtën time. Këtej është dhe dritarja. E marr dhe hedh me ngut këto mbresa të freskëta. E lë pak bllokun e hedh sytë nga dera, me dëshirën e ardhjes së shumëpritur të njerëzve të mi të dashur ose të Profesorit. Tej xhamit Ksanthi me pyeste me lëvizje kuptimplote të dorës: “Si je?”.
M’u rikthye ngashërimi e dënesa.
Si teli ì hollë ì violinës më janë bërë telat e shpirtit…
Pasoja të pritshme, që nuk më habisin.
Ì bëj shenjë djaloshit mustaqelli matanë dritares hrizontale: Je mirë?
Më dha të kuptoja se ndihej mirë.
M’u pastrua më mirë shikimi. Kundruall meje u avit një infermiere bukuroshe fytyrëqeshur.
- Si je, Gjergj|? - ,më pyeti, sikur të njiheshim prej kohësh. Ka një zë të ngrohtë shërues.
Nga që ì ka buzët me buzëkuq iu drejtova:
- Gjendja ime nuk ka nevojë për koment, zonja…!
- Lira. – plotësoi ajo.
- Të lutem, lejojeni gruan time të hyjë!
- Ja, se po vjen kryeinfermierja Zoicë.
Hyri Zoica.
- Ç’thotë Gjergji? – hodhi pyetjen ajo në vetë të tretë.
- Ç’të thotë? – fola unë në të njëjtën vetë gramatikore. – Dyshon se mos nuk e ka fare katoterin.
Po ì jepja bisedës një sens humori.
Kryeinfermieria ì hodhi një vështrim pyetës Lirës. Më ngritën pak çarçafin.
- Katoteri nuk ka lëvizur, - më tha Zoica.
- Ndoshta, po unë kam djegie të forta dhe ndihem ì lagur komplet, - fola me vështirësi.
Më pas u verifikua se kish shkajtur agia-flutur e serumit dhe glukoza kishte marrë shalët e mia Pra, ishta glukoza që më përvëlonte e po më lagte. U njoftua urgjent Oresti. Ai bëri menjëherë riparimin e filloi të shakatonte me dashamirësi me mua, duke më sjellë të fala të freskëta dhe nga Ilia Laska, (miku ynë ì përbashkët).
- Po kofsha e majtë pse po m djeg kaq shumë? – e pyeta.
- Të kemi marrë pak material për lëkurën e kokës, - më shpjegoi ai.
E pabesueshme, por e vërtetë.
Kur mbetem vetëm e hedh vështrimin nëpër muret e dhomës Më formësohen imazhe nga më të çuditshmet që më trembin e më kredhin në mendime ogurzeza… Më sajohen gojë të hapura me buzë të trasha që vërdallosen në hapësirën boshe të dhomës; kurse njollat e mureve shndërrohen në figuorina lëvizëse si në filmat vizatimorë… (situata vampirësh) !!
Përndiej një të keqe më të madhe: “Mos janë simptomat e ndonjë sëmundjeje psikike në trokitje?” – them me vete dhe benda trurit tim te plagosur përtyp dhimbshëm situatën që më shkakton makth të pashembullt…
Shoh orën. Ka mbërritur mesnata. Kaq për sonte. E lë bllokun mbi tryezë, ku gjenden një sasi barnash Jane barna të shumta që ua di emrin. Madje ì kam shkruar në faqen e pasme të kapakut të bllokut – ditar, qe me ka shoqëruar nga pavijoni në pavijon….

Titulli: Re: Jorgo Telo 16/9/2010, 03:28

Poezi nga vëllimi “KLITHJA E YJEVE”

UNË DHE SHQIPËRIA

Ma helmojnë shpirtin dhimbjet e mia.
Në simbiozë janë me dhimbjet e tokëlindjes.
Përpiqemi së toku unë dhe Shqipëria
jo me pak dhimbje
të dalim prej dhimbjes…

U DASHKA
Sa kohë mund të rrjedhë kështu:
Kryeulur në batak zhgënjimi?!
U dashka të ulet Zoti mes jush
gju më gju;
T’ua ndezë dashurinë nga fillimi.

» Jorgo Bllaci